ชฺวี ยฺเหวียน (จีน: 屈原; พินอิน: Qū Yuán; ราว 340–278 ปีก่อนคริสตกาล) เป็นเสนาบดีและกวีชาวจีนในยุครณรัฐของจีนโบราณ มีชื่อเสียงเพราะความรักชาติและผลงานด้าน โดยเฉพาะประชุมกวีนิพนธ์เรื่อง ฉู่ฉือ (楚辭) ซึ่งเชื่อกันมาแต่ดั้งเดิมว่า เป็นผลงานของเขา และถือกันว่า เป็นหนึ่งในสองประชุมร้อยกรองที่ยิ่งใหญ่ที่สุดแห่งจีนโบราณ อีกเรื่อง คือ (詩經) นอกจากนี้ ยังเชื่อกันว่า เขาเป็นต้นกำเนิดเทศกาลเรือมังกร (龍船節) อย่างไรก็ดี ปัจจุบันมีผู้โต้แย้งเรื่องเขาเป็นผู้แต่ง ฉู่ฉือ จริงหรือไม่ แต่ก็เป็นที่ยอมรับกันอย่างกว้างขวางว่า เขาเป็นผู้แต่ง (離騷) บทประพันธ์ที่เลื่องชื่อที่สุดในกลุ่มร้อยกรอง ฉู่ฉือ
ชฺวี ยฺเหวียน | |
---|---|
ภาพของชฺวี ยฺเหวียน โดย (คริสต์ศตวรรษที่ 17) | |
เกิด | ประมาณ 340 ปีก่อนคริสตกาล รัฐฉู่, ปัจจุบันคือมณฑลหูเป่ย์, จีน |
เสียชีวิต | 6 มิถุนายน 278 ปีก่อนคริสตกาล |
อาชีพ | กวี, นักการเมือง |
ข้อมูลทางประวัติศาสตร์เกี่ยวกับเขามีอยู่ไม่มาก เอกสารเก่าแก่ที่สุดที่เอ่ยถึงเขา คือ ร้อยกรองบทหนึ่งซึ่ง (賈誼) ข้าราชการซึ่งถูกให้ร้ายและอัปเปหิไปยังฉางชา (长沙) ประพันธ์ขึ้นเมื่อ 174 ปีก่อนคริสตกาล ระหว่างเดินทางไปฉางชา โดยพรรณนาว่า ตนเองมีชะตากรรมคล้ายชฺวี ยฺเหวียน ในสมัยก่อน แปดปีให้หลัง ซือหม่า เชียน (司馬遷) จึงเขียนประวัติของชฺวี ยฺเหวียน ขึ้นอย่างเป็นทางการครั้งแรก โดยรวมอยู่ในหนังสือชุด ฉื่อจี้ (史記) แต่มีผู้เห็นว่า ข้อมูลที่ซือหม่า เชียน เขียนไว้นั้นย้อนแย้งหลายจุด
ชีวิต
ฉื่อจี้ ของซือหม่า เชียน เป็นแหล่งข้อมูลหลักแหล่งเดียวเกี่ยวกับชีวิตของชฺวี ยฺเหวียน เอกสารนี้ระบุว่า ชฺวี ยฺเหวียน เป็นสมาชิกราชสกุล (芈) แห่งรัฐฉู่ (楚国) และรับราชการในรัชสมัย (楚懷王) ซึ่งครองราชย์ช่วง 328–299 ปีก่อนคริสตกาล
ต้นรัชกาลพระเจ้าฉู่หฺวาย ชฺวี ยฺเหวียน ดำรงตำแหน่งเสนาซ้าย (左徒) ต่อมา เขาถูกให้ร้ายจนพระเจ้าฉู่หฺวายเนรเทศเขาไปยังดินแดนทางเหนือแถบ (漢江) ภายหลัง พระเจ้าฉู่หฺวายเรียกเขากลับมาเป็นทูตไปรัฐฉี (齐国) เพื่อฟื้นความสัมพันธ์ระหว่างรัฐฉู่กับรัฐฉี
เมื่อพระเจ้าฉู่หฺวายสิ้นพระชนม์แล้ว พระโอรสสืบราชย์ต่อเป็น (楚頃襄王) ชฺวี ยฺเหวียน ถูกให้ร้ายอีกครั้ง ครั้งนี้ เขาถูกขับไล่ไปยังดินแดนทางใต้แถบแม่น้ำฉาง (长江) ว่ากันว่า ชฺวี ยฺเหวียน แวะบ้านเกิดเป็นอันดับแรก และระหว่างถูกเนรเทศนั้น เขาใช้เวลาส่วนใหญ่ไปกับการรวบรวมและเรียบเรียงตำนานพื้นบ้านต่าง ๆ ที่รับรู้มาจากการท่องชนบท ทั้งยังประพันธ์ร้อยกรองหลายบท แต่ก็แสดงความห่วงใยในบ้านเมืองอยู่ไม่วาย เขากังวลเกี่ยวกับแผ่นดินของตนจนสุขภาพย่ำแย่ และในช่วงเวลาที่หดหู่ ก็มักเดินทอดน่องไปแถวบ่อน้ำแห่งหนึ่ง แล้วจ้องดูเงาสะท้อนในน้ำอยู่นาน
