การพิชิตจักรวรรดิเปอร์เซียโดยมุสลิม

การพิชิตจักรวรรดิเปอร์เซียของมุสลิม (อังกฤษ: Muslim conquest of Persia) เป็นเหตุการณ์ที่นำไปสู่จุดจบของจักรวรรดิซาสซานิยะห์ในปี ค.ศ. 644, และเป็นที่มาของการล่มสลายของราชวงศ์ซาสซานิยะห์ ในปี ค.ศ. 651 และการสิ้นสุดของศาสนาโซโรอัสเตอร์ ในเปอร์เซีย จักรวรรดิซาสซานิยะห์ถูกรุกรานครั้งแรกโดยมุสลิม ในบริเวณที่ปัจจุบันคือประเทศอิรักในปี ค.ศ. 633 ในสมัยคอลิด อิบน์ อัลวะลีด (خالد بن الوليد‎ - Khalid ibn al-Walid) ซึ่งเป็นการพิชิตอิรักของมุสลิม หลังจากการย้ายคาลิดไปยังบริเวณแนวโรมันในลว้าน มุสลิมก็เสียอิรักคืนแก่การกลับมาโจมตีของเปอร์เซีย การรุกรานอิรักครั้งที่สองในปี ค.ศ. 636 ภายใต้การนำของ (Sa`d ibn Abi Waqqas) ซึ่งหลังจากชัยชนะในยุทธการสำคัญ (en:Battle of al-Qādisiyyah) อิทธิพลการปกครองทางตะวันตกของเปอร์เซียของซาสซานิยะห์ก็สิ้นสุดลง (en:Zagros mountains) กลายเป็นพรมแดนธรรมชาติระหว่างจักรวรรดิกาหลิปรอชิดีน และจักรวรรดิซาสซานิยะห์

การพิชิตจักรวรรดิเปอร์เซียโดยมุสลิม
ส่วนหนึ่งของ การพิชิตดินแดนโดยมุสลิม
แผนที่เปอร์เซียและภูมิภาครอบ ๆ ก่อนการบุกครองโดยมุสลิม
วันที่ ค.ศ.633–654 สถานที่ เมโสโปเตเมีย, คอเคซัส, เปอร์เซีย และ ผล ฝ่ายรัฐเคาะลีฟะฮ์รอชิดีนชนะ ล่มสลาย ยุคเฟื่องฟูของบางราชวงศ์ใน
คู่สงคราม
รัฐเคาะลีฟะฮ์รอชิดีน (หลังค.ศ.651)	จักรวรรดิแซสซานิด (ค.ศ.633–636) ชาวอาหรับคริสเตียน (ค.ศ.633–637) (ค.ศ.633–651) (ค.ศ.633–651) (ค.ศ.633–651) (ค.ศ.633–654) (642–651) (651–654) สนับสนุนโดย: จักรวรรดิไบแซนไทน์
ผู้บังคับบัญชาและผู้นำ
รายชื่อ อะบูบักร์ (จนถึงปีค.ศ. 634) อุมัร  อุสมาน คอลิด อิบน์ อัลวะลีด (ค.ศ.633–634)  ()  † ซะอัด อิบน์ อบีวักกอส ซุฮเราะฮ์ อิบน์ อัล-ฮาวิยยา ฮาชิม อิบน์ อุตบะฮ์ Qa’qa อิบน์ Amr  †  †  † อุสมาน อิบน์ อบี อัล-อาส al-Sawwar อิบน์ Hammam † al-Jarud อิบน์ al-Mu'alla † Asim อิบน์ Amr Al-Hakam † ญับร์ † Khawlah บินต์ Azwar (Briefly)	รายชื่อ    † มะฮ์บูดาน ฮูซัยล์ อิบน์ อิมรอน อะโนชาคาน †  †  † ญะบาน  (เชลย)  † บะฮ์รัม    †  † นาคิราคาน    † ชาฮ์ริยาร์ อิบน์ คานารา †  (DOW)  † ฟาร์รูคบันดัดฮ์ †  †  † คาริน †  † วาราซติรอตส์ †  † ติรูยิฮ์   ชิรซาด     ชาฮ์ริยาร์      †   จักรพรรดิเฮราคลิอัส (จนถึงปีค.ศ.641)

