มอร์ฟีน (อังกฤษ: morphine) ที่ขายภายใต้ชื่อการค้าหลายชื่อ เป็นยาระงับปวดชนิด ออกฤทธิ์โดยตรงต่อระบบประสาทส่วนกลางเพื่อลดความรู้สึกปวด ใช้ได้ทั้งกับอาการปวดเฉียบพลันและปวดเรื้อรัง มอร์ฟีนยังมักใช้กับอาการปวดจากกล้ามเนื้อหัวใจตายเหตุขาดเลือดและระหว่างการคลอด สามารถให้ทางปาก โดยฉีดเข้ากล้ามเนื้อ ฉีดใต้ผิวหนัง เข้าหลอดเลือดดำ เข้าช่องว่างระหว่างไขสันหลัง หรือทางทวารหนัก ฤทธิ์สูงสุดอยู่ประมาณ 20 นาทีเมื่อให้เข้าหลอดเลือดดำ และ 60 นาทีเมื่อให้ทางปาก ส่วนระยะออกฤทธิ์อยู่ระหว่าง 3 ถึง 7 ชั่วโมง นอกจากนี้ยังมีสูตรออกฤทธิ์ยาว
ข้อมูลทางคลินิก | |
---|---|
การอ่านออกเสียง | /ˈmɔːrfiːn/ |
ชื่อทางการค้า | Statex, MSContin, Oramorph, Sevredol และอื่น ๆ |
/ | โมโนกราฟ |
ระดับความเสี่ยงต่อทารกในครรภ์ |
|
กฏหมาย | |
สถานะตามกฏหมาย |
|
ข้อมูลเภสัชจลนศาสตร์ | |
ชีวประสิทธิผล | 20–40% (ทางปาก), 36–71% (ไส้ตรง), 100% (IV/IM) |
30–40% | |
การเปลี่ยนแปลงยา | ตับ 90% |
5 นาที (IV), 15 นาที (IM), 20 นาที (PO) | |
ครึ่งชีวิตทางชีวภาพ | 2–3 ชั่วโมง |
ระยะเวลาออกฤทธิ์ | 3–7 ชั่วโมง |
การขับออก | ไต 90%, น้ำดี 10% |
ตัวบ่งชี้ | |
| |
เลขทะเบียน CAS |
|
(PubChem) CID |
|
| |
DrugBank |
|
ChemSpider |
|
| |
| |
| |
| |
| |
100.000.291 | |
ข้อมูลทางกายภาพและเคมี | |
สูตร | C17H19NO3 |
285.343 g·mol−1 | |
แบบจำลอง 3D () |
|
การละลายในน้ำ | HCl & sulf.: 60 mg/mL (20 °C) |
| |
| |
(verify) | |
ผลข้างเคียงรุนแรงที่อาจเกิดได้มีความพยายามหายใจลดและความดันเลือดต่ำ มอร์ฟีนมีศักยะสูงสำหรับการติดยาและการใช้เป็นสารเสพติด หากลดขนาดหลังการใช้ระยะยาว อาจเกิดอาการถอนได้ ผลข้างเคียงทั่วไปมีซึม อาเจียนและท้องผูก แนะนำให้ระวังเมื่อใช้ระหว่างตั้งครรภ์หรือเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ เพราะมอร์ฟีนจะมีผลต่อทารก
เป็นผู้แรกที่แยกมอร์ฟีนระหว่าง ค.ศ. 1803 ถึง 1805 โดยทั่วไปเชื่อว่าเป็นการแยกสารประกอบกัมมันต์จากพืชครั้งแรก แมร์คเริ่มขายเชิงพาณิชย์ครั้งแรกใน ค.ศ. 1827 มอร์ฟีนมีใช้กว้างขวางหลังการประดิษฐ์กระบอกฉีดยาชั้นใต้หนังใน ค.ศ. 1853–1855 แซร์ทัวร์เนอร์เดิมตั้งชื่อสารนี้ว่ามอร์เฟียมตามพระนามเทพเจ้าแห่งฝันของกรีก มอร์เฟียส สำหรับแนวโน้มที่จะทำให้หลับ