ใน 278 ปีก่อนคริสตกาล เมื่อทราบว่า (郢) เมืองหลวงของรัฐฉู่ ถูกขุนพลไป๋ ฉี่ (白起) แห่งรัฐฉิน (秦国) ตีแตก ชฺวี ยฺเหวียน ก็เขียนเพลงยาวชื่อ (哀郢; "อิ่งโศก") แล้วแบกก้อนหินเดินลุย (汨羅江) ลงไปจนจมน้ำตาย
เหตุผลที่เขาฆ่าตัวตายเป็นที่ถกเถียงมาแต่โบราณ ปรัชญาเมธีจู ซี (朱熹) แห่งราชวงศ์ซ่ง เสนอว่า เป็นเพราะทุกข์ตรมเกี่ยวกับบ้านเมือง แต่เอกสาร (漁父) กล่าวว่า การฆ่าตัวตายของเขาเป็นหนทางสุดท้ายที่เขาจะปกป้องความบริสุทธิ์ใจและหลักการดำรงชีวิตของตนเอง
เทศกาลเรือมังกร
ตำนานเล่าว่า ชาวบ้านใกล้เรือนเคียงเห็นชฺวี ยฺเหวียน ลงแม่น้ำมี่หลัวไปลับ ๆ ก็พากันตามหาเขา แต่ไม่ทันกาล เพราะชฺวี ยฺเหวียน ถึงแก่ชีวิตไปแล้ว ชาวบ้านจึงเอาก้อนข้าวเหนียวโยนลงน้ำเพื่อให้ปลากินแทนศพเขา ข้าวเหนียวดังกล่าวเป็นที่มาของบ๊ะจ่าง และการที่ชาวบ้านแล่นเรือตามหาเขาก็เป็นที่มาของเทศกาลเรือมังกรซึ่งมีการแข่งเรือและกินบ๊ะจ่าง
เชิงอรรถ
อ้างอิง
- CUHK (2007), p. 205.
- Knechtges (2010), p. 745.
- Kern (2010), p. 76.
- Zhao Kuifu 趙逵夫, "Riben xin de Qu Yuan fouding lun Chansheng de Lishi Beijing yu Sixiang Genyuan Chutan" 日本新的 “屈原否定論” 產生的歷史背景與思想根源初探, in Fuyin Baokan Ziliao, Zhongguo Gudai Jindai Wenxue Yanjiu 複印報刊資料,中國古代近代文學研究, (1995: 10): 89–93.
- Quoted in 's Book of Han biography of Jia Yi 《漢書·賈誼傳》, also appears in , "Diào Qū Yuán fù" 弔屈原賦.
- Hawkes (1959), p. 52.
- Hartman (1986), p. 352.
- CUHK (2007), p. 206
- CUHK (2007), p. 205–6
บรรณานุกรม
- "Qu Yuan", China: Five Thousand Years of History and Civilization, Kowloon: City University of Hong Kong Press, 2007, pp. 205–6, ISBN
- Davis, Albert Richard, บ.ก. (1970), The Penguin Book of Chinese Verse, London: Penguin Books.
- (1952), 《屈原》 [Qu Yuan], Beijing: Renmin Wenxue Chubanshe. (ในภาษาจีน)
- Hartman, Charles (1986). "Ch'ü Yüan 屈原". The Indiana Companion to Traditional Chinese Literature, Volume 1. Bloomington: Indiana University Press. p. 352. ISBN .
- (1959), Ch'u Tz'u: The Songs of the South, an Ancient Chinese Anthology, Oxford: Clarendon Press.
- (1974), "The Quest of the Goddess", Studies in Chinese Literary Genres, Berkeley: University of California Press, pp. 42–68, ISBN .
- Hinton, David (2008), Classical Chinese Poetry: An Anthology, New York: Farrar, Straus, & Giroux, ISBN .
