การปฏิวัติเฮติ (ฝรั่งเศส: révolution haïtienne; ครีโอลเฮติ: revolisyon ayisyen) คือการก่อการกำเริบที่ประสบความสำเร็จของจากการปกครองแบบอาณานิคมของฝรั่งเศสในแซ็ง-ดอแม็งก์ซึ่งปัจจุบันคือรัฐเอกราชเฮติ การลุกขึ้นต่อต้านเริ่มขึ้นเมื่อวันที่ 22 สิงหาคม ค.ศ. 1791 และสิ้นสุดใน ค.ศ. 1804 ด้วยเอกราชของอดีตอาณานิคม การปฏิวัตินี้มีผู้เข้าร่วมทั้งชนผิวดำ ชนสองเชื้อชาติ ชาวฝรั่งเศส ชาวสเปน ชาวอังกฤษ และชาวโปแลนด์ โดยอดีตทาสอย่างตูแซ็ง ลูแวร์ตูร์ ได้กลายเป็นวีรบุรุษผู้มีบารมีมากที่สุดของเฮติ การปฏิวัติเฮติเป็นการก่อการกำเริบของทาสเพียงครั้งเดียวที่นำไปสู่การก่อตั้งรัฐที่ปราศจาก (แม้จะไม่ปราศจาก) และปกครองโดยอดีตเชลยและผู้ที่ไม่ใช่ชนผิวขาว ในปัจจุบัน เหตุการณ์นี้ได้รับการพิจารณาว่าเป็นช่วงเวลาสำคัญช่วงหนึ่งในประวัติศาสตร์ของ
การปฏิวัติเฮติ | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ส่วนหนึ่งของ , สงครามปฏิวัติฝรั่งเศส และสงครามนโปเลียน | |||||||||
ภาพเขียนแสดงเหตุการณ์ต่าง ๆ ระหว่างการปฏิวัติเฮติ | |||||||||
| |||||||||
คู่สงคราม | |||||||||
ค.ศ. 1791–1793
| ค.ศ. 1791–1793
| ||||||||
ค.ศ. 1793–1798
| ค.ศ. 1793–1798 | ||||||||
ค.ศ. 1798–1801 | ค.ศ. 1798–1801 | ||||||||
ค.ศ. 1802–1804 | ค.ศ. 1802–1804 | ||||||||
ผู้บังคับบัญชาและผู้นำ | |||||||||
ค.ศ. 1791–1793 ค.ศ. 1793–1798 ค.ศ. 1798–1801 ค.ศ. 1802–1804 | ค.ศ. 1791–1793 ค.ศ. 1793–1798 ค.ศ. 1798–1801 ค.ศ. 1802–1804 | ||||||||
กำลัง | |||||||||
|
| ||||||||
ความสูญเสีย | |||||||||
เฮติ:
| ฝรั่งเศส: เสียชีวิต 75,000 คน | ||||||||
เจ้าอาณานิคมผิวขาว: 25,000 คน |
ผลกระทบของการปฏิวัติเฮติที่มีต่อสถาบันทาสนั้นเป็นที่สัมผัสได้ทั่วทวีปอเมริกา การสิ้นสุดของอำนาจปกครองของฝรั่งเศสและการเลิกทาสในอดีตอาณานิคมแซ็ง-ดอแม็งก์ตามมาด้วยการปกป้องและรักษาเสรีภาพที่อดีตทาสได้มา และด้วยความร่วมมือของอยู่แล้ว พวกเขาก็ได้รับเอกราชจากชนผิวขาวยุโรป การปฏิวัตินี้เป็นตัวแทนการก่อการกำเริบของทาสครั้งใหญ่ที่สุดนับตั้งแต่ครั้งที่สปาร์ตากุสเป็นผู้นำการลุกขึ้นต่อต้านสาธารณรัฐโรมันซึ่งไม่ประสบความสำเร็จเมื่อเกือบ 1,900 ปีก่อน และท้าทายความเชื่อที่มีมายาวนานของชาวยุโรปเกี่ยวกับสถานะและสมรรถภาพของชนผิวดำและความสามารถของทาสที่จะบรรลุและรักษาเสรีภาพของตนเอง ความสามารถในการจัดระเบียบโครงสร้างและการยืนหยัดของกลุ่มผู้ก่อการภายใต้แรงกดดันเป็นแรงบันดาลใจให้เกิดเรื่องราวที่สร้างความตกตะลึงและตื่นตระหนกแก่เจ้าของทาสในซีกโลกตะวันตก
อ้างอิง
- Madiou, Thomas (1848). Histoire d'Haiti Volume 3 of Histoire d'Haïti [1492]. J. Courtois. p. 313.
- Scheina. Latin America's Wars. Potomac Books. p. 1772.
- Adam Hochschild (2005). Bury the Chains. Houghton Mifflin. p. 257.
- https://www.brown.edu/Facilities/John_Carter_Brown_Library/exhibitions/haitian/pages/part7.html)
- Franklin W. Knight (February 2000). "The Haitian Revolution". The American Historical Review. 105 (1): 103–15. doi:10.2307/2652438. JSTOR 2652438.
- "Why Haiti should be at the centre of the Age of Revolution – Laurent Dubois". Aeon Essays (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 2019-09-04.
- Joseph, Celucien L. (2012). "'The Haitian Turn': An Appraisal of Recent Literary and Historiographical Works on the Haitian Revolution". Journal of Pan African Studies. 5 (6): 37–55.
- Taber, Robert D. (2015). "Navigating Haiti's History: Saint-Domingue and the Haitian Revolution". History Compass. 13 (5): 235–50. doi:10.1111/hic3.12233.
- Bongie, Chris (2008). Friends and Enemies: The Scribal Politics of Post/colonial Literature. Liverpool, UK: Liverpool University Press. p. 45. ISBN .
- Curtis Comstock, Sandra (2012). Incorporating Comparisons in the Rift: Making Use of Cross-Place Events and Histories in Moments of World Historical Change, a chapter in Anna Amelina, Beyond methodological nationalism: research methodologies for cross-border studies. Taylor and Francis. pp. 183–85. ISBN .
- Vulliamy, Ed, บ.ก. (28 August 2010). "The 10 best revolutionaries". The Guardian. สืบค้นเมื่อ 15 December 2015.
- Philip James Kaisary (2008). The Literary Impact of the Haitian Revolution, PhD dissertation. University of Warwick. pp. 8–10.
บรรณานุกรม
- ผลงานที่อ้างอิง
- Bryan, Patrick E. (1984). The Haitian Revolution and Its Effects. Heinemann. ISBN .
- Dubois, Laurent (2005). Avengers of the New World. Harvard University Press. ISBN .
- Girard, Philippe R. (2011). The Slaves Who Defeated Napoleon: Toussaint Louverture and the Haitian War of Independence, 1801–1804. Tuscaloosa: University of Alabama Press. ISBN .
- James, Cyril Lionel Robert (1989). The Black Jacobins: Toussaint Louverture and the San Domingo Revolution (2nd ed.). Vintage. ISBN .
- Leyburn, James (1961). The Haitian People. Yale University Press.
- Perry, James (2005). Arrogant Armies: Great Military Disasters and the Generals Behind Them. Edison: CastleBooks.
อ่านเพิ่ม
- Baur, John. "International Repercussions of the Haitian Revolution." The Americas 26, no. 4 (1970).
- Blackburn, Robin. "Haiti, Slavery, and the Age of the Democratic Revolution", William and Mary Quarterly 63.4, 633–674 (2006)
- Censer, Jack Richard; Lynn Avery Hunt (2001). Liberty, Equality, Fraternity Exploring the French Revolution. Penn State University Press. ISBN .
- Fick, Carolyn. "The Haitian revolution and the limit of freedom: defining citizenship in the revolutionary era". Social History, Vol 32. No 4, November 2007
- Garrigus, John D. (2006). Before Haiti Race and Citizenship in French Saint-Domingue. Macmillan. ISBN .
- Geggus, David Patrick. The Impact of the Haitian Revolution in the Atlantic World. Columbia: University of South Carolina Press 2001. ISBN
- Girard, Philippe. "Black Talleyrand: Toussaint Louverture's Secret Diplomacy with England and the United States," William and Mary Quarterly 66:1 (Jan. 2009), 87–124.
- Girard, Philippe. "Napoléon Bonaparte and the Emancipation Issue in Saint-Domingue, 1799–1803," French Historical Studies 32:4 (Fall 2009), 587–618.
- Joseph, Celucien L. Race, Religion, and The Haitian Revolution: Essays on Faith, Freedom, and Decolonization (CreateSpace Independent Publishing Platform, 2012)
- Joseph, Celucien L. From Toussaint to Price-Mars: Rhetoric, Race, and Religion in Haitian Thought (CreateSpace Independent Publishing Platform, 2013)
- Koekkoek, René (2020) The Citizenship Experiment Contesting the Limits of Civic Equality and Participation in the Age of Revolutions. Studies in the History of Political Thought
- Ott, Thomas O. The Haitian Revolution, 1789–1804. University of Tennessee Press, 1973.
- Peguero, Valentina. "Teaching the Haitian Revolution: Its Place in Western and Modern World History". History Teacher 32#1 (1998), pp. 33–41. online.
- Joseph Elisée Peyre-Ferry (2006). Journal des opérations militaires de l'armée française à Saint-Domingue 1802–1803 sous les ordres des capitaines-généraux Leclerc et Rochambeau. Les Editions de Paris-Max Chaleil. ISBN .
- Popkin, Jeremy D., You Are All Free: The Haitian Revolution and the Abolition of Slavery (New York: Cambridge University Press, 2010)
- Jeffers, Jen (2016) "Freedom at All Cost: Remembering History's Greatest Slave Rebellion". The Raven Report.[]
- Scott, Julius S. (2018). . Verso Books. ISBN .
- Manuel Barcia (June 2020). "From Revolution to Recognition: Haiti's Place in the Post-1804 Atlantic World". The American Historical Review. 125 (3). doi:10.1093/ahr/rhaa240.
แหล่งข้อมูลอื่น
- , a wiki about the history of Haiti
- Archive on the History of the Haitian Independence Struggle 1791–1804 at
- Haiti: History of Shaken Country – Video interview with historian Laurent Dubois
- Haiti Archives
- "Égalité for All: Toussaint Louverture and the Haitian Revolution" 2011-07-30 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. Noland Walker. documentary. 2009
- France Urged to Pay $40 Billion to Haiti in Reparations for "Independence Debt" – video report by
- The Other Revolution: Haiti, 1789–1804, digital exhibition from Brown University
- 15 Minutes History, UT at Austin
- Two Revolutions in the Atlantic World: Connections between the American Revolution and the Haitian Revolution , Laurent Dubois.
- "Upheavals in France and Saint-Domingue" 2020-11-14 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน Brown University
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
karptiwtiehti frngess revolution haitienne khrioxlehti revolisyon ayisyen khuxkarkxkarkaeribthiprasbkhwamsaerckhxngcakkarpkkhrxngaebbxananikhmkhxngfrngessinaesng dxaemngksungpccubnkhuxrthexkrachehti karlukkhuntxtanerimkhunemuxwnthi 22 singhakhm kh s 1791 aelasinsudin kh s 1804 dwyexkrachkhxngxditxananikhm karptiwtinimiphuekharwmthngchnphiwda chnsxngechuxchati chawfrngess chawsepn chawxngkvs aelachawopaelnd odyxditthasxyangtuaesng luaewrtur idklayepnwirburusphumibarmimakthisudkhxngehti karptiwtiehtiepnkarkxkarkaeribkhxngthasephiyngkhrngediywthinaipsukarkxtngrththiprascak aemcaimprascak aelapkkhrxngodyxditechlyaelaphuthiimichchnphiwkhaw inpccubn ehtukarnniidrbkarphicarnawaepnchwngewlasakhychwnghnunginprawtisastrkhxngkarptiwtiehtiswnhnungkhxng sngkhramptiwtifrngess aelasngkhramnopeliynphaphekhiynaesdngehtukarntang rahwangkarptiwtiehtiwnthi21 singhakhm kh s 1791 1 mkrakhm kh s 1804 12 pi 4 eduxn 1 spdah aela 4 wn sthanthiaesng dxaemngk ekaahispnoylaphlehtiidrbchychna rthbalxananikhmfrngessthukkhbxxkipdinaedn epliynaeplngkarsthapnakhusngkhramkh s 1791 1793 xditthas frngessthiniymeca sepn cak kh s 1793 kh s 1791 1793 ecakhxngthas rachxanackrfrngess cnthung kh s 1792 satharnrthfrngesskh s 1793 1798 frngessthiniymeca brietnihy sepn cnthung kh s 1796 kh s 1793 1798 frngess xditthaskh s 1798 1801 klumniymluaewrturkh s 1798 1801 klumniymriok sepnkh s 1802 1804 xditthas shrachxanackrkh s 1802 1804 frngess sepnphubngkhbbychaaelaphunakh s 1791 1793 kh s 1793 1798 kh s 1798 1801 tuaesng luaewrtur kh s 1802 1804 tuaesng luaewrtur chxng chk edsalin xxngri khristxfkh s 1791 1793 kh s 1793 1798 tuaesng luaewrtur kh s 1798 1801 kh s 1802 1804 nopeliyn obnapart kalngkxngthphpracakar 55 000 nay xasasmkhr makkwa 100 000 nay 31 000 khnkxngthphpracakar 60 000 nay eruxrbaelaeruxfriekt 86 lakhwamsuyesiyehti esiychiwit 200 000 khn shrachxanackr esiychiwit 45 000 khnfrngess esiychiwit 75 000 khnecaxananikhmphiwkhaw 25 000 khnehtiinchwngtnkhxngkarptiwtiehtiin kh s 1791 phlkrathbkhxngkarptiwtiehtithimitxsthabnthasnnepnthismphsidthwthwipxemrika karsinsudkhxngxanacpkkhrxngkhxngfrngessaelakarelikthasinxditxananikhmaesng dxaemngktammadwykarpkpxngaelarksaesriphaphthixditthasidma aeladwykhwamrwmmuxkhxngxyuaelw phwkekhakidrbexkrachcakchnphiwkhawyuorp karptiwtiniepntwaethnkarkxkarkaeribkhxngthaskhrngihythisudnbtngaetkhrngthispartakusepnphunakarlukkhuntxtansatharnrthormnsungimprasbkhwamsaercemuxekuxb 1 900 pikxn aelathathaykhwamechuxthimimayawnankhxngchawyuorpekiywkbsthanaaelasmrrthphaphkhxngchnphiwdaaelakhwamsamarthkhxngthasthicabrrluaelarksaesriphaphkhxngtnexng khwamsamarthinkarcdraebiybokhrngsrangaelakaryunhydkhxngklumphukxkarphayitaerngkddnepnaerngbndalicihekideruxngrawthisrangkhwamtktalungaelatuntrahnkaekecakhxngthasinsikolktawntkxangxingMadiou Thomas 1848 Histoire d Haiti Volume 3 of Histoire d Haiti 1492 J Courtois p 313 Scheina Latin America s Wars Potomac Books p 1772 Adam Hochschild 2005 Bury the Chains Houghton Mifflin p 257 https www brown edu Facilities John Carter Brown Library exhibitions haitian pages part7 html Franklin W Knight February 2000 The Haitian Revolution The American Historical Review 105 1 103 15 doi 10 2307 2652438 JSTOR 2652438 Why Haiti should be at the centre of the Age of Revolution Laurent Dubois Aeon Essays phasaxngkvs subkhnemux 2019 09 04 Joseph Celucien L 2012 The Haitian Turn An Appraisal of Recent Literary and Historiographical Works on the Haitian Revolution Journal of Pan African Studies 5 6 37 55 Taber Robert D 2015 Navigating Haiti s History Saint Domingue and the Haitian Revolution History Compass 13 5 235 50 doi 10 1111 hic3 12233 Bongie Chris 2008 Friends and Enemies The Scribal Politics of Post colonial Literature Liverpool UK Liverpool University Press p 45 ISBN 978 1846311420 Curtis Comstock Sandra 2012 Incorporating Comparisons in the Rift Making Use of Cross Place Events and Histories in Moments of World Historical Change a chapter in Anna Amelina Beyond methodological nationalism research methodologies for cross border studies Taylor and Francis pp 183 85 ISBN 978 0 415 89962 8 Vulliamy Ed b k 28 August 2010 The 10 best revolutionaries The Guardian subkhnemux 15 December 2015 Philip James Kaisary 2008 The Literary Impact of the Haitian Revolution PhD dissertation University of Warwick pp 8 10 brrnanukrmphlnganthixangxingBryan Patrick E 1984 The Haitian Revolution and Its Effects Heinemann ISBN 978 0 435 98301 7 Dubois Laurent 2005 Avengers of the New World Harvard University Press ISBN 978 0 674 01826 6 Girard Philippe R 2011 The Slaves Who Defeated Napoleon Toussaint Louverture and the Haitian War of Independence 1801 1804 Tuscaloosa University of Alabama Press ISBN 978 0817317324 James Cyril Lionel Robert 1989 The Black Jacobins Toussaint Louverture and the San Domingo Revolution 2nd ed Vintage ISBN 978 0 679 72467 4 Leyburn James 1961 The Haitian People Yale University Press Perry James 2005 Arrogant Armies Great Military Disasters and the Generals Behind Them Edison CastleBooks xanephimBaur John International Repercussions of the Haitian Revolution The Americas 26 no 4 1970 Blackburn Robin Haiti Slavery and the Age of the Democratic Revolution William and Mary Quarterly 63 4 633 674 2006 Censer Jack Richard Lynn Avery Hunt 2001 Liberty Equality Fraternity Exploring the French Revolution Penn State University Press ISBN 978 0 271 02088 4 Fick Carolyn The Haitian revolution and the limit of freedom defining citizenship in the revolutionary era Social History Vol 32 No 4 November 2007 Garrigus John D 2006 Before Haiti Race and Citizenship in French Saint Domingue Macmillan ISBN 978 1 4039 7140 1 Geggus David Patrick The Impact of the Haitian Revolution in the Atlantic World Columbia University of South Carolina Press 2001 ISBN 978 1 57003 416 9 Girard Philippe Black Talleyrand Toussaint Louverture s Secret Diplomacy with England and the United States William and Mary Quarterly 66 1 Jan 2009 87 124 Girard Philippe Napoleon Bonaparte and the Emancipation Issue in Saint Domingue 1799 1803 French Historical Studies 32 4 Fall 2009 587 618 Joseph Celucien L Race Religion and The Haitian Revolution Essays on Faith Freedom and Decolonization CreateSpace Independent Publishing Platform 2012 Joseph Celucien L From Toussaint to Price Mars Rhetoric Race and Religion in Haitian Thought CreateSpace Independent Publishing Platform 2013 Koekkoek Rene 2020 The Citizenship Experiment Contesting the Limits of Civic Equality and Participation in the Age of Revolutions Studies in the History of Political Thought Ott Thomas O The Haitian Revolution 1789 1804 University of Tennessee Press 1973 Peguero Valentina Teaching the Haitian Revolution Its Place in Western and Modern World History History Teacher 32 1 1998 pp 33 41 online Joseph Elisee Peyre Ferry 2006 Journal des operations militaires de l armee francaise a Saint Domingue 1802 1803 sous les ordres des capitaines generaux Leclerc et Rochambeau Les Editions de Paris Max Chaleil ISBN 978 2 84621 052 2 Popkin Jeremy D You Are All Free The Haitian Revolution and the Abolition of Slavery New York Cambridge University Press 2010 Jeffers Jen 2016 Freedom at All Cost Remembering History s Greatest Slave Rebellion The Raven Report lingkesiy Scott Julius S 2018 Verso Books ISBN 9781788732475 Manuel Barcia June 2020 From Revolution to Recognition Haiti s Place in the Post 1804 Atlantic World The American Historical Review 125 3 doi 10 1093 ahr rhaa240 aehlngkhxmulxunwikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb karptiwtiehti wikikhakhmmikhakhmekiywkb karptiwtiehti a wiki about the history of Haiti Archive on the History of the Haitian Independence Struggle 1791 1804 at Haiti History of Shaken Country Video interview with historian Laurent Dubois Haiti Archives Egalite for All Toussaint Louverture and the Haitian Revolution 2011 07 30 thi ewyaebkaemchchin Noland Walker documentary 2009 France Urged to Pay 40 Billion to Haiti in Reparations for Independence Debt video report by The Other Revolution Haiti 1789 1804 digital exhibition from Brown University 15 Minutes History UT at Austin Two Revolutions in the Atlantic World Connections between the American Revolution and the Haitian Revolution Laurent Dubois Upheavals in France and Saint Domingue 2020 11 14 thi ewyaebkaemchchin Brown University