อำเภอโพธิ์ประทับช้าง

โพธิ์ประทับช้าง เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดพิจิตร

อำเภอโพธิ์ประทับช้าง
อำเภอ
การถอดเสียงอักษรโรมัน
• อักษรโรมัน	Amphoe Pho Prathap Chang
แม่น้ำยมตอนกลาง ที่บริเวณบ้านไผ่ท่าโพใต้ ตำบลไผ่ท่าโพ
คำขวัญ:  นมัสการหลวงพ่อโต ส้มโอลือเลื่อง เมืองพระเจ้าเสือ
แผนที่จังหวัดพิจิตร เน้นอำเภอโพธิ์ประทับช้าง
พิกัด: 16°18′42″N 100°16′30″E / 16.31167°N 100.27500°E / 16.31167; 100.27500
ประเทศ	ไทย
จังหวัด	พิจิตร
พื้นที่
• ทั้งหมด	378.561 ตร.กม. (146.163 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2564)
• ทั้งหมด	43,329 คน
• ความหนาแน่น	114.46 คน/ตร.กม. (296.5 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	66190
รหัสภูมิศาสตร์	6603
ที่ตั้งที่ว่าการ	ที่ว่าการอำเภอโพธิ์ประทับช้าง หมู่ที่ 5 ตำบลโพธิ์ประทับช้าง อำเภอโพธิ์ประทับช้าง จังหวัดพิจิตร 66190
ส่วนหนึ่งของ

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอโพธิ์ประทับช้าง มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียง ดังนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอสามง่าม
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอเมืองพิจิตรและอำเภอตะพานหิน
• ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอบึงนาราง
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอบึงสามัคคี (จังหวัดกำแพงเพชร)

ประวัติ

สมัยกรุงศรีอยุธยา สมเด็จพระเจ้าสุริเยนทราธิบดี (พระศรีสรรเพชญ์ที่ 8) เดินทางจากอยุธยาไปสุโขทัยโดยช้างและมเหสีทรงครรภ์แก่ ระหว่างทางเดินทางถึงบริเวณต้นโพธิ์ริมแม่น้ำได้หยุดพักและประสูติพระโอรส นำรกฝังใต้ต้นอุทุมพร (ต้นมะเดื่อ) จึงให้ชื่อว่า “เจ้าเดื่อ” หรือสมเด็จพระเจ้าเสือ ภายหลังทรงสร้างวัด ณ สถานประสูติ ต่อมาจึงตั้งชื่อว่า “โพธิ์ประทับช้าง” ซึ่งพระเจ้าเสือโปรดให้สร้างขึ้นเพื่อระลึกถึงภูมิชาติที่พระองค์ประสูติในปี พ.ศ. 2242

เดิมท้องที่เป็นส่วนหนึ่งของตำบลวังจิก ตำบลไผ่รอบ ตำบลเมืองเก่า อำเภอเมืองพิจิตร ตำบลไผ่ท่าโพ อำเภอโพทะเล ในปี พ.ศ. 2481 ตำบลวังจิก และตำบลไผ่รอบ ได้ย้ายไปขึ้นกับอำเภอสามง่าม ต่อมาได้มีการโอนตำบลกลับเข้าการปกครองของอำเภอเมืองพิจิตร ในเดือนเมษายน พ.ศ. 2481 ได้โอนตำบลไผ่รอบ จากอำเภอสามง่ามและเดือนกันยายน พ.ศ. 2481 ได้โอนตำบลวังจิก จากอำเภอสามง่าม ทั้ง 2 ตำบลให้กลับมาขึ้นอำเภอเมืองพิจิตรอีกครั้ง และตั้งตำบลโพธิ์ประทับช้างขึ้นในปี พ.ศ. 2490

ต่อมาเมื่อปี พ.ศ. 2509 สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจังหวัดพิจิตร ได้ยื่นเรื่องราวต่อราชการ ขอให้ตั้งกิ่งอำเภอขึ้นที่ตำบลโพธิ์ประทับช้าง โดยเสนอให้รวมท้องที่ตำบลไผ่รอบ ตำบลวังจิก ตำบลโพธิ์ประทับช้าง เพื่อรวมขึ้นเป็นกิ่งอำเภอ ปีต่อมา พ.ศ. 2510 กรมการปกครองได้พิจารณาดำเนินการจัดตั้งกิ่งอำเภอ ซึ่งจังหวัดพิจิตรได้เสนอขอตั้งกิ่งอำเภอโพธิ์ประทับช้างในท้องที่อำเภอเมืองพิจิตร ซึ่งกรมการปกครองบรรจุเข้าแผนการจัดตั้งกิ่งอำเภอและอำเภอระยะ 5 ปี (พ.ศ. 2509 - 2513) และในเดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2510 ทางกระทรวงมหาดไทยประกาศท้องที่ตำบลไผ่รอบ ตำบลวังจิก ตำบลโพธิ์ประทับช้าง ออกมาตั้งเป็น กิ่งอำเภอโพธิ์ประทับช้าง ขึ้นการปกครองกับอำเภอเมืองพิจิตร และขณะจัดตั้งกิ่งอำเภอได้เพียง 5 เดือน เขตตำบลไผ่ท่าโพ ของอำเภอโพทะเล ได้แจ้งแก่ทางราชการว่าประชาชนไปติดต่อราชการกับกิ่งอำเภอโพธิ์ประทับช้าง สะดวกกว่าไปติดต่อกับอำเภอโพทะเล ในเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2510 ทางราชการจึงได้โอนท้องที่ตำบลไผ่ท่าโพ เข้ามาสมทบในการปกครองของทางกิ่งอำเภอ

ในปี พ.ศ. 2513 หมู่ 3–5 และหมู่ 7 ของตำบลบึงนาราง อำเภอโพทะเล ขอเข้าอยู่ในการปกครองของกิ่งอำเภอ เนื่องจากติดต่อราชการสะดวก จึงได้โอนท้องที่ 4 หมู่บ้านมาขึ้นตำบลไผ่ท่าโพ จนกระทั่งเมื่อวันที่ 28 มิถุนายน พ.ศ. 2516 จึงมีพระราชกฤษฎีกาฯ ยกฐานะขึ้นเป็น อำเภอโพธิ์ประทับช้าง และในปี พ.ศ. 2518 ได้แบ่งท้องที่ 6 หมู่บ้านของตำบลไผ่ท่าโพ ตั้งขึ้นเป็นตำบลดงเสือเหลือง และแบ่งท้องที่ 7 หมู่บ้านของตำบลไผ่ท่าโพ ตั้งขึ้นเป็นตำบลเนินสว่าง ในปี พ.ศ. 2520 และใน 12 ปีต่อมาได้จัดตั้งตำบลลำดับสุดท้ายของทางอำเภอ โดยแบ่งท้องที่ตำบลดงเสือเหลือง ตั้งเป็นตำบลทุ่งใหญ่ อำเภอโพธิ์ประทับช้างจึงมีการปกครองทั้งหมด 7 ตำบลจนถึงปัจจุบัน

การแบ่งเขตการปกครอง

การปกครองส่วนภูมิภาค

อำเภอโพธิ์ประทับช้างแบ่งเขตการปกครองย่อยออกเป็น 7 ตำบล 99 หมู่บ้าน ได้แก่

1.	โพธิ์ประทับช้าง				(Pho Prathap Chang)				12 หมู่บ้าน
2.					(Phai Tha Pho)				12 หมู่บ้าน
3.	วังจิก				(Wang Chik)				10 หมู่บ้าน
4.	ไผ่รอบ				(Phai Rop)				18 หมู่บ้าน
5.	ดงเสือเหลือง				(Dong Suea Lueang)				15 หมู่บ้าน
6.	เนินสว่าง				(Noen Sawang)				16 หมู่บ้าน
7.	ทุ่งใหญ่				(Thung Yai)				19 หมู่บ้าน

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอโพธิ์ประทับช้างประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 7 แห่ง ได้แก่

• เทศบาลตำบลโพธิ์ประทับช้าง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลวังจิกทั้งตำบล รวมถึงบางส่วนของตำบลโพธิ์ประทับช้างและตำบลไผ่ท่าโพ
• เทศบาลตำบลไผ่รอบ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลไผ่รอบทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลโพธิ์ประทับช้าง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโพธิ์ประทับช้าง (นอกเขตเทศบาลตำบลโพธิ์ประทับช้าง)
• องค์การบริหารส่วนตำบลไผ่ท่าโพ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลไผ่ท่าโพ (นอกเขตเทศบาลตำบลโพธิ์ประทับช้าง)
• องค์การบริหารส่วนตำบลดงเสือเหลือง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลดงเสือเหลืองทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลเนินสว่าง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเนินสว่างทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลทุ่งใหญ่ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลทุ่งใหญ่ทั้งตำบล

อ้างอิง

1. (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 55 (0 ง): 4073. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-04-06. สืบค้นเมื่อ 2022-09-08. วันที่ 27 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2481
2. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงเขตอำเภอในจังหวัดพิจิตร" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 58 (0 ง): 732. วันที่ 8 เมษายน พ.ศ. 2484
3. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงเขตอำเภอในจังหวัดพิจิตร" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 58 (0 ง): 2841–2842. วันที่ 9 กันยายน พ.ศ. 2484
4. (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 64 (26 ง): 1114–1433. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2011-11-09. สืบค้นเมื่อ 2022-09-08. วันที่ 10 มิถุนายน พ.ศ. 2490
5. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง แบ่งท้องที่ตั้งเป็นกิ่งอำเภอ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 84 (45 ง): 1513. วันที่ 23 พฤษภาคม พ.ศ. 2510
6. "พระราชกฤษฎีกาเปลี่ยนแปลงเขตอำเภอโพทะเลและกิ่งอำเภอโพธิ์ประทับช้าง อำเภอเมืองพิจิตร จังหวัดพิจิตร พ.ศ. ๒๕๑๐" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 84 (114 ก): (ฉบับพิเศษ) 32-34. วันที่ 23 พฤศจิกายน พ.ศ. 2510
7. "พระราชกฤษฎีกาเปลี่ยนแปลงเขตอำเภอโพทะเลและกิ่งอำเภอโพธิ์ประทับช้าง อำเภอเมืองพิจิตร จังหวัดพิจิตร พ.ศ. ๒๕๑๓" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 87 (94 ก): 687–689. วันที่ 13 ตุลาคม พ.ศ. 2513
8. (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 90 (75 ก): (ฉบับพิเศษ) 32-36. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-02-24. สืบค้นเมื่อ 2022-09-08. วันที่ 28 มิถุนายน พ.ศ. 2516
9. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอโพธิ์ประทับช้าง จังหวัดพิจิตร" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 92 (104 ง): 1340–1343.
10. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอโพธิ์ประทับช้าง จังหวัดพิจิตร" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 94 (63 ง): (ฉบับพิเศษ) 5-7.
11. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและกำหนดเขตตำบล ในท้องที่อำเภอโพธิ์ประทับช้าง จังหวัดพิจิตร" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 106 (196 ง): 8482–8487.