Azərbaycanca AzərbaycancaБеларускі БеларускіDansk DanskDeutsch DeutschEspañola EspañolaFrançais FrançaisIndonesia IndonesiaItaliana Italiana日本語 日本語Қазақ ҚазақLietuvos LietuvosNederlands NederlandsPortuguês PortuguêsРусский Русскийසිංහල සිංහලแบบไทย แบบไทยTürkçe TürkçeУкраїнська Українська中國人 中國人United State United StateAfrikaans Afrikaans
สนับสนุน
www.wiki3.th-th.nina.az
  • วิกิพีเดีย

บทความน อ างอ งคร สต ศ กราช คร สต ทศวรรษ คร สต ศตวรรษ ซ งเป นสาระสำค ญของเน อหา ในเร องการทำอาหารของชาวตะว นตก เน อแดง อ

Red meat

Red meat
www.wiki3.th-th.nina.azhttps://www.wiki3.th-th.nina.az
image
บทความนี้อ้างอิง ซึ่งเป็นสาระสำคัญของเนื้อหา

ในเรื่องการทำอาหารของชาวตะวันตก เนื้อแดง (อังกฤษ: red meat) ปกติจะแดงเมื่อยังสด และมีสีเข้มขึ้นเมื่อสุก เทียบกับกับ "เนื้อขาว" ที่มีสีออกซีด ๆ ทั้งสดทั้งสุก เนื้อจากสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมหรือสัตว์ปีกเท่านั้น (ไม่รวมปลา) จะจัดเป็นเนื้อแดงเนื้อขาว ในโภชนศาสตร์ เนื้อแดงหมายถึงเนื้อใดก็ได้ที่มีโปรตีนไมโยโกลบินมากกว่า "เนื้อขาว" ที่นิยามว่า เป็นเนื้อสีไม่เข้มจากไก่ (ไม่รวมน่องหรือขา) หรือจากปลา เนื้อบางอย่าง เช่น เนื้อหมู จัดเป็นเนื้อแดงตามโภชนศาสตร์ แต่จัดเป็นเนื้อขาวตามการทำอาหาร

image
เนื้อวัวสดหั่นเป็นชิ้นบาง ๆ
image
เนื้อวัวย่าง (roast beef)

นิยาม

ไมโยโกลบินในเนื้อสัตว์โดยเป็นอัตราร้อยละของมวล
ชื่อ ไมโยโกลบิน หมวดตามกระทรวงเกษตรสหรัฐ
อกไก่ 0.005% เนื้อขาว
ขาไก่ 0.18 - 0.20% เนื้อเข้ม (Dark Meat)
ขาไก่งวง 0.25 - 0.30% เนื้อเข้ม
หมู 0.10 - 0.30% เนื้อแดง
เนื้อลูกวัว 0.10 - 0.30% เนื้อแดง
เนื้อวัว 0.40 - 1.00% เนื้อแดง
เนื้อวัวแก่ 1.50 - 2.00% เนื้อแดง

ตามกระทรวงเกษตรสหรัฐ (USDA) เนื้อที่ได้มาจากสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมทั้งหมดไม่ว่าจะเป็นส่วนไหนหรืออายุเท่าไร เป็นเนื้อแดงเพราะมีไมโยโกลบินมากกว่าปลาหรือเนื้อขาว จากไก่ (แต่อาจไม่มากกว่าเนื้อเข้ม)

ตามนิยามของการทำอาหาร เนื้อจากสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมที่โตแล้ว หรือเนื้อป่า รวมทั้งเนื้อวัว เนื้อม้า เนื้อแกะ เนื้อกวาง เนื้อหมูป่า เนื้อกระต่ายเป็นต้น เป็นเนื้อแดง แต่เนื้อจากสัตว์ที่ยังไม่โต (รวมทั้งลูกกระต่าย ลูกวัว และลูกแกะ) เป็นเนื้อขาว เนื้อสัตว์ปีกโดยมากเป็นเนื้อขาว แต่เป็ดและห่านเป็นเนื้อแดง เนื้อส่วนต่าง ๆ จากหมูโดยมากเป็นเนื้อแดง แต่ส่วนอื่น ๆ จัดเป็นเนื้อขาว เนื้อป่าบางครั้งจัดเป็นหมวดต่างหาก (ฝรั่งเศส: viandes noires = dark meats) นักเขียนอื่น ๆ จัดเนื้อบางอย่าง (เช่น แกะ หมู) ในหมู่อื่น ๆ

เนื้อหมูบางส่วนจัดเป็นเนื้อขาวตามหลักการทำอาหาร แต่ในโภชนาการ นี้จัดเป็นเนื้อแดง องค์กรโปรโหมตเนื้อหมูบางองค์กร (เช่น National Pork Board) อาจโฆษณาหมูว่าเป็นเนื้อขาวอีกอย่างหนึ่ง โดยถือเอาประโยชน์จากความคลุมเครือแล้วกล่าวโดยนัยว่า มีคุณลักษณะเหมือนเนื้อขาวและถูกสุขภาพมากกว่า

โภชนาการ

image
เป็ดกับมันฝรั่ง แสดงสีแดงของเนื้อ

เนื้อแดงมีแร่ธาตุและวิตามินต่าง ๆ รวมทั้งธาตุเหล็ก, creatine, สังกะสีและฟอสฟอรัส, วิตามินบี (รวมทั้งไนอาซิน วิตามินบี12 ไทอามีน และไรโบเฟลวิน ) เป็นแหล่งหนึ่งของ alpha lipoic acid

