สมเด็จพระจักรพรรดิเฮยิเล เซลาเซที่ 1

สมเด็จพระจักรพรรดิฮัยเลอ ซึลลาเซที่ 1 (: ቀዳማዊ ኀይለ ሥላሴ ; การถอดเป็นอักษรโรมัน: Qädamawi Häylä Səllasé ;พระนามเดิม ทาฟารี มาโคนเนน; 23 กรกฎาคม 1892 - 27 สิงหาคม 1975) เป็นจักรพรรดิแห่งจักรวรรดิเอธิโอเปีย ครองราชย์ตั้งแต่ปี 1930 และสละราชสมบัติในปี 1974 และทรงเคยดำรงตำแหน่งผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ก่อนขึ้นครองราชย์ตั้งแต่ปี 1916 พระองค์เป็นบุคคลสำคัญในประวัติศาสตร์ยุคใหม่ของเอธิโอเปีย และเป็นสมาชิกในซึ่งสืบทอดเชื้อสายมาจาก

สมเด็จพระจักรพรรดิฮัยเลอ ซึลลาเซที่ 1
เนอกูซา นากาสต์ ผู้ปกป้องศรัทธา
พระบรมฉายาลักษณ์เมื่อปี 1969
จักรพรรดิแห่งเอธิโอเปีย
ครองราชย์	2 เมษายน 1930 – 12 กันยายน 1974
ราชาภิเษก	2 พฤศจิกายน 1930
ก่อนหน้า	เซาดีตู
ถัดไป
นายกรัฐมนตรี	Himself Wolde Tzaddick
ผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์แห่งเอธิโอเปีย
ครองราชย์	27 กันยายน 1916 – 2 เมษายน 1930
ก่อนหน้า
ถัดไป
จักรพรรดินีนาถ	เซาดีตู
พระราชสมภพ	23 กรกฎาคม ค.ศ. 1892(1892-07-23) , , จักรวรรดิเอธิโอเปีย ราส ทาฟารี มาโคนเนน
สวรรคต	27 สิงหาคม ค.ศ. 1975(1975-08-27) (83 ปี) , อาดดิสอาบาบา, รัฐสังคมนิยมเอธิโอเปีย
ฝังพระศพ	5 พฤศจิกายน 2000 อาสนวิหารตรีเอกภาพอันศักดิ์สิทธิ์, อาดดิสอาบาบา, เอธิโอเปีย
คู่อภิเษก	สมเด็จพระจักรพรรดินีเมเนน อัสเฟาแห่งเอธิโอเปีย
พระราชบุตร	เจ้าชายมาคอนเนน
พระนามครองราชย์ (ภาษาพื้นเมือง) Haile Selassie I (ቀዳማዊ ኀይለ ሥላሴ, qädamawi häylä səllasé); (ภาษาอังกฤษ) "Power of the Trinity"
ราชวงศ์	()
พระราชบิดา
พระราชมารดา
ศาสนา
1st & 5th
ดำรงตำแหน่ง 25 พฤษภาคม 1963 – 17 กรกฎาคม 1964
ถัดไป	กามาล อาบเดล นาสเซร์
ดำรงตำแหน่ง 5 พฤศจิกายน 1966 – 11 กันยายน 1967
ก่อนหน้า
ถัดไป

ธงพระอิสริยยศของจักรพรรดิ ฮัยเลอ ซึลลาเซที่1

หน้า

หลัง

พระองค์มีความพยายามในการพัฒนาเอธิโอเปียให้ทันสมัยผ่านการปฏิรูปทางการเมืองและสังคม รวมถึงร่างรัฐธรรมนูญฉบับแรกของประเทศและยกเลิกทาส รวมถึงเป็นผู้บัญชาการการรบในสงครามกับอิตาลีครั้งที่สองซึ่งจบลงด้วยความพ่ายแพ้ ขณะประเทศอยู่ภายใต้ปกครองของอิตาลีพระองค์ทรงลี้ภัยอยู่ในอังกฤษก่อนจะเสด็จกลับเอธิโอเปียในปี 1941 หลังอังกฤษเอาชนะอิตาลีในยุทธการแอฟริกาตะวันออก พระองค์ทรงยุบเลิกสหพันธ์เอธิโอเปียและเอริเทรียซึ่งจัดตั้งขึ้นโดยสภาของสหประชาชาติในปี 1950 และรวมเอริเทรียเข้าเป็นจังหวัดหนึ่งของประเทศภายใต้การต่อสู้เพื่อกดขี่การพยายามแยกตัวเป็นอิสระ

พระองค์ทรงเป็นผู้มีความสากลนิยมมาก และนำพาเอธิโอเปียเข้าเป็นสมาชิกของสหประชาชาติ และในปี 1963 ได้นำการจัดตั้งรวมถึงเป็นประธานคนแรกขององค์กรสามัคคีแอฟริกา ซึ่งในปัจจุบันคือสหภาพแอฟริกา พระองค์ทรงถูกล้มราชบัลลังก์ในปีโดยการรัฐประหารของกองทัพภายใต้ชื่อคณะเดร์กในปี 1974 ทรงถูกสำเร็จโทษโดยคณะรัฐประหารและเสด็จสวรรคตเมื่อวันที่ 27 สิงหาคม 1975

