Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
ตะพาบม่านลายไทย (อังกฤษ: Asian narrow-headed softshell turtle, Siamese narrow-headed softshell turtle, Nutaphand's narrow headed softshell turtle; ชื่อวิทยาศาสตร์: Chitra chitra) เป็นตะพาบที่มีลวดลายสวยและมีขนาดใหญ่ที่สุดในโลก
| ตะพาบม่านลายไทย | |
|---|---|
 | |
| ฟอสซิลกระดอง | |
| สถานะการอนุรักษ์ | |
| การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
| โดเมน: | ยูแคริโอต |
| อาณาจักร: | สัตว์ |
| ไฟลัม: | สัตว์มีแกนสันหลัง |
| ชั้น: | สัตว์เลื้อยคลาน |
| อันดับ: | เต่า |
| อันดับย่อย: | อันดับย่อยเต่า |
| วงศ์: | วงศ์ตะพาบ |
| สกุล: | Chitra , 1986 |
| สปีชีส์: | Chitra chitra |
| ชื่อทวินาม | |
| Chitra chitra , 1986 | |
| ชื่อพ้อง | |
| |
มีรูปร่างคล้ายตะพาบทั่วไป แต่มีขนาดใหญ่กว่ามาก หัวเล็กและลำคอยาว จมูกค่อนข้างสั้นยาว เมื่อขนาดเล็กมากจะมีแถบสีเหลืองปนน้ำตาลบนส่วนหัวและกระดองอย่างชัดเจน โดยสีสันนั้นอาจปรับเปลี่ยนได้ตามสภาพแวดล้อม อาจจะเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาลอมม่วงก็ได้ บนกระดองลายแถบจะพาดผ่านส่วนหัวยาวอย่างต่อเนื่องมาบนกระดอง ส่วนท้องจะมีสีขาวหรือขาวอมชมพู โดยโตเต็มที่อาจยาวได้ถึง 1.5 เมตร ความกว้างของกระดอง 1 เมตร และหนักถึง 100–120 กิโลกรัม ตัวผู้มีขนาดเล็กกว่าตัวเมียครึ่งต่อครึ่ง เชื่อว่ามีอายุยืนยาวได้กว่า 100 ปี มีถิ่นกำเนิดที่แม่น้ำแคว จังหวัดกาญจนบุรี, แม่น้ำแม่กลอง จังหวัดราชบุรี และแม่น้ำปิงในเขตภาคเหนือของประเทศไทยเท่านั้น และมีรายงานว่าพบที่ลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยาในภาคกลาง และพบที่มาเลเซียและอินโดนีเซียด้วย (โดยแบ่งออกเป็น 2 ชนิดย่อย)
ตะพาบตัวเมียจะขึ้นมาวางไข่บนหาดทรายริมแหล่งน้ำ โดยขุดหลุมลึก 40–50 เซนติเมตร ออกไข่เสร็จแล้วจะปิดทรายไว้ปากหลุมทิ้งไว้ประมาณ 2 เดือน ไข่จะฟักออกเป็นตัว ลูกตะพาบจะวิ่งหาลงน้ำ และหาอาหาร ซึ่งได้แก่ ลูกปลา, ลูกกุ้งและสัตว์น้ำขนาดเล็กเป็นอาหาร เลี้ยงตัวจนถึงวัยเจริญพันธุ์ โดยพฤติกรรมในธรรมชาติจะฝังตัวอยู่ใต้ทรายในพื้นน้ำ โผล่มาแต่เฉพาะตาและจมูกเท่านั้น และจะหาเหยื่อด้วยวิธีการซุ่มนี้