เนื้อแดงมีวิตามินดีเล็กน้อย โดยตับจะมีจำนวนมากที่สุดในบรรดาส่วนต่าง ๆ

ในปี 2011 กระทรวงเกษตรสหรัฐเริ่มโครงการอาหาร MyPlate ซึ่งไม่ได้จำแนกเนื้อเป็นชนิดต่าง ๆ แต่ก็แนะนำให้ทานปลาอย่างน้อย 227 กรัมต่อสัปดาห์ ในปีเดียวกันคณะสาธารณสุขศาสตร์ของมหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ดก็ได้เริ่มโครงการ Healthy Eating Plate ส่วนหนึ่งก็เพราะมองว่า คำแนะนำของกระทรวงเกษตรไม่ดีพอ โครงการแนะนำให้ผู้บริโภคเลี่ยงเนื้อแปรรูปและจำกัดการทานเนื้อเพียงแค่ 2 ครั้งต่ออาทิตย์เพราะสัมพันธ์กับโรคหัวใจ โรคเบาหวาน และมะเร็งลำไส้ใหญ่ โดนแนะนำให้ทานปลา ไก่ พืชถั่วหรือเมล็ดถั่วแทน

สุขภาพมนุษย์

เนื้อแดงไม่ใช่ผลิตภัณฑ์ที่เหมือนกันทั้งหมด ผลต่อสุขภาพจะขึ้นอยู่กับไขมันที่มีและกระบวนการแปรรูป เนื้อแดงแปรรูปสัมพันธ์กับอัตราการตายที่สูงกว่า โดยหลักเนื่องกับโรคหัวใจร่วมหลอดเลือดและมะเร็ง แต่ก็มีหลักฐานด้วยว่าการบริโภคเนื้อแดงที่ไม่ได้แปรรูปก็อาจมีผลลบต่อสุขภาพของมนุษย์

อันตราย

เนื้อแดง

ความเห็นพ้องว่าการบริโภคเนื้อแดงมีผลเพิ่มความเสี่ยงโรคหัวใจร่วมหลอดเลือดได้เปลี่ยนไปเมื่อเร็ว ๆ นี้ งานศึกษาที่แยกแยะผลของเนื้อแปรรูปและเนื้อสดไม่พบความสัมพันธ์ระหว่างเนื้อแดงที่ไม่ได้แปรรูปกับโรคหัวใจ งานวิเคราะห์อภิมานขนาดใหญ่ของมหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ดปี 2010 ซึ่งรวมข้อมูลของคน 1 ล้านคนที่ทานเนื้อพบว่า เนื้อแปรรูปเท่านั้นมีผลลบต่อโรคหลอดเลือดเลี้ยงหัวใจ (CHD) งานศึกษาจึงเสนอว่า "ความแตกต่างของเกลือและสารกันเสีย ไม่ใช่ไขมัน อาจอธิบายความเสี่ยงโรคหัวใจและโรคเบาหวานที่สูงกว่าดังที่เห็นกับเนื้อแปรรูป แต่ไม่เห็นกับเนื้อแดงที่ไม่ได้แปรรูป" กลไกที่เสนอว่าทำไมการบริโภคเนื้อแดงจึงเป็นปัจจัยเสี่ยงต่อโรคหัวใจร่วมหลอดเลือดรวมทั้งผลของมันต่อคอเลสเตอรอลในเลือด, เนื้อแดงมีกรด arachidonic acid, มีเหล็กแบบ heme, มี homocysteine และมีไขมันอิ่มตัวสูง

งานศึกษาหลายงานได้พบความสัมพันธ์ระหว่างเนื้อแดงที่ไม่ได้แปรรูปกับการเกิดโรคหลอดเลือดเลี้ยงหัวใจ (CHD) และโรคหลอดเลือดสมองบางประเภทโดยได้ควบคุมปัจจัยเสี่ยงที่เป็นตัวแปรกวนหลายอย่างแล้ว งานศึกษาในหญิง 84,000 คนเป็นเวลา 26 ปี พบว่า ผู้ที่ทานเนื้อแดงไม่ได้แปรรูปมากที่สุด เสี่ยงโรค CHD สูงขึ้น 13% เช่นเดียวกัน งานศีกษาของมหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ดปี 2012 พบว่า การบริโภคเนื้อแดงที่ไม่ได้แปรรูปปริมาณที่หนึ่งต่อวัน (ประมาณ 42 กรัม/วัน) เพิ่มความเสี่ยงตาย 13% ส่วนเนื้อแดงที่แปรรูปปริมาณเท่ากันเพิ่มความเสี่ยงตาย 20% แม้อัตราทั้งสองจะรวมทั้งโรคมะเร็งและโรคหัวใจร่วมหลอดเลือด (CVD) แต่งานศึกษาก็บ่งว่า ในบรรดาผู้เสียชีวิต 23,926 ราย ที่ได้ตรวจสอบเมื่อกำลังทำงานศึกษา 5,910 รายเสียชีวิตเนื่องกับ CVD การเสียชีวิตสัมพันธ์กับเนื้อแปรรูปและกับเนื้อไม่ได้แปรรูปโดยไม่ต่างกันอย่างสำคัญ

ความต่างกันระหว่างงานวิเคราะห์อภิมานต่าง ๆ จะต้องหาข้อยุติ เพราะแม้งานหนึ่งจะชี้ว่า เนื้อแดงที่ไม่ได้แปรรูปไม่มีผลต่อความเสี่ยงโรค แต่งานศึกษาตามแผนขนาดใหญ่ที่ทำเฉพาะเรื่องต่าง ๆ ก็ยังพบสหสัมพันธ์ การบริโภคเนื้อแดงที่ไม่ได้แปรรูปมีหลักฐานเบื้องต้นว่าสัมพันธ์กับความเสี่ยงโรคเบาหวานชนิด 2 ที่สูงขึ้น แต่ความสัมพันธ์ค่อนข้างอ่อนและชัดเจนน้อยกว่าความสัมพันธ์ระหว่างเนื้อแดงที่แปรรูปกับโรคเบาหวาน

งานอื่น ๆ ได้เสนอว่า ความสัมพันธ์อาจเป็นกับไขมันอิ่มตัว ไขมันทรานส์ และคอเลสเตอรอลในอาหาร ไม่ใช่กับเนื้อแดงโดยตรง งานศึกษาหนึ่งประเมินว่า "การแทนที่เนื้อแดงหนึ่งที่ต่อวันด้วยเมล็ดถั่ว ผลิตภัณฑ์นมไขมันต่ำ และธัญพืชไม่ขัดสี สัมพันธ์กับความเสี่ยงโรคเบาหวานชนิด 2 ที่ต่ำกว่า 16-35%"

