กรดสเตียริก (อังกฤษ: stearic acid) หรือ กรดออกตะเดคะโนอิก (octadecanoic acid) เป็นกรดไขมันอิ่มตัวที่มีสายคาร์บอน 18 อะตอม มีสูตรเคมีคือ C18H36O2 ลักษณะเป็นของแข็งมันสีขาว กลิ่นฉุน ค้นพบโดย นักเคมีชาวฝรั่งเศสและตั้งชื่อตามคำภาษากรีก στέαρ (stéar) แปลว่า ไขมันวัว กรดสเตียริกเป็นหนึ่งในกรดไขมันที่พบได้ทั่วไปในธรรมชาติรองจากกรดปาลมิติก โดยพบในสัตว์ (30%) มากกว่าในพืช (<5%) ยกเว้นในเนยโกโก้และเนยเชีย ซึ่งพบประมาณ 28–45% เกลือและเอสเทอร์ของกรดสเตียริกเรียกว่า สเตียเรต (stearate)
ชื่อ | |
---|---|
Octadecanoic acid | |
ชื่ออื่น Stearic acid C18:0 (เลขลิพิด) | |
เลขทะเบียน | |
| |
3D model () |
|
| |
เคมสไปเดอร์ |
|
ดรักแบงก์ |
|
100.000.285 | |
| |
| |
ผับเคม CID |
|
| |
(EPA) |
|
| |
คุณสมบัติ | |
C18H36O2 | |
มวลโมเลกุล | 284.484 g·mol−1 |
ลักษณะทางกายภาพ | ของแข็งสีขาว |
กลิ่น | ฉุน, มัน |
ความหนาแน่น | 0.9408 g/cm3 (20 °C) 0.847 g/cm3 (70 °C) |
จุดหลอมเหลว | 69.3 องศาเซลเซียส (156.7 องศาฟาเรนไฮต์; 342.4 เคลวิน) |
จุดเดือด | 361 องศาเซลเซียส (682 องศาฟาเรนไฮต์; 634 เคลวิน) decomposes 232 องศาเซลเซียส (450 องศาฟาเรนไฮต์; 505 เคลวิน) at 15 mmHg |
0.00018 g/100 g (0 °C) 0.00029 g/100 g (20 °C) 0.00034 g/100 g (30 °C) 0.00042 g/100 g (45 °C) 0.00050 g/100 g (60 °C) | |
ความสามารถละลายได้ | ละลายในแอลคิลแอซิเตต, แอลกอฮอล์, , , , CCl4 |
ความสามารถละลายได้ ใน ไดคลอโรมีเทน | 3.58 g/100 g (25 °C) 8.85 g/100 g (30 °C) 18.3 g/100 g (35 °C) |
ความสามารถละลายได้ ใน เอทานอล | 1.09 g/100 mL (10 °C) 2.25 g/100 g (20 °C) 5.42 g/100 g (30 °C) 22.7 g/100 g (40 °C) 105 g/100g (50 °C) 400 g/100g (60 °C) |
ความสามารถละลายได้ ใน แอซีโทน | 4.96 g/100 g |
ความสามารถละลายได้ ใน คลอโรฟอร์ม | 18.4 g/100 g |
ความสามารถละลายได้ ใน โทลูอีน | 15.75 g/100 g |
ความดันไอ | 0.01 kPa (158 °C) 0.46 kPa (200 °C) 16.9 kPa (300 °C) |
(χ) | -220.8·10−6 cm3/mol |
การนำความร้อน | 0.173 W/m·K (70 °C) 0.166 W/m·K (100 °C) |
ดัชนีหักเหแสง (nD) | 1.4299 (80 °C) |
โครงสร้าง | |
B-form = | |
B-form = P21/a | |
B-form = C | |
a = 5.591 Å, b = 7.404 Å, c = 49.38 Å (B-form) α = 90°, β = 117.37°, γ = 90° | |
อุณหเคมี | |
ความจุความร้อน (C) | 501.5 J/mol·K |
(S⦵298) | 435.6 J/mol·K |
(ΔfH⦵298) | −947.7 kJ/mol |
(ΔcH⦵298) | 11290.79 kJ/mol |
ความอันตราย | |
NFPA 704 (fire diamond) | |
113 องศาเซลเซียส (235 องศาฟาเรนไฮต์; 386 เคลวิน) | |
ปริมาณหรือความเข้มข้น (LD, LC): | |
LD50 () | 21.5 mg/kg (rats, ทางหลอดเลือดดำ) |
หากมิได้ระบุเป็นอื่น ข้อมูลข้างต้นนี้คือข้อมูลสาร ณ ภาวะมาตรฐานที่ 25 °C, 100 kPa อ้างอิงกล่องข้อมูล |
กรดสเตียริกใช้ประโยชน์อย่างหลากหลาย เช่น สารลดแรงตึงผิว สารหล่อลื่น อย่างไรก็ตาม กรดสเตียริกเป็นสารไวไฟและอาจก่อให้เกิดความระคายเคืองต่อผิวหนัง ดวงตาและระบบทางเดินหายใจ
อ้างอิง
- Susan Budavari, บ.ก. (1989). (11th ed.). : . p. 8761. ISBN .
