Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
WHL0137-LS หรือ เอเรนเดล (Earendel แปลว่า “ดาวรุ่งอรุณ” ในภาษาอังกฤษเก่า) ค้นพบในปี 2022 คือ ดาวฤกษ์ที่ไกลที่สุดเท่าที่เคยพบจนถึงปัจจุบัน
 ภาพดาวโดยกล้องโทรทรรศน์อวกาศฮับเบิล เผยแพร่เมื่อ | |
| ข้อมูลสังเกตการณ์ ต้นยุคอ้างอิง J2000 วิษุวัต J2000 | |
|---|---|
| กลุ่มดาว | ซีตัส (กลุ่มดาววาฬ) |
| ไรต์แอสเซนชัน | 01h 37m 23.232s |
| เดคลิเนชัน | |
| มาตรดาราศาสตร์ | |
| ระยะทาง | Redshift of 6.2 yields ได้ 28 พันล้านปีแสงly |
| คุณสมบัติ | |
| รายละเอียด | |
| มวล | 50–100 M☉ |
| อุณหภูมิ | >20,000 K |
| ชื่ออื่น | |
Earendel | |
การค้นพบ
รายงานการค้นพบดาวเอเรนเดลโดยกล้องโทรทรรศน์อวกาศฮับเบิลมีขึ้นเมื่อวันที่ 30 มีนาคม พ.ศ. 2565 จากปรากฎการณ์เลนส์ความโน้มถ่วง (gravitational lensing) ของกระจุกดาราจักรด้านหน้าที่ขยายแสงของดาวเอเรนเดล ซึ่งการจำลองด้วยคอมพิวเตอร์ชึ้ว่าเกิดการขยายแสงให้สว่างขึ้นหนึ่งพันถึงสี่หมื่นเท่า โดยก่อนหน้านี้กล้องฮับเบิลได้พบแสงนี้แล้วเมื่อวันที่ 7 มิถุนายน 2016, 17 กรกฎาคม 2016, 4 พฤศจิกายน 2019 และ 27 พฤศจิกายน 2019
ดาวมีชื่ออย่างไม่เป็นทางการว่า 'เอเรนเดล' ซึ่งมาจากชื่อภาษาอังกฤษเก่า แปลว่า “ดาวรุ่งอรุณ” (Morning Star) หรือ "Rising Light" นอกจากนี้ ยังคล้องกับชื่อ "เออาเรนดิล" ตัวละครลูกครึ่งเอลฟ์ในนวนิยายตำนานแห่งซิลมาริลของ เจ. อาร์. อาร์. โทลคีน ผู้เดินทางผ่านท้องฟ้าพร้อมกับอัญมณีที่เปล่งประกายราวกับดวงดาว ซึ่งนักดาราศาสตร์ของนาซา Michelle Thaller ยืนยันได้เจตนาอ้างอิงถึงตัวละครตัวนี้ของโทลคีน ส่วนดาราจักรที่เป็นทื่ตั้งของดาวดวงนี้มีชื่อเล่นว่า "Sunrise Arc"
มีการเสนอการสังเกตการณ์โดยฮับเบิลเพิ่มเติมเพื่อวิเคราะห์คุณสมบัติของดาวฤกษ์ยิ่งขึ้น รวมถึงการสำรวจโดยกล้องโทรทรรศน์อวกาศเจมส์ เวบบ์
คุณสมบัติทางกายภาพ
คาดว่าแสงที่ตรวจพบจากเอเรนเดล ถูกปล่อยออกมาราว 900 ล้านปีหลังจากบิ๊กแบง ดาวดวงนี้วัดได้ว่ามีการเลื่อนไปทางแดง (redshift) ที่ 6.2±0.1 ซึ่งหมายความว่าแสงจากเอเรนเดลใช้เวลาเดินทาง 12.9 พันล้านปี ถึงโลก อย่างไรก็ตาม เนื่องจาก ตำแหน่งของดาวที่สังเกตได้จึงอยู่ห่างออกไป 28 พันล้านปีแสงในปัจจุบัน
เอเรนเดลน่าจะมีมวลประมาณ 50 ถึง 100 เท่าของมวลดวงอาทิตย์ เนื่องจากมวลของมันมาก ดาวจึงมีแนวโน้มที่จะระเบิดเป็นซุปเปอร์โนวาแล้วเพียงไม่กี่ล้านปีหลังจากการก่อตัว คาดว่ามีอุณหภูมิยังผลประมาณ 20,000 K (20,000 °C; 36,000 °F) เอเรนเดลอาจเป็นดาวฤกษ์ชนิด "Population III stars" ซึ่งหมายความว่าแทบไม่มีองค์ประกอบอื่นใดนอกจากไฮโดรเจนและฮีเลียม
อ้างอิง
- Welch, Brian; และคณะ (21 January 2022). "A Highly Magnified Star at Redshift 6.2". Nature. 603 (7903): 1–50. doi:10.1038/s41586-022-04449-y. PMID 35354998. จากแหล่งเดิมเมื่อ 30 March 2022. สืบค้นเมื่อ 30 March 2022.