งานวิเคราะห์อภิมานปี 2012 พบว่า ความเสี่ยงมะเร็งกระเพาะอาหารสูงขึ้นเมื่อทานเนื้อแดงหรือเนื้อแปรรูปมากขึ้น คือเนื้อแดงเองมีสารบางอย่างที่ในสถานการณ์โดยเฉพาะ ๆ จะเกิดสารก่อมะเร็งเช่นสารประกอบ N-nitroso (N-nitroso compound, NOC)

ในปี 2015 สำนักงานวิจัยมะเร็งนานาชาติ (IARC) สรุปว่า เนื้อแดงน่าจะเป็นสารก่อมะเร็ง (กลุ่ม 2A) สำหรับมนุษย์ และรายงานว่า การได้เนื้อแดงมากขึ้นแต่ละ 100 กรัม (จนถึงประมาณ 140 ก.) ต่อวัน เพิ่มความเสี่ยงมะเร็งลำไส้ใหญ่ 17% และก็ดูเหมือนจะเสี่ยงมะเร็งตับอ่อนและมะเร็งต่อมลูกหมากเพิ่มขึ้นด้วย แม้ความสัมพันธ์จะไม่ชัดเจนเท่า ให้มองเห็นง่ายขึ้นก็คือ ในสหราชอาณาจักร คน 56 คนจาก 1,000 คนที่ทานเนื้อแดงน้อยที่สุดจะเกิดมะเร็งลำไส้ใหญ่ (5.6%) เทียบกับ 66 คนจาก 1,000 คนที่ทานเนื้อแดงมากกว่า (6.6%) คือเสี่ยงมะเร็งมากกว่า 17% (1.17 x 5.6 = 6.6)

งานทบทวนวรรณกรรมปี 2016 รายงานว่า การทานเนื้อแดงมากขึ้นทุก ๆ 100 ก. ต่อวัน จะเพิ่มความเสี่ยงโรคหลอดเลือดสมองและมะเร็งเต้านมแต่ละอย่างขึ้น 11%, ความเสี่ยงตายเพราะโรคหัวใจร่วมหลอดเลือด 15%, ความเสี่ยงมะเร็งลำไส้ใหญ่ 17% และความเสี่ยงมะเร็งต่อมลูกหมากระยะท้าย ๆ 19%

งานศึกษาปี 2018 ยังพบการแพ้เนื้อแดงที่สูงขึ้นในสหรัฐเพราะถูกแมงปรสิต (tick) กัด

เนื้อแปรรูป

เนื้อแปรรูปโดยมากมีเนื้อแดงอย่างน้อยก็เป็นบางส่วน เพื่อเพิ่มรสชาติหรือเพื่อให้อยู่ได้นาน เนื้อจะหมักเกลือ หมักเกลือ+ไนเตรต (nitrate)+ไนไตรต์ (nitrite)/น้ำตาล ผ่านกระบวนการหมัก รมควัน หรือผ่านกระบวนการอื่น ๆ กลายเป็นเนื้อแปรรูป แต่ไนเตรตและไนไตรต์ที่พบในเนื้อเช่นนี้ (เช่น เบคอน แฮม ไส้กรอกอิตาลี/ซาลามิ ไส้กรอกอเมริกัน/เป็บเปอโรนี ฮอตดอก) อาจเปลี่ยนในร่างกายมนุษย์เป็นไนโตรซามีน (nitrosamine) ที่เป็นสารก่อมะเร็ง ทำให้เซลล์ในลำไส้ใหญ่/ไส้ตรงกลายพันธุ์ โดยก่อเนื้องอกแล้วในที่สุดก็กลายเป็นมะเร็ง

image
เนื้อไหม้ที่ผิวเพราะทำอาหารด้วยความร้อนสูง

สำนักงานวิจัยมะเร็งนานาชาติ (IARC) ได้แถลงข่าวในปี 2015 อาศัยการทบทวนงานศึกษากว่า 800 งานที่ทำในช่วง 20 ปี แล้วสรุปว่า เนื้อแปรรูปเป็นสารก่อมะเร็ง (กลุ่ม 1) อย่างชัดเจน และพบว่า เนื้อแปรรูปที่ทานเพิ่มขึ้น 50 กรัมในแต่ละวัน จะเพิ่มความเสี่ยงมะเร็งลำไส้ใหญ่ขึ้น 18% (จนถึงขนาดมากสุดคือ 140 ก.) องค์กรยังพบว่ามันเพิ่มความเสี่ยงมะเร็งกระเพาะอาหารอีกด้วยแต่ยังไม่ชัดเจนเท่างานทบทวนวรรณกรรมปี 2016 พบว่า การทานเนื้อแปรรูปเพิ่มขึ้น 50 กรัมแต่ละวัน (เช่น เบคอน แฮม ฮอตดอก และไส้กรอก) จะเพิ่มความเสี่ยงมะเร็งต่อมลูกหมาก 4%, ความเสี่ยงตายเพราะมะเร็ง 8%, มะเร็งเต้านม 9%, มะเร็งลำไส้ใหญ่ 18%, มะเร็งตับอ่อน 19%, โรคหลอดเลือดสมอง 13%, ความเสี่ยงตายเพราะโรคหัวใจร่วมหลอดเลือด 24% และเบาหวาน 32%

