Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
การยึดครองกัมพูชาของญี่ปุ่น เป็นเหตุการณ์ช่วงหนึ่งในประวัติศาสตร์กัมพูชาระหว่างสงครามโลกครั้งที่ 2 เมื่อจักรวรรดิญี่ปุ่นได้เข้ามายึดครองกัมพูชาและจัดตั้งรัฐบาลหุ่นของตนขึ้น ระหว่าง พ.ศ. 2484-2488 ซึ่งในช่วงแรก รัฐบาลวีชีของฝรั่งเศสยอมให้ญี่ปุ่นผ่านเข้ามาตั้งฐานทัพในอินโดจีนฝรั่งเศสได้ รัฐบาลอาณานิคมของฝรั่งเศสยังปกครองอยู่ตามเดิม ต่อมา ญี่ปุ่นจึงได้ตั้งรัฐหุ่นเชิดขึ้นในกัมพูชา สถานะของรัฐนี้สิ้นสุดลงเมื่อ พ.ศ. 2488 ซึ่งในช่วงที่กัมพูชาถูกญี่ปุ่นยึดครอง ดินแดนส่วนหนึ่งของกัมพูชาในปัจจุบันนั้น ฝรั่งเศสได้คืนให้แก่ไทยหลังจากกรณีพิพาทอินโดจีน คือ จังหวัดพิบูลสงคราม จังหวัดพระตะบอง และบางส่วนของจังหวัดนครจัมปาศักดิ์ เมื่อไทยได้คืนดินแดนเหล่านี้ให้ฝรั่งเศสเมื่อ พ.ศ. 2489 ดินแดนดังกล่าวก็รวมเข้ากับกัมพูชาดังเดิม
การยึดครองกัมพูชาของญี่ปุ่น | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1941–1945 | |||||||||
 | |||||||||
 แผนที่แสดงอาณาเขตของจักรวรรดิญี่ปุ่น ค.ศ. 1942. | |||||||||
| สถานะ | เขตยึดครองโดยทหารของจักรวรรดิญี่ปุ่น | ||||||||
| เมืองหลวง | พนมเปญ | ||||||||
| การปกครอง | รัฐหุ่นเชิด | ||||||||
| พระมหากษัตริย์ | |||||||||
• 1941-1945 | พระบาทสมเด็จพระนโรดม สีหนุ | ||||||||
| ยุคประวัติศาสตร์ | สงครามโลกครั้งที่ 2 | ||||||||
• ก่อตั้ง | 1941 | ||||||||
• ญี่ปุ่นยึดดินแดนกัมพูชาในอารักขาของฝรั่งเศส | สิงหาคม 1941 | ||||||||
| กุมภาพันธ์ 1945 | |||||||||
| 15 สิงหาคม 1945 | |||||||||
• ฝรั่งเศสเข้าปกครองอินโดจีนอีกครั้ง | ตุลาคม 1945 | ||||||||
• สิ้นสุด | 1945 | ||||||||
| สกุลเงิน | เรียลกัมพูชา | ||||||||
| |||||||||
| ปัจจุบันเป็นส่วนหนึ่งของ |  กัมพูชา | ||||||||
ภูมิหลังทางประวัติศาสตร์
กรณีพิพาทอินโดจีนฝรั่งเศส พ.ศ. 2483 – 2484 ทำให้การปกครองอินโดจีนในฐานะอาณานิคมของฝรั่งเศสอ่อนแอลง รัฐบาลวิชีของฝรั่งเศสยอมให้ญี่ปุ่นผ่านดินแดนอินโดจีนฝรั่งเศสและเข้ามาจัดตั้งฐานทัพในเวียดนามเหนือได้ โดยให้มีทหารไม่เกิน 25,000 คน ในช่วงเวลานี้ รัฐบาลไทยได้รับมอบดินแดนในกัมพูชาคืนจากฝรั่งเศสคือ พระตะบอง เสียมราฐ และบริเวณแคบๆระหว่างเทือกเขาพนมดงรักไปจนถึงเส้นขนานที่ 15 ในจังหวัดสตึงแตรง