ป้อมของซาสซานิยะห์ที่เดอร์เบนท์ที่เสียแก่มุสลิมในปี ค.ศ. 643

การได้รับชัยชนะในช่วงระยะเวลาอันสั้นในเปอร์เซียเป็นการรณรงค์ทางทหารตามที่วางแผนไว้เป็นอย่างดีโดยกาหลิบอุมัรในอัลมะดีนะฮ์ (Medina) ซึ่งอยู่ห่างไกลจากสมรภูมิในเปอร์เซียหลายพันกิโลเมตรเป็นชัยชนะครั้งยิ่งใหญ่ที่สร้างชื่อเสียงให้แก่อุมัรว่าเป็นนักยุทธศาสตร์และนักการเมืองผู้มีความสามารถที่สุดคนหนึ่งในประวัติศาสตร์

นักประวัติศาสตร์มุสลิมส่วนใหญ่ให้ความเห็นกันมาเป็นเวลานานแล้วว่าเปอร์เซียที่เกือบจะถูกรุกรานโดยอาหรับเป็นสังคมที่อยู่ในสภาพที่เสื่อมโทรมและพร้อมอยู่แล้วที่จะรับการรุกรานของอาหรับด้วยความเต็มใจ แต่นักเขียนผู้อื่นผู้ใช้หลักฐานข้อมูลของอาหรับในการค้นคว้าทั้งหมด ที่แสดงว่าตรงกันข้ามกับความเชื่อดังกล่าวชาวอิหร่านต่อสู้การรุกรานของชาวอาหรับอย่างเหนียวแน่นอยู่เป็นเวลานานก่อนที่จะพ่ายแพ้ นอกจากนั้นกลุ่มหลังนี้ก็ยังกล่าวว่าหลังจากการได้รับชัยชนะทางการเมืองแล้ว เปอร์เซียก็ยังเริ่มสงครามทางวัฒนธรรมและประสบความสำเร็จในการมีอิทธิพลทางวัฒนธรรมอาหรับ

อ้างอิง

1. Pourshariati (2008), pp. 469
2. The Muslim Conquest of Persia By A.I. Akram. Ch: 1 , 9780195977134
3. Milani A. Lost Wisdom. 2004 p.15
4. Mohammad Mohammadi Malayeri, Tarikh-i Farhang-i Iran (Iran's Cultural History). 4 volumes. Tehran. 1982.
5. ʻAbd al-Ḥusayn Zarrīnʹkūb (1379 (2000)). Dū qarn-i sukūt : sarguz̲asht-i ḥavādis̲ va awz̤āʻ-i tārīkhī dar dū qarn-i avval-i Islām (Two Centuries of Silence). Tihrān: Sukhan. OCLC: 46632917, . {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |year= ((help))

บรรณานุกรม

• Bashear, Suliman — Arabs and Others in Early Islam, Darwin Press, 1997
• Daniel, Elton — The History of Iran, Greenwood Press, 2001
• Donner, Fred — The Early Islamic Conquests, Princeton, 1981
• M. Ismail Marcinkowski, Persian Historiography and Geography: Bertold Spuler on Major Works Produced in Iran, the Caucasus, Central Asia, India and Early Ottoman Turkey, with a foreword by Professor Clifford Edmund Bosworth, member of the British Academy, Singapore: Pustaka Nasional, 2003, .
• Sicker, Martin — The Islamic World in Ascendancy: From the Arab Conquests to the Siege of Vienna, Praeger, 2000
• Zarrin’kub, Abd al-Husayn — Ruzgaran : tarikh-i Iran az aghz ta saqut saltnat Pahlvi, Sukhan, 1999.
• Arab Conquest of Iran 2011-06-05 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, pp. 203–10, Encyclopaedia Iranica.