คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย (อังกฤษ: Faculty of Political Science, Chulalongkorn University) เป็นส่วนราชการไทยระดับคณะวิชา สังกัดจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (เดิม: สำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ) ถือได้ว่าเป็นคณะวิชาที่เก่าแก่ที่สุดแห่งหนึ่งของประเทศ เป็นคณะรัฐศาสตร์แห่งแรกของประเทศไทย และเป็น 1 ใน 4 คณะแรกตั้งของจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เปิดทำการเรียนการสอนทั้งในระดับปริญญาตรี ปริญญาโท และปริญญาเอก อีกทั้งยังเป็นคณะที่ได้รับการเลือกเข้าศึกษาจากผู้ที่ได้คะแนนสูงสุดจากการคัดเลือกบุคคลเข้าศึกษาต่อในระดับปริญญาตรีด้วยระบบ Admission ถึง 4 ปีซ้อน (พ.ศ. 2553 – 2556)
Faculty of Political Science, Chulalongkorn University | |
ชื่อย่อ | ร. |
---|---|
สถาปนา | 30 มีนาคม พ.ศ. 2442 (ก่อตั้งครั้งแรก) 18 สิงหาคม พ.ศ. 2491 (ก่อตั้งใหม่) |
คณบดี | รศ.ดร.ปกรณ์ ศิริประกอบ |
ที่อยู่ | |
วารสาร | วารสารสังคมศาสตร์ (Journal of Social Science) |
เพลง | สิงห์ประกาศศักดิ์ |
สี | ███ สีดำ |
มาสคอต | สิงห์ดำ |
เว็บไซต์ | www.polsci.chula.ac.th |
ประวัติ
คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย นับว่าเป็นสถาบันการศึกษาที่เก่าแก่ที่สุดแห่งหนึ่งในประเทศไทย และเป็นคณะที่มีการเรียนการสอนวิชารัฐศาสตร์เป็นแห่งแรก หากเริ่มนับตั้งแต่เวลาก่อตั้งสมัยเริ่มแรก เมื่อ พ.ศ. 2442 จนถึงปัจจุบัน สถาบันแห่งนี้มีอายุยาวนานถึง 123 ปี (พ.ศ. 2565)
คณะรัฐศาสตร์เริ่มก่อตั้งขึ้นเป็นครั้งแรกเมื่อ พ.ศ. 2442 (ร.ศ. 118) โดยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เริ่มจัดตั้งสถาบันการศึกษาแห่งนี้ขึ้นโดยพระราชทานนามว่า "โรงเรียนสำหรับฝึกหัดวิชาข้าราชการฝ่ายพลเรือน" โดยรับจากนักเรียนที่สอบผ่าน "ประโยคนักเรียน" มาแล้ว เข้าศึกษา "ประโยควิชา" ต่อเมื่อเรียนจบ "ประโยควิชา" แล้วจึงจะได้รับประกาศนียบัตรของโรงเรียน แล้วต้องออกฝึกราชการตามกระทรวงต่างๆ เพื่อสอบ "ประโยคฝึกหัด" ในขั้นสุดท้าย จึงจะถือว่านักเรียนผู้นั้นสำเร็จวิชาจากสถานศึกษาข้าราชการพลเรือนโดยสมบูรณ์ โรงเรียนนี้ได้เจริญขึ้นเป็นลำดับต่อมาจึงทรงพระราชทานพระบรมราชานุญาตให้นักเรียนในโรงเรียนนี้ถวายตัวเป็นมหาดเล็ก มีตำแหน่งเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาทโดยใกล้ชิดและเข้าที่สมาคมในราชการให้มีความคุ้นเคยอีกด้วย
ในปี พ.ศ. 2445 (ร.ศ. 121) พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงเปลี่ยนนามโรงเรียนสำหรับฝึกหัดวิชาข้าราชการฝ่ายพลเรือนเป็น "โรงเรียนมหาดเล็ก" โดยที่ทรงพระราชดำริเห็นว่า นักเรียนโรงเรียนนี้ถวายตัวเป็นมหาดเล็กทั้งสิ้น และตามประเพณีอันมีมาแต่โบราณข้าราชการ โดยมากยอมถวายตัวศึกษาราชการในกรมมหาดเล็กก่อนที่จะไปรับราชการในกรมอื่น จึงควรให้มีนามโรงเรียนสมแก่นักเรียนที่ได้เป็นมหาดเล็ก โรงเรียนนี้ได้เริ่มเปลี่ยนนามใหม่ เมื่อวันที่ 1 เมษายน พ.ศ. 2445 โดยมีสมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ พระยาบุรุษรัตนราชพัลลภ พระยาวิสุทธ์สุริยาศักดิ์ (เจ้าพระยาพระเสด็จสุเรนทราธิบดี) และจมื่นศรีสรรักษณ์ (พระยาศรีวรวงษ์) เป็นกรรมการที่ปรึกษา และมีหมื่นศรีสรรักษ์ (พระยาศรีวรวงษ์) เป็นผู้อำนวยการโรงเรียน
ต่อมาในปี พ.ศ. 2453 (ร.ศ. 129) ในสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว มีพระราชดำริเห็นว่าการที่จะฝึกนักเรียนในโรงเรียนมหาดเล็กให้ออกมารับราชการในกระทรวงมหาดไทยแต่กระทรวงเดียวนั้นไม่เพียงพอ ควรที่จะขยายการศึกษาให้กว้างขวางยิ่งขึ้น เพื่อส่งผู้ที่สำเร็จการศึกษาออกไปรับราชการทุกกระทรวง ทบวง กรม และเพื่อเป็นอนุสาวรีย์เฉลิมพระปรมาภิไธยสมเด็จพระบรมชนกาธิราช พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานเงินให้เป็นทุนสำหรับจัดการโรงเรียนต่อไป และทรงพระราชกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เปลี่ยนนามโรงเรียนมหาดเล็กเป็นโรงเรียนข้าราชการพลเรือนพระราชทานนามว่า "โรงเรียนข้าราชการพลเรือนของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว" ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2453 โดยโรงเรียนนี้กำหนดระยะเวลาเรียน 4 ปี โดยเรียนในชั้นสอน 3 ปี และฝึกงานอีก 1 ปี ต่อมาในวันที่ 26 มีนาคม พ.ศ. 2459 ได้มีพระบรมราชโองการในพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดเกล้าฯ ให้สถาปนาโรงเรียนข้าราชการของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวขึ้นเป็น "จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย" ซึ่งเมื่อแรกตั้งได้แบ่งออกเป็น 4 คณะ คือ คณะแพทยศาสตร์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย (ปัจจุบันคือ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล) คณะวิศวกรรมศาสตร์ คณะอักษรศาสตร์และวิทยาศาสตร์ และคณะรัฏฐประศาสนศาสตร์ (ชื่อแรกตั้งของคณะรัฐศาสตร์) ส่วนในด้านการศึกษายังเป็นไปในรูปเดิม นอกจากตำแหน่งผู้บังคับบัญชาโรงเรียนซึ่งแต่เดิมเรียกชื่อว่า ผู้อำนวยการโรงเรียนนั้น ได้เปลี่ยนมาใช้นามว่า คณบดี
ครั้งในปี พ.ศ. 2472 หลังจากที่ได้มีการประกาศใช้พระราชบัญญัติระเบียบข้าราชการพลเรือนแล้ว ความนิยมในการเข้าศึกษาในคณะรัฐประศาสนศาสตร์ได้ลดน้อยลง ในปีดังกล่าวนี้มีนักเรียนที่กำลังศึกษาอยู่เพียง 35 คน เท่านั้น ทั้งนี้เนื่องจากผู้สำเร็จการศึกษาได้รับประกาศนียบัตรออกไปนั้น เมื่อเข้ารับราชการจะได้ตำแหน่งเพียงชั้นราชบุรุษเท่านั้น ซึ่งผู้ที่สำเร็จการศึกษาชั้นมัธยมปีที่ 5 ก็มีสิทธิสอบเข้ารับราชการในตำแหน่งนี้ได้แล้ว ส่วนนักเรียนที่ศึกษาจากคณะรัฐฏประศาสนศาสตร์ นอกจากจะสำเร็จชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 มาแล้ว ยังต้องศึกษาในคณะนี้อีกถึง 3 ปี ดังนั้น กระทรวงธรรมการจึงได้นำความทูลเกล้าฯ พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว เพื่อขอพระบรมราชานุญาตให้เลิกคณะนี้เสียเมื่อนักเรียนที่เหลืออยู่สำเร็จการศึกษาหมดแล้ว ซึ่งพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าฯ ได้มีพระบรมราชานุญาต
เมื่อกระทรวงธรรมการได้สั่งปฏิบัติการตามกระแสพระบรมราชโองการแล้ว ต่อมามีสมุหเทศาภิบาลและข้าราชการฝ่ายปกครองเป็นอันมากมาร้องทุกข์ว่าควรจะมีการสอนวิชานี้ต่อไป ทั้งกระทรวงมหาดไทยก็เล็งเห็นว่าจะขาดประโยชน์อย่างยิ่งถ้าขาดนักปกครองที่ผลิตจากคณะรัฐฏประศาสนศาสตร์ จึงได้มีการประชุมพิจารณาระหว่างคณะกรรมการดำริรูปการมหาวิทยาลัย ผู้แทนกระทรวงมหาดไทยและผู้แทน ก.ร.พ. (กรรมการพระราชบัญญัติระเบียบข้าราชการพลเรือน) ซึ่งที่ประชุมมีความเห็นพ้องกันว่าควรจะมีการสอนวิชานี้ต่อไป แต่ต้องเปลี่ยนแปลงหลักสูตรการศึกษาเสียใหม่และเปลี่ยนแปลงวิธีการรับนิสิตด้วย นอกจากนั้นได้เสนอความคิดเห็นให้เปลี่ยนชื่อคณะรัฐฏประศาสนศาสตร์ เป็นแผนกวิชาข้าราชการพลเรือน ซึ่งพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวมีพระราชานุญาตตามข้อเสนอ และให้ขึ้นตรงต่อผู้บัญชาการจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยและหัวหน้าแผนกคือ ผู้อำนวยการ ซึ่งมีฐานะเท่ากับคณบดี
ครั้นต่อมาเมื่อวันที่ 25 เมษายน พ.ศ. 2476 ได้มีพระบรมราชโองการในพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ให้ตั้งคณะนิติศาสตร์ขึ้นในจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โดยโอนโรงเรียนกฎหมายเข้าสมทบในคณะนิติศาสตร์ด้วย (ต่อมากลายเป็น คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์)
ในวันที่ 20 มีนาคม พ.ศ. 2476 ได้มีประกาศใช้พระราชบัญญัติมหาวิทยาลัยวิชาธรรมศาสตร์และการเมือง พ.ศ. 2476 ซึ่งมาตรา 5 แห่งพระราชบัญญัติฉบับนี้บัญญัติว่า "ให้โอนคณะนิติศาสตร์และรัฐศาสตร์ในจุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย ตลอดจนทรัพย์สินและงบประมาณของคณะเหล่านี้มาขึ้นต่อมหาวิทยาลัยนี้ ก่อนวันที่ 1 เมษายน พ.ศ. 2477" เป็นอันว่าคณะรัฐฏประศาสนศาสตร์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยได้สิ้นสภาพลงตั้งแต่บัดนั้นเป็นต้นมา
