ล งก ข ามภาษา ในบทความน ม ไว ให ผ อ านและผ ร วมแก ไขบทความศ กษาเพ มเต มโดยสะดวก เน องจากว ก พ เด ยภาษาไทยย งไม ม บทความด

กรดไนตริก หรือ กรดดินประสิว (อังกฤษ: Nitric acid) เป็นกรดที่มีอันตราย หากสัมผัสจะทำให้เกิดแผลไหม้ขั้นรุนแรง กรดไนตริกนี้ ค้นพบโดยการสังเคราะห์ โดย "Muslim alchemist Jabir ibn Hayyan" ประมาณ ค.ศ. 800 กรดไนตริกบริสุทธ์ 100% (ปราศจากน้ำ) จะเป็นของเหลวที่มีความหนาแน่น 1,552 กิโลกรัม/ลูกบาศก์เมตร และจะเป็นของแข็งที่อุณหภูมิ -42 °C ลูกบาศก์ โดยจะเป็นผลึกสีขาว และจะเดือดที่อุณหภูมิ 83 °C แต่ก็สามารถเดือดในที่ ที่มีแสงสว่าง ทั้ง ๆ ที่อยู่ในอุณหภูมิห้อง

กรดไนตริก

ชื่อ

Nitric acid

ชื่ออื่น

Aqua fortis
Spirit of niter
Hydrogen nitrate
Acidum nitricum

เลขทะเบียน

เลขทะเบียน CAS

7697-37-2^Y

3D model ()

รูปภาพแบบโต้ตอบ
รูปภาพแบบโต้ตอบ

3DMet

B00068

CHEBI:48107^Y

ChEMBL1352^Y

เคมสไปเดอร์

919^Y

100.028.832

231-714-2

1576

D02313^Y

MeSH

Nitric+acid

ผับเคม CID

944

QU5775000

411VRN1TV4^Y

UN number

2031

(EPA)

DTXSID5029685

InChI=1S/HNO3/c2-1(3)4/h(H,2,3,4)^Y
Key: GRYLNZFGIOXLOG-UHFFFAOYSA-N^Y
InChI=1/HNO3/c2-1(3)4/h(H,2,3,4)
Key: GRYLNZFGIOXLOG-UHFFFAOYAO

[N+](=O)(O)[O-]
ON(=O)=O

คุณสมบัติ

สูตรเคมี

HNO₃

มวลโมเลกุล

63.012 g·mol⁻¹

ลักษณะทางกายภาพ

Colorless liquid

กลิ่น

Acrid, suffocating

ความหนาแน่น

1.51 g/cm³, 1.41 g/cm³ [68% w/w]

จุดหลอมเหลว

−42 องศาเซลเซียส (−44 องศาฟาเรนไฮต์; 231 เคลวิน)

จุดเดือด

83 องศาเซลเซียส (181 องศาฟาเรนไฮต์; 356 เคลวิน) 68% solution boils at 121 องศาเซลเซียส (250 องศาฟาเรนไฮต์; 394 เคลวิน)

ละลายในน้ำ

ผสมกันได้

−0.13

ความดันไอ

48 mmHg (20 °C)

−1.4

เบส

ไนเตรต

(χ)

−1.99×10⁻⁵ cm³/mol

ดัชนีหักเหแสง (n_D)

1.397 (16.5 °C)

2.17 ± 0.02 D

อุณหเคมี

(S^⦵₂₉₈)

146 J/(mol·K)

(Δ_fH^⦵₂₉₈)

−207 kJ/mol

ความอันตราย

:

อันตราย

H272, H300, H310, H330, H373, H411

P210, P220, P260, P305+P351+P338, P310, P370+P378

NFPA 704 (fire diamond)

3)

(0)

(2)

(OX)

ไม่ติดไฟ

ปริมาณหรือความเข้มข้น (LD, LC):

LC₅₀ ()

138 ppm (rat, 30 min)

(US health exposure limits):

(Permissible)

TWA 2 ppm (5 mg/m³)

(Recommended)

TWA 2 ppm (5 mg/m³)
ST 4 ppm (10 mg/m³)

(Immediate danger)

25 ppm

เอกสารข้อมูลความปลอดภัย (SDS)

ICSC 0183

สารประกอบอื่นที่เกี่ยวข้องกัน

แอนไอออนอื่น ๆ

แคทไอออนอื่น ๆ

สารประกอบที่เกี่ยวข้อง

หากมิได้ระบุเป็นอื่น ข้อมูลข้างต้นนี้คือข้อมูลสาร ณ ภาวะมาตรฐานที่ 25 °C, 100 kPa

อ้างอิงกล่องข้อมูล

สารประกอบเคมีในกรดไนตริก (H N O₃) , หรือ อควา ฟอร์ติส (aqua fortis) หรือ สปิริต ออฟ ไนเตอร์ (spirit of nitre) เป็นของเหลว ที่กัดกร่อนและไม่มีสี เป็นกรดที่มีพิษที่สามารถทำให้เกิดแผลไฟไหม้อย่างรุนแรง สารละลายที่มีกรดไนตริกมากกว่า 86% เรียกว่า fuming nitric acid และสามารถกัดกร่อนโลหะมีตระกูล ได้ ซึ่งสามารถแบ่งได้เป็น 2 ประเภท คือ ขาว (white fuming nitric acid) และแดง (red fuming nitric acid)

อ้างอิง

NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards. "#0447". (NIOSH).
"nitric acid_msds".
Bell, R. P. (1973), The Proton in Chemistry (2nd ed.), Ithaca, NY: Cornell University Press
Zumdahl, Steven S. (2009). Chemical Principles 6th Ed. Houghton Mifflin Company. p. A22. ISBN .
"Safety Data Sheet" (PDF). fishersci.com. Fisher Scientific International. 23 March 2015. p. 2. (PDF)จากแหล่งเดิมเมื่อ 10 September 2022. สืบค้นเมื่อ 4 October 2022.
. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2015-12-28. สืบค้นเมื่อ 2014-04-08.

แหล่งข้อมูลอื่น

NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards
National Pollutant Inventory – Nitric Acid Fact Sheet
Calculators: surface tensions, and densities, molarities and molalities of aqueous nitric acid

บทความเคมีนี้ยังเป็น คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล

[PGCH-1] NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards. "#0447". (NIOSH).

[chemsrc-2] "nitric acid_msds".

[3] Bell, R. P. (1973), The Proton in Chemistry (2nd ed.), Ithaca, NY: Cornell University Press

[b1-4] Zumdahl, Steven S. (2009). Chemical Principles 6th Ed. Houghton Mifflin Company. p. A22. ISBN .

[5] "Safety Data Sheet" (PDF). fishersci.com. Fisher Scientific International. 23 March 2015. p. 2. (PDF)จากแหล่งเดิมเมื่อ 10 September 2022. สืบค้นเมื่อ 4 October 2022.

[6] . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2015-12-28. สืบค้นเมื่อ 2014-04-08.