แหล่งมอร์ฟีนหลักคือการแยกจากฟางป๊อปปี (poppy straw) จากต้นฝิ่น ใน ค.ศ. 2013 มีการผลิตมอร์ฟีนประมาณ 523,000 กิโลกรัม มีการใช้ 45,000 กิโลกรัมโดยตรงสำหรับความปวด ซึ่งเพิ่มสี่เท่าในเวลายี่สิบปี การใช้เพื่อวัตถุประสงค์นี้ส่วนมากในประเทศพัฒนาแล้ว มอร์ฟีนประมาณ 70% ใช้ผลิตโอพิออยด์อื่น เช่น ไฮโดรมอร์โฟน เฮโรอีนและเมทาโดน เป็นยา Schedule II ในสหรัฐ Class A ในสหราชอาณาจักร และ Schedule I ในประเทศแคนาดา มอร์ฟีนอยู่ในรายการยาหลักของตัวแบบองค์การอนามัยโลก ยาสำคัญที่สุดที่จำเป็นในระบบสาธารณสุขพื้นฐาน
การใช้ทางการแพทย์
ความเจ็บปวด
ในการแพทย์นิยมใช้มอร์ฟีนเพื่อบรรเทาความเจ็บปวดรุนแรงทั้งชนิดเฉียบพลันและเรื้อรัง รวมถึงความเจ็บปวดจากโรคหัวใจขาดเลือดและความเจ็บปวดระหว่างการคลอดด้วย ระยะเวลาที่มอร์ฟีนจะมีผลควบคุมความเจ็บปวดได้โดยทั่วไปจะอยู่ที่ 3-7 ชั่วโมง
บททบทวนงานวิจัยโดยสถาบันคอเครนเมื่อ ค.ศ. 2016 ให้ข้อสรุปว่ามอร์ฟีนเป็นยาแก้ปวดที่ใช้ได้ผลดีในการบรรเทาความเจ็บปวดจากมะเร็ง ผลข้างเคียงต่างๆ เช่น ความคลื่นไส้ อาการท้องผูก มักเป็นไม่รุนแรงมากถึงขั้นที่จะบดบังประโยชน์จากการรักษานี้
ความเหนื่อย
ส่วนนี้รอเพิ่มเติมข้อมูล คุณสามารถช่วยเพิ่มข้อมูลส่วนนี้ได้ |
โรคใช้โอพิออยด์ไม่เหมาะสม
ส่วนนี้รอเพิ่มเติมข้อมูล คุณสามารถช่วยเพิ่มข้อมูลส่วนนี้ได้ |
ผลข้างเคียง
- ทำให้สภาพจิตใจอ่อนแอ
- (euphoria)
- เซื่องซึม (drowsiness)
- เฉื่อยชา (lethargy)
- สายตาพร่ามัว (blurred vision)
- ทำให้ท้องผูก (constipation)
- เบื่ออาหาร (decreases hunger)
- ยับยั้งอาการไอ (inhibits the cough reflex)
- คลื่นไส้ อาเจียน
- หายใจติดขัด
ใช้ทางการแพทย์
วิธีการให้ยา
- (Parenteral)
- ยาฉีด เข้าผิวหนัง (subcutaneous)
- ยาฉีด เข้าเส้น (intravenous)
- แผ่นติดผิวหนัง (slow-release transdermal patch)
- (Orally)
- (elixir หรือ solution)
-
- (tablet form)
- ( capsule ) ที่พบในทางการค้าจะอยู่ในรูป มอร์ฟีน ซัลเฟต , ในกรณีที่เป็นยารูปแบบที่ออกฤทธิ์ต่อเนื่องกันเป็นระยะเวลานาน อาจใช้การบรรจุ pellet ขนาดเล็กภายในแคปซูล ซึ่งในกรณีนี้อัตราการปลดปล่อยยาจะขึ้นอยู่กับความหนาของฟิมล์ที่เคลือบเพลเลทไว้ โดยมอร์ฟีนแคปซูลนี้อาจใช้กินเป็นแคปซูล หรือแกะเปลือกแคปซูลออกแล้วเทเอาเพลเลทใส่ gastotomy tube นอกจากนี้อาจแกะแคปซูลแล้วเทเพลเล็ทใส่เครื่องดื่มหรือาหารเหลวให้คนไข้ก็ได้
- (suppository form)
ข้อบ่งใช้
ตามกฎหมายอนุญาตให้มอร์ฟีนได้ดังนี้;
- บรรเทาอาการปวดที่รุนแรงและเฉียบพลัน
- ปวดหลังผ่าตัด
- ปวดจากบาดแผล
- อาการปวดเรื้อรังขนาดกลางและรุนแรง
- อาการปวดจากมะเร็ง