การทำอาหาร

การทำเนื้อด้วยความร้อนสูง หรือการรมควันเนื้อ จะสร้างสารประกอบ polycyclic aromatic hydrocarbon (PAH) และ heterocyclic amine (HCA) ที่ก่อมะเร็ง กลุ่มย่อยของ HCA รวมทั้ง amino-dimethylimidazo-quinoxaline (MelQx), amino-dimethylimidazo-quinoxaline (DiMelQx) และ amino-methyl-phenylimidazo-pyridine (PhIP) ซึ่งเกิดโดยมากเพราะทำเนื้อด้วยความร้อนสูง ยังพบสารประกอบ Benzo[a]pyrene (B[a]P) ในเนื้อที่ทำด้วยความร้อนสูงมากอีกด้วย ดังนั้น การหมักเนื้อแดงสดมีไขมันน้อยในซอสแล้วหุงต้มที่ความร้อนต่ำ จึงน่าจะช่วยลดการสร้างสารประกอบซึ่งก่อมะเร็ง และลดความเสี่ยงมะเร็งลำไส้ใหญ่

เชิงอรรถและอ้างอิง

  1. "Red Meat". thefreedictionary.com.
  2. "White Meat". thefreedictionary.com.
  3. "Archived copy". จากแหล่งเดิมเมื่อ 2016-12-30. สืบค้นเมื่อ 2017-04-29.{{}}: CS1 maint: archived copy as title ()
  4. Larousse Gastronomique (1st ed.). France: Éditions Larousse. 1938.
  5. "Iowa State Animal Science". จากแหล่งเดิมเมื่อ 2009-03-24. สืบค้นเมื่อ 2009-09-16.
  6. "USDA-Safety of Fresh Pork...from Farm to Table". Fsis.usda.gov. 2008-05-16. จากแหล่งเดิมเมื่อ 2013-09-18. สืบค้นเมื่อ 2009-09-16.
  7. Larousse Gastronomique (1st ed.). France: Éditions Larousse. 1961. s.v. pork
  8. . The New York Times. 1987-01-15. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2017-02-14.
  9. . The New York Times. 1991-11-13. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2017-02-14.
  10. (PDF). Kansas State University Agricultural Experiment Station and Cooperative Extension Service. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2006-09-12.
  11. . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2011-03-10.
  12. . Harvard School of Public Health. 2012. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2009-04-16.
  13. . USDA. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2013-01-16. สืบค้นเมื่อ 2015-02-27.
  14. Rohrmann, Sabine; Overvad, Kim; European Prospective Investigation into Cancer and Nutrition และคณะ (2013-03-07). "Meat consumption and mortality - results from the European Prospective Investigation into Cancer and Nutrition". BMC Medicine. 11 (1): 63. doi:10.1186/1741-7015-11-63. PMC 3599112. PMID 23497300. จากแหล่งเดิมเมื่อ 2013-03-09. สืบค้นเมื่อ 2013-03-07. The results of our analysis support a moderate positive association between processed meat consumption and mortality, in particular due to cardiovascular diseases, but also to cancer.{{}}: CS1 maint: uses authors parameter ()
  15. Larsson, SC; Orsini, N (February 2014). "Red meat and processed meat consumption and all-cause mortality: a meta-analysis". Am. J. Epidemiol. (Meta-analysis). 179 (3): 282–9. doi:10.1093/aje/kwt261. PMID 24148709.{{}}: CS1 maint: uses authors parameter ()
  16. Micha, R.; Wallace, S. K.; Mozaffarian, D. (2010-06-01). . Circulation. 121 (21): 2271–2283. doi:10.1161/CIRCULATIONAHA.109.924977. PMC 2885952. PMID 20479151. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2013-01-05. สืบค้นเมื่อ 2013-01-28.
  17. (Press release). Harvard University School of Public Health. 2010-05-17. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2010-06-04. สืบค้นเมื่อ 2018-10-30.
  18. Gotto, AM; LaRosa, JC; Hunninghake, D; Grundy, SM; Wilson, PW; Clarkson, TB; และคณะ (1990). (PDF). Circulation. 81: 1721–1733. doi:10.1161/01.cir.81.5.1721. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2016-10-25.
  19. Leaf, A; Weber, PC (1988). "Cardiovascular effects of n-3 fatty acids". N Engl J Med. 318: 549–557. doi:10.1056/nejm198803033180905.
  20. Malaviarachchi, D; Veugelers, PJ; Yip, AM; MacLean, DR (2002). "Dietary iron as a risk factor for myocardial infarction. Public health considerations for Nova Scotia". Can J Public Health. 93: 267–270.
  21. Verhoef, P; Stampfer, MJ; Buring, JE; Gaziano, JM; Allen, RH; Stabler, SP; และคณะ (1996). "Homocysteine metabolism and risk of myocardial infarction: relation with vitamins B6 and B12 and folate". Am J Epidemiol. 143: 845–859. doi:10.1093/oxfordjournals.aje.a008828.
  22. TH, Leung (2012). (PDF). Non-Communicable Diseases Watch. 5: 1–7. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2015-12-30.
  23. Pan, An (2012-03-12). "Red Meat Consumption and Mortality: Results from Two Prospective Cohort Studies". Archives of Internal Medicine. 172: 555–63. doi:10.1001/archinternmed.2011.2287. PMC 3712342. PMID 22412075.
  24. Micha, Renata; Michas, Georgios; Mozaffarian, Dariush (2012-09-22). "Unprocessed Red and Processed Meats and Risk of Coronary Artery Disease and Type 2 Diabetes - An Updated Review of the Evidence". Current Atherosclerosis Reports. 14 (6): 515–524. doi:10.1007/s11883-012-0282-8. PMC 3483430. PMID 23001745.
  25. Hu, F. B.; Van Dam, S.; Liu, R. M. (2001). "Diet and risk of Type II diabetes: the role of types of fat and carbohydrate". Diabetologia. 44 (7): 805–817. doi:10.1007/s001250100547. PMID 11508264.
  26. Pan, A.; Sun, Q.; Bernstein, A. M.; Schulze, M. B.; Manson, J. E.; Willett, W. C.; Hu, F. B. (2011). "Red meat consumption and risk of type 2 diabetes: 3 cohorts of US adults and an updated meta-analysis". American Journal of Clinical Nutrition. 94 (4): 1088–1096. doi:10.3945/ajcn.111.018978. PMC 3173026. PMID 21831992.
  27. Zhu, H; และคณะ (2013). "Red and processed meat intake is associated with higher gastric cancer risk: a meta-analysis of epidemiological observational studies". PLOS ONE. 8 (8): e70955. doi:10.1371/journal.pone.0070955. PMC 3743884. PMID 23967140.
  28. . geneticseducation.nhs.uk. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2014-12-25.
  29. International Agency for Research on Cancer (2015-10-26), (PDF), คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2015-11-10
  30. Chan, DS; Lau, R; Aune, D; Vieira, R; Greenwood, DC; Kampman, E; Norat, T (2011-06-06). "Red and processed meat and colorectal cancer incidence: meta-analysis of prospective studies". PLOS ONE. 6 (6): e20456. doi:10.1371/journal.pone.0020456. PMC 3108955. PMID 21674008. In non-linear models, colorectal cancer risk appears to increase almost linearly with increasing intake of red and processed meats up to approximately 140 g/day. Above this level, the risk increase is less pronounced..
  31. Bouvard, V; International Agency for Research on Cancer Monograph Working Group.; และคณะ (Dec 2015). "Carcinogenicity of consumption of red and processed meat". The Lancet. Oncology. 16 (16): 1599–600. doi:10.1016/s1470-2045(15)00444-1. PMID 26514947.
  32. . Cancer Research UK - Science blog. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2017-01-09. สืบค้นเมื่อ 2016-12-29.
  33. Wolk, A (2016-09-06). . Journal of Internal Medicine. doi:10.1111/joim.12543. PMID 27597529. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2016-11-08.
  34. Aubrey, Allison (2018-06-25). "Red Meat Allergies Caused By Tick Bites Are On The Rise". NPR. สืบค้นเมื่อ 2018-06-26.
  35. Raphaëlle, Santarelli (2008). "Processed Meat and Colorectal Cancer: A Review of Epidemiologic and Experimental Evidence". Nutrition and Cancer. 60: 131–144. doi:10.1080/01635580701684872. จากแหล่งเดิมเมื่อ 2014-06-24.
  36. "Chemicals in Meat Cooked at High Temperatures and Cancer Risk". National Cancer Institute. จากแหล่งเดิมเมื่อ 2011-11-06.
  37. "Marinades Reduce Heterocyclic Amines from Primitive Food Preparation Techniques". Schor J. จากแหล่งเดิมเมื่อ 2014-12-25.
  38. "Seer Stat Fact Sheets: Colon and Rectum Cancer". Seer.cancer.gov. National Cancer Institute. จากแหล่งเดิมเมื่อ 2014-06-24.