- Kern, Martin (2010). "Early Chinese literature, Beginnings through Western Han". The Cambridge History of Chinese Literature, Volume 1: To 1375. Cambridge: Cambridge University Press. pp. 1–115. ISBN .
- Knechtges, David R. (2010). "Qu Yuan 屈原". Ancient and Early Medieval Chinese Literature: A Reference Guide, Part One. Leiden: Brill. pp. 745–749. ISBN .
- (1956), "人民的詩人一屈原 [Rénmín de Shīrén—Qū Yuán, Qu Yuan: The People's Poet]", 《神話與詩》 [Shénhuà yú Shī, Mythology & Poetry], Guji Chubanshe. (ในภาษาจีน)
- Yip Wai-lim (1997), Chinese Poetry: An Anthology of Major Modes and Genres, : Duke University Press, ISBN .
- Zhang Zongyi (1957), 《屈原舆楚辭》 [Qū Yuán yú Chǔcí, Qu Yuan and the Songs of Chu], Changchun: Jilin Renmin Chubanshe. (ในภาษาจีน)
แหล่งข้อมูลอื่น
- "This article has photos of Qu Yuan's hometown before it was submerged by the dams project"
- (article reproduced from Volume 1, number 2 of the newsletter of Families with Children from China of the San Francisco Bay Area)
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
ch wi y ehwiyn cin 屈原 phinxin Qu Yuan raw 340 278 pikxnkhristkal epnesnabdiaelakwichawcininyukhrnrthkhxngcinobran michuxesiyngephraakhwamrkchatiaelaphlngandan odyechphaaprachumkwiniphntheruxng chuchux 楚辭 sungechuxknmaaetdngedimwa epnphlngankhxngekha aelathuxknwa epnhnunginsxngprachumrxykrxngthiyingihythisudaehngcinobran xikeruxng khux 詩經 nxkcakni yngechuxknwa ekhaepntnkaenidethskaleruxmngkr 龍船節 xyangirkdi pccubnmiphuotaeyngeruxngekhaepnphuaetng chuchux cringhruxim aetkepnthiyxmrbknxyangkwangkhwangwa ekhaepnphuaetng 離騷 bthpraphnththieluxngchuxthisudinklumrxykrxng chuchuxch wi y ehwiynphaphkhxngch wi y ehwiyn ody khriststwrrsthi 17 ekidpraman 340 pikxnkhristkal rthchu pccubnkhuxmnthlhuepy cinesiychiwit6 mithunayn 278 pikxnkhristkalxachiphkwi nkkaremuxng khxmulthangprawtisastrekiywkbekhamixyuimmak exksarekaaekthisudthiexythungekha khux rxykrxngbthhnungsung 賈誼 kharachkarsungthukihrayaelaxpephiipyngchangcha 长沙 praphnthkhunemux 174 pikxnkhristkal rahwangedinthangipchangcha odyphrrnnawa tnexngmichatakrrmkhlaych wi y ehwiyn insmykxn aepdpiihhlng suxhma echiyn 司馬遷 cungekhiynprawtikhxngch wi y ehwiyn khunxyangepnthangkarkhrngaerk odyrwmxyuinhnngsuxchud chuxci 史記 aetmiphuehnwa khxmulthisuxhma echiyn ekhiyniwnnyxnaeynghlaycudchiwitchuxci khxngsuxhma echiyn epnaehlngkhxmulhlkaehlngediywekiywkbchiwitkhxngch wi y ehwiyn exksarnirabuwa ch wi y ehwiyn epnsmachikrachskul 芈 aehngrthchu 楚国 aelarbrachkarinrchsmy 楚懷王 sungkhrxngrachychwng 328 299 pikxnkhristkal tnrchkalphraecachuh way ch wi y ehwiyn darngtaaehnngesnasay 左徒 txma ekhathukihraycnphraecachuh wayenrethsekhaipyngdinaednthangehnuxaethb 漢江 phayhlng phraecachuh wayeriykekhaklbmaepnthutiprthchi 齐国 ephuxfunkhwamsmphnthrahwangrthchukbrthchi emuxphraecachuh waysinphrachnmaelw phraoxrssubrachytxepn 楚頃襄王 ch wi y ehwiyn thukihrayxikkhrng khrngni ekhathukkhbilipyngdinaednthangitaethbaemnachang 长江 waknwa ch wi y ehwiyn aewabanekidepnxndbaerk aelarahwangthukenrethsnn ekhaichewlaswnihyipkbkarrwbrwmaelaeriyberiyngtananphunbantang thirbrumacakkarthxngchnbth thngyngpraphnthrxykrxnghlaybth aetkaesdngkhwamhwngiyinbanemuxngxyuimway ekhakngwlekiywkbaephndinkhxngtncnsukhphaphyaaey