ต่อมาในปี พ.ศ. 2491 รัฐบาลได้เล็งเห็นความสำคัญของการบริหารประเทศในอันที่จะได้ปฏิบัติราชการที่เพียบพร้อมไปด้วยบุคคลที่มีความรู้ความชำนาญในการปกครองและการบริหารให้มีจำนวนเพียงพอ จึงได้จัดตั้งคณะรัฐศาสตร์ขึ้นในจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยอีกครั้งหนึ่ง โดยการตราพระราชบัญญัติจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ในวันที่ 18 สิงหาคม พ.ศ. 2491 หลังจากที่ได้ยุบเลิกไปเป็นเวลาถึง 15 ปีเศษ และก็ได้เจริญก้าวหน้ามาจนถึงทุกวันนี้
คณะรัฐศาสตร์พัฒนาอย่างเป็นขั้นตอน บุกเบิกความเป็นสมัยใหม่ทางวิชาการ ไม่เฉพาะในสาขารัฐศาสตร์ แต่ยังพัฒนาไปถึงในสาขาสังคมศาสตร์อื่นๆ ด้วย ในขณะนั้นมีวิชาด้านที่เปิดสอนอยู่หลายสาขา คือ การ ปกครอง การทูต รัฐประศาสนศาสตร์ การคลัง นิติศาสตร์ สังคมวิทยาและมานุษยวิทยา และประชากรศาสตร์ จนกระทั่งบางสาขาพัฒนามากขึ้นจึงจำเป็นต้องแยกตัวออกไปตั้งเป็นคณะใหม่ โดยแผนกวิชาการคลังรวมกับแผนกวิชาเศรษฐศาสตร์ของคณะพาณิชยศาสตร์และการบัญชีตั้งเป็นคณะเศรษฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เมื่อ พ.ศ. 2513 และแผนกวิชานิติศาสตร์ ได้ยกฐานะขึ้นเป็นคณะนิติศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เมื่อวันที่ 18 มิถุนายน พ.ศ. 2515 และแผนกสื่อสารมวลชนและการประชาสัมพันธ์ ได้ยกฐานะเป็นแผนกอิสระสื่อสารมวลชนและการประชาสัมพันธ์ และปัจจุบันคือคณะนิเทศศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย นอกจากนั้น สถาบันประชากรศาสตร์ สถาบันวิจัยสังคมสถาบันความมั่นคงและนานาชาติ สถาบันพัฒนานโยบายและ การจัดการ และสถาบันเอเชียศึกษา ก็ได้ถือกำเนิดขึ้นจากคณะรัฐศาสตร์อีกด้วย
สถานที่ตั้งและพื้นที่
คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มีอาณาเขตอยู่ภายในจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยฝั่งตะวันออกของถนนพญาไท ด้านข้างถนนอังรีดูนังต์ ติดกับสถานเสาวภา สภากาชาดไทย สามารถสังเกตกลุ่มอาคารของคณะได้จากศูนย์บริการโลหิตแห่งชาติ สภากาชาดไทย คณะรัฐศาสตร์ติดกับคณะอื่น ๆ ในจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย 2 คณะ คือ คณะเศรษฐศาสตร์และคณะวิศวกรรมศาสตร์ อีกทั้งยังตั้งอยู่ตรงข้ามกับคณะแพทยศาสตร์ โดยมีถนนอังรีดูนังต์ตัดขั้น
คณะรัฐศาสตร์ มีพื้นที่สีเขียว ลานสำหรับพักผ่อนและทำกิจกรรมหลายแห่ง อาทิ ลานไทร และลานโจก้า (ภายหลังคือ ลานเสรีภาพ) ซึ่งทั้งสองลานนี้อยู่ด้านหน้าและด้านหลังอาคารสำราญราษฎร์บริรักษ์ ภายในบริเวณคณะยังมีสนามฟุตบอลและสนามบาสเก็ตบอลด้วย
นอกจากนี้ คณะรัฐศาสตร์ ยังมี "ตึกกิจกรรมนิสิต" เป็นอาคารและพื้นที่สาธารณะอิสระให้นิสิตบริหาร จัดการ และสามารถใช้ทำกิจกรรมต่างๆ ได้ โดยเดิมทีตึกกิจกรรมนิสิตมีสภาพทรุดโทรมมานานกว่าหลายปี และได้ปรับปรุงใหม่ครั้งใหญ่ช่วงที่ เนติวิทย์ โชติภัทร์ไพศาล เป็นนายกสโมสรนิสิตรัฐศาสตร์เมื่อปี พ.ศ. 2563 ช่วงปีที่เนติวิทย์เป็นนายกสโมสร เขาได้ตั้งชื่อห้องเดิมที่มีอยู่ใหม่เป็น "ห้องวิชิตชัย อมรกุล" และ "ห้อง ดร.บุญสนอง บุณโยทยาน" เพื่อเป็นเกียรติและรำลึกถึงวีรชนนิสิตเก่าคณะที่เสียชีวิตในเหตุการณ์ 6 ตุลาฯ หลังจากนั้น ได้มีการปรับปรุงหลังคาและพื้นใหม่ นำโดยสิงห์ดำรุ่นที่ 24 เมื่อปลายปี พ.ศ. 2564 ถึงต้นปี พ.ศ. 2565 และได้เปิดตึกกิจกรรมนิสิตอย่างเป็นทางการอีกครั้งในวันที่ 24 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2565
ประกอบกับ สำนักบริหารระบบกายภาพ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เมื่อปลายปี พ.ศ. 2564 ได้ปรับปรุงทัศนียภาพใหม่ จึงได้ผนวกลานไทรและลานโจก้าเดิมเข้าด้วยกัน รื้ออาคารโรงอาหารเก่า และลานจอดรถออก และสร้างบ่อน้ำเพิ่มแทน สโมสรนิสิตรัฐศาสตร์ ปีการศึกษา 2564 จึงได้เปลี่ยนชื่อลานใหม่เป็น "ลานเสรีภาพ" เพื่อให้สอดคล้องกับบริบททางการเมืองปัจจุบันและความเป็นรัฐศาสตร์มากขึ้น
อาคาร/สถานที่ | สถานะปัจจุบัน | หมายเหตุ |
---|---|---|
อาคารสำราญราษฎร์บริรักษ์ – ตึก 1 |
|
|
อาคารวรภักดิ์พิบูลย์ – ตึก 2 |
|
(หม่อมหลวงนภา ชุมสาย) |
อาคารเกษม อุทยานิน (รัฐศาสตร์ 60 ปี) – ตึก 3 |
|
|
ตึกกิจกรรมนิสิต |
|
|
อาคารโรงอาหาร |
|
|
อาคารจอดรถ |
|
|
ลานเสรีภาพ |
|
|
สนามฟุตบอล |
| |
สนามบาสเกตบอล | ||
ศาลพระพุทธรูปเชียงแสน สิงห์หนึ่ง สิงห์ดำ | ||
อาคารวิศิษฐ์ ประจวบเหมาะ |
| |
อาคารประชาธิปก – รำไพพรรณี |
|
|
สัญลักษณ์
- สัญลักษณ์
สัญลักษณ์ประจำคณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้แก่ "สิงห์ดำ" โดย "สิงห์" หมายถึง ผู้ปกครองดั่งราชสีห์ผู้เป็นจ้าวแห่งป่า และ "สีดำ" หมายถึง สีแห่งศอของพระศิวะที่ดื่มยาพิษเพื่อปกป้องมวลมนุษย์ ดังนั้น สิงห์ดำ จึงมีหมายความว่า "การเป็นนักปกครองจะต้องเสียสละเพื่อมวลชน" (Black is Devotion)
- กลอนสิงห์ดำ
คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มีกลอนประจำคณะที่สืบทอดมาจากรุ่นสู่รุ่น เพื่อเป็นสัญลักษณ์และเป็นคติเตือนใจ โดยนิสิตจะรู้จักกันในชื่อ "กลอนสิงห์"
"เจ้าเป็นสิงห์เจ้าจงหยิ่งในสิงห์ศักดิ์ เจ้าเป็นนักรัฐศาสตร์องอาจหาญ
กอปรกรรมดีให้จีรังยั่งยืนนาน มุ่งสมานใจรักสามัคคี
จงรู้จักใช้วิชาหาประโยชน์ รู้จำแนกคุณโทษให้ถ้วนถี่
จงวางตนให้คนเห็นเป็นผู้ดี ถ้าเจ้ามีใจจริงเป็นสิงห์ดำ"
- สีประจำคณะ
สีดำ หมายถึง สีแห่งศอของพระศิวะที่ดื่มยาพิษเพื่อปกป้องมวลมนุษย์
วารสารสังคมศาสตร์
คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้จัดทำวารสารสังคมศาสตร์ขึ้น เพื่อเป็นการสนับสนุนการผลิตผลงานทางวิชาการ/งานวิจัย และเพื่อเผยแพร่ รวมทั้งเป็นสื่อความเคลื่อนไหว ความเปลี่ยนแปลง และความก้าวหน้าทางด้านสังคมศาสตร์ โดยเริ่มจัดพิมพ์วารสารฉบับแรกตั้งแต่ปี พ.ศ. 2504 เป็นต้นมาจนถึงปัจจุบัน เป็นเวลากว่า 60 ปี นอกจากนี้ห้องสมุดคณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยยังมีการจัดทำวารสารสังคมศาสตร์ฉบับย้อนหลังตั้งแต่ฉบับแรกเป็นแอพลิแคชั่นสำหรับดาวน์โหลดเพื่อเป็นฐานข้อมูลด้านสังคมศาสตร์สำหรับนิสิต คณาจารย์ และประชาชนทั่วไป
ห้องสมุด
คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มีห้องสมุดประจำคณะที่มีชื่อเสียงเป็นอย่างมากถึงสองแห่งด้วยกัน คือ ห้องสมุดรูฟุส ดี. สมิธ และ ชำนาญ ยุวบูรณ์ และอีกแห่งชื่อว่า ห้องสมุดรูฟุส ดี.สมิธ. ถือได้ว่าทั้งสองแห่งเป็นหนึ่งในห้องสมุดด้านสังคมศาสตร์ที่ดีที่สุดในประเทศไทย
ห้องสมุดรูฟุส ดี.สมิธ. เดิมชื่อห้องสมุดคณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ก่อตั้งเมื่อประมาณปี พ.ศ. 2491 ตั้งอยู่ที่อาคารสำราญราษฎร์บริรักษ์ (ตึก 1) ในระยะเริ่มก่อตั้งในปี พ.ศ. 2494 ศาสตราจารย์รูฟุส แดเนียล สมิธ จากมหาวิทยาลัยนิวยอร์ก สหรัฐอเมริกา ซึ่งได้รับทุนฟูลไบรท์ให้มาสอนวิชาการปกครองเปรียบเทียบที่คณะรัฐศาสตร์ จุฬาฯ ได้ช่วยเหลือกิจการห้องสมุดโดยติดต่อขอบริจาคหนังสือ และวารสารทางด้านสังคมศาสตร์จากองค์การมูลนิธิและมหาวิทยาลัยต่างๆ ในสหรัฐอเมริกา นับเป็นการวางรากฐานกิจการห้องสมุดคณะรัฐศาสตร์ ทำให้เป็นห้องสมุดแห่งแรกในประเทศไทยที่เป็นแหล่งค้นคว้าสำคัญทางด้านสังคมศาสตร์ ต่อมาห้องสมุดได้ย้ายไปตั้งที่อาคารเกษมอุทยานิน (ตึก 3) และในปี พ.ศ. 2518 ได้ย้ายมาตั้งที่อาคารวิศิษฐ์ ประจวบเหมาะ ชั้น 1 จนถึงปัจจุบัน
35 ปี หลังจากมรณกรรมของศาสตราจารย์รูฟุส แดเนียล สมิธ ที่ประชุมกรรมการคณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มีมติเป็นเอกฉันท์ให้ตั้งชื่อ ห้องสมุดของคณะว่า "ห้องสมุดรูฟุส ดี.สมิธ." เพื่อเป็นเกียรติและเป็นที่ระลึกถึงพระคุณที่ท่านมีต่อคณะรัฐศาสตร์ โดยมีพิธีเปิดที่ห้องสมุดของคณะ ในวันศุกร์ที่ 25 มีนาคม พ.ศ. 2531
ตั้งแต่ก่อตั้งจนถึงปัจจุบัน ห้องสมุดของคณะรัฐศาสตร์ทั้งสองแห่งได้รับรางวัลรับรองจากหลายสถาบัน
- รางวัลชนะเลิศ ประเภทประสิทธิภาพของการบริการ รางวัลคุณภาพแห่งจุฬาฯ พ.ศ. 2550
- รางวัลดีเด่นระดับชาติ ประเภทนวัตกรรมการให้บริการ จากคณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ พ.ศ. 2551
- รางวัลดีเด่นระดับชาติ ประเภทรายกระบวนงาน จากคณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ พ.ศ. 2553
- รางวัลบริการภาครัฐแห่งชาติ ประเภทการพัฒนาการบริการที่เป็นเลิศ จากคณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ พ.ศ. 2556
หน่วยงานและหลักสูตร
หลักสูตรที่เปิดสอนในคณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย | |||
---|---|---|---|
หน่วยงาน | ระดับปริญญาบัณฑิต | ระดับปริญญามหาบัณฑิต | ระดับปริญญาดุษฎีบัณฑิต |
ภาควิชาการปกครอง | หลักสูตรรัฐศาสตรบัณฑิต (ร.บ.)