แหล่งข้อมูลอื่น

  • International Association for Research on Cancer, press release 240, 26. October 2015
  • IARC Monographs Q&A 2018-10-05 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
  • IARC Monographs Q&A on the carcinogenicity of the consumption of red meat and processed meat. 2018-11-23 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน

wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์

bthkhwamnixangxingkhristskrach khristthswrrs khriststwrrs sungepnsarasakhykhxngenuxha ineruxngkarthaxaharkhxngchawtawntk enuxaedng xngkvs red meat pkticaaedngemuxyngsd aelamisiekhmkhunemuxsuk ethiybkbkb enuxkhaw thimisixxksid thngsdthngsuk enuxcakstweliynglukdwynmhruxstwpikethann imrwmpla cacdepnenuxaedngenuxkhaw inophchnsastr enuxaednghmaythungenuxidkidthimioprtinimoyoklbinmakkwa enuxkhaw thiniyamwa epnenuxsiimekhmcakik imrwmnxnghruxkha hruxcakpla enuxbangxyang echn enuxhmu cdepnenuxaedngtamophchnsastr aetcdepnenuxkhawtamkarthaxaharenuxwwsdhnepnchinbang enuxwwyang roast beef niyamimoyoklbininenuxstwodyepnxtrarxylakhxngmwl chux imoyoklbin hmwdtamkrathrwngekstrshrthxkik 0 005 enuxkhawkhaik 0 18 0 20 enuxekhm Dark Meat khaikngwng 0 25 0 30 enuxekhmhmu 0 10 0 30 enuxaedngenuxlukww 0 10 0 30 enuxaedngenuxww 0 40 1 00 enuxaedngenuxwwaek 1 50 2 00 enuxaedng tamkrathrwngekstrshrth USDA enuxthiidmacakstweliynglukdwynmthnghmdimwacaepnswnihnhruxxayuethair epnenuxaedngephraamiimoyoklbinmakkwaplahruxenuxkhaw cakik aetxacimmakkwaenuxekhm tamniyamkhxngkarthaxahar enuxcakstweliynglukdwynmthiotaelw hruxenuxpa rwmthngenuxww enuxma enuxaeka enuxkwang enuxhmupa enuxkratayepntn epnenuxaedng aetenuxcakstwthiyngimot rwmthnglukkratay lukww aelalukaeka epnenuxkhaw enuxstwpikodymakepnenuxkhaw aetepdaelahanepnenuxaedng enuxswntang cakhmuodymakepnenuxaedng aetswnxun cdepnenuxkhaw enuxpabangkhrngcdepnhmwdtanghak frngess viandes noires dark meats nkekhiynxun cdenuxbangxyang echn aeka hmu inhmuxun enuxhmubangswncdepnenuxkhawtamhlkkarthaxahar aetinophchnakar nicdepnenuxaedng xngkhkroprohmtenuxhmubangxngkhkr echn National Pork Board xacokhsnahmuwaepnenuxkhawxikxyanghnung odythuxexapraoychncakkhwamkhlumekhruxaelwklawodynywa mikhunlksnaehmuxnenuxkhawaelathuksukhphaphmakkwaophchnakarepdkbmnfrng aesdngsiaedngkhxngenux enuxaedngmiaerthatuaelawitamintang rwmthngthatuehlk creatine sngkasiaelafxsfxrs witaminbi rwmthnginxasin witaminbi12 ithxamin aelairobeflwin epnaehlnghnungkhxng alpha lipoic acid enuxaedngmiwitamindielknxy odytbcamicanwnmakthisudinbrrdaswntang inpi 2011 krathrwngekstrshrtherimokhrngkarxahar MyPlate sungimidcaaenkenuxepnchnidtang aetkaenanaihthanplaxyangnxy 227 krmtxspdah inpiediywknkhnasatharnsukhsastrkhxngmhawithyalyharwardkiderimokhrngkar Healthy Eating Plate swnhnungkephraamxngwa khaaenanakhxngkrathrwngekstrimdiphx okhrngkaraenanaihphubriophkheliyngenuxaeprrupaelacakdkarthanenuxephiyngaekh 2 khrngtxxathityephraasmphnthkborkhhwic orkhebahwan aelamaernglaisihy odnaenanaihthanpla ik phuchthwhruxemldthwaethnsukhphaphmnusyenuxaedngimichphlitphnththiehmuxnknthnghmd phltxsukhphaphcakhunxyukbikhmnthimiaelakrabwnkaraeprrup enuxaedngaeprrupsmphnthkbxtrakartaythisungkwa odyhlkenuxngkborkhhwicrwmhlxdeluxdaelamaerng aetkmihlkthandwywakarbriophkhenuxaedngthiimidaeprrupkxacmiphllbtxsukhphaphkhxngmnusyxntrayenuxaedng khwamehnphxngwakarbriophkhenuxaedngmiphlephimkhwamesiyngorkhhwicrwmhlxdeluxdidepliynipemuxerw ni ngansuksathiaeykaeyaphlkhxngenuxaeprrupaelaenuxsdimphbkhwamsmphnthrahwangenuxaedngthiimidaeprrupkborkhhwic nganwiekhraahxphimankhnadihykhxngmhawithyalyharwardpi 2010 sungrwmkhxmulkhxngkhn 1 lankhnthithanenuxphbwa enuxaeprrupethannmiphllbtxorkhhlxdeluxdeliynghwic CHD ngansuksacungesnxwa khwamaetktangkhxngekluxaelasarknesiy imichikhmn xacxthibaykhwamesiyngorkhhwicaelaorkhebahwanthisungkwadngthiehnkbenuxaeprrup aetimehnkbenuxaedngthiimidaeprrup klikthiesnxwathaimkarbriophkhenuxaedngcungepnpccyesiyngtxorkhhwicrwmhlxdeluxdrwmthngphlkhxngmntxkhxelsetxrxlineluxd enuxaedngmikrd arachidonic acid miehlkaebb heme mi homocysteine aelamiikhmnximtwsung ngansuksahlaynganidphbkhwamsmphnthrahwangenuxaedngthiimidaeprrupkbkarekidorkhhlxdeluxdeliynghwic CHD aelaorkhhlxdeluxdsmxngbangpraephthodyidkhwbkhumpccyesiyngthiepntwaeprkwnhlayxyangaelw ngansuksainhying 84 000 khnepnewla 26 pi phbwa phuthithanenuxaedngimidaeprrupmakthisud esiyngorkh CHD sungkhun 13 echnediywkn ngansiksakhxngmhawithyalyharwardpi 2012 phbwa karbriophkhenuxaedngthiimidaeprrupprimanthihnungtxwn praman 42 krm wn ephimkhwamesiyngtay 13 swnenuxaedngthiaeprrupprimanethaknephimkhwamesiyngtay 20 aemxtrathngsxngcarwmthngorkhmaerngaelaorkhhwicrwmhlxdeluxd CVD aetngansuksakbngwa inbrrdaphuesiychiwit 23 926 ray thiidtrwcsxbemuxkalngthangansuksa 5 910 rayesiychiwitenuxngkb CVD karesiychiwitsmphnthkbenuxaeprrupaelakbenuximidaeprrupodyimtangknxyangsakhy khwamtangknrahwangnganwiekhraahxphimantang catxnghakhxyuti ephraaaemnganhnungcachiwa enuxaedngthiimidaeprrupimmiphltxkhwamesiyngorkh aetngansuksatamaephnkhnadihythithaechphaaeruxngtang kyngphbshsmphnth