aelainchwngewlathihdhu kmkedinthxdnxngipaethwbxnaaehnghnung aelwcxngduengasathxninnaxyunan in 278 pikxnkhristkal emuxthrabwa 郢 emuxnghlwngkhxngrthchu thukkhunphlip chi 白起 aehngrthchin 秦国 tiaetk ch wi y ehwiyn kekhiynephlngyawchux 哀郢 xingosk aelwaebkkxnhinedinluy 汨羅江 lngipcncmnatay ehtuphlthiekhakhatwtayepnthithkethiyngmaaetobran prchyaemthicu si 朱熹 aehngrachwngssng esnxwa epnephraathukkhtrmekiywkbbanemuxng aetexksar 漁父 klawwa karkhatwtaykhxngekhaepnhnthangsudthaythiekhacapkpxngkhwambrisuththiicaelahlkkardarngchiwitkhxngtnexngethskaleruxmngkrtananelawa chawbanikleruxnekhiyngehnch wi y ehwiyn lngaemnamihlwiplb kphakntamhaekha aetimthnkal ephraach wi y ehwiyn thungaekchiwitipaelw chawbancungexakxnkhawehniywoynlngnaephuxihplakinaethnsphekha khawehniywdngklawepnthimakhxngbacang aelakarthichawbanaelneruxtamhaekhakepnthimakhxngethskaleruxmngkrsungmikaraekhngeruxaelakinbacangechingxrrthxangxing CUHK 2007 p 205 Knechtges 2010 p 745 Kern 2010 p 76 Zhao Kuifu 趙逵夫 Riben xin deQu Yuan fouding lunChansheng de Lishi Beijing yu Sixiang Genyuan Chutan 日本新的 屈原否定論 產生的歷史背景與思想根源初探 in Fuyin Baokan Ziliao Zhongguo Gudai Jindai Wenxue Yanjiu 複印報刊資料 中國古代近代文學研究 1995 10 89 93 Quoted in s Book of Han biography of Jia Yi 漢書 賈誼傳 also appears in Diao Qu Yuan fu 弔屈原賦 Hawkes 1959 p 52 Hartman 1986 p 352 CUHK 2007 p 206 CUHK 2007 p 205 6 brrnanukrm Qu Yuan China Five Thousand Years of History and Civilization Kowloon City University of Hong Kong Press 2007 pp 205 6 ISBN 9789629371401 Davis Albert Richard b k 1970 The Penguin Book of Chinese Verse London Penguin Books 1952 屈原 Qu Yuan Beijing Renmin Wenxue Chubanshe inphasacin Hartman Charles 1986 Ch u Yuan 屈原 The Indiana Companion to Traditional Chinese Literature Volume 1 Bloomington Indiana University Press p 352 ISBN 0 253 32983 3 1959 Ch u Tz u The Songs of the South an Ancient Chinese Anthology Oxford Clarendon Press 1974 The Quest of the Goddess Studies in Chinese Literary Genres Berkeley University of California Press pp 42 68 ISBN 0 520 02037 5 Hinton David 2008 Classical Chinese Poetry An Anthology New York Farrar Straus amp Giroux ISBN 978 0 374 10536 5 Kern Martin 2010 Early Chinese literature Beginnings through Western Han The Cambridge History of Chinese Literature Volume 1 To 1375 Cambridge Cambridge University Press pp 1 115 ISBN 978 0 521 11677 0 Knechtges David R 2010 Qu Yuan 屈原 Ancient and Early Medieval Chinese Literature A Reference Guide Part One Leiden Brill pp 745 749 ISBN 978 90 04 19127 3 1956 人民的詩人一屈原 Renmin de Shiren Qu Yuan Qu Yuan The People s Poet 神話與詩 Shenhua yu Shi Mythology amp Poetry Guji Chubanshe inphasacin Yip Wai lim 1997 Chinese Poetry An Anthology of Major Modes and Genres Duke University Press ISBN 0 8223 1946 2 Zhang Zongyi 1957 屈原舆楚辭 Qu Yuan yu Chǔci Qu Yuan and the Songs of Chu Changchun Jilin Renmin Chubanshe inphasacin aehlngkhxmulxunwikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb ch wi y ehwiyn This article has photos of Qu Yuan s hometown before it was submerged by the dams project article reproduced from Volume 1 number 2 of the newsletter of Families with Children from China of the San Francisco Bay Area