| หลักสูตรรัฐศาสตรมหาบัณฑิต (ร.ม.)
| หลักสูตรรัฐศาสตรดุษฎีบัณฑิต (ร.ด.)
|
ภาควิชาความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ | หลักสูตรรัฐศาสตรบัณฑิต (ร.บ.)
| หลักสูตรรัฐศาสตรมหาบัณฑิต (ร.ม.)
| หลักสูตรรัฐศาสตรดุษฎีบัณฑิต (ร.ด.)
|
ภาควิชาสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา | หลักสูตรรัฐศาสตรบัณฑิต (ร.บ.)
| หลักสูตรศิลปศาสตรมหาบัณฑิต (ศศ.ม.)
| หลักสูตรรัฐศาสตรดุษฎีบัณฑิต (ร.ด.)
หลักสูตรศิลปศาสตรดุษฎีบัณฑิต (ศศ.ด.)
|
ภาควิชารัฐประศาสนศาสตร์ | หลักสูตรรัฐศาสตรบัณฑิต (ร.บ.)
| หลักสูตรรัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต (รป.ม.)
| หลักสูตรรัฐศาสตร์ดุษฎีบัณฑิต (ร.ด.)
|
หลักสูตรอื่นๆ | หลักสูตรนานาชาติ
| หลักสูตรรัฐศาสตรมหาบัณฑิต (ร.ม.)
หลักสูตรศิลปศาสตรมหาบัณฑิต (ศศ.ม.)
|
คณบดี
คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยมีตำแหน่งคณบดีเป็นครั้งแรกในปี พ.ศ. 2491
ทำเนียบคณบดีคณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย | ||
---|---|---|
รายนามคณบดี | วาระการดำรงตำแหน่ง | |
ศาสตราจารย์หม่อมเจ้ารัชฎาภิเศก โสณกุล | พ.ศ. 2491 – 2493 | |
ศาสตราจารย์ ดร.มาลัย หุวะนันท์ | พ.ศ. 2493 | |
ศาสตราจารย์เกษม อุทยานิน | พ.ศ. 2493 – 2513 | |
ศาสตราจารย์ ดร.เกษม สุวรรณกุล | พ.ศ. 2513 – 2517 | |
ศาสตราจารย์ ดร.กระมล ทองธรรมชาติ | พ.ศ. 2517 – 2525 | |
ศาสตราจารย์จรูญ สุภาพ | พ.ศ. 2525 – 2529 | |
ศาสตราจารย์ ดร.กระมล ทองธรรมชาติ | พ.ศ. 2529 – 2533 | |
ศาสตราจารย์ ดร.สุจิต บุญบงการ | พ.ศ. 2533 – 2541 | |
ศาสตราจารย์ ดร.ไชยวัฒน์ ค้ำชู | พ.ศ. 2541 – 2545 | |
ศาสตราจารย์ ดร.อมรา พงศาพิชญ์ | พ.ศ. 2545 – 2549 | |
ศาสตราจารย์ ดร.จรัส สุวรรณมาลา | พ.ศ. 2549 – 2553 | |
ศาสตราจารย์ ดร.ศุภชัย ยาวะประภาษ | พ.ศ. 2553 – 2557 | |
ศาสตราจารย์ ดร.เอก ตั้งทรัพย์วัฒนา | พ.ศ. 2557 – 2565 | |
รองศาสตราจารย์ ดร.ปกรณ์ ศิริประกอบ | พ.ศ. 2565 – ปัจจุบัน |
หมายเหตุ คำนำหน้านามของผู้ดำรงตำแหน่งคณบดี เป็นคำนำหน้านามตามตำแหน่งทางวิชาการในขณะนั้น
บุคลากรที่มีชื่อเสียง
ดูเพิ่ม (รายนามบุคคลจากคณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย)
- ศาสตราจารย์ ดร.มาลัย หุวะนันทน์ อดีตรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงมหาดไทย สมาชิกวุฒิสภา อดีตอธิการบดีสถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์ (นิด้า) และผู้ร่วมก่อตั้งสถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์
- จารุพงศ์ เรืองสุวรรณ เลขาธิการขบวนการเสรีไทยต่อต้านรัฐประหารวันที่ 22 พฤษภาคม พ.ศ. 2557 อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย อดีตหัวหน้าพรรคเพื่อไทย อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงคมนาคม อดีตปลัดกระทรวงยุติธรรมและอดีตปลัดกระทรวงแรงงาน อดีตอธิการบดีมหาวิทยาลัยเอเชียอาคเนย์ และอดีตรองปลัดกรุงเทพมหานคร
- ภูมิธรรม เวชยชัย อดีตเลขาธิการพรรคเพื่อไทย อดีตรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงคมนาคม ปัจจุบันดำรงตำแหน่งรองนายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์
- ศาสตราจารย์ ดร.เกษม สุวรรณกุล อดีตรองนายกรัฐมนตรี อดีตรัฐมนตรีว่าการทบวงมหาวิทยาลัย อดีตวุฒิสมาชิก นิสิตเก่าดีเด่น จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย อดีตอธิการบดีจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และอดีตคณบดีคณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
- ศาสตราจารย์ ดร.กนก วงษ์ตระหง่าน สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรสังกัดพรรคประชาธิปัตย์ อดีตรองปลัดทบวงมหาวิทยาลัย อดีตที่ปรึกษานายกรัฐมนตรี และอดีตประธานกรรมการบริษัท กรุงเทพธนาคม จำกัด
- เอนก นาวิกมูล ศิลปินแห่งชาติ ผู้ก่อตั้งบ้านพิพิธภัณฑ์ นักวิชาการ นักเขียนสารคดี นักสะสมของเก่า และนิสิตเก่าดีเด่น จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
- วีรพงษ์ รามางกูร ประธานคณะกรรมการธนาคารแห่งประเทศไทย อดีตรองนายกรัฐมนตรี และอดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง
- อารีย์ วงศ์อารยะ อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย และอดีตปลัดกระทรวงมหาดไทย
- ศาสตราจารย์ ดร.กระมล ทองธรรมชาติ อดีตรัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรี อดีตประธานศาลรัฐธรรมนูญ และอดีตคณบดีคณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
- พลตำรวจเอก วสิษฐ เดชกุญชร อดีตรองอธิบดีกรมตำรวจ อดีตรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงมหาดไทย และศิลปินแห่งชาติ สาขาวรรณศิลป์
- ฐากูร บุนปาน รองประธานกรรมการ บริษัท มติชน จำกัด (มหาชน)
- ยงยุทธ วิชัยดิษฐ อดีตรองนายกรัฐมนตรี อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย และอดีตปลัดกระทรวงมหาดไทย
- วิบูลย์ สงวนพงศ์ อดีตปลัดกระทรวงมหาดไทย
- ชาตรี โสภณพณิช อดีตประธานกรรมการ ธนาคารกรุงเทพ จำกัด (มหาชน)
- ศาสตราจารย์พิเศษ พรเพชร วิชิตชลชัย อดีตรองประธานรัฐสภา อดีตประธานวุฒิสภา อดีตประธานสภานิติบัญญัติแห่งชาติ กรรมการกฤษฎีกา อดีตผู้ตรวจการแผ่นดิน และอดีตผู้พิพากษาศาลฎีกา
- รองศาสตราจารย์ ดร.พิทยา บวรวัฒนา นักวิชาด้านวิชารัฐประศาสนศาสตร์ มีผลงานตีพิมพ์ลงวารสารวิชาการต่างประเทศหลายฉบับ อดีตอาจารย์ประจำภาควิชารัฐประศาสนศาสตร์ คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
- รองศาสตราจารย์ธีรภัทร์ เสรีรังสรรค์ อดีตรัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรี
- ศาสตราจารย์ ดร.ไชยันต์ ไชยพร นักปรัชญาการเมือง และคอลัมนิสต์
- ศาสตราจารย์กิตติคุณ ดร.เทียนฉาย กีระนันทน์ อดีตอธิการบดีจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย อาจารย์คณะเศรษฐศาสตร์ นักวิจัยดีเด่นแห่งชาติ อดีตประธาน สภาปฏิรูปแห่งชาติ
- ศาสตราจารย์ธเนศ วงศ์ยานนาวา บรรณาธิการ "รัฐศาสตร์สาร" อาจารย์ประจำคณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ นักเขียนชื่อดัง
- ศาสตราจารย์ ดร.ธเนศวร์ เจริญเมือง ที่ปรึกษารัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงศึกษาธิการ อดีตกรรมการสภามหาวิทยาลัยเชียงใหม่
- ศาสตราจารย์ พลตำรวจโทหญิง ดร.นัยนา เกิดวิชัย อดีตคณบดีคณะตำรวจศาสตร์ โรงเรียนนายร้อยตำรวจ
- แพทองธาร ชินวัตร กรรมการมูลนิธิไทยคม และดำรงตำแหน่งหัวหน้าพรรคเพื่อไทย
- รองศาสตราจารย์ ดร.อนุสรณ์ ธรรมใจ คณบดีคณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยรังสิต ผู้อำนวยการศูนย์วิจัยเศรษฐกิจและธุรกิจเพื่อการปฏิรูป มหาวิทยาลัยรังสิต และประธานคณะกรรมการตรวจสอบ บริษัท บางจากปิโตรเลียม จำกัด (มหาชน) อดีตประธานกรรมการจัดวางระบบควบคุมภายในบริษัท ไปรษณีย์ไทย จำกัด
- วิทยา คุณปลื้ม นายกองค์การบริหารส่วนจังหวัดชลบุรี และประธานสโมสรฟุตบอลชลบุรี เอฟซี
- ดร.โฆสิต ปั้นเปี่ยมรัษฎ์ ประธานกรรมการธนาคารกรุงเทพ อดีตรองนายกรัฐมนตรี อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงอุตสาหกรรม และอดีตเลขาธิการนายกรัฐมนตรี
- ชวน ศิรินันท์พร กรรมการสภามหาวิทยาลัยผู้ทรงคุณวุฒิของมหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม อธิบดีกรมการปกครอง ผู้ว่าราชการจังหวัดมหาสารคาม จังหวัดแพร่ จังหวัดอุบลราชธานี