สถานภาพปัจจุบันไม่พบรายงานในธรรมชาติมานานเป็นระยะเวลากว่า 30 ปีแล้ว จนเชื่อได้ว่าอาจสูญพันธุ์ไปแล้วจากแหล่งธรรมชาติ เนื่องจากถูกล่าเป็นอาหารและสัตว์เลี้ยงอย่างมาก รวมทั้งถูกคุกคามในเรื่องที่อยู่อาศัยในธรรมชาติด้วย และเป็นสัตว์ป่าคุ้มครองตาม แต่ปัจจุบัน กรมประมงสามารถเพาะขยายพันธุ์ตะพาบม่านลายไทยได้สำเร็จในที่เลี้ยงได้แล้วในปี 2545 โดยให้ผสมพันธุ์ในน้ำและขึ้นมาวางไข่บนหาดทรายในฤดูหนาวช่วงเดือนธันวาคมถึงกุมภาพันธ์ ตะพาบม่านลายไทยอัตราการเจริญเติบโตเทียบกับเต่าหรือตะพาบชนิดอื่นแล้ว นับว่ามีอัตราการเจริญเติบโตที่ช้ากว่ามาก
และในต้นปี 2553 แม่พันธุ์ตะพาบม่านลายไทยของกรมประมงก็ได้วางไข่สูงสุดถึง 305 ฟอง ซึ่งนับว่ามากสุดเท่าที่เคยมีมา ใช้เวลาฟัก 61–70 วัน โดยฟักเป็นตัวทั้งหมด 92 ฟอง คิด เป็นอัตราการฟักประมาณร้อยละ 30 ซึ่งทางกรมประมงตั้งเป้าหมายจะเพาะขยายพันธุ์ให้มากขึ้นกว่านี้เพื่อจะได้ปล่อยลูกตะพาบลงสู่ธรรมชาติ เพื่อมิให้เกิดการสูญพันธุ์
นอกจากนี้แล้ว ตะพาบม่านลายไทยยังมีชื่อเรียกอื่น ๆ อีกว่า "กริวลาย", "กราวด่าง", "ม่อมลาย", "มั่มลาย" เป็นต้น
โดยที่ตะพาบม่านลายไทยเดิมถูกจัดเป็นชนิดเดียวและใช้ชื่อวิทยาศาสตร์เดียวกับ ตะพาบม่านลายอินเดีย (C. indica) ซึ่งเป็นชนิดที่พบในอินเดียและปากีสถาน แต่ทว่าได้ถูกอนุกรมวิธานใหม่จาก น.อ.(พิเศษ) นักวิทยาศาสตร์ชาวไทย เมื่อปี ค.ศ. 1986 โดยจำแนกออกเป็นชนิดใหม่
ดูเพิ่ม
อ้างอิง
- Cota, M.; Guntoro, J.; As-singkily, M.; Hamidy, A.; Kusrini, M.D. (2019). "Chitra chitra". IUCN Red List of Threatened Species. 2019: e.T4695A152049778. doi:10.2305/IUCN.UK.2019-1.RLTS.T4695A152049778.en. สืบค้นเมื่อ 15 November 2021.
- "Appendices | CITES". cites.org. สืบค้นเมื่อ 2022-01-14.
- Fritz, Uwe; Havaš, Peter (2007). "Checklist of Chelonians of the World" (PDF). Vertebrate Zoology. 57 (2): 311–312. ISSN 1864-5755. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2010-12-17. สืบค้นเมื่อ 29 May 2012.
- คอลัมน์ V.I.P. ตอน กริวดาว... เสียดาย! สูญพันธุ์ตั้งแต่ยังไม่ได้เกิด โดย กิตติพงษ์ จารุธาณินทร์ หน้า 108-109 นิตยสาร Aquarium Biz Vol.1 ฉบับที่ 11 ประจำเดือนพฤษภาคม 2011
- . วิทยาศาสตร์กับสุราษฎร์ธานี. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2013-07-10. สืบค้นเมื่อ 2 January 2014.
- "เพาะพันธุ์ตะพาบม่านลายได้ยอดทะลุเป้า". เดลินิวส์. 15 July 2010. สืบค้นเมื่อ 2 January 2014.
- "ตะพาบม่านลาย". กรมประมง. สืบค้นเมื่อ 2 January 2014.
