กบฏอินเดีย ค.ศ. 1857 เป็นการกบฏเพื่อต่อต้านการปกครองอินเดียของบริษัทอินเดียตะวันออกระหว่างค.ศ. 1857–1858 การกบฏเริ่มขึ้นในเดือนพฤษภาคม ค.ศ. 1857 เมื่อ หรือทหารราบอินเดียที่ใช้ปืนเล็กยาวเป็นอาวุธที่บริษัทอินเดียตะวันออกเกณฑ์มาเพื่อคุ้มครองผลประโยชน์และช่วยในการรบลุกฮือขึ้นที่เมืองเมรฐะ ทางตะวันออกเฉียงเหนือของเดลี (ปัจจุบันคือ) ก่อนจะเกิดการกบฏอื่น ๆ โดยทหารและประชาชนตามมาในและ การกบฏจบลงในเดือนพฤศจิกายน ค.ศ. 1858 การกบฏครั้งนี้รู้จักในชื่ออื่น ๆ เช่น กบฏซีปอย (Sepoy Mutiny), การจลาจลอินเดีย (Indian Insurrection) และสงครามประกาศเอกราชครั้งที่หนึ่ง (First War of Independence)
กบฏอินเดีย ค.ศ. 1857 | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
แผนที่ปี ค.ศ. 1912 แสดงศูนย์กลางของการกบฏ | |||||||||
| |||||||||
คู่สงคราม | |||||||||
|
| ||||||||
ผู้บังคับบัญชาและผู้นำ | |||||||||
| |||||||||
ความสูญเสีย | |||||||||
ชาวยุโรป 6,000 คนถูกฆ่า, ชาวอินเดียกว่า 800,000 คนได้รับผลกระทบจากกบฏ ทุพภิกขภัย และโรคระบาด |
บริษัทอินเดียตะวันออกเป็นบริษัทร่วมทุนสัญชาติอังกฤษที่มีจุดประสงค์เพื่อทำการค้ากับภูมิภาคอินเดียตะวันออก จัดตั้งในปี ค.ศ. 1600 บริษัทเข้ามาติดต่อค้าขายกับอินเดียและจัดตั้งสถานีการค้าในปี ค.ศ. 1612 การเข้ามามีบทบาทในอินเดียทำให้บริษัทขัดแย้งกับเจ้าพื้นเมืองและบริษัทของชาติมหาอำนาจอื่น ๆ จนในปี ค.ศ. 1757 บริษัทอินเดียตะวันออกรบกับจักรวรรดิโมกุลและประสบชัยชนะในยุทธการที่ปลาศี ทำให้ได้ครอบครองเบงกอล หลังจากนั้นบริษัททำสงครามกับราชอาณาจักรไมซอร์และจักรวรรดิมราฐา ทำให้ครอบครองดินแดนในอนุทวีปอินเดียมากขึ้น นักประวัติศาสตร์ส่วนใหญ่ลงความเห็นว่าการกบฏครั้งนี้มีที่มาจากหลายสาเหตุ ได้แก่ ความขัดแย้งด้านความเชื่อ การปกครองและพัฒนาอินเดียให้เป็นตะวันตกจนเกินไปของบริติช และการขูดรีดภาษี อีกหนึ่งปัจจัยที่มักถูกพูดถึงคือข่าวลือเรื่องไขมันที่ชโลมปลอกกระสุนปืนเล็กยาวเอนฟิลด์ พี-53 ที่เป็นอาวุธประจำกายทหารซีปอยนั้นทำมาจากไขมันวัวและหมู ซึ่งวัวเป็นสัตว์ศักดิ์สิทธิ์ของชาวฮินดูและหมูเป็นสัตว์ต้องห้ามของชาวมุสลิม
วันที่ 29 มีนาคม ค.ศ. 1857 มงคล ปาณเฑย (Mangal Pandey) ทหารซีปอยผู้ไม่พอใจบริษัทอินเดียตะวันออกใช้ปืนยิงผู้บังคับบัญชาชาวบริติชก่อนจะถูกจับกุมและถูกประหารชีวิต การประหารชีวิต Pandey ทำให้ทหารบางส่วนไม่พอใจจนในวันที่ 10 พฤษภาคม เกิดเหตุจลาจลในเมืองเมรฐะ อาคารต่าง ๆ ถูกเผาและมีประชาชนถูกฆ่า ทหารซีปอยบางส่วนที่ก่อการกำเริบเดินทางไปยังเดลีอันเป็นที่ประทับของจักรพรรดิแห่งโมกุล และเรียกร้องขอการสนับสนุนซึ่งพระองค์ตอบรับ การจลาจลที่เดลีทำให้ทหารซีปอยหน่วยอื่น ๆ ลุกฮือตาม ชาวมุสลิมส่วนใหญ่เข้าร่วมฝ่ายกบฏ ในขณะที่ชาวซิกข์และปาทานสนับสนุนฝ่ายบริติช ฝ่ายกบฏสามารถยึดเมืองสำคัญของรัฐพิหาร หรยาณา มัธยประเทศ มหาราษฏระ และอุตตรประเทศ ก่อนจะถูกทหารฝ่ายบริติชที่ได้กำลังเสริมมาจากเปอร์เซียและจีนตีโต้ วันที่ 21 กันยายน ฝ่ายบริติชยึดเมืองเดลีคืนจากฝ่ายกบฏได้สำเร็จและเนรเทศจักรพรรดิบาฮาดูร์ ชาห์และพระญาติไปที่ย่างกุ้ง ปลายปี ค.ศ. 1857 ฝ่ายบริติชก็เริ่มยึดดินแดนสำคัญคืนได้และตีทัพฝ่ายกบฏในอินเดียกลางจนแตกพ่ายในเดือนมิถุนายน ค.ศ. 1858 ต่อมาวันที่ 8 กรกฎาคม มีการลงนามในสนธิสัญญาสันติภาพ ตามมาด้วยการล้างแค้นกบฏที่ก่อเหตุสังหารหมู่ชาวบริติชในการล้อมเมืองกานปุระและลัคเนาด้วยการแขวนคอหรือยิงด้วยปืนใหญ่ การกบฏจบลงในวันที่ 1 พฤศจิกายน เมื่อทางบริติชประกาศนิรโทษกรรมกบฏที่ไม่ก่อเหตุฆาตกรรม ก่อนจะประกาศว่าการกบฏจบลงอย่างเป็นทางการในวันที่ 8 กรกฎาคม ค.ศ. 1859
กบฏอินเดีย ค.ศ. 1857 เป็นเหตุการณ์ที่ทำให้จักรวรรดิโมกุลที่ดำรงอยู่นานกว่า 300 ปีต้องล่มสลาย ด้านรัฐสภาสหราชอาณาจักรออกพระราชบัญญัติรัฐบาลอินเดีย ค.ศ. 1858 ทำให้บริษัทอินเดียตะวันออกสิ้นสภาพในการปกครองอินเดียและถ่ายโอนอำนาจการปกครองไปยังราชสำนักอังกฤษโดยตรง ส่วนกองทหารซีปอยถูกรวมเข้ากับกองทัพอินเดียที่จัดตั้งใหม่ภายใต้บัญชาการของราชสำนักอังกฤษ
อ้างอิง
- Peers 2013, p. 64.
- Bose & Jalal 2004, pp. 72–73
- "Indian History – British Period – First war of Independence".
- The Empire, Sydney, Australia, dated 11 July 1857, and the Taranaki Herald, New Zealand, 29 August 1857
- Williams, Chris (2006), A Companion to 19th-Century Britain, John Wiley & Sons, p. 63, ISBN
- "East India Company". Britannica.com. สืบค้นเมื่อ November 10, 2019.
- "Battle of Plassey". Britannica.com. สืบค้นเมื่อ November 10, 2019.
- "Indian Mutiny". Britannica.com. สืบค้นเมื่อ November 10, 2019.
- Szczepanski, Kallie (August 12, 2019). "What Was the Indian Revolt of 1857?". ThoughtCo. สืบค้นเมื่อ November 10, 2019.
- McNamara, Robert (June 25, 2019). "Sepoy Mutiny: Indian Revolt of 1857". ThoughtCo. สืบค้นเมื่อ November 10, 2019.
- "Mangal Pandey - Biography". Britannica.com. สืบค้นเมื่อ November 10, 2019.
- David 2003, p. 93
- (2006). The Last Mughal. Viking Penguin. ISBN .
- Bandyopadhyay, Sekhar (May 10, 2017). "In 1857, Hindus and Muslims fought side by side to take India back from the British". News18.com. สืบค้นเมื่อ November 10, 2019.