- Kabir, Radifah (31 March 2022). "Hubble Detects Earendel, The Farthest Star Ever Seen. It's 28 Billion Light Years Away". . . จากแหล่งเดิมเมื่อ 31 March 2022. สืบค้นเมื่อ 31 March 2022.
- Gianopoulos, Andrea (30 March 2022). "Record Broken: Hubble Spots Farthest Star Ever Seen". NASA. จากแหล่งเดิมเมื่อ 30 March 2022. สืบค้นเมื่อ 30 March 2022.
- "Record Broken: Hubble Spots Farthest Star Ever Seen". . NASA. 30 March 2022. จากแหล่งเดิมเมื่อ 30 March 2022. สืบค้นเมื่อ 30 March 2022.
- Timmer, John (30 March 2022). "Hubble picks up the most distant star yet observed". Nature. . doi:10.1038/s41586-022-04449-y. จากแหล่งเดิมเมื่อ 30 March 2022. สืบค้นเมื่อ 30 March 2022.
- "Lensed Star Earendel". HubbleSite.org. 30 March 2022. สืบค้นเมื่อ 2 April 2022.
- Parks, Jake (30 March 2022). "Hubble spots the farthest star ever seen". . จากแหล่งเดิมเมื่อ 31 March 2022. สืบค้นเมื่อ 30 March 2022.
- Gohd, Chelsea (2022-03-31). "Meet Earendel: Hubble telescope's distant star discovery gets a Tolkien-inspired name". Space.com (ภาษาอังกฤษ). จากแหล่งเดิมเมื่อ 31 March 2022. สืบค้นเมื่อ 2022-03-31.
- Rauchhaupt, Ulf von (31 March 2022). "Der früheste Stern" [The earliest star]. (ภาษาเยอรมัน). จากแหล่งเดิมเมื่อ 31 March 2022. สืบค้นเมื่อ 31 March 2022.
- Coe, Dan; Welch, Brian; Acebron, Ana; Avila, Roberto; Bradac, Marusa; Bradley, Larry; Diego, Jose M.; Dimauro, Paola; Farag, Ebraheem; Florian, Michael; Frye, Brenda Louise; Jimenez-Teja, Yolanda; Kelly, Patrick; Mahler, Guillaume; O'Connor, Kyle; Oguri, Masamune; Rigby, Jane R.; Rodney, Steve; Sharon, Keren; Strait, Victoria; Strolger, Louis-Gregory; Timmes, Frank; Vikaeus, Anton Filip; Windhorst, Rogier A.; Zackrisson, Erik; Zitrin, Adi; De Mink, Selma E. (2021). "Monitoring Earendel, the Lensed z 6 Star". HST Proposal: 16668. Bibcode:2021hst..prop16668C.
- Letzter, Rafi (30 March 2022). "Meet Earendel, the most distant star ever detected". . จากแหล่งเดิมเมื่อ 30 March 2022. สืบค้นเมื่อ 30 March 2022.
- Konitzer, Franziska (30 March 2022). "Entferntester Stern dank 1000-facher Vergrößerung entdeckt" [Furthest star discovered thanks to 1000x magnification]. (ภาษาเยอรมัน). จากแหล่งเดิมเมื่อ 31 March 2022. สืบค้นเมื่อ 31 March 2022.
- Dunn, Marcia (30 March 2022). "This is Earendel, the most distant star ever seen by humans". Los Angeles Times. จากแหล่งเดิมเมื่อ 30 March 2022. สืบค้นเมื่อ 31 March 2022.