อ้างอิง

1. Talbot, David Abner (1966). Ethiopia: Liberation Silver Jubilee 1941-1966. Addis Ababa, Ethiopia: Ministry of Information. pp. 64–66.
2. "Haile Selassie". Merriam-webster. สืบค้นเมื่อ 24 April 2014..; "Haile Selassie". Dictionary. Reference. สืบค้นเมื่อ 24 April 2014..
3. Page, Melvin Eugene; Sonnenburg, Penny M. (2003). Colonialism: an international, social, cultural, and political encyclopedia. Vol. 1. ABC-CLIO. p. 247. ISBN .
4. Erlich, Haggai (2002), The Cross and the River: Ethiopia, Egypt, and the Nile. Lynne Rienner Publishers. ISBN , p. 192.
5. Murrell, p. 148 harvnb error: no target: CITEREFMurrell ()
6. Ewing, William H.; Abdi, Beyene (1972). Consolidated Laws of Ethiopia Vol. I. Addis Ababa: The Faculty of Law Haile Sellassie I University. pp. 45–46.
7. Karsh, Efraim (1988), Neutrality and Small States. Routledge. ISBN , p. 112.
8. Salvano, Tadese Tele (2018). የደረግ አነሳስና (የኤርትራና ትግራይ እንቆቅልሽ ጦርነት) [The Derg Initiative (The Eritrean-Tigray Mysterious War)]. Tadese Tele Salvano. pp. 81–97. ISBN .

หนังสืออ่านเพิ่ม

• Paul B. Henze. "The Rise of Haile Selassie: Time of Troubles, Regent, Emperor, Exile" and "Ethiopia in the Modern World: Haile Selassie from Triumph to Tragedy" in Layers of Time: A History of Ethiopia. New York: Palgrave, 2000.
• , . 1978.
• Haile Selassie I: Ethiopia's Lion of Judah, 1979,
• Haile Selassie's war: the Italian-Ethiopian Campaign, 1935–1941, 1984,
• Haile Selassie, western education, and political revolution in Ethiopia, 2006,

แหล่งข้อมูลอื่น

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ Haile Selassie I

• Ethiopian Treasures – Emperor Haile Selassie I 2014-09-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• Imperial Crown Council of Ethiopia 2005-02-07 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• Speech to the League of Nations, June 1936 2015-10-22 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (full text)
• Rare and Unseen: Haile Selassie 2011-12-13 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน – slideshow by
• Marcus Garvey's prophecy of Haile Selassie I as the returned messiah 2008-07-01 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• Haile Selassie I and the Italo-Ethiopian war
• Haile Selassie I, the Later Years
• A critical look at the reign of Emperor Haile Selassie I of Ethiopia
• BBC article, memories of his personal servant
• Watch News Reel: His Imperial Majesty, Emperor Haile Selassie I of Ethiopia visits Jamaica, 21 April 1966 2008-03-14 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• Ba Beta Kristiyan Haile Selassie I – The Church of Haile Selassie I
• Haile Selassie I Speaks -Text & Audio- 2008-05-24 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• Collection by Martin Rikli in 1935–1936, including photos of Haile Selassie, open access through the University of Florida Digital Collections
• The Emperor's Clothes
• A History of Ethiopia
• . Time Magazine. 15 November 1937. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-10-09. สืบค้นเมื่อ 19 January 2010.

ก่อนหน้า		สมเด็จพระจักรพรรดิฮัยเลอ ซึลลาเซที่ 1		ถัดไป
สมเด็จพระจักรพรรดินีเซาดีตูที่ 1 แห่งเอธิโอเปีย		สมเด็จพระจักรพรรดิแห่งเอธิโอเปีย () (พ.ศ. 2473 – พ.ศ. 2517)		สิ้นสุดระบอบราชาธิปไตย(เผด็จการคอมมิวนิสต์เดร์ก)
เผด็จการคอมมิวนิสต์เดร์ก		สมเด็จพระจักรพรรดิแห่งเอธิโอเปีย () ภายใต้กฎหมาย (พ.ศ. 2517 – พ.ศ. 2518)

ก่อนหน้า		สมเด็จพระจักรพรรดิฮัยเลอ ซึลลาเซที่ 1		ถัดไป
แฟรงกลิน ดี. โรสเวลต์		บุคคลแห่งปีของนิตยสารไทม์ (ค.ศ. 1935)		วอลลิส ซิมป์สัน

1. In exile from 2 May 1936 – 20 January 1941
2. ภาษาอังกฤษ: /ˈhaɪli səˈlæsi, -ˈlɑːsi/