- Lide, David R., บ.ก. (2009). (90th ed.). : . ISBN .
- Ralston, A.W.; Hoerr, C.W. (1942). "The Solubilities of the Normal Saturated Fatty Acids". The Journal of Organic Chemistry. 7 (6): 546–555. doi:10.1021/jo01200a013.
- "stearic acid". Chemister.ru. 2007-03-19. สืบค้นเมื่อ 2017-06-30.
- Seidell, Atherton; Linke, William F. (1919). Solubilities of Inorganic and Organic Compounds (2nd ed.). D. Van Nostrand Company. p. 677.
- "Octadecanoic acid". NIST Chemistry WebBook. สืบค้นเมื่อ 2014-06-15.
- Vargaftik, Natan B.; และคณะ (1993). Handbook of Thermal Conductivity of Liquids and Gases (illustrated ed.). CRC Press. p. 318. ISBN .
- von Sydow, E. (1955). "On the structure of the crystal form B of stearic acid". Acta Crystallographica. 8 (9): 557–560. doi:10.1107/S0365110X55001746.
- Smedley, Edward (1830). Encyclopædia Metropolitana: Or, Universal Dictionary of Knowledge, Volume 2. Great Britain: Baldwin and Cradock. p. 745.
- Gunstone, F. D., John L. Harwood, and Albert J. Dijkstra "The Lipid Handbook with Cd-Rom. 3rd ed. Boca Raton: CRC Press, 2007. ISBN | ISBN
- Beare-Rogers, J.; Dieffenbacher, A.; Holm, J.V. (2001). "Lexicon of lipid nutrition (IUPAC Technical Report)". Pure and Applied Chemistry. 73 (4): 685–744. doi:10.1351/pac200173040685.
- "Stearic acid". ChemicalBook. สืบค้นเมื่อ May 16, 2019.
- "Stearic acid - MSDS" (PDF). West Liberty University. สืบค้นเมื่อ May 16, 2019.
แหล่งข้อมูลอื่น
- วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ กรดสเตียริก
- "Stearic acid". Encyclopedia.com.
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
krdsetiyrik xngkvs stearic acid hrux krdxxktaedkhaonxik octadecanoic acid epnkrdikhmnximtwthimisaykharbxn 18 xatxm misutrekhmikhux C18H36O2 lksnaepnkhxngaekhngmnsikhaw klinchun khnphbody nkekhmichawfrngessaelatngchuxtamkhaphasakrik stear stear aeplwa ikhmnww krdsetiyrikepnhnunginkrdikhmnthiphbidthwipinthrrmchatirxngcakkrdpalmitik odyphbinstw 30 makkwainphuch lt 5 ykewninenyokokaelaenyechiy sungphbpraman 28 45 ekluxaelaexsethxrkhxngkrdsetiyrikeriykwa setiyert stearate krdsetiyrik chuxOctadecanoic acidchuxxun Stearic acid C18 0 elkhliphid elkhthaebiynelkhthaebiyn CAS 57 11 4 Y3D model rupphaphaebbottxbChEMBL46403 Nekhmsipedxr 5091 Ndrkaebngk DB03193 Y100 000 285200 313 43377phbekhm CID 5281WI2800000 EPA DTXSID8021642CCCCCCCCCCCCCCCCCC O Okhunsmbtisutrekhmi C 18H 36O 2mwlomelkul 284 484 g mol 1lksnathangkayphaph khxngaekhngsikhawklin chun mnkhwamhnaaenn 0 9408 g cm3 20 C 0 847 g cm3 70 C cudhlxmehlw 69 3 xngsaeslesiys 156 7 xngsafaerniht 342 4 ekhlwin cudeduxd 361 xngsaeslesiys 682 xngsafaerniht 634 ekhlwin decomposes 232 xngsaeslesiys 450 xngsafaerniht 505 ekhlwin at 15 mmHglalayinna 0 00018 g 100 g 0 C 0 00029 g 100 g 20 C 0 00034 g 100 g 30 C 0 00042 g 100 g 45 C 0 00050 