พระบาอาต

พระบาอาต หรือ พระบาอัฐ (เขมร: បាសាត) พระมหากษัตริย์แห่งจักรวรรดิเขมร ภายใต้การปกครองของสมเด็จพระรามาธิบดีที่ 1 แห่งอาณาจักรอยุธยา

พระบาอาจ
พระมหากษัตริย์พระนคร
ครองราชย์	พ.ศ.1898-1900
รัชกาลก่อนหน้า	พระบาสาต
รัชกาลถัดไป	พระกฎุมบงพิสี
ประสูติ	ไม่ปรากฏ
สวรรคต	พ.ศ.1900
พระนามเต็ม พระบาทสมเด็จพระเจ้าบาอาจ พระนามเดิม เจ้าบาอาจ
ราชวงศ์	ราชวงศ์ตรอซ็อกผแอม
พระราชบิดา	พระบรมลำพงษ์ราชา

พระบาอาต พงศาวดารเขมรในประชุมพงศาวดาร ภาคที่ ๑ ระบุว่าเป็นพระโอรสของพระบรมลำพงษ์ราชา พระมหากษัตริย์เขมรพระองค์ก่อน แต่พงศาวดารเขมร ฉบับนักองค์เองระบุแตกต่างออกไปว่าเป็นพระโอรสของสมเด็จพระรามาธิบดีที่ 1 แห่งอาณาจักรอยุธยา

หลังจากกองทัพอยุธยาซึ่งนำโดยสมเด็จพระบรมราชาธิราช (ขุนหลวงพะงั่ว) สามารถตีนครธม ราชธานีเขมรแตกแล้วสมเด็จพระบรมราชาธิราชจึงแต่งตั้งพระบาสาต พระราชโอรสของพระบรมลำพงษ์ราชาหรือสมเด็จพระรามาธิบดีที่ 1 ขึ้นเป็นพระมหากษัตริย์เขมร เมื่อ พ.ศ. 1895 โดยขึ้นต่ออาณาจักรอยุธยา

ถ้าพระบาอาต เป็นพระโอรสของสมเด็จพระรามาธิบดีที่ 1 จริงสามารถอธิบายการปกครองในลักษณะนี้ได้ว่า สมเด็จพระรามาธิบดีที่ 1 ทรงส่งพระโอรสของพระองค์ทั้ง 3 ไปปกครองจักรวรรดิเขมรแทนพระราชวงศ์เดิม ส่วนหนึ่งเพราะต้องการผนวกอำนาจการปกครองของเขมรให้มาอยู่ภายใต้อำนาจของอยุธยา โดยอาศัยฐานะรัฐเครือญาติ

พระบาอาต ขึ้นครองราชย์สืบต่อจากพระเชษฐาอีก 2 หรือ 3 ปี (พ.ศ. 1897-1900 หรือ 1898-1900) ก็สวรรคตอีกพระองค์หนึ่ง พระกฎุมบงพิสี พระอนุชาอีกพระองค์จึงขึ้นครองราชย์ต่อมาอีก 1 เดือน (ใน พ.ศ. 1900) แล้วพระศรีสุริโยวงษ์ (เจ้าพญากลเมฆ (นักโพรก) ตามพงศาวดารเขมร ฉบับนักองค์เอง) พระราชวงศ์เขมรเดิมจึงได้ครองราชย์สืบต่อมา

อ้างอิง

1. ประวัติ The Series ชุด พระมหากษัตริย์ในอาเซียน ตอน พระบาสาต พระบาอาต และพระกฎุมบงพิสี
2. ราชพงษาวดารกรุงกัมพูชา แปลโดย พันตรีหลวงเรืองเดชอนันต์ (ทองดี ธนรัชต์). นนทบุรี. สำนักพิมพ์ศรีปัญญา. 2550^[]