karbriophkhenuxaedngthiimidaeprrupmihlkthanebuxngtnwasmphnthkbkhwamesiyngorkhebahwanchnid 2 thisungkhun aetkhwamsmphnthkhxnkhangxxnaelachdecnnxykwakhwamsmphnthrahwangenuxaedngthiaeprrupkborkhebahwan nganxun idesnxwa khwamsmphnthxacepnkbikhmnximtw ikhmnthrans aelakhxelsetxrxlinxahar imichkbenuxaedngodytrng ngansuksahnungpraeminwa karaethnthienuxaednghnungthitxwndwyemldthw phlitphnthnmikhmnta aelathyphuchimkhdsi smphnthkbkhwamesiyngorkhebahwanchnid 2 thitakwa 16 35 nganwiekhraahxphimanpi 2012 phbwa khwamesiyngmaerngkraephaaxaharsungkhunemuxthanenuxaednghruxenuxaeprrupmakkhun khuxenuxaedngexngmisarbangxyangthiinsthankarnodyechphaa caekidsarkxmaerngechnsarprakxb N nitroso N nitroso compound NOC inpi 2015 sanknganwicymaerngnanachati IARC srupwa enuxaedngnacaepnsarkxmaerng klum 2A sahrbmnusy aelaraynganwa karidenuxaedngmakkhunaetla 100 krm cnthungpraman 140 k txwn ephimkhwamesiyngmaernglaisihy 17 aelakduehmuxncaesiyngmaerngtbxxnaelamaerngtxmlukhmakephimkhundwy aemkhwamsmphnthcaimchdecnetha ihmxngehnngaykhunkkhux inshrachxanackr khn 56 khncak 1 000 khnthithanenuxaedngnxythisudcaekidmaernglaisihy 5 6 ethiybkb 66 khncak 1 000 khnthithanenuxaedngmakkwa 6 6 khuxesiyngmaerngmakkwa 17 1 17 x 5 6 6 6 nganthbthwnwrrnkrrmpi 2016 raynganwa karthanenuxaedngmakkhunthuk 100 k txwn caephimkhwamesiyngorkhhlxdeluxdsmxngaelamaerngetanmaetlaxyangkhun 11 khwamesiyngtayephraaorkhhwicrwmhlxdeluxd 15 khwamesiyngmaernglaisihy 17 aelakhwamesiyngmaerngtxmlukhmakrayathay 19 ngansuksapi 2018 yngphbkaraephenuxaedngthisungkhuninshrthephraathukaemngprsit tick kd enuxaeprrup enuxaeprrupodymakmienuxaedngxyangnxykepnbangswn ephuxephimrschatihruxephuxihxyuidnan enuxcahmkeklux hmkeklux inetrt nitrate initrt nitrite natal phankrabwnkarhmk rmkhwn hruxphankrabwnkarxun klayepnenuxaeprrup aetinetrtaelainitrtthiphbinenuxechnni echn ebkhxn aehm iskrxkxitali salami iskrxkxemrikn epbepxorni hxtdxk xacepliyninrangkaymnusyepninotrsamin nitrosamine thiepnsarkxmaerng thaihesllinlaisihy istrngklayphnthu odykxenuxngxkaelwinthisudkklayepnmaerng enuxihmthiphiwephraathaxahardwykhwamrxnsung sanknganwicymaerngnanachati IARC idaethlngkhawinpi 2015 xasykarthbthwnngansuksakwa 800 nganthithainchwng 20 pi aelwsrupwa enuxaeprrupepnsarkxmaerng klum 1 xyangchdecn aelaphbwa enuxaeprrupthithanephimkhun 50 krminaetlawn caephimkhwamesiyngmaernglaisihykhun 18 cnthungkhnadmaksudkhux 140 k xngkhkryngphbwamnephimkhwamesiyngmaerngkraephaaxaharxikdwyaetyngimchdecnethanganthbthwnwrrnkrrmpi 2016 phbwa karthanenuxaeprrupephimkhun 50 krmaetlawn echn ebkhxn aehm hxtdxk aelaiskrxk caephimkhwamesiyngmaerngtxmlukhmak 4 khwamesiyngtayephraamaerng 8 maerngetanm 9 maernglaisihy 18 maerngtbxxn 19 orkhhlxdeluxdsmxng 13 khwamesiyngtayephraaorkhhwicrwmhlxdeluxd 24 aelaebahwan 32 karthaxahar karthaenuxdwykhwamrxnsung hruxkarrmkhwnenux casrangsarprakxb polycyclic aromatic hydrocarbon PAH aela heterocyclic amine HCA thikxmaerng klumyxykhxng HCA rwmthng amino dimethylimidazo quinoxaline MelQx amino dimethylimidazo quinoxaline DiMelQx aela amino methyl phenylimidazo pyridine PhIP sungekidodymakephraathaenuxdwykhwamrxnsung yngphbsarprakxb Benzo a pyrene B a P inenuxthithadwykhwamrxnsungmakxikdwy dngnn karhmkenuxaedngsdmiikhmnnxyinsxsaelwhungtmthikhwamrxnta cungnacachwyldkarsrangsarprakxbsungkxmaerng aelaldkhwamesiyngmaernglaisihyechingxrrthaelaxangxing Red Meat thefreedictionary com White Meat thefreedictionary com Archived copy cakaehlngedimemux 2016 12 30 subkhnemux 2017 04 29 a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite web title aemaebb Cite web cite web a CS1 maint archived copy as title lingk Larousse Gastronomique 1st ed France Editions Larousse 1938 Iowa State Animal Science cakaehlngedimemux 2009 03 24 subkhnemux 2009 09 16 USDA Safety of Fresh Pork from Farm to Table Fsis usda gov 2008 05 16 cakaehlngedimemux 2013 09 18 subkhnemux 2009 09 16 Larousse Gastronomique 1st ed France Editions Larousse 1961 s v pork The New York Times 1987 01 15 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2017 02 14 The New York Times 1991 11 13 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2017 02 14 PDF Kansas State University Agricultural Experiment Station and Cooperative Extension Service khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2006 09 12 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2011 03 10 Harvard School of Public Health 2012 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2009 04 16 USDA khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2013 01 16 subkhnemux 2015 02 27 Rohrmann Sabine Overvad Kim European Prospective Investigation into Cancer and Nutrition aelakhna 2013 03 07 Meat consumption and mortality results from the European Prospective Investigation into Cancer and Nutrition BMC Medicine 11 1 63 doi 10 1186 1741 7015 11 63 PMC 3599112 PMID 23497300 cakaehlngedimemux 2013 03 09 subkhnemux 2013 03 07 The results of our analysis support a moderate positive association between processed meat consumption and mortality in particular due to cardiovascular diseases but also to cancer