- Hussain, Hamid. . Defence Journal (Opinion). Karachi. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-09-30. สืบค้นเมื่อ 2019-11-10.
- Bhatia, H.S. Justice System and Mutinies in British India. p. 204.
- Long (1869), p. 397–398
- Prichard, Iltudus Thomas (1869). The Administration of India from 1859-1868: The First Ten Years of Administration Under the Crown. London: Macmillan & Co.
- "Mughal dynasty". Britannica.com. สืบค้นเมื่อ November 10, 2019.
- Wolpert, Stanley (1989). A New History of India (3d ed.), pp. 239–40. Oxford University Press. .
แหล่งข้อมูลอื่น
- วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ กบฏอินเดีย ค.ศ. 1857
- "Indian Rebellion of 1857". New World Encyclopedia.
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
kbtxinediy kh s 1857 epnkarkbtephuxtxtankarpkkhrxngxinediykhxngbristhxinediytawnxxkrahwangkh s 1857 1858 karkbterimkhunineduxnphvsphakhm kh s 1857 emux hruxthharrabxinediythiichpunelkyawepnxawuththibristhxinediytawnxxkeknthmaephuxkhumkhrxngphlpraoychnaelachwyinkarrblukhuxkhunthiemuxngemrtha thangtawnxxkechiyngehnuxkhxngedli pccubnkhux kxncaekidkarkbtxun odythharaelaprachachntammainaela karkbtcblngineduxnphvscikayn kh s 1858 karkbtkhrngniruckinchuxxun echn kbtsipxy Sepoy Mutiny karclaclxinediy Indian Insurrection aelasngkhramprakasexkrachkhrngthihnung First War of Independence kbtxinediy kh s 1857aephnthipi kh s 1912 aesdngsunyklangkhxngkarkbtwnthi10 phvsphakhm kh s 1857 1857 05 10 1 phvscikayn kh s 1858 1858 11 01 1 pi 6 eduxn sthanthixinediyphlbritichchna karkbtthukprabpram ckrwrrdiomkullmslay karpkkhrxngkhxngbristhinxinediysinsud xanackarpkkhrxngxinediythukthayoxnipyngrachsankxngkvsdinaedn epliynaeplngsthapnabritichrachephuxpkkhrxngdinaednkhxngbristhxinediytawnxxkedimkhusngkhramkbtckrwrrdiomkulkxngkalngkhxngbristhxinediytawnxxkrachxanackrenpalrthmharachaxun phubngkhbbychaaelaphuna khwamsuyesiychawyuorp 6 000 khnthukkha chawxinediykwa 800 000 khnidrbphlkrathbcakkbt thuphphikkhphy aelaorkhrabad bristhxinediytawnxxkepnbristhrwmthunsychatixngkvsthimicudprasngkhephuxthakarkhakbphumiphakhxinediytawnxxk cdtnginpi kh s 1600 bristhekhamatidtxkhakhaykbxinediyaelacdtngsthanikarkhainpi kh s 1612 karekhamamibthbathinxinediythaihbristhkhdaeyngkbecaphunemuxngaelabristhkhxngchatimhaxanacxun cninpi kh s 1757 bristhxinediytawnxxkrbkbckrwrrdiomkulaelaprasbchychnainyuththkarthiplasi thaihidkhrxbkhrxngebngkxl hlngcaknnbrisththasngkhramkbrachxanackrimsxraelackrwrrdimratha thaihkhrxbkhrxngdinaedninxnuthwipxinediymakkhun nkprawtisastrswnihylngkhwamehnwakarkbtkhrngnimithimacakhlaysaehtu idaek khwamkhdaeyngdankhwamechux karpkkhrxngaelaphthnaxinediyihepntawntkcnekinipkhxngbritich aelakarkhudridphasi xikhnungpccythimkthukphudthungkhuxkhawluxeruxngikhmnthicholmplxkkrasunpunelkyawexnfild phi 53 thiepnxawuthpracakaythharsipxynnthamacakikhmnwwaelahmu sungwwepnstwskdisiththikhxngchawhinduaelahmuepnstwtxnghamkhxngchawmuslim wnthi 29 minakhm kh s 1857 mngkhl panethy Mangal Pandey thharsipxyphuimphxicbristhxinediytawnxxkichpunyingphubngkhbbychachawbritichkxncathukcbkumaelathukpraharchiwit karpraharchiwit Pandey thaihthharbangswnimphxiccninwnthi 10 phvsphakhm