แหล่งข้อมูลอื่น
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
taphabmanlayithy xngkvs Asian narrow headed softshell turtle Siamese narrow headed softshell turtle Nutaphand s narrow headed softshell turtle chuxwithyasastr Chitra chitra epntaphabthimilwdlayswyaelamikhnadihythisudinolktaphabmanlayithyfxssilkradxngsthanakarxnurks IUCN 3 1 CITES Appendix I CITES karcaaenkchnthangwithyasastrodemn yuaekhrioxtxanackr stwiflm stwmiaeknsnhlngchn stweluxykhlanxndb etaxndbyxy xndbyxyetawngs wngstaphabskul Chitra 1986spichis Chitra chitrachuxthwinamChitra chitra 1986chuxphxngChitra chitra chitraChitra chitra Nutaphand 1986 Chitra chitra chitra amp 2003Chitra chitra javanensis Chitra selenkae 1911 Chitra chitra javanensis McCord amp Pritchard 2003 Chitra chitra javanica amp 2003 Chitra chitra javaensis 2003 ex errore miruprangkhlaytaphabthwip aetmikhnadihykwamak hwelkaelalakhxyaw cmukkhxnkhangsnyaw emuxkhnadelkmakcamiaethbsiehluxngpnnatalbnswnhwaelakradxngxyangchdecn odysisnnnxacprbepliynidtamsphaphaewdlxm xaccaepliynepnsinatalxmmwngkid bnkradxnglayaethbcaphadphanswnhwyawxyangtxenuxngmabnkradxng swnthxngcamisikhawhruxkhawxmchmphu odyotetmthixacyawidthung 1 5 emtr khwamkwangkhxngkradxng 1 emtr aelahnkthung 100 120 kiolkrm twphumikhnadelkkwatwemiykhrungtxkhrung echuxwamixayuyunyawidkwa 100 pi mithinkaenidthiaemnaaekhw cnghwdkaycnburi aemnaaemklxng cnghwdrachburi aelaaemnapinginekhtphakhehnuxkhxngpraethsithyethann aelamiraynganwaphbthilumaemnaecaphrayainphakhklang aelaphbthimaelesiyaelaxinodniesiydwy odyaebngxxkepn 2 chnidyxy taphabtwemiycakhunmawangikhbnhadthrayrimaehlngna odykhudhlumluk 40 50 esntiemtr xxkikhesrcaelwcapidthrayiwpakhlumthingiwpraman 2 eduxn ikhcafkxxkepntw luktaphabcawinghalngna aelahaxahar sungidaek lukpla lukkungaelastwnakhnadelkepnxahar eliyngtwcnthungwyecriyphnthu odyphvtikrrminthrrmchaticafngtwxyuitthrayinphunna ophlmaaetechphaataaelacmukethann aelacahaehyuxdwywithikarsumni sthanphaphpccubnimphbraynganinthrrmchatimananepnrayaewlakwa 30 piaelw cnechuxidwaxacsuyphnthuipaelwcakaehlngthrrmchati enuxngcakthuklaepnxaharaelastweliyngxyangmak rwmthngthukkhukkhamineruxngthixyuxasyinthrrmchatidwy aelaepnstwpakhumkhrxngtam aetpccubn krmpramngsamarthephaakhyayphnthutaphabmanlayithyidsaercinthieliyngidaelwinpi 2545 odyihphsmphnthuinnaaelakhunmawangikhbnhadthrayinvduhnawchwngeduxnthnwakhmthungkumphaphnth taphabmanlayithyxtrakarecriyetibotethiybkbetahruxtaphabchnidxunaelw nbwamixtrakarecriyetibotthichakwamak aelaintnpi 2553 aemphnthutaphabmanlayithykhxngkrmpramngkidwangikhsungsudthung 305 fxng sungnbwamaksudethathiekhymima ichewlafk 61 70 wn odyfkepntwthnghmd 92 fxng khid epnxtrakarfkpramanrxyla 30 sungthangkrmpramngtngepahmaycaephaakhyayphnthuihmakkhunkwaniephuxcaidplxyluktaphablngsuthrrmchati ephuxmiihekidkarsuyphnthu nxkcakniaelw taphabmanlayithyyngmichuxeriykxun xikwa kriwlay krawdang mxmlay mmlay epntn odythitaphabmanlayithyedimthukcdepnchnidediywaelaichchuxwithyasastrediywkb taphabmanlayxinediy C indica sungepnchnidthiphbinxinediyaelapakisthan aetthwaidthukxnukrmwithanihmcak n x phiess nkwithyasastrchawithy emuxpi kh s 1986 odycaaenkxxkepnchnidihmduephimtaphabmanlayxinediy taphabmanlayphmaxangxingCota M Guntoro J As singkily M Hamidy A Kusrini M D 2019 Chitra chitra IUCN Red List of Threatened Species 2019 e T4695A152049778 doi 10 2305 IUCN UK 2019 1 RLTS T4695A152049778 en subkhnemux 15 November 2021 Appendices CITES cites org subkhnemux 2022 01 14 Fritz Uwe Havas Peter 2007 Checklist of Chelonians of the World PDF Vertebrate Zoology 57 2 311 312 ISSN 1864 5755 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2010 12 17 subkhnemux 29 May 2012 khxlmn V I P txn kriwdaw esiyday suyphnthutngaetyngimidekid ody kittiphngs caruthaninthr hna 108 109 nitysar Aquarium Biz Vol 1 chbbthi 11 pracaeduxnphvsphakhm 2011 withyasastrkbsurasdrthani khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2013 07 10 subkhnemux 2 January 2014 ephaaphnthutaphabmanlayidyxdthaluepa edliniws 15 July 2010 subkhnemux 2 January 2014 taphabmanlay krmpramng subkhnemux 2 January 2014 aehlngkhxmulxunwikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb Chitra chitra