ปลาข้างใส

ปลามีดโกน ช่วงเวลาที่มีชีวิตอยู่: ยุคต้น-ปัจจุบัน, 60–0Ma PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	Animalia
ไฟลัม:	Chordata
ชั้น:	Actinopterygii
อันดับ:	Syngnathiformes
วงศ์:	Centriscidae
สกุล:
สปีชีส์:	A.  strigatus
ชื่อทวินาม
Aeoliscus strigatus (, 1861)
ชื่อพ้อง
Centriscus strigatus (Günther, 1861)

ปลามีดโกน หรือ ปลาใบมีดโกน หรือ ปลาข้างใส (อังกฤษ: Razorfish, Shrimpfish; ชื่อวิทยาศาสตร์: Aeoliscus strigatus) ปลาทะเลชนิดหนึ่ง ในวงศ์ปลาใบมีดโกน (Centriscidae)

มีรูปร่างเหมือนใบ จะงอยปากยาวมากและงอนขึ้นเล็กน้อย ท้องบาง ผิวเป็นแผ่นกระดูกบาง ด้านท้ายยื่นแหลม ครีบหลัง, ครีบหาง และครีบก้นอยู่ชิดกัน ลำตัวใสเป็นสีชมพูหรือสีเนื้อเหลือบ มีแถบสีดำพาดจากปลายปากจนถึงส่วนท้ายลำตัว

มีความยาวโดยเฉลี่ย 10 เซนติเมตร และสามารถโตเต็มที่ได้ 15 เซนติเมตร พบกระจายพันธุ์อยู่ทั่วไปในแถบ โดยอาศัยอยู่กับปะการัง, กัลปังหา และหนามของเม่นทะเล เพื่อหลบหลีกจากศัตรูผู้ล่า เนื่องจากไม่มีอาวุธอะไรที่จะป้องกันตัวได้ มีพฤติกรรมอาศัยอยู่รวมกันเป็นฝูง จะเอาหัวทิ่มลงพื้นเสมอ และตั้งฉากกับพื้นทะเล แม้แต่จะว่ายน้ำไปไหนมาไหนก็จะไปด้วยลักษณะเช่นนี้เสมอ ในจัดเป็นปลาที่พบได้บ่อยในบางพื้นที่

กินแพลงก์ตอนสัตว์เป็นอาหาร นิยมเลี้ยงกันในพิพิธภัณฑ์สัตว์น้ำ และเป็นปลาสวยงามปัจจุบันสามารถเพาะขยายพันธุ์ได้แล้ว โดยกรมประมง ของประเทศไทย โดยเพาะขยายพันธุ์ในบ่อ ด้วยการให้กิน, เคย และ หลังจากฟักแล้ว ลูกปลาจะเริ่มเห็นตัวเมื่ออายุได้ 12-15 วัน จากนั้นจะย้ายลูกปลาไปไว้ในบ่ออนุบาลต่อไป และเปลี่ยนมาให้ลูกปลากินอาร์ทีเมีย เมื่อปลามีความยาวได้ราว 2 นิ้ว ก็จะกินเคยได้เหมือนปลาวัยโต แต่ลูกปลาที่ยังเล็กอยู่ คืออายุไม่เกิน 15 วัน จะมีการว่ายน้ำเหมือนกับปลาส่วนใหญ่ทั่วไป จนกระทั่งมีรูปร่างเหมือนปลามีดโกน จึงจะอยู่ในลักษณะหัวทิ่ม และเข้ามารวมฝูงกัน

นอกจากนี้แล้ว ปลามีดโกนยังเป็นซากดึกดำบรรพ์ที่มีชีวิตอีกชนิดหนึ่ง เพราะแทบจะไม่ได้เปลี่ยนแปลงรูปร่างเลยมานานกว่า 60 ล้านปีแล้ว ตั้งแต่ยุคต้น เมื่อนำไปเปรียบเทียบกับฟอสซิลบรรพบุรุษของปลาชนิดนี้ที่ขุดพบที่เทือกเขาแอลป์ทางตอนเหนือของอิตาลี

อ้างอิง

1. หน้า 137-144, ครั้งแรกของเมืองไทย เพาะพันธุ์ใบมีดโกน, คอลัมน์ Blue Planet โดย นันทวัฒน์ โชติสุวรรณ. นิตยสาร Aquarium Biz ฉบับที่ 32 ปีที่ 3: กุมภาพันธ์ 2013
2. จาก itis.gov (อังกฤษ)
3. "Eyewitness handbooks Aquarium Fish: The visual guide to more than 500 marine and freshwater fish varieties" By Dick Mills. Page 283
4. หน้า 110, คู่มือปลาทะเล โดย ดร.ชวลิต วิทยานนท์ (ตุลาคม, 2551)
5. สารคดีเกษตร ช่วงเพื่อนเกษตร, "ข่าวเช้า 7 สี". ช่อง 7: พุธที่ 19 ธันวาคม 2555

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ ปลามีดโกน

แหล่งข้อมูลอื่น

ข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับ Aeoliscus strigatus ที่วิกิสปีชีส์

• รูปและข้อมูลเพิ่มเติม (อังกฤษ)