- วิมล คิดชอบ อดีตอธิบดีกรมสารนิเทศและโฆษกกระทรวงต่างประเทศ อดีตรองอธิบดีและอดีตอธิบดีกรมเศรษฐกิจระหว่างประเทศ กระทรวงการต่างประเทศ กรรมการธนาคารเพื่อการส่งออกและนำเข้าแห่งประเทศไทย
- ดร.สุพจน์ ไข่มุกด์ ตุลาการศาลรัฐธรรมนูญ อดีตเอกอัครราชทูต ณ กรุงวอร์ซอ สาธารณรัฐโปแลนด์ อดีตเอกอัครราชทูต ณ กรุงเตหะราน สาธารณรัฐอิสลามอิหร่าน
- ศาสตราจารย์ ดร.อมร รักษาสัตย์ อดีตที่ปรึกษานายกรัฐมนตรี อดีตอธิการบดีสถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์ นายกสมาคมรัฐธรรมนูญเพื่อประชาชน
- อนุตตมา อมรวิวัฒน์ อดีตเลขานุการรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ อดีตรองโฆษกประจำสำนักนายกรัฐมนตรี และอดีตอาจารย์คณะพาณิชยศาสตร์และการบัญชี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
- หม่อมหลวงขวัญทิพย์ เทวกุล ผู้เชี่ยวชาญด้านอาหารและอาหารไทยตำรับชาววัง และกรรมการรายการมาสเตอร์เชฟไทยแลนด์ (ทุกซีซั่น)
- ฉัตรชัย พรหมเลิศ อดีตปลัดกระทรวงมหาดไทย ประธานคณะกรรมการในคณะกรรมการการไฟฟ้านครหลวง และประธานกรรมการสหกรณ์ออมทรัพย์ กระทรวงมหาดไทย
- อนุสรี ทับสุวรรณ อดีตกงสุล ณ สถานกงสุลใหญ่ ณ เมืองฮ่องกง อดีตเลขานุการผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร และอดีตสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร บัญชีรายชื่อ พรรครวมพลัง
- ศาสตราจารย์ ดร.ปวิน ชัชวาลพงศ์พันธ์ ศาสตราจารย์ประจำสถาบันเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ศึกษา มหาวิทยาลัยเกียวโต
คณาจารย์ที่มีชื่อเสียง
- ศาสตราจารย์ จางวางตรี สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าจุฑาธุชธราดิลก กรมขุนเพ็ชรบูรณ์อินทราไชย อดีตอาจารย์คณะรัฏฐประศาสนศาสตร์
- ศาสตราจารย์พิเศษหม่อมราชวงศ์เสนีย์ ปราโมช อดีตนายกรัฐมนตรี
- ศาสตราจารย์ ดร.มาลัย หุวะนันทน์ อดีตรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงมหาดไทย สมาชิกวุฒิสภา อดีตอธิการบดีสถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์ และผู้ร่วมก่อตั้งสถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์
- ศาสตราจารย์พิเศษ ทองต่อ กล้วยไม้ ณ อยุธยา อดีตปลัดกรุงเทพมหานคร และอดีตสมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งชาติ พ.ศ. 2516
- รองศาสตราจารย์หม่อมราชวงศ์พฤทธิสาณ ชุมพล กรรมการพิพิธภัณฑ์พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว อดีตรองคณบดีฝ่ายวิชาการและวิเทศสัมพันธ์ คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
- ศาสตราจารย์กิตติคุณ ดร.จรัส สุวรรณมาลา อดีตคณบดีคณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย สมาชิกสภาร่างรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2550 และอดีตผู้อำนวยการวิทยาลัยพัฒนาการปกครองท้องถิ่น สถาบันพระปกเกล้า
- ศาสตราจารย์ ดร.ไชยวัฒน์ ค้ำชู อดีตคณบดีคณะรัฐศาสตร์ อดีตกรรมการสภาจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ผู้รับรางวัล TTF Award สาขาสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ พ.ศ. 2551
- ดร.วิชิตวงศ์ ณ ป้อมเพชร ราชบัณฑิตสาขาเศรษฐศาสตร์ อดีตผู้อำนวยการกองเศรษฐกิจอุตสาหกรรม สำนักงานปลัดกระทรวงอุตสาหกรรม อดีตเลขานุการรัฐมนตรีว่าการกระทรวงอุตสาหกรรม
- ศาสตราจารย์กิตติคุณ ดร.อมรา พงศาพิชญ์ อดีตคณบดีคณะรัฐศาสตร์ อดีตผู้อำนวยการศูนย์ศึกษาสันติภาพและความขัดแย้ง และอดีตประธานกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ
- ศาสตราจารย์ ดร.สุริชัย หวันแก้ว ผู้อำนวยการศูนย์ศึกษาสันติภาพและความขัดแย้ง อดีตประธานคณะกรรมการรณรงค์เพื่อประชาธิปไตย อดีตกรรมการและเลขานุการร่วม คณะกรรมการอิสระเพื่อความสมานฉันท์แห่งชาติ อดีตสมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งชาติ อดีตผู้อำนวยการสถาบันวิจัยสังคม
- รองศาสตราจารย์ ดร.ปณิธาน วัฒนายากร ที่ปรึกษารัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม อดีตรองเลขาธิการนายกรัฐมนตรี อดีตโฆษกประจำสำนักนายกรัฐมนตรี
- รองศาสตราจารย์ประพันธ์พงศ์ เวชชาชีวะ อดีตรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงการคลัง อดีตสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจังหวัดจันทบุรี อดีตรองอธิการบดีฝ่ายทรัพย์สิน จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย อดีตกรรมการสำนักงานจัดการทรัพย์สินสภากาชาดไทย และกรรมการสภามหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรติ
- ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.สมเกียรติ อ่อนวิมล ประธานกรรมการบริหาร บริษัท ไทยวิทัศน์ จำกัด และอดีตสมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งชาติ พ.ศ. 2549
- ศาสตราจารย์ ดร.ศุภชัย ยาวะประภาษ อดีตคณบดีคณะรัฐศาสตร์ อดีตรองอธิการบดีฝ่ายวิเทศสัมพันธ์ และอดีตเลขานุการรัฐมนตรีว่าการทบวงมหาวิทยาลัย
- ศาสตราจารย์ ดร.สุรชาติ บำรุงสุข ผู้เชี่ยวชาญด้านยุทธศาสตร์ทางการทหารไทยและความมั่นคงไทย และอดีตอาจารย์ดีเด่นแห่งชาติ สาขาสังคมศาสตร์ จากคณะกรรมการที่ประชุมประธานสภาอาจารย์มหาวิทยาลัยแห่งประเทศไทย (ปอมท.)
- ศาสตราจารย์ ดร.ฐิตินันท์ พงษ์สุทธิรักษ์ อดีตผู้อำนวยการสถาบันศึกษาความมั่นคงและนานาชาติ
- รองศาสตราจารย์ ดร.วรศักดิ์ มหัทธโนบล นักวิจัยและอาจารย์สาขาจีนศึกษา นักวิจัยดีเด่นแห่งชาติ (สาขารัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์) ประจำปี 2558 ของสภาวิจัยแห่งชาติ
- ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.พิชญ์ พงศ์สวัสดิ์ หัวหน้าภาควิชาการปกครอง คอลัมนิสต์ และผู้ดำเนินรายการ Wake Up Thailand ทางสถานีโทรทัศน์ Voice TV
- รองศาสตราจารย์ตระกูล มีชัย รองคณบดีคณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
- ศาสตราจารย์ ดร.สิริพรรณ นกสวน สวัสดี อดีตหัวหน้าภาคการปกครองคณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
- รองศาสตราจารย์หม่อมราชวงศ์สุขุมพันธุ์ บริพัตร อดีตอาจารย์ประจำภาควิชาความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ อดีตผู้อำนวยการสถาบันศึกษาความมั่นคงและนานาชาติ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และอดีตผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร
- รองศาสตราจารย์ ดร.วีระศักดิ์ เครือเทพ อาจารย์ประจำภาควิชารัฐประศาสนศาสตร์ ผู้เชี่ยวชาญด้านการคลังสาธารณะ อนุกรรมาธิการยกร่างรัฐธรรมนูญ อนุกรรมการการปกครองท้องถิ่น สภาปฏิรูปแห่งชาติ
- อาจารย์ ดร.อมร วาณิชวิวัฒน์ อาจารย์ประจำภาควิชาสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา สมาชิกสภาปฏิรูปแห่งชาติ คณะกรรมการร่างรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย
- รองศาสตราจารย์ ดร.งามพิศ สัตย์สงวน อดีตหัวหน้าภาควิชาสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา อดีตคณะกรรมการสาขาสังคมวิทยา สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ และอดีตสมาชิกสภามหาวิทยาลัย
อ้างอิง
- . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2015-04-02. สืบค้นเมื่อ 2013-05-09.