- ปวดจากถอนฟัน
- ใช้ร่วมกับยาชาทั่วไป
- ใช้เป็น (antitussive) ในกรณีไออย่างรุนแรง
- แก้ท้องร่วงเรื้อรัง
ข้อห้ามใช้
- ตับอ่อนอักเสบเฉียบพลัน (Acute pancreatitis)
- ไตวาย (Renal failure)
ประวัติ
- ค.ศ. 1803 (Friedrich Serturner) เภสัชกรชาวเยอรมัน สามารถแยกมอร์ฟีนจากฝิ่นได้ โดยตั้งชื่อตามชื่อเทพเจ้าแห่งการนอนหลับของกรีก (Morpheus) ว่า 'มอร์เฟียม' (morphium)
- ค.ศ. 1874 สังเคราะห์เฮโรอีน (Heroin) จากมอร์ฟีนได้
อ้างอิง
- Bonewit-West K, Hunt SA, Applegate E (2012). Today's Medical Assistant: Clinical and Administrative Procedures (ภาษาอังกฤษ). Elsevier Health Sciences. p. 571. ISBN .
- อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ
<ref>
ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อdrugs.com-page
- Jonsson T, Christensen CB, Jordening H, Frølund C (April 1988). "The bioavailability of rectally administered morphine". Pharmacology & Toxicology. 62 (4): 203–5. doi:10.1111/j.1600-0773.1988.tb01872.x. PMID 3387374.
- Whimster F (1997). Cambridge textbook of accident and emergency medicine. Cambridge: Cambridge University Press. p. 191. ISBN . จากแหล่งเดิมเมื่อ 8 กันยายน 2017.
- Liben S (2012). Oxford textbook of palliative care for children (2 ed.). Oxford: Oxford University Press. p. 240. ISBN . จากแหล่งเดิมเมื่อ 8 กันยายน 2017.
- อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ
<ref>
ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อAHFS2015
- อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ
<ref>
ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อRockwood2009
- . The American Society of Health-System Pharmacists. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 3 มีนาคม 2011. สืบค้นเมื่อ 3 เมษายน 2011.
- Wiffen PJ, Wee B, Moore RA (2016). . The Cochrane Database of Systematic Reviews. 4: CD003868. doi:10.1002/14651858.CD003868.pub4. PMID 27105021. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 17 มกราคม 2017.
แหล่งข้อมูลอื่น
- Morphine Apparently in Your Head - article about endogenous production of morphine
- Morphine 2005-02-15 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, Molecule of the Month.