g 100 g 60 C khwamsamarthlalayid lalayinaexlkhilaexsiett aexlkxhxl CCl4khwamsamarthlalayid in idkhlxormiethn 3 58 g 100 g 25 C 8 85 g 100 g 30 C 18 3 g 100 g 35 C khwamsamarthlalayid in exthanxl 1 09 g 100 mL 10 C 2 25 g 100 g 20 C 5 42 g 100 g 30 C 22 7 g 100 g 40 C 105 g 100g 50 C 400 g 100g 60 C khwamsamarthlalayid in aexsiothn 4 96 g 100 gkhwamsamarthlalayid in khlxorfxrm 18 4 g 100 gkhwamsamarthlalayid in othluxin 15 75 g 100 gkhwamdnix 0 01 kPa 158 C 0 46 kPa 200 C 16 9 kPa 300 C x 220 8 10 6 cm3 molkarnakhwamrxn 0 173 W m K 70 C 0 166 W m K 100 C dchnihkehaesng nD 1 4299 80 C okhrngsrangokhrngsrangphluk B form B form P21 aB form Ca 5 591 A b 7 404 A c 49 38 A B form a 90 b 117 37 g 90 xunhekhmikhwamcukhwamrxn C 501 5 J mol K S 298 435 6 J mol K DfH 298 947 7 kJ mol DcH 298 11290 79 kJ molkhwamxntrayNFPA 704 fire diamond 110113 xngsaeslesiys 235 xngsafaerniht 386 ekhlwin primanhruxkhwamekhmkhn LD LC LD50 21 5 mg kg rats thanghlxdeluxdda hakmiidrabuepnxun khxmulkhangtnnikhuxkhxmulsar n phawamatrthanthi 25 C 100 kPa xangxingklxngkhxmul krdsetiyrikichpraoychnxyanghlakhlay echn sarldaerngtungphiw sarhlxlun xyangirktam krdsetiyrikepnsariwifaelaxackxihekidkhwamrakhayekhuxngtxphiwhnng dwngtaaelarabbthangedinhayicxangxingSusan Budavari b k 1989 11th ed Merck amp Co Inc p 8761 ISBN 978 0 911910 28 5 Lide David R b k 2009 90th ed ISBN 978 1 4200 9084 0 Ralston A W Hoerr C W 1942 The Solubilities of the Normal Saturated Fatty Acids The Journal of Organic Chemistry 7 6 546 555 doi 10 1021 jo01200a013 stearic acid Chemister ru 2007 03 19 subkhnemux 2017 06 30 Seidell Atherton Linke William F 1919 Solubilities of Inorganic and Organic Compounds 2nd ed D Van Nostrand Company p 677 Octadecanoic acid NIST Chemistry WebBook subkhnemux 2014 06 15 Vargaftik Natan B aelakhna 1993 Handbook of Thermal Conductivity of Liquids and Gases illustrated ed CRC Press p 318 ISBN 978 0 8493 9345 7 von Sydow E 1955 On the structure of the crystal form B of stearic acid Acta Crystallographica 8 9 557 560 doi 10 1107 S0365110X55001746 Smedley Edward 1830 Encyclopaedia Metropolitana Or Universal Dictionary of Knowledge Volume 2 Great Britain Baldwin and Cradock p 745 Gunstone F D John L Harwood and Albert J Dijkstra The Lipid Handbook with Cd Rom 3rd ed Boca Raton CRC Press 2007 ISBN 0849396883 ISBN 978 0849396885 Beare Rogers J Dieffenbacher A Holm J V 2001 Lexicon of lipid nutrition IUPAC Technical Report Pure and Applied Chemistry 73 4 685 744 doi 10 1351 pac200173040685 Stearic acid ChemicalBook subkhnemux May 16 2019 Stearic acid MSDS PDF West Liberty University subkhnemux May 16 2019 aehlngkhxmulxunwikimiediykhxmmxnsmisuxekiywkb krdsetiyrik Stearic acid Encyclopedia com bthkhwamekhminiyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldkhk