วิญญูชน (ศาสนาพุทธ)

สำหรับความหมายอื่น ดู วิญญูชน

วิญญูชน แปลว่า ผู้รู้แจ้ง, ผู้รู้โดยแจ่มแจ้งชัดเจน

วิญญูชน ใช้หมายถึงคนฉลาด, นักปราชญ์ ผู้รอบรู้, ผู้มีปัญญา, ผู้รู้ผิดรู้ชอบ

วิญญูชน คือผู้ประกอบด้วยหลักนักปราชญ์คือ สุ จิ ปุ ลิ ประกอบด้วยปัญญาพินิจ มีหลักโยนิโสมนสิการ คือเป็นผู้ฉลาดในการคิด คิดอย่างถูกวิธี ถูกระบบ พิจารณาไตร่ตรองรอบคอบ แล้วสามารถแยกแยะผิดถูก ชั่วดี ควรไม่ควร เหมาะไม่เหมาะเป็นต้นได้อย่างถูกต้องแจ่มแจ้ง

วิญญูชน เป็นผู้สามารถที่จะรู้ธรรมของพระพุทธเจ้าได้ ดังบทบาลีว่า

ปจจตต เวทิตพโพ วิญญูหิ - พระธรรมอันวิญญูชนจะพึงรู้ได้เฉพาะตน

อ้างอิง

• พระธรรมกิตติวงศ์ (ทองดี สุรเตโช) ป.ธ. ๙ ราชบัณฑิต พจนานุกรมเพื่อการศึกษาพุทธศาสน์ ชุด คำวัด, วัดราชโอรสาราม กรุงเทพฯ พ.ศ. 2548