a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite journal title aemaebb Cite journal cite journal a CS1 maint uses authors parameter Larsson SC Orsini N February 2014 Red meat and processed meat consumption and all cause mortality a meta analysis Am J Epidemiol Meta analysis 179 3 282 9 doi 10 1093 aje kwt261 PMID 24148709 a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite journal title aemaebb Cite journal cite journal a CS1 maint uses authors parameter Micha R Wallace S K Mozaffarian D 2010 06 01 Circulation 121 21 2271 2283 doi 10 1161 CIRCULATIONAHA 109 924977 PMC 2885952 PMID 20479151 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2013 01 05 subkhnemux 2013 01 28 Press release Harvard University School of Public Health 2010 05 17 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2010 06 04 subkhnemux 2018 10 30 Gotto AM LaRosa JC Hunninghake D Grundy SM Wilson PW Clarkson TB aelakhna 1990 PDF Circulation 81 1721 1733 doi 10 1161 01 cir 81 5 1721 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2016 10 25 Leaf A Weber PC 1988 Cardiovascular effects of n 3 fatty acids N Engl J Med 318 549 557 doi 10 1056 nejm198803033180905 Malaviarachchi D Veugelers PJ Yip AM MacLean DR 2002 Dietary iron as a risk factor for myocardial infarction Public health considerations for Nova Scotia Can J Public Health 93 267 270 Verhoef P Stampfer MJ Buring JE Gaziano JM Allen RH Stabler SP aelakhna 1996 Homocysteine metabolism and risk of myocardial infarction relation with vitamins B6 and B12 and folate Am J Epidemiol 143 845 859 doi 10 1093 oxfordjournals aje a008828 TH Leung 2012 PDF Non Communicable Diseases Watch 5 1 7 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2015 12 30 Pan An 2012 03 12 Red Meat Consumption and Mortality Results from Two Prospective Cohort Studies Archives of Internal Medicine 172 555 63 doi 10 1001 archinternmed 2011 2287 PMC 3712342 PMID 22412075 Micha Renata Michas Georgios Mozaffarian Dariush 2012 09 22 Unprocessed Red and Processed Meats and Risk of Coronary Artery Disease and Type 2 Diabetes An Updated Review of the Evidence Current Atherosclerosis Reports 14 6 515 524 doi 10 1007 s11883 012 0282 8 PMC 3483430 PMID 23001745 Hu F B Van Dam S Liu R M 2001 Diet and risk of Type II diabetes the role of types of fat and carbohydrate Diabetologia 44 7 805 817 doi 10 1007 s001250100547 PMID 11508264 Pan A Sun Q Bernstein A M Schulze M B Manson J E Willett W C Hu F B 2011 Red meat consumption and risk of type 2 diabetes 3 cohorts of US adults and an updated meta analysis American Journal of Clinical Nutrition 94 4 1088 1096 doi 10 3945 ajcn 111 018978 PMC 3173026 PMID 21831992 Zhu H aelakhna 2013 Red and processed meat intake is associated with higher gastric cancer risk a meta analysis of epidemiological observational studies PLOS ONE 8 8 e70955 doi 10 1371 journal pone 0070955 PMC 3743884 PMID 23967140 geneticseducation nhs uk khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2014 12 25 International Agency for Research on Cancer 2015 10 26 PDF khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2015 11 10 Chan DS Lau R Aune D Vieira R Greenwood DC Kampman E Norat T 2011 06 06 Red and processed meat and colorectal cancer incidence meta analysis of prospective studies PLOS ONE 6 6 e20456 doi 10 1371 journal pone 0020456 PMC 3108955 PMID 21674008 In non linear models colorectal cancer risk appears to increase almost linearly with increasing intake of red and processed meats up to approximately 140 g day Above this level the risk increase is less pronounced Bouvard V International Agency for Research on Cancer Monograph Working Group aelakhna Dec 2015 Carcinogenicity of consumption of red and processed meat The Lancet Oncology 16 16 1599 600 doi 10 1016 s1470 2045 15 00444 1 PMID 26514947 Cancer Research UK Science blog khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2017 01 09 subkhnemux 2016 12 29 Wolk A 2016 09 06 Journal of Internal Medicine doi 10 1111 joim 12543 PMID 27597529 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2016 11 08 Aubrey Allison 2018 06 25 Red Meat Allergies Caused By Tick Bites Are On The Rise NPR subkhnemux 2018 06 26 Raphaelle Santarelli 2008 Processed Meat and Colorectal Cancer A Review of Epidemiologic and Experimental Evidence Nutrition and Cancer 60 131 144 doi 10 1080 01635580701684872 cakaehlngedimemux 2014 06 24 Chemicals in Meat Cooked at High Temperatures and Cancer Risk National Cancer Institute cakaehlngedimemux 2011 11 06 Marinades Reduce Heterocyclic Amines from Primitive Food Preparation Techniques Schor J cakaehlngedimemux 2014 12 25 Seer Stat Fact Sheets Colon and Rectum Cancer Seer cancer gov National Cancer Institute cakaehlngedimemux 2014 06 24 aehlngkhxmulxunInternational Association for Research on Cancer press release 240 26 October 2015 IARC Monographs Q amp A 2018 10 05 thi ewyaebkaemchchin IARC Monographs Q amp A on the carcinogenicity of the consumption of red meat and processed meat 2018 11 23 thi ewyaebkaemchchin

วันที่เผยแพร่: มิถุนายน 24, 2024, 08:12 am
อ่านมากที่สุด
  • กันยายน 08, 2024

    ไนท์ออนบาลด์เมาเทน

  • สิงหาคม 21, 2024

    ไนทส์ออฟเวเลอร์

  • กันยายน 14, 2024

    ไนดาเรียน

  • สิงหาคม 09, 2024

    ไท้เก็ก

  • พฤศจิกายน 16, 2024

    ไท่ผิงยฺวี่หล่าน

รายวัน

  • พระเจ้าหลุยส์ที่ 18 แห่งฝรั่งเศส

  • ราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญ

  • มาร์กซิสต์

  • กาลิลี

  • พรรคพลังประชาชนแห่งชาติ

  • การเลือกตั้งรัฐสภาในประเทศศรีลังกา พ.ศ. 2567

  • ดอนัลด์ ทรัมป์

  • สหรัฐอเมริกา

  • แผ่นดินไหวในจังหวัดชวาตะวันตก พ.ศ. 2565

  • ประเทศอินโดนีเซีย

NiNa.Az - สตูดิโอ

  • วิกิพีเดีย

การลงทะเบียนจดหมายข่าว

โดยการสมัครรับรายชื่อผู้รับจดหมายของเราคุณจะได้รับข่าวสารล่าสุดจากเราเสมอ
ได้รับการติดต่อ
ติดต่อเรา
DMCA Sitemap Feeds
© 2019 nina.az - สงวนลิขสิทธิ์.
ลิขสิทธิ์: Dadaş Mammedov
สูงสุด