ภาษาคร โอลเฮต คร โอลเฮต Kreyòl ayisyen ฝร งเศส Créole haïtien อ งกฤษ Haitian Creole เป นภาษาคร โอลท ได ร บอ ทธ พลส วนใหญ

ภาษาครีโอลเฮติ (ครีโอลเฮติ: Kreyòl ayisyen; ฝรั่งเศส: Créole haïtien; อังกฤษ: Haitian Creole) เป็นภาษาครีโอลที่ได้รับอิทธิพลส่วนใหญ่มาจากภาษาฝรั่งเศส นอกจากนี้ยังได้รับอิทธิพลจากภาษาโปรตุเกส ภาษาสเปน ภาษาอังกฤษ และภาษาต่าง ๆ ในแถบแอฟริกาตะวันตกโดยมีผู้พูดประมาณกว่า 10–12 ล้านคนทั่วโลก ซึ่งส่วนใหญ่มักเป็นชาวเฮติ

ภาษาครีโอลเฮติ
Kreyòl ayisyen
ออกเสียง	[kɣejɔl ajisjɛ̃]
ประเทศที่มีการพูด	ประเทศเฮติ
จำนวนผู้พูด	9.6 ล้านคน (2007)
ตระกูลภาษา	ฝรั่งเศสรอบแคริบเบียน ภาษาครีโอลเฮติ
ระบบการเขียน	ลาติน ()
สถานภาพทางการ
ภาษาทางการ	เฮติ
ภาษาชนกลุ่มน้อยที่รับรองใน	บาฮามาส คิวบา สาธารณรัฐโดมินิกัน สหรัฐ

รหัสภาษา
ISO 639-1	`ht`
ISO 639-2	`hat`
ISO 639-3	`hat`
	`51-AAC-cb`
ที่ตั้งของประเทศเฮติ
บทความนี้มีสัญลักษณ์สัทอักษรสากล หากระบบของคุณไม่รองรับการแสดงผลที่ถูกต้อง คุณอาจเห็นปรัศนี กล่อง หรือสัญลักษณ์อย่างอื่นแทนที่อักขระยูนิโคด

ผู้พูดภาษาครีโอลเฮติ บันทึกในสหรัฐ

ก่อนช่วงปลายคริสต์ศตวรรษที่ 20 ภาษาครีโอลเฮติเป็นภาษาที่มีการใช้กันในวงจำกัด โดยประเด็นเกี่ยวกับการใช้และการเรียนการสอนภาษาครีโอลเฮติซึ่งเป็นภาษาที่ชาวฝรั่งเศสไม่สามารถเข้าใจได้เป็นประเด็นที่มีการโต้เถียงกันมาแล้วตั้งแต่คริสต์ศตวรรษที่ 19 เนื่องจากชาวเฮติบางคนมองว่าภาษาฝรั่งเศสเป็นอิทธิพลของพวกล่าอาณานิคม และชนชั้นสูงในฝรั่งเศสมักดูถูกภาษาครีโอลเฮติว่าเปรียบเสมือนภาษาฝรั่งเศสของคนที่ไร้การศึกษาหรือคนยากจน

ภาษาครีโอลเฮติเป็นภาษาที่มีการใช้กันในวงจำกัด การเรียนการสอนในโรงเรียนส่วนใหญ่มักจะใช้ภาษาฝรั่งเศสเป็นหลัก โดยก่อนหน้านี้เมื่อปี พ.ศ. 2521 ก็เคยมีการเสนอให้ใช้ภาษาครีโอลเฮติในการเรียนการสอนในสี่ปีแรกของชั้นประถมศึกษา แต่ก็ไม่ประสบความสำเร็จมากนัก แต่ก็ส่งผลให้มีการใช้ภาษาครีโอลเฮติในวงกว้างขึ้นเล็กน้อย ปัจจุบันรัฐบาลเฮติได้พยายามขยายการใช้ภาษาครีโอลเฮติให้กว้างขึ้น รวมถึงปรับปรุงระบบการเรียนการสอนในโรงเรียนด้วย

อ้างอิง

Mikael Parkvall, "Världens 100 största språk 2007" (The World's 100 Largest Languages in 2007), in
อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ <ref> ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อ Gurevich2004
Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, บ.ก. (2013). "Haitian". Glottolog 2.2. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
Dufour, Fritz, บ.ก. (2017). "Exploring the Possibilities for the Emergence of a Single and Global Native Language". Language Arts & Disciplines. p. 4. สืบค้นเมื่อ 11 October 2020.
(ภาษาฝรั่งเศส และ เฮติครีโอล). Port‑au‑Prince, Haiti: Government of the Republic of Haiti. 8 July 2015. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 28 July 2015. สืบค้นเมื่อ 5 December 2015.
Valdman, Albert (2002). "Creole: The National Language of Haiti". Footsteps. 2 (4): 36–39. จากแหล่งเดิมเมื่อ 13 July 2015.
Bonenfant, Jacques L. (2011). "History of Haitian-Creole: From Pidgin to Lingua Franca and English Influence on the Language" (PDF). Review of Higher Education and Self-Learning. 3 (11). (PDF)จากแหล่งเดิมเมื่อ 23 March 2015.
DeGraff, Michel; Ruggles, Molly (1 August 2014). "A Creole Solution for Haiti's Woes". The New York Times. p. A17. ISSN 0362-4331. จากแหล่งเดิมเมื่อ 6 September 2015. Under the 1987 Constitution, adopted after the overthrow of Jean‑Claude Duvalier’s dictatorship, [Haitian] Creole and French have been the two official languages. But at least 95 percent of the population speaks only Creole.
Léonidas, Jean-Robert (1995). Prétendus Créolismes: Le Couteau dans l'Igname [So‑Called Creolisms: The Knife in the Yam] (ภาษาฝรั่งเศส). Montréal: Editions du CIDIHCA. ISBN . LCCN 95207252. OCLC 34851284. 3160860W.
; (2008) [1st pub. 2006]. "Far from the Sun". The Story of French. New York: St. Martin's Press. p. 97. ISBN . LCCN 2006049348. OCLC 219563658. There are more speakers of French-based Creoles than all other Creoles combined (including English), thanks mostly to Haiti, the biggest Creole-speaking nation in the world...
(2003). "Against Creole exceptionalism" (PDF). Language. 79 (2): 391–410. doi:10.1353/lan.2003.0114. (PDF)จากแหล่งเดิมเมื่อ 29 July 2015.
World Education Encyclopedia: A Survey of Educational Systems Worldwide. Detroit, MI: Gale Group. 2002. ISBN .
Daniel, Trenton (6 February 2013). . US News. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 30 July 2017.
Hebblethwaite, Benjamin (2012). (PDF). Journal of Pidgin and Creole Languages. 27:2 (2): 255–302. doi:10.1075/jpcl.27.2.03heb. ISSN 0920-9034. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2015-07-27. สืบค้นเมื่อ 2018-10-18.

อ่านเพิ่ม

Anglade, Pierre (1998). Inventaire Étymologique des Termes Créoles des Caraibes d'origine Africaine (ภาษาฝรั่งเศส). Editions L'Harmattan. ISBN .
(2001). "Morphology in Creole genesis: Linguistics and ideology" (PDF). ใน Kenstowicz, Michael (บ.ก.). Ken Hale: A life in language. Cambridge, Massachusetts: MIT Press. pp. 52–121. ISBN . LCCN 00-061644. OCLC 44702224. (PDF)จากแหล่งเดิมเมื่อ 29 July 2015.
Lang, George (2004). "A Primer of Haitian Literature in Kreyòl ". Research in African Literatures. 35 (2): 128–140. doi:10.1353/ral.2004.0046. ISSN 1527-2044. JSTOR 3821349. S2CID 162026210.

แหล่งข้อมูลอื่น

"Indiana University Creole Institute".
Haitian Creole basic vocabulary (from Wiktionary's Swadesh-list appendix)
Haitian Creole-English dictionary (PDF) 2021-12-16 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน

[NE100-1] Mikael Parkvall, "Världens 100 största språk 2007" (The World's 100 Largest Languages in 2007), in

[Gurevich2004-2] อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ <ref> ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อ Gurevich2004

[3] Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, บ.ก. (2013). "Haitian". Glottolog 2.2. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.

[Dufour-4] Dufour, Fritz, บ.ก. (2017). "Exploring the Possibilities for the Emergence of a Single and Global Native Language". Language Arts & Disciplines. p. 4. สืบค้นเมื่อ 11 October 2020.

[5] (ภาษาฝรั่งเศส และ เฮติครีโอล). Port‑au‑Prince, Haiti: Government of the Republic of Haiti. 8 July 2015. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 28 July 2015. สืบค้นเมื่อ 5 December 2015.

[Valdman2002-6] Valdman, Albert (2002). "Creole: The National Language of Haiti". Footsteps. 2 (4): 36–39. จากแหล่งเดิมเมื่อ 13 July 2015.

[Bonenfant2011-7] Bonenfant, Jacques L. (2011). "History of Haitian-Creole: From Pidgin to Lingua Franca and English Influence on the Language" (PDF). Review of Higher Education and Self-Learning. 3 (11). (PDF)จากแหล่งเดิมเมื่อ 23 March 2015.

[DeGraff2015-8] DeGraff, Michel; Ruggles, Molly (1 August 2014). "A Creole Solution for Haiti's Woes". The New York Times. p. A17. ISSN 0362-4331. จากแหล่งเดิมเมื่อ 6 September 2015. Under the 1987 Constitution, adopted after the overthrow of Jean‑Claude Duvalier’s dictatorship, [Haitian] Creole and French have been the two official languages. But at least 95 percent of the population speaks only Creole.

[Léonidas1995-9] Léonidas, Jean-Robert (1995). Prétendus Créolismes: Le Couteau dans l'Igname [So‑Called Creolisms: The Knife in the Yam] (ภาษาฝรั่งเศส). Montréal: Editions du CIDIHCA. ISBN . LCCN 95207252. OCLC 34851284. 3160860W.

[NadeauBarlow2008-10] ; (2008) [1st pub. 2006]. "Far from the Sun". The Story of French. New York: St. Martin's Press. p. 97. ISBN . LCCN 2006049348. OCLC 219563658. There are more speakers of French-based Creoles than all other Creoles combined (including English), thanks mostly to Haiti, the biggest Creole-speaking nation in the world...

[DeGraff2003-11] (2003). "Against Creole exceptionalism" (PDF). Language. 79 (2): 391–410. doi:10.1353/lan.2003.0114. (PDF)จากแหล่งเดิมเมื่อ 29 July 2015.

[12] World Education Encyclopedia: A Survey of Educational Systems Worldwide. Detroit, MI: Gale Group. 2002. ISBN .

[13] Daniel, Trenton (6 February 2013). . US News. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 30 July 2017.

[14] Hebblethwaite, Benjamin (2012). (PDF). Journal of Pidgin and Creole Languages. 27:2 (2): 255–302. doi:10.1075/jpcl.27.2.03heb. ISSN 0920-9034. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2015-07-27. สืบค้นเมื่อ 2018-10-18.