Glyceryl trinitrate

ไนโตรกลีเซอรีน (อังกฤษ: Nitroglycerin) มีชื่ออื่นๆ เช่น ไนโตรกลีเซอรีน (trinitroglycerin) , กลีเซอรีล ไตรไนเตรต (glyceryl trinitrate) เป็นต้น เป็นสารประกอบทางเคมีชนิดหนึ่ง ปกติเป็นของเหลว ระเบิดได้ ลื่นมัน เป็นพิษ ไม่มีสี และหนัก ได้จากการไนเตรตสารกลีเซอรอล นิยมใช้ในการผลิตวัตถุระเบิด โดยเฉพาะไดนาไมต์ และใช้ในอุตสาหกรรมการก่อสร้างและรื้อทำลาย นอกจากนี้ยังมีใช้ในการแพทย์ เพื่อขยายหลอดเลือดหัวใจ ในคนไข้ที่เป็นโรคหัวใจ

ไนโตรกลีเซอรีน

ชื่อ
Propane-1,2,3-triyl trinitrate
ชื่ออื่น 1,2,3-Tris(nitrooxy)propane 1,2,3-Trinitroxypropane Glyceryl trinitrate GTN Nitro TNG Trinitroglycerin alpha,alpha,alpha-Trinitroglycerin
เลขทะเบียน
เลขทะเบียน CAS	55-63-0^Y
3D model ()	รูปภาพแบบโต้ตอบ
	1802063
	CHEBI:28787^Y
	ChEMBL730^Y
เคมสไปเดอร์	4354^Y
ดรักแบงก์	DB00727^Y
	100.000.219
	200-240-8
	165859
	7053
	D00515^Y
MeSH	Nitroglycerin
ผับเคม CID	4510
	G59M7S0WS3^Y
UN number	0143, 0144, 1204, 3064, 3319
(EPA)	DTXSID1021407
InChI=1S/C3H5N3O9/c7-4(8)13-1-3(15-6(11)12)2-14-5(9)10/h3H,1-2H2^Y Key: SNIOPGDIGTZGOP-UHFFFAOYSA-N^Y InChI=1/C3H5N3O9/c7-4(8)13-1-3(15-6(11)12)2-14-5(9)10/h3H,1-2H2 Key: SNIOPGDIGTZGOP-UHFFFAOYAR
C(C(CO[N+](=O)[O-])O[N+](=O)[O-])O[N+](=O)[O-]
คุณสมบัติ
สูตรเคมี	C3H5N3O9
มวลโมเลกุล	227.085 g·mol^−1
ลักษณะทางกายภาพ	Colorless liquid
ความหนาแน่น	1.6 g⋅cm^−3 (at 15 °C)
จุดหลอมเหลว	14 องศาเซลเซียส (57 องศาฟาเรนไฮต์; 287 เคลวิน)
จุดเดือด	50 องศาเซลเซียส (122 องศาฟาเรนไฮต์; 323 เคลวิน) Explodes
ละลายในน้ำ	Slightly
ความสามารถละลายได้	Acetone, ether, benzene, alcohol
	2.154
โครงสร้าง
	Tetragonal at C1, C2, and C3 Trigonal planar at N7, N8, and N9
	Tetrahedral at C1, C2, and C3 Dihedral at N7, N8, and N9
ข้อมูลระเบิด
	High
	High
	7700 m⋅s^−1
	1.50
อุณหเคมี
(ΔfH^⦵298)	−370 kJ⋅mol^−1
(ΔcH^⦵298)	−1.529 MJ⋅mol^−1
เภสัชวิทยา
ATC code	(WHO) C05AE01
ช่องทางการรับยา	Intravenous, by mouth, under the tongue, topical
เภสัชจลนศาสตร์:
ชีวปริมาณออกฤทธิ์	<1%
เมแทบอลิซึม	Liver
	3 min
	AU: (Pharmacist only)
ความอันตราย
อาชีวอนามัยและความปลอดภัย (OHS/OSH):
อันตรายหลัก	Explosive, toxic
:
	อันตราย
	H202, H205, H241, H301, H311, H331, H370
	P210, P243, P250, P260, P264, P270, P271, P280, P302+P352, P410
NFPA 704 (fire diamond)	3) (2) (4)
(US health exposure limits):
(Permissible)	C 0.2 ppm (2 mg/m^3) [skin]
หากมิได้ระบุเป็นอื่น ข้อมูลข้างต้นนี้คือข้อมูลสาร ณ ภาวะมาตรฐานที่ 25 °C, 100 kPa อ้างอิงกล่องข้อมูล

ผู้ค้นพบคือ (Ascanio Sobrero)

ไนโตรกลีเซอรีน (${\displaystyle C_{3}H_{5}(ONO_{2})_{3}}$) หรือที่รู้จักในชื่อของไดนาไมต์ ซึ่งเป็นวัตถุระเบิดที่มีความรุนแรงสามเท่าของดินปืน

ค้นพบได้อย่างไร:ไนโตรกลีเซอรีน

หากผสมกลีเซอรอลเข้ากับกรดซัลฟูริกและกรดไนตริก จะได้เป็นไนโตรกลีเซอรีน

อ้างอิง

1. . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 16 พฤษภาคม 2013. สืบค้นเมื่อ 19 ตุลาคม 2016.
2. NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards. "#0456". (NIOSH).
3. . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 17 กุมภาพันธ์ 2015.

แหล่งข้อมูลอื่น

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ ไนโตรกลีเซอรีน

• "Nitroglycerine! Terrible Explosion and Loss of Lives in San Francisco". Central Pacific Railroad Photographic History Museum. สืบค้นเมื่อ 2005-03-23. – 1866 Newspaper article
• WebBook page for C₃H₅N₃O₉
• CDC - NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards
• The Tallini Tales of Destruction Detailed and horrific stories of the historical use of nitroglycerin-filled to restart petroleum wells.
• Dynamite and TNT at (University of Nottingham)