ต่อมาในเดือนสิงหาคม พ.ศ. 2484 กองทัพญี่ปุ่นได้ยกทัพเข้าสู่กัมพูชาและจัดตั้งกองทหารกว่า 8,000 แห่ง และยอมให้เจ้าหน้าที่ของรัฐบาลวิชีของฝรั่งเศสยังคงบริหารอยู่ได้ ต่อมา 20 กรกฎาคม พ.ศ. 2485 ได้เกิดขบวนการต่อต้านฝรั่งเศสกลุ่มใหญ่ในพนมเปญ หลังจากพระภิกษุ เฮม เชียว ซึ่งเป็นครูในโรงเรียนบาลีระดับมัธยมถูกจับกุมเมื่อเทศนาต่อต้านรัฐบาลฝรั่งเศสโดยไม่ให้ลาสิกขาก่อน และถูกส่งไปคุมขังที่เกาะโกนเดา ทำให้มีการเดินขบวนประท้วงที่เรียกว่าสงครามร่ม (Umbrella war) เซิง งอกทัญถูกทางการฝรั่งเศสจับตาในข้อหาสนับสนุนญี่ปุ่น ต่อมา ใน พ.ศ. 2486 ข้าหลวงใหญ่แห่งฝรั่งเศส เสนอให้ยกเลิกการใช้อักษรเขมรและเขียนภาษาเขมรด้วยอักษรโรมันแทน พระภิกษุได้เป็นแกนนำในการต่อสู่คัดค้านอย่างหนัก จนต้องยกเลิกไป
ใน พ.ศ. 2488 ญี่ปุ่นได้กำจัดอำนาจของฝรั่งเศสออกจากอินโดจีน โดยกำจัดเจ้าหน้าที่ฝรั่งเศสและปลดอาวุธทหารฝรั่งเศส และสนับสนุนให้กัมพูชาประกาศเอกราช ต่อมา 9 มีนาคม พ.ศ. 2488 พระนโรดม สีหนุกษัตริย์กัมพูชาในขณะนั้นได้ประกาศเอกราชของกัมพูชา โดยได้รับการรับรองจากญี่ปุ่น ในวันที่ 13 มีนาคม พระนโรดม สีหนุ ได้เปลี่ยนชื่อที่เป็นทางการของประเทศที่เขียนด้วยอักษรโรมันจาก Cambodge ซึ่งมาจากภาษาฝรั่งเศสเป็น Kampuchea ซึ่งมาจากภาษาเขมร เซิง งอกทัญ กลับมาถึงกัมพูชาในเดือนพฤษภาคมและขึ้นเป็นนายกรัฐมนตรีในอีกสองเดือนถัดมา.
ในวันที่ 9-10 สิงหาคม พ.ศ. 2488 เกิดการรับประหารต่อต้านพระนโรดม สีหนุ ผู้นำในการรัฐประหารคือเซิง งอกทัยและผู้สนับสนุนเพื่อเรียกร้องให้พระนโรดม สีหนุสละราชสมบัติ คณะรัฐมนตรีทั้งหมดถูกฝ่ายรัฐประหารควบคุมตัวไว้ ยกเว้นสมเด็จกรมพระสีสุวัตถิ์มุนีเรศ แม้จะคาดว่าญี่ปุ่นอยู่เบื้องหลังเหตุการณ์นี้ แต่ญี่ปุ่นเองก็ประกาศยอมแพ้สงครามในอีกไม่กี่วันต่อมา เซิง งอกทัญพยายามรักษาสถานภาพของรัฐบาลไว้ โดยจัดให้มีการหยั่งเสียงการสนับสนุนเอกราช ซึ่งมีเสียงสนับสนุนอย่างท่วมท้น อย่างไรก็ตาม รัฐหุ่นเชิดของญี่ปุ่นในกัมพูชานี้คงอยู่จนถึงเดือนตุลาคม พ.ศ. 2488 ก็สิ้นสุดอำนาจลงเมื่อฝ่ายสัมพันธมิตรเข้ามาในกัมพูชา
การยึดครองกัมพูชาของญี่ปุ่นสิ้นสุดลงเมื่อการประกาศยอมแพ้ของญี่ปุ่นในเดือนสิงหาคม พ.ศ. 2488 หลังจากที่ฝ่ายพันธมิตรเข้าสู่กัมพูชา ทหารญี่ปุ่นในกัมพูชาถูกปลดอาวุธ ฝรั่งเศสกลับมาสถาปนาการปกครองแบบอาณานิคมที่พนมเปญอีกในเดือนตุลาคม เซิง งอกทัญถูกส่งไปกักบริเวณในฝรั่งเศสเป็นเวลา 6 ปี กลุ่มผู้สนับสนุนเซิงงอกทัญยังคงต่อสู้แบบใต้ดินและฝังตัวในดินแดนที่อยู่ภายใต้การปกครองของไทย กลุ่มเขมรอิสระซึ่งเป็นกลุ่มต่อต้านฝรั่งเศสที่มีไทยหนุนหลังยังคงดำเนินการอยู่ แม้ว่าจะแตกแยกกันไปในที่สุดหลังจากกัมพูชาได้รับเอกราชใน พ.ศ. 2497.
อ้างอิง
- Milton Osborne, Sihanouk, Prince of Light, Prince of Darkness. Silkworm 1994
- . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2012-02-05. สืบค้นเมื่อ 2011-10-02.
- . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2009-06-30. สืบค้นเมื่อ 2011-10-02.
- ธิบดี บัวคำศรี. ประวัติศาสตร์กัมพูชา.พิมพ์ครั้งที่ 2. กทม. เมืองโบราณ. 2555
- Cambodia, The Emergence of Nationalism
- Cambodia, Appendix B - Major Political and Military Organizations
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
karyudkhrxngkmphuchakhxngyipun epnehtukarnchwnghnunginprawtisastrkmphucharahwangsngkhramolkkhrngthi 2 emuxckrwrrdiyipunidekhamayudkhrxngkmphuchaaelacdtngrthbalhunkhxngtnkhun rahwang ph s 2484 2488 sunginchwngaerk rthbalwichikhxngfrngessyxmihyipunphanekhamatngthanthphinxinodcinfrngessid rthbalxananikhmkhxngfrngessyngpkkhrxngxyutamedim txma yipuncungidtngrthhunechidkhuninkmphucha sthanakhxngrthnisinsudlngemux ph s 2488 sunginchwngthikmphuchathukyipunyudkhrxng dinaednswnhnungkhxngkmphuchainpccubnnn frngessidkhunihaekithyhlngcakkrniphiphathxinodcin khux cnghwdphibulsngkhram cnghwdphratabxng aelabangswnkhxngcnghwdnkhrcmpaskdi emuxithyidkhundinaednehlaniihfrngessemux ph s 2489 dinaedndngklawkrwmekhakbkmphuchadngedimkaryudkhrxngkmphuchakhxngyipun1941 1945thngchati kh s 1945aephnthiaesdngxanaekhtkhxngckrwrrdiyipun kh s 1942 sthanaekhtyudkhrxngodythharkhxngckrwrrdiyipunemuxnghlwngphnmepykarpkkhrxngrthhunechidphramhakstriy 1941 1945phrabathsmedcphranordm sihnuyukhprawtisastrsngkhramolkkhrngthi 2 kxtng1941 yipunyuddinaednkmphuchainxarkkhakhxngfrngesssinghakhm 1941 rthpraharkumphaphnth 1945 karyxmcannkhxngyipun15 singhakhm 1945 frngessekhapkkhrxngxinodcinxikkhrngtulakhm 1945 sinsud1945skulengineriylkmphuchakxnhna thdipxinodcinkhxngfrngess xinodcinkhxngfrngesspccubnepnswnhnungkhxng kmphuchaphumihlngthangprawtisastrkrniphiphathxinodcinfrngess ph s 2483 2484 thaihkarpkkhrxngxinodcininthanaxananikhmkhxngfrngessxxnaexlng rthbalwichikhxngfrngessyxmihyipunphandinaednxinodcinfrngessaelaekhamacdtngthanthphinewiydnamehnuxid odyihmithharimekin 25 000 khn inchwngewlani rthbalithyidrbmxbdinaedninkmphuchakhuncakfrngesskhux phratabxng esiymrath aelabriewnaekhbrahwangethuxkekhaphnmdngrkipcnthungesnkhnanthi 15 incnghwdstungaetrng txmaineduxnsinghakhm ph s 2484 kxngthphyipunidykthphekhasukmphuchaaelacdtngkxngthharkwa 8 000 aehng aelayxmihecahnathikhxngrthbalwichikhxngfrngessyngkhngbriharxyuid txma 20 krkdakhm ph s 2485 idekidkhbwnkartxtanfrngessklumihyinphnmepy