ekidehtuclaclinemuxngemrtha xakhartang thukephaaelamiprachachnthukkha thharsipxybangswnthikxkarkaeribedinthangipyngedlixnepnthiprathbkhxngckrphrrdiaehngomkul aelaeriykrxngkhxkarsnbsnunsungphraxngkhtxbrb karclaclthiedlithaihthharsipxyhnwyxun lukhuxtam chawmuslimswnihyekharwmfaykbt inkhnathichawsikkhaelapathansnbsnunfaybritich faykbtsamarthyudemuxngsakhykhxngrthphihar hryana mthypraeths mharastra aelaxuttrpraeths kxncathukthharfaybritichthiidkalngesrimmacakepxresiyaelacintiot wnthi 21 knyayn faybritichyudemuxngedlikhuncakfaykbtidsaercaelaenrethsckrphrrdibahadur chahaelaphrayatiipthiyangkung playpi kh s 1857 faybritichkerimyuddinaednsakhykhunidaelatithphfaykbtinxinediyklangcnaetkphayineduxnmithunayn kh s 1858 txmawnthi 8 krkdakhm mikarlngnaminsnthisyyasntiphaph tammadwykarlangaekhnkbtthikxehtusngharhmuchawbritichinkarlxmemuxngkanpuraaelalkhenadwykaraekhwnkhxhruxyingdwypunihy karkbtcblnginwnthi 1 phvscikayn emuxthangbritichprakasnirothskrrmkbtthiimkxehtukhatkrrm kxncaprakaswakarkbtcblngxyangepnthangkarinwnthi 8 krkdakhm kh s 1859 kbtxinediy kh s 1857 epnehtukarnthithaihckrwrrdiomkulthidarngxyunankwa 300 pitxnglmslay danrthsphashrachxanackrxxkphrarachbyytirthbalxinediy kh s 1858 thaihbristhxinediytawnxxksinsphaphinkarpkkhrxngxinediyaelathayoxnxanackarpkkhrxngipyngrachsankxngkvsodytrng swnkxngthharsipxythukrwmekhakbkxngthphxinediythicdtngihmphayitbychakarkhxngrachsankxngkvsxangxingPeers 2013 p 64 sfn error no target CITEREFPeers2013 Bose amp Jalal 2004 pp 72 73harvnb error no target CITEREFBoseJalal2004 Indian History British Period First war of Independence The Empire Sydney Australia dated 11 July 1857 and the Taranaki Herald New Zealand 29 August 1857 Williams Chris 2006 A Companion to 19th Century Britain John Wiley amp Sons p 63 ISBN 978 1 4051 5679 0 East India Company Britannica com subkhnemux November 10 2019 Battle of Plassey Britannica com subkhnemux November 10 2019 Indian Mutiny Britannica com subkhnemux November 10 2019 Szczepanski Kallie August 12 2019 What Was the Indian Revolt of 1857 ThoughtCo subkhnemux November 10 2019 McNamara Robert June 25 2019 Sepoy Mutiny Indian Revolt of 1857 ThoughtCo subkhnemux November 10 2019 Mangal Pandey Biography Britannica com subkhnemux November 10 2019 David 2003 p 93harvnb error no target CITEREFDavid2003 2006 The Last Mughal Viking Penguin ISBN 0 670 99925 3 Bandyopadhyay Sekhar May 10 2017 In 1857 Hindus and Muslims fought side by side to take India back from the British News18 com subkhnemux November 10 2019 Hussain Hamid Defence Journal Opinion Karachi khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2007 09 30 subkhnemux 2019 11 10 Bhatia H S Justice System and Mutinies in British India p 204 Long 1869 p 397 398 Prichard Iltudus Thomas 1869 The Administration of India from 1859 1868 The First Ten Years of Administration Under the Crown London Macmillan amp Co Mughal dynasty Britannica com subkhnemux November 10 2019 Wolpert Stanley 1989 A New History of India 3d ed pp 239 40 Oxford University Press ISBN 0 19 505637 X aehlngkhxmulxunwikimiediykhxmmxnsmisuxekiywkb kbtxinediy kh s 1857 Indian Rebellion of 1857 New World Encyclopedia