- "วิทยาลัยประชากรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย", วิกิพีเดีย, 2020-10-08, สืบค้นเมื่อ 2022-05-15
- http://www.ias.chula.ac.th/ias/th/Background.php
- หนังสือเปิดรั้วจามจุรี: สาราณียกร องค์การบริหารสโมสรนิสิตจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
- http://www.polsci.chula.ac.th/library/index.php/aboutus/1/%7C เกี่ยวกับห้องสมุดคณะรัฐศาสตร์ จุฬาฯ เข้าถึงเมื่อ วันที่ 16 ตุลาคม พ.ศ. 2558
- http://www.polsci.chula.ac.th/library/index.php/honor/%7C ความภาคภูมิใจของห้องสมุดคณะรัฐศาสตร์ จุฬาฯ
- ระดับปริญญาบัณฑิต
- ระดับปริญญามหาบัณฑิต
- ระดับปริญญาดุษฎีบัณฑิต
- http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2559/E/052/19.PDF
- ภาพ, อรพรรณ จันทรวงศ์ไพศาล-เรื่อง ชลาธิป รุ่งบัว- (2018-08-12). "อาจารย์ดีเด่นแห่งชาติ 'สุรชาติ บำรุงสุข' เปิดมุมมอง "ทหาร" กับ "การเมือง"". มติชนออนไลน์.
- www.polsci.chula.ac.th http://www.polsci.chula.ac.th/?lecturer=%E0%B8%9C%E0%B8%B9%E0%B9%89%E0%B8%8A%E0%B9%88%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A2%E0%B9%8C.
{{}}
:|title=
ไม่มีหรือว่างเปล่า ((help))
ดูเพิ่ม
- รายชื่อคณะรัฐศาสตร์ในประเทศไทย
- แผนที่และภาพถ่ายทางอากาศของ คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
- ภาพถ่ายดาวเทียมจากวิกิแมเปีย หรือกูเกิลแมปส์
- แผนที่จากลองดูแมป หรือเฮียวีโก
- ภาพถ่ายทางอากาศจากเทอร์ราเซิร์ฟเวอร์
แหล่งข้อมูลอื่น
- www.polsci.chula.ac.th คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
- www.chula.ac.th จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
khnarthsastr culalngkrnmhawithyaly xngkvs Faculty of Political Science Chulalongkorn University epnswnrachkarithyradbkhnawicha sngkdculalngkrnmhawithyaly krathrwngkarxudmsuksa withyasastr wicyaelanwtkrrm edim sankngankhnakrrmkarkarxudmsuksa krathrwngsuksathikar thuxidwaepnkhnawichathiekaaekthisudaehnghnungkhxngpraeths epnkhnarthsastraehngaerkkhxngpraethsithy aelaepn 1 in 4 khnaaerktngkhxngculalngkrnmhawithyaly epidthakareriynkarsxnthnginradbpriyyatri priyyaoth aelapriyyaexk xikthngyngepnkhnathiidrbkareluxkekhasuksacakphuthiidkhaaennsungsudcakkarkhdeluxkbukhkhlekhasuksatxinradbpriyyatridwyrabb Admission thung 4 pisxn ph s 2553 2556 khnarthsastr culalngkrnmhawithyalyFaculty of Political Science Chulalongkorn Universitychuxyxr sthapna30 minakhm ph s 2442 kxtngkhrngaerk 18 singhakhm ph s 2491 kxtngihm khnbdirs dr pkrn siriprakxbthixyu46 thnnxngridunngt aekhwngpthumwn ekhtpthumwn krungethphmhankhr 10330warsarwarsarsngkhmsastr Journal of Social Science ephlngsinghprakasskdisi sidamaskhxtsinghdaewbistwww polsci chula ac thprawtipaykhnarthsastr culalngkrnmhawithyaly aelaxakharsarayrasdrbrirks khnarthsastr culalngkrnmhawithyaly nbwaepnsthabnkarsuksathiekaaekthisudaehnghnunginpraethsithy aelaepnkhnathimikareriynkarsxnwicharthsastrepnaehngaerk hakerimnbtngaetewlakxtngsmyerimaerk emux ph s 2442 cnthungpccubn sthabnaehngnimixayuyawnanthung 123 pi ph s 2565 khnarthsastrerimkxtngkhunepnkhrngaerkemux ph s 2442 r s 118 odyphrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhwthrngphrakrunaoprdekla iherimcdtngsthabnkarsuksaaehngnikhunodyphrarachthannamwa orngeriynsahrbfukhdwichakharachkarfayphleruxn odyrbcaknkeriynthisxbphan praoykhnkeriyn maaelw ekhasuksa praoykhwicha txemuxeriyncb praoykhwicha aelwcungcaidrbprakasniybtrkhxngorngeriyn aelwtxngxxkfukrachkartamkrathrwngtang ephuxsxb praoykhfukhd inkhnsudthay cungcathuxwankeriynphunnsaercwichacaksthansuksakharachkarphleruxnodysmburn orngeriynniidecriykhunepnladbtxmacungthrngphrarachthanphrabrmrachanuyatihnkeriyninorngeriynnithwaytwepnmhadelk mitaaehnngefathullaxxngthuliphrabathodyiklchidaelaekhathismakhminrachkarihmikhwamkhunekhyxikdwy inpi ph s 2445 r s 121 phrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhw thrngepliynnamorngeriynsahrbfukhdwichakharachkarfayphleruxnepn orngeriynmhadelk odythithrngphrarachdariehnwa nkeriynorngeriynnithwaytwepnmhadelkthngsin aelatampraephnixnmimaaetobrankharachkar odymakyxmthwaytwsuksarachkarinkrmmhadelkkxnthicaiprbrachkarinkrmxun cungkhwrihminamorngeriynsmaeknkeriynthiidepnmhadelk orngeriynniiderimepliynnamihm emuxwnthi 1 emsayn ph s 2445 odymismedckrmphrayadarngrachanuphaph phrayaburusrtnrachphllph phrayawisuththsuriyaskdi ecaphrayaphraesdcsuernthrathibdi aelacmunsrisrrksn phrayasriwrwngs epnkrrmkarthipruksa aelamihmunsrisrrks phrayasriwrwngs epnphuxanwykarorngeriyn txmainpi ph s 2453 r s 129 insmyphrabathsmedcphramngkudeklaecaxyuhw miphrarachdariehnwakarthicafuknkeriyninorngeriynmhadelkihxxkmarbrachkarinkrathrwngmhadithyaetkrathrwngediywnnimephiyngphx khwrthicakhyaykarsuksaihkwangkhwangyingkhun ephuxsngphuthisaerckarsuksaxxkiprbrachkarthukkrathrwng thbwng krm aelaephuxepnxnusawriyechlimphraprmaphiithysmedcphrabrmchnkathirach phrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhw cungthrngphrakrunaoprdekla phrarachthanenginihepnthunsahrbcdkarorngeriyntxip aelathrngphrarachkrunaoprdekla ihepliynnamorngeriynmhadelkepnorngeriynkharachkarphleruxnphrarachthannamwa orngeriynkharachkarphleruxnkhxngphrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhw tngaetwnthi 1 mkrakhm ph s 2453 odyorngeriynnikahndrayaewlaeriyn 4 pi odyeriyninchnsxn 3 pi aelafuknganxik 1 pi txmainwnthi 26 minakhm ph s 2459 idmiphrabrmrachoxngkarinphrabathsmedcphramngkudeklaecaxyuhw oprdekla ihsthapnaorngeriynkharachkarkhxngphrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhwkhunepn culalngkrnmhawithyaly sungemuxaerktngidaebngxxkepn 4 khna khux khnaaephthysastraehngculalngkrnmhawithyaly pccubnkhux khnaaephthysastrsirirachphyabal mhawithyalymhidl khnawiswkrrmsastr khnaxksrsastraelawithyasastr aelakhnartthprasasnsastr chuxaerktngkhxngkhnarthsastr swnindankarsuksayngepnipinrupedim nxkcaktaaehnngphubngkhbbychaorngeriynsungaetedimeriykchuxwa phuxanwykarorngeriynnn idepliynmaichnamwa khnbdi lksnathangkayphaphkhxngkhnarthsastr briewnsnamfutbxl khrnginpi ph s 2472 hlngcakthiidmikarprakasichphrarachbyytiraebiybkharachkarphleruxnaelw khwamniyminkarekhasuksainkhnarthprasasnsastridldnxylng inpidngklawniminkeriynthikalngsuksaxyuephiyng 35 khn ethann thngnienuxngcakphusaerckarsuksaidrbprakasniybtrxxkipnn emuxekharbrachkarcaidtaaehnngephiyngchnrachburusethann sungphuthisaerckarsuksachnmthympithi 5 kmisiththisxbekharbrachkarintaaehnngniidaelw swnnkeriynthisuksacakkhnarthtprasasnsastr nxkcakcasaercchnmthymsuksapithi 6 maaelw yngtxngsuksainkhnanixikthung 3 pi dngnn krathrwngthrrmkarcungidnakhwamthulekla phrabathsmedcphrapkeklaecaxyuhw ephuxkhxphrabrmrachanuyatihelikkhnaniesiyemuxnkeriynthiehluxxyusaerckarsuksahmdaelw sungphrabathsmedcphrapkekla idmiphrabrmrachanuyat emuxkrathrwngthrrmkaridsngptibtikartamkraaesphrabrmrachoxngkaraelw txmamismuhethsaphibalaelakharachkarfaypkkhrxngepnxnmakmarxngthukkhwakhwrcamikarsxnwichanitxip thngkrathrwngmhadithykelngehnwacakhadpraoychnxyangyingthakhadnkpkkhrxngthiphlitcakkhnarthtprasasnsastr cungidmikarprachumphicarnarahwangkhnakrrmkardarirupkarmhawithyaly phuaethnkrathrwngmhadithyaelaphuaethn k r ph krrmkarphrarachbyytiraebiybkharachkarphleruxn sungthiprachummikhwamehnphxngknwakhwrcamikarsxnwichanitxip aettxngepliynaeplnghlksutrkarsuksaesiyihmaelaepliynaeplngwithikarrbnisitdwy nxkcaknnidesnxkhwamkhidehnihepliynchuxkhnarthtprasasnsastr epnaephnkwichakharachkarphleruxn sungphrabathsmedcphrapkeklaecaxyuhwmiphrarachanuyattamkhxesnx aelaihkhuntrngtxphubychakarculalngkrnmhawithyalyaelahwhnaaephnkkhux phuxanwykar sungmithanaethakbkhnbdi khrntxmaemuxwnthi 25 emsayn ph s 2476 idmiphrabrmrachoxngkarinphrabathsmedcphrapkeklaecaxyuhw ihtngkhnanitisastrkhuninculalngkrnmhawithyaly odyoxnorngeriynkdhmayekhasmthbinkhnanitisastrdwy txmaklayepn khnanitisastr mhawithyalythrrmsastr inwnthi 20 minakhm ph s 2476 idmiprakasichphrarachbyytimhawithyalywichathrrmsastraelakaremuxng ph s 2476 sungmatra 5 aehngphrarachbyytichbbnibyytiwa ihoxnkhnanitisastraelarthsastrinculalngkrnmhawithyaly tlxdcnthrphysinaelangbpramankhxngkhnaehlanimakhuntxmhawithyalyni kxnwnthi 1 emsayn ph s 2477 epnxnwakhnarthtprasasnsastraehngculalngkrnmhawithyalyidsinsphaphlngtngaetbdnnepntnma txmainpi ph s 2491 rthbalidelngehnkhwamsakhykhxngkarbriharpraethsinxnthicaidptibtirachkarthiephiybphrxmipdwybukhkhlthimikhwamrukhwamchanayinkarpkkhrxngaelakarbriharihmicanwnephiyngphx cungidcdtngkhnarthsastrkhuninculalngkrnmhawithyalyxikkhrnghnung odykartraphrarachbyyticulalngkrnmhawithyaly inwnthi 18 singhakhm ph s 2491 hlngcakthiidyubelikipepnewlathung 15 piess aelakidecriykawhnamacnthungthukwnni khnarthsastrphthnaxyangepnkhntxn bukebikkhwamepnsmyihmthangwichakar imechphaainsakharthsastr aetyngphthnaipthunginsakhasngkhmsastrxun dwy inkhnannmiwichadanthiepidsxnxyuhlaysakha khux kar pkkhrxng karthut rthprasasnsastr karkhlng nitisastr sngkhmwithyaaelamanusywithya aelaprachakrsastr cnkrathngbangsakhaphthnamakkhuncungcaepntxngaeyktwxxkiptngepnkhnaihm odyaephnkwichakarkhlngrwmkbaephnkwichaesrsthsastrkhxngkhnaphanichysastraelakarbychitngepnkhnaesrsthsastr culalngkrnmhawithyaly emux ph s 2513 aelaaephnkwichanitisastr idykthanakhunepnkhnanitisastr culalngkrnmhawithyaly emuxwnthi 18 mithunayn ph s 2515 aelaaephnksuxsarmwlchnaelakarprachasmphnth idykthanaepnaephnkxisrasuxsarmwlchnaelakarprachasmphnth aelapccubnkhuxkhnaniethssastr culalngkrnmhawithyaly nxkcaknn sthabnprachakrsastr sthabnwicysngkhmsthabnkhwammnkhngaelananachati sthabnphthnanoybayaela karcdkar aelasthabnexechiysuksa kidthuxkaenidkhuncakkhnarthsastrxikdwysthanthitngaelaphunthisnamfutbxl khnarthsastr khnarthsastr culalngkrnmhawithyaly mixanaekhtxyuphayinculalngkrnmhawithyalyfngtawnxxkkhxngthnnphyaith dankhangthnnxngridunngt tidkbsthanesawpha sphakachadithy samarthsngektklumxakharkhxngkhnaidcaksunybrikarolhitaehngchati sphakachadithy khnarthsastrtidkbkhnaxun inculalngkrnmhawithyaly 2 khna khux khnaesrsthsastraelakhnawiswkrrmsastr xikthngyngtngxyutrngkhamkbkhnaaephthysastr odymithnnxngridunngttdkhn khnarthsastr miphunthisiekhiyw lansahrbphkphxnaelathakickrrmhlayaehng xathi lanithr aelalanocka phayhlngkhux lanesriphaph sungthngsxnglannixyudanhnaaeladanhlngxakharsarayrasdrbrirks phayinbriewnkhnayngmisnamfutbxlaelasnambasektbxldwy nxkcakni khnarthsastr yngmi tukkickrrmnisit epnxakharaelaphunthisatharnaxisraihnisitbrihar cdkar aelasamarthichthakickrrmtang id odyedimthitukkickrrmnisitmisphaphthrudothrmmanankwahlaypi aelaidprbprungihmkhrngihychwngthi entiwithy ochtiphthriphsal epnnayksomsrnisitrthsastremuxpi ph s 2563 chwngpithientiwithyepnnayksomsr ekhaidtngchuxhxngedimthimixyuihmepn hxngwichitchy xmrkul aela hxng dr buysnxng bunoythyan ephuxepnekiyrtiaelaralukthungwirchnnisitekakhnathiesiychiwitinehtukarn 6 tula hlngcaknn idmikarprbprunghlngkhaaelaphunihm naodysinghdarunthi 24 emuxplaypi ph s 2564 thungtnpi ph s 2565 aelaidepidtukkickrrmnisitxyangepnthangkarxikkhrnginwnthi 24 kumphaphnth ph s 2565 prakxbkb sankbriharrabbkayphaph culalngkrnmhawithyaly emuxplaypi ph s 2564 idprbprungthsniyphaphihm cungidphnwklanithraelalanockaedimekhadwykn ruxxakharorngxahareka aelalancxdrthxxk aelasrangbxnaephimaethn somsrnisitrthsastr pikarsuksa 2564 cungidepliynchuxlanihmepn lanesriphaph ephuxihsxdkhlxngkbbribththangkaremuxngpccubnaelakhwamepnrthsastrmakkhun xakhar sthanthi sthanapccubn hmayehtuxakharsarayrasdrbrirks tuk 1 hxngeriyn hxngphkxacaryphakhwichakarpkkhrxng hxngphkxacaryaelasanknganphakhwicharthprasasnsastr chuxkhxngxakharthuktngtamchuxxditxacarypracaphakhwichakarpkkhrxng xacary rxngxamatyoth khunsarayrasdrbrirks cuy tnthospha xakharwrphkdiphibuly tuk 2 hxngeriyn hxngphkxacaryphakhwichakarpkkhrxng sanknganhlksutrkarphthnarahwangpraeths sunysuksakarphthnasngkhm chuxkhxngxakharthuktngtamchuxxditxacarykhxngkhna satracaryphrawrphkdiphibuly hmxmhlwngnpha chumsay xakhareksm xuthyanin rthsastr 60 pi tuk 3 hxngeriyn hxngptibtikarkhxmphiwetxr hxngphkxacaryaelasanknganthukphakhwicha hxprachumeksm suwrrnkul hxngsmudrufus di smith aela chanay yuwburn sankngankhnbdi ran Cafe Amazon ran U Store srangkhuninwarakhrbrxb 60 pi khxngkhnarthsastrnbaetkarkxtngihm srangkhunihmephuxthdaethnxakhareksm xuthyanin tuk 3 hlngedim chuxkhxngxakharthuktngtamchuxxditkhnbdi aelaxacarypracaphakhwichakarpkkhrxng satracaryeksm xuthyanin chuxkhxnghxprachumthuktngtamchuxxditxthikarbdimhawithyaly aelaxacarypracaphakhwicharthprasasnsastr sastracarykittikhun dr eksm suwrrnkul chuxkhxnghxngsmudthuktngchuxtamchuxkhxngsastracaryrufus aedeniyl smith cakmhawithyalyniwyxrkh masxnwichakarpkkhrxngepriybethiybthikhnatidtxkhxrbbricakhhnngsuxaelawarsarthangdansngkhmsastrcakxngkhkarmulnithiaelamhawithyalytang inshrthxemrikatukkickrrmnisit sankngansomsrnisitrthsastr hxngprachum hxngkickrrmnisit idrbkarprbprungihmrawpi ph s 2564xakharorngxahar pccubnthukrunthxnipaelw prbepnsnamhyaaelasala inxditekhyepnorngxaharkhxngkhna thdmabriewnothngthukichepnlankickrrminrmaelachxngcahnayxaharthukichepnhxngekbkhxngchmrmtang thukruxthxnxxkinpi ph s 2564 phrxmkbkarprbprungthsniyphaphodyrxbkhna pccubnehlkddrupphraekiywbnhnatangedimkhxngxakharyngkhngthukxnurksiwepnswnprakxbkhxngsalaxakharcxdrth lancxdrth orngxahar ran Inthanin Coffee xakharcxdrthidthuksrangkhunthbtuk 3 edim sungekhyepnhxprachum sanknganphakhwichakhwamsmphnthrahwangpraeths aelahxngphkxacarylanesriphaph lancdkickrrm idrbkarprbprungihmcakedimepnphunxithblxkepnphunkhxnkritrawpi ph s 2565 edimchux lanockasnamfutbxl hnacwkhxngsalapraktkhxkhwamwasinghdarun 13 phrxmkbrupsinghda praktphaphkhxngsalaniinhnngsuxrun singhdarun 19 lngiwwathayinpi ph s 2514 misalasingh salabxl snambasektbxlsalphraphuththrupechiyngaesn singhhnung singhdaxakharwisisth pracwbehmaa hxngsmudrufus di smith ykelikkarichnganrawpi ph s 2562 withyalyprachakrsastr ekhyepnswnhnungkhxngkhna xakharprachathipk raiphphrrni sthabnsuksakhwammnkhngaelananachati sthabnexechiysuksa ekhyepnswnhnungkhxngkhna sylksnsylksn sylksnpracakhnarthsastr culalngkrnmhawithyaly idaek singhda ody singh hmaythung phupkkhrxngdngrachsihphuepncawaehngpa aela sida hmaythung siaehngsxkhxngphrasiwathidumyaphisephuxpkpxngmwlmnusy dngnn singhda cungmihmaykhwamwa karepnnkpkkhrxngcatxngesiyslaephuxmwlchn Black is Devotion klxnsinghda khnarthsastr culalngkrnmhawithyaly miklxnpracakhnathisubthxdmacakrunsurun ephuxepnsylksnaelaepnkhtietuxnic odynisitcaruckkninchux klxnsingh ecaepnsinghecacnghyinginsinghskdi ecaepnnkrthsastrxngxachay kxprkrrmdiihcirngyngyunnan mungsmanicrksamkhkhi cngruckichwichahapraoychn rucaaenkkhunothsihthwnthi cngwangtnihkhnehnepnphudi thaecamiiccringepnsinghda sipracakhna sida hmaythung siaehngsxkhxngphrasiwathidumyaphisephuxpkpxngmwlmnusywarsarsngkhmsastrkhnarthsastr culalngkrnmhawithyaly idcdthawarsarsngkhmsastrkhun ephuxepnkarsnbsnunkarphlitphlnganthangwichakar nganwicy aelaephuxephyaephr rwmthngepnsuxkhwamekhluxnihw khwamepliynaeplng aelakhwamkawhnathangdansngkhmsastr odyerimcdphimphwarsarchbbaerktngaetpi ph s 2504 epntnmacnthungpccubn epnewlakwa 60 pi nxkcaknihxngsmudkhnarthsastr culalngkrnmhawithyalyyngmikarcdthawarsarsngkhmsastrchbbyxnhlngtngaetchbbaerkepnaexphliaekhchnsahrbdawnohldephuxepnthankhxmuldansngkhmsastrsahrbnisit khnacary aelaprachachnthwiphxngsmudhxngsmudrufus di smith aela chanay yuwburnchnwanghnngsuxphayinhxngsmudrufus di smith aela chanay yuwburn khnarthsastr culalngkrnmhawithyaly mihxngsmudpracakhnathimichuxesiyngepnxyangmakthungsxngaehngdwykn khux hxngsmudrufus di smith aela chanay yuwburn aelaxikaehngchuxwa hxngsmudrufus di smith thuxidwathngsxngaehngepnhnunginhxngsmuddansngkhmsastrthidithisudinpraethsithy hxngsmudrufus di smith edimchuxhxngsmudkhnarthsastr culalngkrnmhawithyaly kxtngemuxpramanpi ph s 2491 tngxyuthixakharsarayrasdrbrirks tuk 1 inrayaerimkxtnginpi ph s 2494 sastracaryrufus aedeniyl smith cakmhawithyalyniwyxrk shrthxemrika sungidrbthunfulibrthihmasxnwichakarpkkhrxngepriybethiybthikhnarthsastr cula idchwyehluxkickarhxngsmudodytidtxkhxbricakhhnngsux aelawarsarthangdansngkhmsastrcakxngkhkarmulnithiaelamhawithyalytang inshrthxemrika nbepnkarwangrakthankickarhxngsmudkhnarthsastr thaihepnhxngsmudaehngaerkinpraethsithythiepnaehlngkhnkhwasakhythangdansngkhmsastr txmahxngsmudidyayiptngthixakhareksmxuthyanin tuk 3 aelainpi ph s 2518 idyaymatngthixakharwisisth pracwbehmaa chn 1 cnthungpccubn 35 pi hlngcakmrnkrrmkhxngsastracaryrufus aedeniyl smith thiprachumkrrmkarkhnarthsastr culalngkrnmhawithyaly mimtiepnexkchnthihtngchux hxngsmudkhxngkhnawa hxngsmudrufus di smith ephuxepnekiyrtiaelaepnthiralukthungphrakhunthithanmitxkhnarthsastr odymiphithiepidthihxngsmudkhxngkhna inwnsukrthi 25 minakhm ph s 2531 tngaetkxtngcnthungpccubn hxngsmudkhxngkhnarthsastrthngsxngaehngidrbrangwlrbrxngcakhlaysthabn rangwlchnaelis praephthprasiththiphaphkhxngkarbrikar rangwlkhunphaphaehngcula ph s 2550 rangwldiednradbchati praephthnwtkrrmkarihbrikar cakkhnakrrmkarphthnarabbrachkar ph s 2551 rangwldiednradbchati praephthraykrabwnngan cakkhnakrrmkarphthnarabbrachkar ph s 2553 rangwlbrikarphakhrthaehngchati praephthkarphthnakarbrikarthiepnelis cakkhnakrrmkarphthnarabbrachkar ph s 2556hnwynganaelahlksutrhlksutrthiepidsxninkhnarthsastr culalngkrnmhawithyalyhnwyngan radbpriyyabnthit radbpriyyamhabnthit radbpriyyadusdibnthitphakhwichakarpkkhrxng hlksutrrthsastrbnthit r b sakhawichakarpkkhrxng hlksutrrthsastrmhabnthit r m sakhawichakarpkkhrxng phakhinewlarachkar sakhawichakaremuxngaelakarcdkarpkkhrxng phakhnxkewlarachkar hlksutrrthsastrdusdibnthit r d sakhawicharthsastrphakhwichakhwamsmphnthrahwangpraeths hlksutrrthsastrbnthit r b sakhawichakhwamsmphnthrahwangpraeths hlksutrrthsastrmhabnthit r m sakhawichakhwamsmphnthrahwangpraeths phakhinewlarachkar sakhawichakhwamsmphnthrahwangpraeths phakhnxkewlarachkar hlksutrrthsastrdusdibnthit r d sakhawicharthsastrphakhwichasngkhmwithyaaelamanusywithya hlksutrrthsastrbnthit r b sakhawichasngkhmwithyaaelamanusywithya hlksutrsilpsastrmhabnthit ss m sakhawichasngkhmwithyaaelamanusywithya sakhawichaxachyawithyaaelanganyutithrrm hlksutrrthsastrdusdibnthit r d sakhawicharthsastr hlksutrsilpsastrdusdibnthit ss d sakhawichasngkhmwithyaaelamanusywithya sakhawichaxachyawithyaaelanganyutithrrmphakhwicharthprasasnsastr hlksutrrthsastrbnthit r b sakhawicharthprasasnsastr hlksutrrthprasasnsastrmhabnthit rp m sakhawicharthprasasnsastr phakhinewlarachkar sakhawicharthprasasnsastr phakhnxkewlarachkar hlksutrrthsastrdusdibnthit r d sakhawicharthsastrhlksutrxun hlksutrnanachati sakhawichakaremuxngaelaolksmphnthsuksa hlksutrnanachati hlksutrrthsastrmhabnthit r m sakhawichathrrmaphibal hlksutrnanachati hlksutrsilpsastrmhabnthit ss m sakhawichakarphthnarahwangpraeths hlksutrnanachati khnbdikhnarthsastr culalngkrnmhawithyalymitaaehnngkhnbdiepnkhrngaerkinpi ph s 2491 thaeniybkhnbdikhnarthsastr culalngkrnmhawithyalyraynamkhnbdi warakardarngtaaehnngsastracaryhmxmecarchdaphiesk osnkul ph s 2491 2493sastracary dr maly huwannth ph s 2493sastracaryeksm xuthyanin ph s 2493 2513sastracary dr eksm suwrrnkul ph s 2513 2517sastracary dr kraml thxngthrrmchati ph s 2517 2525sastracarycruy suphaph ph s 2525 2529sastracary dr kraml thxngthrrmchati ph s 2529 2533sastracary dr sucit buybngkar ph s 2533 2541sastracary dr ichywthn khachu ph s 2541 2545sastracary dr xmra phngsaphichy ph s 2545 2549sastracary dr crs suwrrnmala ph s 2549 2553sastracary dr suphchy yawapraphas ph s 2553 2557sastracary dr exk tngthrphywthna ph s 2557 2565rxngsastracary dr pkrn siriprakxb ph s 2565 pccubn hmayehtu khanahnanamkhxngphudarngtaaehnngkhnbdi epnkhanahnanamtamtaaehnngthangwichakarinkhnannbukhlakrthimichuxesiyngduephim raynambukhkhlcakkhnarthsastr culalngkrnmhawithyaly sastracary dr maly huwannthn xditrthmntrichwywakarkrathrwngmhadithy smachikwuthispha xditxthikarbdisthabnbnthitphthnbriharsastr nida aelaphurwmkxtngsthabnbnthitphthnbriharsastr caruphngs eruxngsuwrrn elkhathikarkhbwnkaresriithytxtanrthpraharwnthi 22 phvsphakhm ph s 2557 xditrthmntriwakarkrathrwngmhadithy xdithwhnaphrrkhephuxithy xditrthmntriwakarkrathrwngkhmnakhm xditpldkrathrwngyutithrrmaelaxditpldkrathrwngaerngngan xditxthikarbdimhawithyalyexechiyxakheny aelaxditrxngpldkrungethphmhankhr phumithrrm ewchychy xditelkhathikarphrrkhephuxithy xditrthmntrichwywakarkrathrwngkhmnakhm pccubndarngtaaehnngrxngnaykrthmntri aelarthmntriwakarkrathrwngphanichy sastracary dr eksm suwrrnkul xditrxngnaykrthmntri xditrthmntriwakarthbwngmhawithyaly xditwuthismachik nisitekadiedn culalngkrnmhawithyaly xditxthikarbdiculalngkrnmhawithyaly aelaxditkhnbdikhnarthsastr culalngkrnmhawithyaly sastracary dr knk wngstrahngan smachiksphaphuaethnrasdrsngkdphrrkhprachathipty xditrxngpldthbwngmhawithyaly xditthipruksanaykrthmntri aelaxditprathankrrmkarbristh krungethphthnakhm cakd exnk nawikmul silpinaehngchati phukxtngbanphiphithphnth nkwichakar nkekhiynsarkhdi nksasmkhxngeka aelanisitekadiedn culalngkrnmhawithyaly wirphngs ramangkur prathankhnakrrmkarthnakharaehngpraethsithy xditrxngnaykrthmntri aelaxditrthmntriwakarkrathrwngkarkhlng xariy wngsxarya xditrthmntriwakarkrathrwngmhadithy aelaxditpldkrathrwngmhadithy sastracary dr kraml thxngthrrmchati xditrthmntripracasanknaykrthmntri xditprathansalrththrrmnuy aelaxditkhnbdikhnarthsastr culalngkrnmhawithyaly phltarwcexk wsisth edchkuychr xditrxngxthibdikrmtarwc xditrthmntrichwywakarkrathrwngmhadithy aelasilpinaehngchati sakhawrrnsilp thakur bunpan rxngprathankrrmkar bristh mtichn cakd mhachn yngyuthth wichydisth xditrxngnaykrthmntri xditrthmntriwakarkrathrwngmhadithy aelaxditpldkrathrwngmhadithy wibuly sngwnphngs xditpldkrathrwngmhadithy chatri osphnphnich xditprathankrrmkar thnakharkrungethph cakd mhachn sastracaryphiess phrephchr wichitchlchy xditrxngprathanrthspha xditprathanwuthispha xditprathansphanitibyytiaehngchati krrmkarkvsdika xditphutrwckaraephndin aelaxditphuphiphaksasaldika rxngsastracary dr phithya bwrwthna nkwichadanwicharthprasasnsastr miphlngantiphimphlngwarsarwichakartangpraethshlaychbb xditxacarypracaphakhwicharthprasasnsastr khnarthsastr culalngkrnmhawithyaly rxngsastracarythirphthr esrirngsrrkh xditrthmntripracasanknaykrthmntri sastracary dr ichynt ichyphr nkprchyakaremuxng aelakhxlmnist sastracarykittikhun dr ethiynchay kirannthn xditxthikarbdiculalngkrnmhawithyaly xacarykhnaesrsthsastr nkwicydiednaehngchati xditprathan sphaptirupaehngchati sastracarythens wngsyannawa brrnathikar rthsastrsar xacarypracakhnarthsastr mhawithyalythrrmsastr nkekhiynchuxdng sastracary dr thenswr ecriyemuxng thipruksarthmntrichwywakarkrathrwngsuksathikar xditkrrmkarsphamhawithyalyechiyngihm sastracary phltarwcothhying dr nyna ekidwichy xditkhnbdikhnatarwcsastr orngeriynnayrxytarwc aephthxngthar chinwtr krrmkarmulnithiithykhm