hlngcakphraphiksu ehm echiyw sungepnkhruinorngeriynbaliradbmthymthukcbkumemuxethsnatxtanrthbalfrngessodyimihlasikkhakxn aelathuksngipkhumkhngthiekaaokneda thaihmikaredinkhbwnprathwngthieriykwasngkhramrm Umbrella war esing ngxkthythukthangkarfrngesscbtainkhxhasnbsnunyipun txma in ph s 2486 khahlwngihyaehngfrngess esnxihykelikkarichxksrekhmraelaekhiynphasaekhmrdwyxksrormnaethn phraphiksuidepnaeknnainkartxsukhdkhanxyanghnk cntxngykelikip in ph s 2488 yipunidkacdxanackhxngfrngessxxkcakxinodcin odykacdecahnathifrngessaelapldxawuththharfrngess aelasnbsnunihkmphuchaprakasexkrach txma 9 minakhm ph s 2488 phranordm sihnukstriykmphuchainkhnannidprakasexkrachkhxngkmphucha odyidrbkarrbrxngcakyipun inwnthi 13 minakhm phranordm sihnu idepliynchuxthiepnthangkarkhxngpraethsthiekhiyndwyxksrormncak Cambodge sungmacakphasafrngessepn Kampuchea sungmacakphasaekhmr esing ngxkthy klbmathungkmphuchaineduxnphvsphakhmaelakhunepnnaykrthmntriinxiksxngeduxnthdma inwnthi 9 10 singhakhm ph s 2488 ekidkarrbprahartxtanphranordm sihnu phunainkarrthpraharkhuxesing ngxkthyaelaphusnbsnunephuxeriykrxngihphranordm sihnuslarachsmbti khnarthmntrithnghmdthukfayrthpraharkhwbkhumtwiw ykewnsmedckrmphrasisuwtthimuniers aemcakhadwayipunxyuebuxnghlngehtukarnni aetyipunexngkprakasyxmaephsngkhraminxikimkiwntxma esing ngxkthyphyayamrksasthanphaphkhxngrthbaliw odycdihmikarhyngesiyngkarsnbsnunexkrach sungmiesiyngsnbsnunxyangthwmthn xyangirktam rthhunechidkhxngyipuninkmphuchanikhngxyucnthungeduxntulakhm ph s 2488 ksinsudxanaclngemuxfaysmphnthmitrekhamainkmphucha karyudkhrxngkmphuchakhxngyipunsinsudlngemuxkarprakasyxmaephkhxngyipunineduxnsinghakhm ph s 2488 hlngcakthifayphnthmitrekhasukmphucha thharyipuninkmphuchathukpldxawuth frngessklbmasthapnakarpkkhrxngaebbxananikhmthiphnmepyxikineduxntulakhm esing ngxkthythuksngipkkbriewninfrngessepnewla 6 pi klumphusnbsnunesingngxkthyyngkhngtxsuaebbitdinaelafngtwindinaednthixyuphayitkarpkkhrxngkhxngithy klumekhmrxisrasungepnklumtxtanfrngessthimiithyhnunhlngyngkhngdaeninkarxyu aemwacaaetkaeykknipinthisudhlngcakkmphuchaidrbexkrachin ph s 2497 xangxingMilton Osborne Sihanouk Prince of Light Prince of Darkness Silkworm 1994 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2012 02 05 subkhnemux 2011 10 02 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2009 06 30 subkhnemux 2011 10 02 thibdi bwkhasri prawtisastrkmphucha phimphkhrngthi 2 kthm emuxngobran 2555 Cambodia The Emergence of Nationalism Cambodia Appendix B Major Political and Military Organizations