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
WHL0137 LS hrux exernedl Earendel aeplwa dawrungxrun inphasaxngkvseka khnphbinpi 2022 khux dawvksthiiklthisudethathiekhyphbcnthungpccubnWHL0137 LS Earendel phaphdawodyklxngothrthrrsnxwkashbebil ephyaephremuxkhxmulsngektkarn tnyukhxangxing J2000 wisuwt J2000klumdaw sits klumdawwal irtaexsesnchn 01h 37m 23 232sedkhlienchnmatrdarasastrrayathangRedshift of 6 2 yields id 28 phnlanpiaesnglykhunsmbtiraylaexiydmwl50 100 M xunhphumi gt 20 000 KchuxxunEarendelkarkhnphbrayngankarkhnphbdawexernedlodyklxngothrthrrsnxwkashbebilmikhunemuxwnthi 30 minakhm ph s 2565 cakprakdkarnelnskhwamonmthwng gravitational lensing khxngkracukdarackrdanhnathikhyayaesngkhxngdawexernedl sungkarcalxngdwykhxmphiwetxrchuwaekidkarkhyayaesngihswangkhunhnungphnthungsihmunetha odykxnhnaniklxnghbebilidphbaesngniaelwemuxwnthi 7 mithunayn 2016 17 krkdakhm 2016 4 phvscikayn 2019 aela 27 phvscikayn 2019 dawmichuxxyangimepnthangkarwa exernedl sungmacakchuxphasaxngkvseka aeplwa dawrungxrun Morning Star hrux Rising Light nxkcakni yngkhlxngkbchux exxaerndil twlakhrlukkhrungexlfinnwniyaytananaehngsilmarilkhxng ec xar xar othlkhin phuedinthangphanthxngfaphrxmkbxymnithieplngprakayrawkbdwngdaw sungnkdarasastrkhxngnasa Michelle Thaller yunynidectnaxangxingthungtwlakhrtwnikhxngothlkhin swndarackrthiepnthutngkhxngdawdwngnimichuxelnwa Sunrise Arc mikaresnxkarsngektkarnodyhbebilephimetimephuxwiekhraahkhunsmbtikhxngdawvksyingkhun rwmthungkarsarwcodyklxngothrthrrsnxwkasecms ewbbkhunsmbtithangkayphaphUpper portion of H R Diagram showing the location of the S Doradus instability strip and the location of LBV outbursts Main sequence is the thin sloping line on the lower left WHL0137 LS doesn t appear in this HR diagram khadwaaesngthitrwcphbcakexernedl thukplxyxxkmaraw 900 lanpihlngcakbikaebng dawdwngniwdidwamikareluxnipthangaedng redshift thi 6 2 0 1 sunghmaykhwamwaaesngcakexernedlichewlaedinthang 12 9 phnlanpi thungolk xyangirktam enuxngcak taaehnngkhxngdawthisngektidcungxyuhangxxkip 28 phnlanpiaesnginpccubn exernedlnacamimwlpraman 50 thung 100 ethakhxngmwldwngxathity enuxngcakmwlkhxngmnmak dawcungmiaenwonmthicaraebidepnsupepxronwaaelwephiyngimkilanpihlngcakkarkxtw khadwamixunhphumiyngphlpraman 20 000 K 20 000 C 36 000 F exernedlxacepndawvkschnid Population III stars sunghmaykhwamwaaethbimmixngkhprakxbxunidnxkcakihodrecnaelahieliymxangxingWelch Brian aelakhna 21 January 2022 A Highly Magnified Star at Redshift 6 2 Nature 603 7903 1 50 doi 10 1038 s41586 022 04449 y PMID 35354998 cakaehlngedimemux 30 March 2022 subkhnemux 30 March 2022 Kabir Radifah 31 March 2022 Hubble Detects Earendel The Farthest Star Ever Seen It s 28 Billion Light Years Away cakaehlngedimemux 31 March 2022 subkhnemux 31 March 2022 Gianopoulos Andrea 30 March 2022 Record Broken Hubble Spots Farthest Star Ever Seen NASA cakaehlngedimemux 30 March 2022 subkhnemux 30 March 2022 Record Broken Hubble Spots Farthest Star Ever Seen NASA 30 March 2022 cakaehlngedimemux 30 March 2022 subkhnemux 30 March 2022 Timmer John 30 March 2022 Hubble picks up the most distant star yet observed Nature doi 10 1038 s41586 022 04449 y cakaehlngedimemux 30 March 2022 subkhnemux 30 March 2022 Lensed Star Earendel HubbleSite org 30 March 2022 subkhnemux 2 April 2022 Parks Jake 30 March 2022 Hubble spots the farthest star ever seen cakaehlngedimemux 31 March 2022 subkhnemux 30 March 2022 Gohd Chelsea 2022 03 31 Meet Earendel Hubble telescope s distant star discovery gets a Tolkien inspired name Space com phasaxngkvs cakaehlngedimemux 31 March 2022 subkhnemux 2022 03 31 Rauchhaupt Ulf von 31 March 2022 Der fruheste Stern The earliest star phasaeyxrmn cakaehlngedimemux 31 March 2022 subkhnemux 31 March 2022 Coe Dan Welch Brian Acebron Ana Avila Roberto Bradac Marusa Bradley Larry Diego Jose M Dimauro Paola Farag Ebraheem Florian Michael Frye Brenda Louise Jimenez Teja Yolanda Kelly Patrick Mahler Guillaume O Connor Kyle Oguri Masamune Rigby Jane R Rodney Steve Sharon Keren Strait Victoria Strolger Louis Gregory Timmes Frank Vikaeus Anton Filip Windhorst Rogier A Zackrisson Erik Zitrin Adi De Mink Selma E 2021 Monitoring Earendel the Lensed z 6 Star HST Proposal 16668 Bibcode 2021hst prop16668C Letzter Rafi 30 March 2022 Meet Earendel the most distant star ever detected cakaehlngedimemux 30 March 2022 subkhnemux 30 March 2022 Konitzer Franziska 30 March 2022 Entferntester Stern dank 1000 facher Vergrosserung entdeckt Furthest star discovered thanks to 1000x magnification de phasaeyxrmn cakaehlngedimemux 31 March 2022 subkhnemux 31 March 2022 Dunn Marcia 30 March 2022 This is Earendel the most distant star ever seen by humans Los Angeles Times cakaehlngedimemux 30 March 2022 subkhnemux 31 March 2022