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
mxrfin xngkvs morphine thikhayphayitchuxkarkhahlaychux epnyarangbpwdchnid xxkvththiodytrngtxrabbprasathswnklangephuxldkhwamrusukpwd ichidthngkbxakarpwdechiybphlnaelapwderuxrng mxrfinyngmkichkbxakarpwdcakklamenuxhwictayehtukhadeluxdaelarahwangkarkhlxd samarthihthangpak odychidekhaklamenux chiditphiwhnng ekhahlxdeluxdda ekhachxngwangrahwangikhsnhlng hruxthangthwarhnk vththisungsudxyupraman 20 nathiemuxihekhahlxdeluxdda aela 60 nathiemuxihthangpak swnrayaxxkvththixyurahwang 3 thung 7 chwomng nxkcakniyngmisutrxxkvththiyawmxrfinkhxmulthangkhlinikkarxanxxkesiyng ˈ m ɔːr f iː n chuxthangkarkhaStatex MSContin Oramorph Sevredol aelaxun omonkrafradbkhwamesiyngtxtharkinkhrrphAU C US C yngimchikhad kthmaysthanatamkthmayAU khwbkhum BR saresphtid CA DE Special prescription form required NZ UK US Schedule II Schedule III 50mg 100Ml Ref 9810 UN khxmulephschclnsastrchiwprasiththiphl20 40 thangpak 36 71 istrng 100 IV IM 30 40 karepliynaeplngyatb 90 5 nathi IV 15 nathi IM 20 nathi PO khrungchiwitthangchiwphaph2 3 chwomngrayaewlaxxkvththi3 7 chwomngkarkhbxxkit 90 nadi 10 twbngchichuxtamrabb IUPAC 4R 4aR 7S 7aR 12bS 3 Methyl 2 3 4 4a 7 7a hexahydro 1H 4 12 methanobenzofuro 3 2 e isoquinoline 7 9 diolelkhthaebiyn CAS57 27 2 Y 64 31 3 sleftpkti 52 26 6 ihodrkhlxirt PubChem CID52888261627DrugBankDB00295 YChemSpider4450907 Y76I7G6D29CD08233 YCHEBI 17303 YCHEMBL70 YMOI PDBe RCSB PDB 100 000 291khxmulthangkayphaphaelaekhmisutrC 17H 19N O 3285 343 g mol 1aebbcalxng 3D Interactive imagekarlalayinnaHCl amp sulf 60 mg mL 20 C CN1CC C 23C4 C5C CC O C4O C H 2 C H O C C C H 3 C H 1C5InChI 1S C17H19NO3 c1 18 7 6 17 10 3 5 13 20 16 17 21 15 12 19 4 2 9 14 15 17 8 11 10 18 h2 5 10 11 13 16 19 20H 6 8H2 1H3 t10 11 13 16 17 m0 s1 YKey BQJCRHHNABKAKU KBQPJGBKSA N Y verify saranukrmephschkrrm phlkhangekhiyngrunaerngthixacekididmikhwamphyayamhayicldaelakhwamdneluxdta mxrfinmiskyasungsahrbkartidyaaelakarichepnsaresphtid hakldkhnadhlngkarichrayayaw xacekidxakarthxnid phlkhangekhiyngthwipmisum xaeciynaelathxngphuk aenanaihrawngemuxichrahwangtngkhrrphhruxeliynglukdwynmaem ephraamxrfincamiphltxthark epnphuaerkthiaeykmxrfinrahwang kh s 1803 thung 1805 odythwipechuxwaepnkaraeyksarprakxbkmmntcakphuchkhrngaerk aemrkherimkhayechingphanichykhrngaerkin kh s 1827 mxrfinmiichkwangkhwanghlngkarpradisthkrabxkchidyachnithnngin kh s 1853 1855 aesrthwrenxredimtngchuxsarniwamxrefiymtamphranamethphecaaehngfnkhxngkrik mxrefiys sahrbaenwonmthicathaihhlb aehlngmxrfinhlkkhuxkaraeykcakfangpxppi poppy straw caktnfin in kh s 2013 mikarphlitmxrfinpraman 523 000 kiolkrm mikarich 45 000 kiolkrmodytrngsahrbkhwampwd sungephimsiethainewlayisibpi karichephuxwtthuprasngkhniswnmakinpraethsphthnaaelw mxrfinpraman 70 ichphlitoxphixxydxun echn ihodrmxrofn ehorxinaelaemthaodn epnya Schedule II inshrth Class A inshrachxanackr aela Schedule I inpraethsaekhnada mxrfinxyuinraykaryahlkkhxngtwaebbxngkhkarxnamyolk yasakhythisudthicaepninrabbsatharnsukhphunthankarichthangkaraephthykhwamecbpwd inkaraephthyniymichmxrfinephuxbrrethakhwamecbpwdrunaerngthngchnidechiybphlnaelaeruxrng rwmthungkhwamecbpwdcakorkhhwickhadeluxdaelakhwamecbpwdrahwangkarkhlxddwy rayaewlathimxrfincamiphlkhwbkhumkhwamecbpwdidodythwipcaxyuthi 3 7 chwomng bththbthwnnganwicyodysthabnkhxekhrnemux kh s 2016 ihkhxsrupwamxrfinepnyaaekpwdthiichidphldiinkarbrrethakhwamecbpwdcakmaerng phlkhangekhiyngtang echn khwamkhlunis xakarthxngphuk mkepnimrunaerngmakthungkhnthicabdbngpraoychncakkarrksani khwamehnuxy swnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniidorkhichoxphixxydimehmaasm swnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniidphlkhangekhiyngthaihsphaphciticxxnaex euphoria esuxngsum drowsiness echuxycha lethargy saytaphramw blurred vision thaihthxngphuk constipation ebuxxahar decreases hunger ybyngxakarix inhibits the cough reflex khlunis xaeciyn hayictidkhdichthangkaraephthywithikarihya Parenteral yachid ekhaphiwhnng subcutaneous yachid ekhaesn intravenous aephntidphiwhnng slow release transdermal patch Orally elixir hrux solution tablet form capsule thiphbinthangkarkhacaxyuinrup mxrfin sleft inkrnithiepnyarupaebbthixxkvththitxenuxngknepnrayaewlanan xacichkarbrrcu pellet khnadelkphayinaekhpsul sunginkrninixtrakarpldplxyyacakhunxyukbkhwamhnakhxngfimlthiekhluxbephlelthiw odymxrfinaekhpsulnixacichkinepnaekhpsul hruxaekaepluxkaekhpsulxxkaelwethexaephlelthis gastotomy tube nxkcaknixacaekaaekhpsulaelwethephlelthisekhruxngdumhruxaharehlwihkhnikhkid suppository form khxbngich tamkdhmayxnuyatihmxrfiniddngni brrethaxakarpwdthirunaerngaelaechiybphln pwdhlngphatd pwdcakbadaephl xakarpwderuxrngkhnadklangaelarunaerng xakarpwdcakmaerng pwdcakthxnfn ichrwmkbyachathwip ichepn antitussive inkrniixxyangrunaerng aekthxngrwngeruxrngkhxhamich tbxxnxkesbechiybphln Acute pancreatitis itway Renal failure prawtikh s 1803 Friedrich Serturner ephschkrchaweyxrmn samarthaeykmxrfincakfinid odytngchuxtamchuxethphecaaehngkarnxnhlbkhxngkrik Morpheus wa mxrefiym morphium kh s 1874 sngekhraahehorxin Heroin cakmxrfinidxangxingBonewit West K Hunt SA Applegate E 2012 Today s Medical Assistant Clinical and Administrative Procedures phasaxngkvs Elsevier Health Sciences p 571 ISBN 9781455701506 xangxingphidphlad payrabu lt ref gt imthuktxng immikarkahndkhxkhwamsahrbxangxingchux drugs com page Jonsson T Christensen CB Jordening H Frolund C April 1988 The bioavailability of rectally administered morphine Pharmacology amp Toxicology 62 4 203 5 doi 10 1111 j 1600 0773 1988 tb01872 x PMID 3387374 Whimster F 1997 Cambridge textbook of accident and emergency medicine Cambridge Cambridge University Press p 191 ISBN 978 0 521 43379 2 cakaehlngedimemux 8 knyayn 2017 Liben S 2012 Oxford textbook of palliative care for children 2 ed Oxford Oxford University Press p 240 ISBN 978 0 19 959510 5 cakaehlngedimemux 8 knyayn 2017 xangxingphidphlad payrabu lt ref gt imthuktxng immikarkahndkhxkhwamsahrbxangxingchux AHFS2015 xangxingphidphlad payrabu lt ref gt imthuktxng immikarkahndkhxkhwamsahrbxangxingchux Rockwood2009 The American Society of Health System Pharmacists khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 3 minakhm 2011 subkhnemux 3 emsayn 2011 Wiffen PJ Wee B Moore RA 2016 The Cochrane Database of Systematic Reviews 4 CD003868 doi 10 1002 14651858 CD003868 pub4 PMID 27105021 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 17 mkrakhm 2017 aehlngkhxmulxunMorphine Apparently in Your Head article about endogenous production of morphine Morphine 2005 02 15 thi ewyaebkaemchchin Molecule of the Month bthkhwamephschkrrmaelayaniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldk