ชัยปุระ (ฮินดี: जयपुर, อักษรโรมัน: Jaipur) เป็นเมืองหลวงของรัฐราชสถาน ประเทศอินเดีย และยังเป็นเมืองที่มีจำนวนประชากรมากเป็นอันดับที่ 10 ของประเทศอินเดีย (3.1 ล้านคน) ก่อตั้งเมื่อ 17 พฤศจิกายน ค.ศ. 1727 โดยมหาราชาสวาอี ชัยสิงห์ที่ 2 เจ้าครองนครอาเมร์ (Amer) ในปัจจุบันชัยปุระยังเป็นที่รู้จักกันดีในอินเดียว่า "นครสีชมพู"
ชัยปุระ जयपुर ไจปูร์ | |
---|---|
มหานคร | |
ชัยปุระ | |
พิกัด: 26°55′34″N 75°49′25″E / 26.9260°N 75.8235°E | |
ประเทศ | อินเดีย |
รัฐ | ราชสถาน |
อำเภอ | |
การปกครอง | |
• ประเภท | เทศบาล |
• องค์กร | ชัยปุระนครนิคม |
พื้นที่ | |
• ทั้งหมด | 111.8 ตร.กม. (43.2 ตร.ไมล์) |
ความสูง | 431 เมตร (1,414 ฟุต) |
ประชากร (2011) | |
• ทั้งหมด | 3,073,350 คน |
• อันดับ | 10th |
• ความหนาแน่น | 27,000 คน/ตร.กม. (71,000 คน/ตร.ไมล์) |
ภาษา | |
• ราชการ | ฮินดี ราชสถาน ปัญจาบ |
เขตเวลา | () |
ทะเบียนพาหนะ | RJ-14 |
เว็บไซต์ | www |
เมืองแห่งนี้ขึ้นชื่อในด้านการเป็นเมืองอินเดียในยุคก่อนสมัยใหม่ ซึ่งมีขนาดความถนนค่อนข้างกว้างและผังเมืองอันเป็นระเบียบเรียบร้อยแบ่งเป็นช่องตารางจำนวน 6 เขต ซึ่งกั้นโดยถนนที่มีความกว้างกว่า 34 เมตร บริเวณใจกลางเมืองแบ่งผังเมืองเป็นตารางพร้อมถนนล้อมรอบสี่ด้าน โดยแบ่งเป็นห้าเขตล้อมทางด้านทิศตะวันออก ทิศใต้ และทิศตะวันตก (เขตพระราชวัง) และเขตที่หกตั้งอยู่ทางทิศตะวันออก บริเวณเขตพระราชวังประกอบด้วย หมู่วังหะวามหัล, สวนสาธารณะ และทะเลสาบขนาดเล็ก, ป้อมนหครห์) ซึ่งเป็นที่พระราชวังที่ประทับของมหาราชาสไว ชัย สิงห์ที่ 2 ตั้งอยู่บนเชิงเขาทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือของเขตเมืองเก่า และยังมีหอดูดาวชันตรมันตระ ซึ่งได้รับการคัดเลือกเป็นมรดกโลกโดยองค์การยูเนสโก
ชัยปุระตั้งอยู่บนสามเหลี่ยมทองคำของการท่องเที่ยวของอินเดียร่วมกับ เดลี และอัครา ชัยปุระเป็นเมืองที่มีการท่องเที่ยวมากที่สุดแห่งหนึ่งของรัฐราชสถานในปัจจุบัน
ประวัติ
ชัยปุระยุคใหม่นั้นก่อตั้งขึ้นในปี ค.ศ. 1727 โดยวิสัยทัศน์อันกว้างไกลของมหาราชาสวาอี ชัย สิงห์ที่ 2 แห่งอาเมร์ ซึ่งสืบเชื้อสายมาจากราชปุตราชวงศ์กัฉฉวหา (Kachchwaha) ซึ่งปกครองระหว่างปี ค.ศ. 1699–1744 ซึ่งปกครองที่เมืองหลวงชื่อว่า "อาเมร์" (Amber) ตั้งอยู่ห่างจากชัยปุระเป็นระยะทางประมาณ 11 กิโลเมตร โดยเหตุผลในการย้ายเมืองหลวงนั้นเนื่องจากจำนวนประชากรที่เพิ่มขึ้น ซึ่งตามมาด้วยการขาดแคลนแหล่งน้ำที่รุนแรงมากขึ้น พระองค์ได้ทรงศึกษาตำราสถาปัตยกรรมมากมาย พร้อมทั้งที่ปรึกษาต่าง ๆ ก่อนจะทำผังเมืองของชัยปุระ ในที่สุด ด้วยความช่วยเหลือของสถาปนิกคนสำคัญคือ วิทยาธร ภัฏฏาจารย์ จาก ซึ่งต่อมาได้เป็นหัวหน้าสถาปนิกของมหาราชา ซึ่งช่วยวางแผนและออกแบบอาคารต่าง ๆ รวมถึงพระราชวังหลวงใจกลางเมือง พร้อมทั้งกำแพงเมืองอย่างหนาแน่นที่เกิดขึ้นภายหลังสงครามกับจักรวรรดิมราฐา นอกจากนี้พระองค์ยังเป็นผู้ที่รักทางด้านดาราศาสตร์ คณิตศาสตร์ และฟิสิกส์ดาราศาสตร์ ทำให้ชัยปุระนั้นเกิดขึ้นได้อย่างสำเร็จด้วยองค์ประกอบสถาปัตยกรรมตามหลักของ[[วาสตุศาสตร์] และหลักจากตำราอื่น ๆ
การสร้างเมืองเริ่มขึ้นอย่างจริงจังในปี ค.ศ. 1727 ใช้เวลาการสร้างกว่า 4 ปีในการสร้างพระราชวัง ถนน และจัตุรัสต่าง ๆ โดยการสร้างเมืองนี้นั้นอิงจากหลักในตำราซึ่งเป็นศาตร์แห่งสถาปัตยกรรมของอินเดีย โดยแบ่งผังเมืองออกเป็น 9 ส่วนเท่า ๆ กันอย่างตารางหมากรุก โดยสองส่วนเป็นที่ตั้งของพระราชวังต่าง ๆ และสถานที่ราชการต่าง ๆ ส่วนที่เหลืออีก 7 ส่วนนั้นสำหรับประชาชนทั่วไป รอบเมืองถูกล้อมด้วยปราการอย่างแน่นหนาโดยเข้าออกผ่านทางประตูเมืองทั้ง 7 แห่งโดยรอบ
ในปี ค.ศ. 1876 ในรัชสมัยของมหาราชาสวาอี ราม สิงห์ (Sawai Ram Singh) ได้มีพระบัญชาให้ทาสีอาคารบ้านเรือนต่าง ๆ ในเมืองเป็นสีชมพูเพื่อเป็นการต้อนรับเจ้าชายเอ็ดเวิร์ด เจ้าชายแห่งเวลส์ในคราที่เสด็จเยือนชัยปุระอย่างเป็นทางการ ซึ่งสีชมพูนั้นก็ยังคงไว้จนถึงปัจจุบันและได้กลายมาเป็นสัญลักษณ์อันโดดเด่นของชัยปุระจนทุกวันนี้ ต่อมาในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 19 ชัยปุระได้ขยายตัวอย่างรวดเร็ว โดยในปี ค.ศ. 1900 ประชากรทั้งหมดมีประมาณ 160,000,000,000 คน ได้มีการปูพื้นถนนด้วยปูน และยังมีโรงพยาบาลหลายแห่ง อุตสาหกรรมหลักได้แก่ โลหะ และหินอ่อน
สภาพภูมิอากาศ
แผนภูมิแสดงสภาพภูมิอากาศของ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ชัยปุระ (จัยปูร์) () | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ชัยปุระ ตั้งอยู่ในเขต (Hot semi-arid climate) มีปริมาณน้ำฝนเฉลี่ย 650 มิลลิเมตร (26 นิ้ว) ต่อปี โดยส่วนใหญ่ฝนตกในฤดูมรสุมในระหว่างเดือนมิถุนายนถึงกันยายน อุณหภูมิเฉลี่ยนั้นค่อนข้างสูงตลอดทั้งปี ฤดูร้อนอยู่ระหว่างเดือนเมษายนจนถึงต้นเดือนกรกฎาคมซึ่งมักจะมีอุณหภูมิเฉลี่ย 30 องศาเซลเซียส (86 องศาฟาเรนไฮต์) ในฤดูมรสุม มักจะมีผนตกหนักและฟ้าคะนองกระจาย แต่มักจะไม่พบอุทกภัยเกิดขึ้น ในฤดูหนาวระหว่างเดือนพฤศจิกายนถึงกุมภาพันธ์นั้นมีอากาศเย็นสบาย อุณหภูมิเฉลี่ยตั้งแต่ 15 องศาเซลเซียส (59 องศาฟาเรนไฮต์)-18 องศาเซลเซียส (64 องศาฟาเรนไฮต์) และมีอัตราความชื้นต่ำหรือแทบไม่มีเลย อย่างไรก็ตามยังพบคลื่นความเย็นเป็นครั้งคราวที่อาจลดอุณหภูมิลงเกือบถึงศูนย์องศาได้
ข้อมูลภูมิอากาศของชัยปุระ (จัยปูร์) | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
เดือน | ม.ค. | ก.พ. | มี.ค. | เม.ย. | พ.ค. | มิ.ย. | ก.ค. | ส.ค. | ก.ย. | ต.ค. | พ.ย. | ธ.ค. | ทั้งปี |
อุณหภูมิสูงสุดที่เคยบันทึก °C (°F) | 30 (86) | 32 (90) | 40 (104) | 43 (109) | 45 (113) | 43 (109) | 46 (115) | 39 (102) | 39 (102) | 38 (100) | 37 (99) | 32 (90) | 46 (115) |
อุณหภูมิสูงสุดเฉลี่ย °C (°F) | 23 (73) | 26 (79) | 32 (90) | 37 (99) | 40 (104) | 40 (104) | 34 (93) | 32 (90) | 33 (91) | 33 (91) | 29 (84) | 24 (75) | 31.9 (89.5) |
อุณหภูมิต่ำสุดเฉลี่ย °C (°F) | 8 (46) | 11 (52) | 16 (61) | 21 (70) | 25 (77) | 27 (81) | 26 (79) | 24 (75) | 23 (73) | 19 (66) | 13 (55) | 9 (48) | 18.5 (65.3) |
อุณหภูมิต่ำสุดที่เคยบันทึก °C (°F) | 1 (34) | 0 (32) | 5 (41) | 12 (54) | 17 (63) | 21 (70) | 16 (61) | 20 (68) | 19 (66) | 10 (50) | 6 (43) | 3 (37) | 0 (32) |
หยาดน้ำฟ้า มม (นิ้ว) | 8 (0.31) | 12 (0.47) | 6 (0.24) | 4 (0.16) | 16 (0.63) | 66 (2.6) | 216 (8.5) | 231 (9.09) | 80 (3.15) | 23 (0.91) | 3 (0.12) | 3 (0.12) | 668 (26.3) |
แหล่งที่มา: BBC Weather |
ลักษณะประชากร
จากการสำรวจสำมะโนประชากรในปี ค.ศ. 2011 ชัยปุระมีประชากรทั้งหมดรวม 3,073,350 คน อาศัยในเขตเมือง 3,646,590 คน ซึ่งถือเป็นอันดับที่ 10 ของประเทศอินเดีย ประชากรนับถือศาสนาฮินดู ร้อยละ 77, มุสลิม ร้อยละ 17, เชน ร้อยละ 4, คริสต์ ร้อยละ 0.5, และซิกข์ ร้อยละ 0.5
ประชากรร้อยละ 47.49 อาศัยในบริเวณนอกเมือง และร้อยละ 52.51 อยู่ในเขตเมือง อัตราการรู้หนังสือเฉลี่ยของอำเภอชัยปุระคือร้อยละ 76.44 แบ่งเป็นชายร้อยละ 87.27 และหญิงร้อยละ 64.63 ส่วนการแบ่งตามเพศนั้นชัยปุระมีจำนวนประชากรเพศหญิง 898 คน ต่อประชากรชาย 1,000 คน
ภาษาหลักที่ใช้สื่อสารในชัยปุระได้แก่ ภาษาฮินดีและภาษาราชสถาน นอกจากนี้ยังมีการใช้ภาษาอังกฤษและภาษาปัญจาบอีกด้วย และจากรายงานในปี ค.ศ. 2009 สำนักงานอาชญากรรมแห่งชาติ (NCRB-National Crime Records Bureau) ระบุว่า ชัยปุระเป็นเมืองที่อัตราการเกิดอาชญากรรมมากเป็นอันดับที่ 3 ของเมืองในประเทศอินเดียที่มีขนาดประชากรเกินกว่า 1 ล้านคน
การคมนาคม
ทางบก
ทางหลวงหมายเลข 8 เชื่อมระหว่างเดลี กับมุมไบ, ทางหลวงหมายเลข 12 เชื่อมระหว่างเมืองโกตา อำเภอบาราน และทางหลวงหมายเลข 11 ซึ่งเชื่อมระหว่างพิกาเนร์ กับอัครา โดยผ่านที่ชัยปุระ โดยมีความยาวรวมทั้งสิ้น 366 กิโลเมตร
บริษัท Rajasthan State Road Transport Corporation (RSRTC) เป็นผู้ดูแลการเดินรถประจำทางระหว่างเมืองระหว่างรัฐราชสถาน กับนิวเดลี, รัฐอุตตรประเทศ, รัฐมัธยประเทศ, รัฐหรยาณา และรัฐคุชราต
รถประจำทาง
รถประจำทางภายในเมือง (City bus) นั้นให้บริการโดย Jaipur City Transport Services Limited (JCTSL) ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของบริษัท Rajasthan State Road Transport Corporation (RSRTC) ซึ่งเป็นหนึ่งของบริษัทที่จัดตั้งขึ้นในกรอบความร่วมมือ "Jawaharlal Nehru National Urban Renewal Mission" หรือ (JnNURM) โดยให้บริการรถประจำทางมากกว่า 300 คัน โดยมีสถานีหลักจำนวน 3 แห่ง ได้แก่ สถานีไวศาลีนคร (Vaishali Nagar), สถานีวิทยาธรนคร (Vidyadhar Nagar) และสถานีสังฆเนร์ (Sanganer)
รถประจำทางด่วนพิเศษ (BRTS)
โครงการ BRTS หรือ Bus Rapid Transit Service ได้รับการอนุมัติจากรัฐบาลในเดือนสิงหาคม ค.ศ. 2006 โดยให้ Jaipur City Transport Services Limited (JCTSL) เป็นผู้รับสัมปทานการบริหารการเดินรถ
ทางอากาศ
ซึ่งตั้งอยู่ห่างจากตัวเมืองประมาณ 10 กิโลเมตร ซึ่งให้บริการทั้งสายการบินภายในประเทศ และนานาชาติ โดยแบ่งเป็นเทอร์มินัล 1 ใช้สำหรับสายการบินระหว่างประเทศ และในประเทศ ในขณะที่เทอร์มินัล 2 นั้นใช้สำหรับสายการบินภายในประเทศเท่านั้น ในปัจจุบันอาคารเทอร์มินัล 1 นั้นปิดให้บริการเนื่องจากอยู่ในระหว่างโครงการปรับปรุง โดยใช้เทอร์มินัล 2 แทนอย่างเต็มรูปแบบ ในปี ค.ศ. 2009-2010 สนามบินนานาชาติชัยปุระต้อนรับนักท่องเที่ยวแบ่งเป็นต่างประเทศจำนวน 255,704 คน และทั้งหมด 1,267,876 คน ในฤดูหนาวสนามบินแห่งนี้มักเป็นสนามบินสำรองที่ใช้รับเครื่องบินจาก เนื่องจากมักจะมีหมอกลงค่อนข้างหนาเป็นประจำในเดลี
ทางรถไฟ
ชัยปุระนั้นสามารถเดินทางได้โดยมีรถไฟหลายสายที่เชื่อมต่อกับกรุงเดลี และอีกหลาย ๆ เมืองในรัฐราชสถาน และมีโครงข่ายรถไฟใต้ดิน ถือเป็นแห่งที่ 4 ของประเทศอินเดีย ภายหลังโกลกาตา เดลี และบังกาลอร์ ประกอบด้วยทางรถไฟใต้ดินทั้งหมด 2 สาย มีความยาวรวมทั้งสิ้น 32.5 กิโลเมตร จำนวน 29 สถานี
การท่องเที่ยว
ชัยปุระเป็นหนึ่งในเมืองที่มีการท่องเที่ยวมากที่สุดแห่งหนึ่งในประเทศอินเดีย ในปี ค.ศ. 2008 ได้มีการสำรวจโดย Conde Nast Traveller ซึ่งชัยปุระได้ติดอันดับที่เจ็ดของเมืองที่น่าท่องเที่ยวที่สุดในเอเชีย
นอกจากนี้ ชัยปุระ ยังเป็นที่ตั้งของห้องสูทอันหรูหราในโรงแรมที่แพงติดอันดับที่ 2 จากทั้งหมด 15 อันดับของโลก (World's 15 most expensive hotel suites) ซึ่งเป็นห้อง Presidential Suite ของโรงแรมรัช พาเลซ (Raj Palace Hotel) ด้วยราคากว่า US$45,000 ต่อคืน ซึ่งจัดอันดับโดย CNN Go ในปี ค.ศ. 2012
สถานที่ท่องเที่ยวในชัยปุระ เช่น พิพิธภัณฑ์อัลเบิร์ตฮอลล์, หะวามหัล, ชลมหัล, , ป้อมอาเมร์, , ป้อมนหารครห์, ป้อมชัยครห์, , , , , , และ ในบรรดาสถานที่ท่องเที่ยวของชัยปุระ ชันตรมันตระ และ ป้อมอาเมร์ ได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นส่วนหนึ่งของแหล่งมรดกโลกโดยยูเนสโก นอกจากนี้ในชัยปุระยังมีสวนสาธารณะสำคัญคือ และ และมีโรงภาพยนตร์ชื่อดังคือ
เมืองพี่น้อง
เมืองที่เป็นเมืองพี่น้อง ของชัยปุระ ได้แก่:
- ฟรีมอนท์, สหรัฐอเมริกา ตั้งแต่ปี ค.ศ. 1993
- แคลกะรี, แคนาดา ตั้งแต่ปี ค.ศ. 1973
อ้างอิง
- "Provisional Population Totals, Census of India 2011; Cities having population 1 lakh and above" (PDF). Office of the Registrar General & Census Commissioner, India. สืบค้นเมื่อ 26 March 2012.
- "The Jantar Mantar, Jaipur – UNESCO World Heritage Centre". Whc.unesco.org. 31 July 2010. สืบค้นเมื่อ 1 September 2010.
- "History – British History in depth: Edward VII: The First ConstitutionaMonarch". BBC. 5 November 2009. สืบค้นเมื่อ 26 July 2010.
- "World Weather Information Service". สืบค้นเมื่อ 11 December 2009.
- (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2013-08-27. สืบค้นเมื่อ 28 March 2011.
- "JCSTL Website". Jaipurbus.com. สืบค้นเมื่อ 28 March 2011.
- . Jaipurjda.org. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2011-03-26. สืบค้นเมื่อ 28 March 2011.
- . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2011-06-14. สืบค้นเมื่อ 19 February 2011.
- "Flights diverted to Jaipur". Chennai, India: The Hindu. 18 February 2011. สืบค้นเมื่อ 19 February 2011.
- "Jaipur Seventh Best Tourist Destination in Asia – Conde Nast Traveller Survey". Bharatonline.com. สืบค้นเมื่อ 28 March 2011.
- Arnold, Helen "World's 15 most expensive hotel suites" CNN Go. 25 March 2012. Retrieved 2012-04-11
- "Temples of Jaipur". jaipur.org. จากแหล่งเดิมเมื่อ 24 November 2015. สืบค้นเมื่อ 31 October 2015.
- "The Jantar Mantar, Jaipur – UNESCO World Heritage Centre". whc.unesco.org. 31 July 2010. จากแหล่งเดิมเมื่อ 5 October 2010. สืบค้นเมื่อ 1 September 2010.
- อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ
<ref>
ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อJDA
- . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2014-07-08. สืบค้นเมื่อ 2013-06-03.
- "City of Calgary's Sister Cities".
ดูเพิ่ม
บทความนี้ ประกอบด้วยข้อความจากสิ่งพิมพ์ซึ่งปัจจุบันเป็นสาธารณสมบัติ: Chisholm, Hugh, บ.ก. (1911). สารานุกรมบริตานิกา ค.ศ. 1911 (11 ed.). สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเคมบริดจ์. {{}}
: |title=
ไม่มีหรือว่างเปล่า ((help))
- Bhatt, Kavi Shiromani; Shastry, Mathuranath (1948). Jaipur Vaibhawam (History of Jaipur witten in Sanskrit). Re-published in 2002 by Kalanath Shastry, Manjunath Smriti Sansthan, Jaipur.
- Khangarot, R.S., Nathawat, P.S. (1990) Jaigarh- The Invincible Fort of Amber. RBSA Publishers, Jaipur.
- Sachdev, Vibhuti; (2002). Building Jaipur: The Making of an Indian City. Reaktion Books, London. .
- Sarkar, Jadunath (1984). A History of Jaipur. Orient Longman Limited, New Delhi. .
- Volwahsen, Andreas (2001). Cosmic Architecture in India: The Astronomical Monuments of Maharaja Jai Singh II, Prestel Mapin, Munich.
- "Jaipur City (or Jainagar)". . 1909. pp. 399–402.
ดูเพิ่ม
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
chypura hindi जयप र xksrormn Jaipur epnemuxnghlwngkhxngrthrachsthan praethsxinediy aelayngepnemuxngthimicanwnprachakrmakepnxndbthi 10 khxngpraethsxinediy 3 1 lankhn kxtngemux 17 phvscikayn kh s 1727 odymharachaswaxi chysinghthi 2 ecakhrxngnkhrxaemr Amer inpccubnchypurayngepnthiruckkndiinxinediywa nkhrsichmphu chypura जयप र icpurmhankhrtamekhmcakbn hawamhl phiphithphnthxlebirthxll chntrmntra chlmhl pxmxaemrchypuraphikd 26 55 34 N 75 49 25 E 26 9260 N 75 8235 E 26 9260 75 8235praethsxinediyrthrachsthanxaephxkarpkkhrxng praephthethsbal xngkhkrchypurankhrnikhmphunthi thnghmd111 8 tr km 43 2 tr iml khwamsung431 emtr 1 414 fut prachakr 2011 thnghmd3 073 350 khn xndb10th khwamhnaaenn27 000 khn tr km 71 000 khn tr iml phasa rachkarhindi rachsthan pycabekhtewlaUTC 5 30 thaebiynphahnaRJ 14ewbistwww wbr jaipur wbr nic wbr in emuxngaehngnikhunchuxindankarepnemuxngxinediyinyukhkxnsmyihm sungmikhnadkhwamthnnkhxnkhangkwangaelaphngemuxngxnepnraebiyberiybrxyaebngepnchxngtarangcanwn 6 ekht sungknodythnnthimikhwamkwangkwa 34 emtr briewnicklangemuxngaebngphngemuxngepntarangphrxmthnnlxmrxbsidan odyaebngepnhaekhtlxmthangdanthistawnxxk thisit aelathistawntk ekhtphrarachwng aelaekhtthihktngxyuthangthistawnxxk briewnekhtphrarachwngprakxbdwy hmuwnghawamhl swnsatharna aelathaelsabkhnadelk pxmnhkhrh sungepnthiphrarachwngthiprathbkhxngmharachasiw chy singhthi 2 tngxyubnechingekhathangthistawntkechiyngehnuxkhxngekhtemuxngeka aelayngmihxdudawchntrmntra sungidrbkarkhdeluxkepnmrdkolkodyxngkhkaryuensok chypuratngxyubnsamehliymthxngkhakhxngkarthxngethiywkhxngxinediyrwmkb edli aelaxkhra chypuraepnemuxngthimikarthxngethiywmakthisudaehnghnungkhxngrthrachsthaninpccubnprawtithnnsayhlkinchypura rawpi kh s 1875 chypurayukhihmnnkxtngkhuninpi kh s 1727 odywisythsnxnkwangiklkhxngmharachaswaxi chy singhthi 2 aehngxaemr sungsubechuxsaymacakrachputrachwngskchchwha Kachchwaha sungpkkhrxngrahwangpi kh s 1699 1744 sungpkkhrxngthiemuxnghlwngchuxwa xaemr Amber tngxyuhangcakchypuraepnrayathangpraman 11 kiolemtr odyehtuphlinkaryayemuxnghlwngnnenuxngcakcanwnprachakrthiephimkhun sungtammadwykarkhadaekhlnaehlngnathirunaerngmakkhun phraxngkhidthrngsuksatarasthaptykrrmmakmay phrxmthngthipruksatang kxncathaphngemuxngkhxngchypura inthisud dwykhwamchwyehluxkhxngsthapnikkhnsakhykhux withyathr phttacary cak sungtxmaidepnhwhnasthapnikkhxngmharacha sungchwywangaephnaelaxxkaebbxakhartang rwmthungphrarachwnghlwngicklangemuxng phrxmthngkaaephngemuxngxyanghnaaennthiekidkhunphayhlngsngkhramkbckrwrrdimratha nxkcakniphraxngkhyngepnphuthirkthangdandarasastr khnitsastr aelafisiksdarasastr thaihchypurannekidkhunidxyangsaercdwyxngkhprakxbsthaptykrrmtamhlkkhxng wastusastr aelahlkcaktaraxun karsrangemuxngerimkhunxyangcringcnginpi kh s 1727 ichewlakarsrangkwa 4 piinkarsrangphrarachwng thnn aelacturstang odykarsrangemuxngninnxingcakhlkintarasungepnsatraehngsthaptykrrmkhxngxinediy odyaebngphngemuxngxxkepn 9 swnetha knxyangtaranghmakruk odysxngswnepnthitngkhxngphrarachwngtang aelasthanthirachkartang swnthiehluxxik 7 swnnnsahrbprachachnthwip rxbemuxngthuklxmdwyprakarxyangaennhnaodyekhaxxkphanthangpratuemuxngthng 7 aehngodyrxb inpi kh s 1876 inrchsmykhxngmharachaswaxi ram singh Sawai Ram Singh idmiphrabychaihthasixakharbaneruxntang inemuxngepnsichmphuephuxepnkartxnrbecachayexdewird ecachayaehngewlsinkhrathiesdceyuxnchypuraxyangepnthangkar sungsichmphunnkyngkhngiwcnthungpccubnaelaidklaymaepnsylksnxnoddednkhxngchypuracnthukwnni txmainchwngkhriststwrrsthi 19 chypuraidkhyaytwxyangrwderw odyinpi kh s 1900 prachakrthnghmdmipraman 160 000 000 000 khn idmikarpuphunthnndwypun aelayngmiorngphyabalhlayaehng xutsahkrrmhlkidaek olha aelahinxxnsphaphphumixakasaephnphumiaesdngsphaphphumixakaskhxngchypura cypur withixan m kh k ph mi kh em y ph kh mi y k kh s kh k y t kh ph y th kh 8 23 8 12 26 11 6 32 16 4 37 21 16 40 25 66 40 27 216 34 26 231 32 24 80 33 23 23 33 19 3 29 13 3 24 9xunhphumi wdepnxngsaeslesiysprimanhyadnafa wdepnmilliemtrthima India Weather On Webaesdngkhxmulepnmatraxngkvsm kh k ph mi kh em y ph kh mi y k kh s kh k y t kh ph y th kh 0 3 73 46 0 5 79 52 0 2 90 61 0 2 99 70 0 6 104 77 2 6 104 81 8 5 93 79 9 1 90 75 3 1 91 73 0 9 91 66 0 1 84 55 0 1 75 48xunhphumi wdepnxngsafaernihtprimanhyadnafa wdepnniw chypura tngxyuinekht Hot semi arid climate miprimannafnechliy 650 milliemtr 26 niw txpi odyswnihyfntkinvdumrsuminrahwangeduxnmithunaynthungknyayn xunhphumiechliynnkhxnkhangsungtlxdthngpi vdurxnxyurahwangeduxnemsayncnthungtneduxnkrkdakhmsungmkcamixunhphumiechliy 30 xngsaeslesiys 86 xngsafaerniht invdumrsum mkcamiphntkhnkaelafakhanxngkracay aetmkcaimphbxuthkphyekidkhun invduhnawrahwangeduxnphvscikaynthungkumphaphnthnnmixakaseynsbay xunhphumiechliytngaet 15 xngsaeslesiys 59 xngsafaerniht 18 xngsaeslesiys 64 xngsafaerniht aelamixtrakhwamchuntahruxaethbimmiely xyangirktamyngphbkhlunkhwameynepnkhrngkhrawthixacldxunhphumilngekuxbthungsunyxngsaid khxmulphumixakaskhxngchypura cypur eduxn m kh k ph mi kh em y ph kh mi y k kh s kh k y t kh ph y th kh thngpixunhphumisungsudthiekhybnthuk C F 30 86 32 90 40 104 43 109 45 113 43 109 46 115 39 102 39 102 38 100 37 99 32 90 46 115 xunhphumisungsudechliy C F 23 73 26 79 32 90 37 99 40 104 40 104 34 93 32 90 33 91 33 91 29 84 24 75 31 9 89 5 xunhphumitasudechliy C F 8 46 11 52 16 61 21 70 25 77 27 81 26 79 24 75 23 73 19 66 13 55 9 48 18 5 65 3 xunhphumitasudthiekhybnthuk C F 1 34 0 32 5 41 12 54 17 63 21 70 16 61 20 68 19 66 10 50 6 43 3 37 0 32 hyadnafa mm niw 8 0 31 12 0 47 6 0 24 4 0 16 16 0 63 66 2 6 216 8 5 231 9 09 80 3 15 23 0 91 3 0 12 3 0 12 668 26 3 aehlngthima BBC Weatherlksnaprachakrkarnbthuxsasnasasna epxresnthindu 77 muslim 17 echn 4 xun 1 5 khrist 50 xtrakarnbthuxaebngtamsasna idaek sikkh 0 5 phuthth lt 0 5 cakkarsarwcsamaonprachakrinpi kh s 2011 chypuramiprachakrthnghmdrwm 3 073 350 khn xasyinekhtemuxng 3 646 590 khn sungthuxepnxndbthi 10 khxngpraethsxinediy prachakrnbthuxsasnahindu rxyla 77 muslim rxyla 17 echn rxyla 4 khrist rxyla 0 5 aelasikkh rxyla 0 5 prachakrrxyla 47 49 xasyinbriewnnxkemuxng aelarxyla 52 51 xyuinekhtemuxng xtrakarruhnngsuxechliykhxngxaephxchypurakhuxrxyla 76 44 aebngepnchayrxyla 87 27 aelahyingrxyla 64 63 swnkaraebngtamephsnnchypuramicanwnprachakrephshying 898 khn txprachakrchay 1 000 khn phasahlkthiichsuxsarinchypuraidaek phasahindiaelaphasarachsthan nxkcakniyngmikarichphasaxngkvsaelaphasapycabxikdwy aelacakraynganinpi kh s 2009 sanknganxachyakrrmaehngchati NCRB National Crime Records Bureau rabuwa chypuraepnemuxngthixtrakarekidxachyakrrmmakepnxndbthi 3 khxngemuxnginpraethsxinediythimikhnadprachakrekinkwa 1 lankhnkarkhmnakhmpratuthangekhaemuxngthangdwnsay Jaipur KishangarhJaipur BRTSsnambinnanachatichypura thangbk thanghlwnghmayelkh 8 echuxmrahwangedli kbmumib thanghlwnghmayelkh 12 echuxmrahwangemuxngokta xaephxbaran aelathanghlwnghmayelkh 11 sungechuxmrahwangphikaenr kbxkhra odyphanthichypura odymikhwamyawrwmthngsin 366 kiolemtr bristh Rajasthan State Road Transport Corporation RSRTC epnphuduaelkaredinrthpracathangrahwangemuxngrahwangrthrachsthan kbniwedli rthxuttrpraeths rthmthypraeths rthhryana aelarthkhuchrat rthpracathang rthpracathangphayinemuxng City bus nnihbrikarody Jaipur City Transport Services Limited JCTSL sungepnswnhnungkhxngbristh Rajasthan State Road Transport Corporation RSRTC sungepnhnungkhxngbrisththicdtngkhuninkrxbkhwamrwmmux Jawaharlal Nehru National Urban Renewal Mission hrux JnNURM odyihbrikarrthpracathangmakkwa 300 khn odymisthanihlkcanwn 3 aehng idaek sthaniiwsalinkhr Vaishali Nagar sthaniwithyathrnkhr Vidyadhar Nagar aelasthanisngkhenr Sanganer rthpracathangdwnphiess BRTS okhrngkar BRTS hrux Bus Rapid Transit Service idrbkarxnumticakrthbalineduxnsinghakhm kh s 2006 odyih Jaipur City Transport Services Limited JCTSL epnphurbsmpthankarbriharkaredinrth thangxakas sungtngxyuhangcaktwemuxngpraman 10 kiolemtr sungihbrikarthngsaykarbinphayinpraeths aelananachati odyaebngepnethxrminl 1 ichsahrbsaykarbinrahwangpraeths aelainpraeths inkhnathiethxrminl 2 nnichsahrbsaykarbinphayinpraethsethann inpccubnxakharethxrminl 1 nnpidihbrikarenuxngcakxyuinrahwangokhrngkarprbprung odyichethxrminl 2 aethnxyangetmrupaebb inpi kh s 2009 2010 snambinnanachatichypuratxnrbnkthxngethiywaebngepntangpraethscanwn 255 704 khn aelathnghmd 1 267 876 khn invduhnawsnambinaehngnimkepnsnambinsarxngthiichrbekhruxngbincak enuxngcakmkcamihmxklngkhxnkhanghnaepnpracainedli thangrthif chypurannsamarthedinthangidodymirthifhlaysaythiechuxmtxkbkrungedli aelaxikhlay emuxnginrthrachsthan aelamiokhrngkhayrthifitdin thuxepnaehngthi 4 khxngpraethsxinediy phayhlngoklkata edli aelabngkalxr prakxbdwythangrthifitdinthnghmd 2 say mikhwamyawrwmthngsin 32 5 kiolemtr canwn 29 sthanikarthxngethiywchypuraepnhnunginemuxngthimikarthxngethiywmakthisudaehnghnunginpraethsxinediy inpi kh s 2008 idmikarsarwcody Conde Nast Traveller sungchypuraidtidxndbthiecdkhxngemuxngthinathxngethiywthisudinexechiy nxkcakni chypura yngepnthitngkhxnghxngsuthxnhruhrainorngaermthiaephngtidxndbthi 2 cakthnghmd 15 xndbkhxngolk World s 15 most expensive hotel suites sungepnhxng Presidential Suite khxngorngaermrch phaels Raj Palace Hotel dwyrakhakwa US 45 000 txkhun sungcdxndbody CNN Go inpi kh s 2012 sthanthithxngethiywinchypura echn phiphithphnthxlebirthxll hawamhl chlmhl pxmxaemr pxmnharkhrh pxmchykhrh aela inbrrdasthanthithxngethiywkhxngchypura chntrmntra aela pxmxaemr idrbkarkhunthaebiynepnswnhnungkhxngaehlngmrdkolkodyyuensok nxkcakniinchypurayngmiswnsatharnasakhykhux aela aelamiorngphaphyntrchuxdngkhux phiphithphnthxlebirthxll hawamhl chlmhl pxmxaemr pxmchykhrh pxmnharkhrhemuxngphinxngemuxngthiepnemuxngphinxng khxngchypura idaek frimxnth shrthxemrika tngaetpi kh s 1993 aekhlkari aekhnada tngaetpi kh s 1973xangxing Provisional Population Totals Census of India 2011 Cities having population 1 lakh and above PDF Office of the Registrar General amp Census Commissioner India subkhnemux 26 March 2012 The Jantar Mantar Jaipur UNESCO World Heritage Centre Whc unesco org 31 July 2010 subkhnemux 1 September 2010 History British History in depth Edward VII The First ConstitutionaMonarch BBC 5 November 2009 subkhnemux 26 July 2010 World Weather Information Service subkhnemux 11 December 2009 PDF khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2013 08 27 subkhnemux 28 March 2011 JCSTL Website Jaipurbus com subkhnemux 28 March 2011 Jaipurjda org khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2011 03 26 subkhnemux 28 March 2011 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2011 06 14 subkhnemux 19 February 2011 Flights diverted to Jaipur Chennai India The Hindu 18 February 2011 subkhnemux 19 February 2011 Jaipur Seventh Best Tourist Destination in Asia Conde Nast Traveller Survey Bharatonline com subkhnemux 28 March 2011 Arnold Helen World s 15 most expensive hotel suites CNN Go 25 March 2012 Retrieved 2012 04 11 Temples of Jaipur jaipur org cakaehlngedimemux 24 November 2015 subkhnemux 31 October 2015 The Jantar Mantar Jaipur UNESCO World Heritage Centre whc unesco org 31 July 2010 cakaehlngedimemux 5 October 2010 subkhnemux 1 September 2010 xangxingphidphlad payrabu lt ref gt imthuktxng immikarkahndkhxkhwamsahrbxangxingchux JDA khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2014 07 08 subkhnemux 2013 06 03 City of Calgary s Sister Cities duephim bthkhwamni prakxbdwykhxkhwamcaksingphimphsungpccubnepnsatharnsmbti Chisholm Hugh b k 1911 saranukrmbritanika kh s 1911 11 ed sankphimphmhawithyalyekhmbridc a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite encyclopedia title aemaebb Cite encyclopedia cite encyclopedia a title immihruxwangepla help Bhatt Kavi Shiromani Shastry Mathuranath 1948 Jaipur Vaibhawam History of Jaipur witten in Sanskrit Re published in 2002 by Kalanath Shastry Manjunath Smriti Sansthan Jaipur Khangarot R S Nathawat P S 1990 Jaigarh The Invincible Fort of Amber RBSA Publishers Jaipur Sachdev Vibhuti 2002 Building Jaipur The Making of an Indian City Reaktion Books London ISBN 1 86189 137 7 Sarkar Jadunath 1984 A History of Jaipur Orient Longman Limited New Delhi ISBN 81 250 0333 9 Volwahsen Andreas 2001 Cosmic Architecture in India The Astronomical Monuments of Maharaja Jai Singh II Prestel Mapin Munich Jaipur City or Jainagar 1909 pp 399 402 duephimwikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb chypura praethsxinediy rthrachsthan