aeladarngtaaehnnghwhnaphrrkhephuxithy rxngsastracary dr xnusrn thrrmic khnbdikhnaesrsthsastr mhawithyalyrngsit phuxanwykarsunywicyesrsthkicaelathurkicephuxkarptirup mhawithyalyrngsit aelaprathankhnakrrmkartrwcsxb bristh bangcakpiotreliym cakd mhachn xditprathankrrmkarcdwangrabbkhwbkhumphayinbristh iprsniyithy cakd withya khunplum naykxngkhkarbriharswncnghwdchlburi aelaprathansomsrfutbxlchlburi exfsi dr okhsit pnepiymrsd prathankrrmkarthnakharkrungethph xditrxngnaykrthmntri xditrthmntriwakarkrathrwngkarkhlng xditrthmntriwakarkrathrwngxutsahkrrm aelaxditelkhathikarnaykrthmntri chwn sirinnthphr krrmkarsphamhawithyalyphuthrngkhunwuthikhxngmhawithyalyrachphtmhasarkham xthibdikrmkarpkkhrxng phuwarachkarcnghwdmhasarkham cnghwdaephr cnghwdxublrachthani wiml khidchxb xditxthibdikrmsarniethsaelaokhskkrathrwngtangpraeths xditrxngxthibdiaelaxditxthibdikrmesrsthkicrahwangpraeths krathrwngkartangpraeths krrmkarthnakharephuxkarsngxxkaelanaekhaaehngpraethsithy dr suphcn ikhmukd tulakarsalrththrrmnuy xditexkxkhrrachthut n krungwxrsx satharnrthopaelnd xditexkxkhrrachthut n krungetharan satharnrthxislamxihran sastracary dr xmr rksasty xditthipruksanaykrthmntri xditxthikarbdisthabnbnthitphthnbriharsastr nayksmakhmrththrrmnuyephuxprachachn xnuttma xmrwiwthn xditelkhanukarrthmntriwakarkrathrwngkarphthnasngkhmaelakhwammnkhngkhxngmnusy xditrxngokhskpracasanknaykrthmntri aelaxditxacarykhnaphanichysastraelakarbychi mhawithyalythrrmsastr hmxmhlwngkhwythiphy ethwkul phuechiywchaydanxaharaelaxaharithytarbchawwng aelakrrmkarraykarmasetxrechfithyaelnd thuksisn chtrchy phrhmelis xditpldkrathrwngmhadithy prathankhnakrrmkarinkhnakrrmkarkariffankhrhlwng aelaprathankrrmkarshkrnxxmthrphy krathrwngmhadithy xnusri thbsuwrrn xditkngsul n sthankngsulihy n emuxnghxngkng xditelkhanukarphuwarachkarkrungethphmhankhr aelaxditsmachiksphaphuaethnrasdr bychiraychux phrrkhrwmphlng sastracary dr pwin chchwalphngsphnth sastracarypracasthabnexechiytawnxxkechiyngitsuksa mhawithyalyekiywotkhnacarythimichuxesiyngsastracary cangwangtri smedcphraecabrmwngsethx ecafacuthathuchthradilk krmkhunephchrburnxinthraichy xditxacarykhnartthprasasnsastr sastracaryphiesshmxmrachwngsesniy praomch xditnaykrthmntri sastracary dr maly huwannthn xditrthmntrichwywakarkrathrwngmhadithy smachikwuthispha xditxthikarbdisthabnbnthitphthnbriharsastr aelaphurwmkxtngsthabnbnthitphthnbriharsastr sastracaryphiess thxngtx klwyim n xyuthya xditpldkrungethphmhankhr aelaxditsmachiksphanitibyytiaehngchati ph s 2516 rxngsastracaryhmxmrachwngsphvththisan chumphl krrmkarphiphithphnthphrabathsmedcphrapkeklaecaxyuhw xditrxngkhnbdifaywichakaraelawiethssmphnth khnarthsastr culalngkrnmhawithyaly sastracarykittikhun dr crs suwrrnmala xditkhnbdikhnarthsastr culalngkrnmhawithyaly smachikspharangrththrrmnuy ph s 2550 aelaxditphuxanwykarwithyalyphthnakarpkkhrxngthxngthin sthabnphrapkekla sastracary dr ichywthn khachu xditkhnbdikhnarthsastr xditkrrmkarsphaculalngkrnmhawithyaly phurbrangwl TTF Award sakhasngkhmsastraelamnusysastr ph s 2551 dr wichitwngs n pxmephchr rachbnthitsakhaesrsthsastr xditphuxanwykarkxngesrsthkicxutsahkrrm sanknganpldkrathrwngxutsahkrrm xditelkhanukarrthmntriwakarkrathrwngxutsahkrrm sastracarykittikhun dr xmra phngsaphichy xditkhnbdikhnarthsastr xditphuxanwykarsunysuksasntiphaphaelakhwamkhdaeyng aelaxditprathankrrmkarsiththimnusychnaehngchati sastracary dr surichy hwnaekw phuxanwykarsunysuksasntiphaphaelakhwamkhdaeyng xditprathankhnakrrmkarrnrngkhephuxprachathipity xditkrrmkaraelaelkhanukarrwm khnakrrmkarxisraephuxkhwamsmanchnthaehngchati xditsmachiksphanitibyytiaehngchati xditphuxanwykarsthabnwicysngkhm rxngsastracary dr pnithan wthnayakr thipruksarthmntriwakarkrathrwngklaohm xditrxngelkhathikarnaykrthmntri xditokhskpracasanknaykrthmntri rxngsastracarypraphnthphngs ewchchachiwa xditrthmntrichwywakarkrathrwngkarkhlng xditsmachiksphaphuaethnrasdrcnghwdcnthburi xditrxngxthikarbdifaythrphysin culalngkrnmhawithyaly xditkrrmkarsankngancdkarthrphysinsphakachadithy aelakrrmkarsphamhawithyalyhwechiywechlimphraekiyrti phuchwysastracary dr smekiyrti xxnwiml prathankrrmkarbrihar bristh ithywithsn cakd aelaxditsmachiksphanitibyytiaehngchati ph s 2549 sastracary dr suphchy yawapraphas xditkhnbdikhnarthsastr xditrxngxthikarbdifaywiethssmphnth aelaxditelkhanukarrthmntriwakarthbwngmhawithyaly sastracary dr surchati barungsukh phuechiywchaydanyuththsastrthangkarthharithyaelakhwammnkhngithy aelaxditxacarydiednaehngchati sakhasngkhmsastr cakkhnakrrmkarthiprachumprathansphaxacarymhawithyalyaehngpraethsithy pxmth sastracary dr thitinnth phngssuththirks xditphuxanwykarsthabnsuksakhwammnkhngaelananachati rxngsastracary dr wrskdi mhththonbl nkwicyaelaxacarysakhacinsuksa nkwicydiednaehngchati sakharthsastraelarthprasasnsastr pracapi 2558 khxngsphawicyaehngchati phuchwysastracary dr phichy phngsswsdi hwhnaphakhwichakarpkkhrxng khxlmnist aelaphudaeninraykar Wake Up Thailand thangsthaniothrthsn Voice TV rxngsastracarytrakul michy rxngkhnbdikhnarthsastr culalngkrnmhawithyaly sastracary dr siriphrrn nkswn swsdi xdithwhnaphakhkarpkkhrxngkhnarthsastr culalngkrnmhawithyaly rxngsastracaryhmxmrachwngssukhumphnthu briphtr xditxacarypracaphakhwichakhwamsmphnthrahwangpraeths xditphuxanwykarsthabnsuksakhwammnkhngaelananachati culalngkrnmhawithyaly aelaxditphuwarachkarkrungethphmhankhr rxngsastracary dr wiraskdi ekhruxethph xacarypracaphakhwicharthprasasnsastr phuechiywchaydankarkhlngsatharna xnukrrmathikarykrangrththrrmnuy xnukrrmkarkarpkkhrxngthxngthin sphaptirupaehngchati xacary dr xmr wanichwiwthn xacarypracaphakhwichasngkhmwithyaaelamanusywithya smachiksphaptirupaehngchati khnakrrmkarrangrththrrmnuyaehngrachxanackrithy rxngsastracary dr ngamphis stysngwn xdithwhnaphakhwichasngkhmwithyaaelamanusywithya xditkhnakrrmkarsakhasngkhmwithya sankngankhnakrrmkarwicyaehngchati aelaxditsmachiksphamhawithyalyxangxing khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2015 04 02 subkhnemux 2013 05 09 withyalyprachakrsastr culalngkrnmhawithyaly wikiphiediy 2020 10 08 subkhnemux 2022 05 15 http www ias chula ac th ias th Background php hnngsuxepidrwcamcuri saraniykr xngkhkarbriharsomsrnisitculalngkrnmhawithyaly http www polsci chula ac th library index php aboutus 1 7C ekiywkbhxngsmudkhnarthsastr cula ekhathungemux wnthi 16 tulakhm ph s 2558 http www polsci chula ac th library index php honor 7C khwamphakhphumiickhxnghxngsmudkhnarthsastr cula radbpriyyabnthit radbpriyyamhabnthit radbpriyyadusdibnthit http www ratchakitcha soc go th DATA PDF 2559 E 052 19 PDF phaph xrphrrn cnthrwngsiphsal eruxng chlathip rungbw 2018 08 12 xacarydiednaehngchati surchati barungsukh epidmummxng thhar kb karemuxng mtichnxxniln www polsci chula ac th http www polsci chula ac th lecturer E0 B8 9C E0 B8 B9 E0 B9 89 E0 B8 8A E0 B9 88 E0 B8 A7 E0 B8 A2 E0 B8 A8 E0 B8 B2 E0 B8 AA E0 B8 95 E0 B8 A3 E0 B8 B2 E0 B8 88 E0 B8 B2 E0 B8 A3 E0 B8 A2 E0 B9 8C a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite web title aemaebb Cite web cite web a title immihruxwangepla help duephimraychuxkhnarthsastrinpraethsithy aephnthiaelaphaphthaythangxakaskhxng khnarthsastr culalngkrnmhawithyaly phaphthaydawethiymcakwikiaemepiy hruxkuekilaemps aephnthicaklxngduaemp hruxehiywiok phaphthaythangxakascakethxrraesirfewxr 13 44 05 N 100 32 00 E 13 734678 N 100 533339 E 13 734678 100 533339aehlngkhxmulxunwww polsci chula ac th khnarthsastr culalngkrnmhawithyaly www chula ac th culalngkrnmhawithyaly