ทอเลม หร อ ทอเลเม ยส ภาษาอ งกฤษ Ptolemy หร อ Ptolemaeus มาจากภาษากร ก Ptolemaios ซ งหมายความว า เช นสงคราม เหม อนสงคราม

ทอเลมี หรือ ทอเลเมียส (ภาษาอังกฤษ: Ptolemy หรือ Ptolemaeus) มาจากภาษากรีก Ptolemaios ซึ่งหมายความว่า “เช่นสงคราม” “เหมือนสงคราม” หรือ “เหมือนนักรบ” ชื่อ “ทอเลมี” หรือ “ทอเลเมียส” เป็นชื่อที่นิยมใช้กันมาก ผู้ที่ใช้ชื่อนี้ที่สำคัญที่สุดก็ได้แก่นักดาราศาสตร์ชาวกรีก-อียิปต์ คลอเดียส ทอเลเมอุส ที่รู้จักกันในนาม “ทอเลมี” และ ทอเลมีที่ 1 โซเตอร์นายทหารคนสนิทของพระเจ้าอเล็กซานเดอร์มหาราชผู้ก่อตั้งราชอาณาจักรทอเลมีและราชวงศ์ทอเลมีในอียิปต์

ที่มาของคำ

ชื่อ “ทอเลมี” ในภาษาอังกฤษมีรากมาจากภาษากรีกโบราณ Ptolemaios ซึ่งหมายความว่า “เช่นสงคราม” “เหมือนสงคราม” หรือ “เหมือนนักรบ” ซึ่งเป็นคำคุณศัพท์มาจากคำว่า “ptolemos” ซึ่งแปลว่า “สงคราม” ซึ่งเป็นคำที่ใช้แบบมหากาพย์ของโฮเมอร์[1]

ชื่อ “Ptolemaios” เปลื่ยนแปลงวิธีสะกดไปตามกาลเวลาและประเทศที่นำไปใช้

ภาษาอาหรับ: Batlemos
ภาษากรีก (อักษรกรีก): Πτολεμαῖος
ภาษากรีก (อักษรละติน): Ptolemaios
ภาษาละติน: Ptolemaeus
ภาษาอียิปต์: ptwȝlmys

ชื่อที่เกี่ยวข้องกับ “ทอเลมี” ก็ได้แก่ “บาร์ ทาลมาอิ” (Bar Talmai) หรือ “ลูกของทอเลมี” ซึ่งแปลงมาเป็นภาษาอิตาลี “บาร์โทโลมีโอ” (Bartolomeo) และ “บาร์โทโลมิว” (Bartholomew) ในภาษาอังกฤษซึ่งเป็นหนึ่งในการวิวัฒนาการของชื่อ “ทอเลมี” ไปเป็นภาษาอื่น ฉะนั้น “ทอเลมี” จึงเป็นชื่อที่เผยแพร่มาจากภาษากรีกไปยังภาษาอื่นๆ ในตะวันออกกลาง และตะวันออกใกล้ ระหว่างตามรอยพระบาทของพระเจ้าอเล็กซานเดอร์มหาราช

ชื่อสำหรับสตรีจากคำเดียวกันคือ ทอเลเมส (Ptolemais)

นามที่เกี่ยวข้องกับ ทอเลมี (Claudius Ptolemaeus)

(Ptolemaic system) - ระบบดาราศาสตร์ตามคำบรรยายของทอเลมี Ptolemaeus.
(Ptolemy world map)- แผนที่โลกโบราณตามคำบรรยายของทอเลมี
(Ptolemy's theorem)- ทฤษฏีคณิตศาสตร์ของทอเลมี
(Ptolemy Cluster)- กลุ่มดาวตามคำบรรยายของทอเลมี

นามที่เกี่ยวข้องกับทอเลมีที่ 1 โซเตอร์

(Ptolemaic period)- สมัยการปกครองของราชวงศ์ทอเลมี
ราชวงศ์ทอเลมี (Ptolemaic dynasty)- ราชวงศ์หนึ่งของอียิปต์ที่ก่อตั้งโดยทอเลมีที่ 1 โซเตอร์
ราชอาณาจักรทอเลมี (Ptolemaic Kingdom) - ราชอาณาจักรที่ก่อตั้งโดยทอเลมีที่ 1 โซเตอร์
(Ptolemais) - เมืองต่างๆ ที่ตั้งตามพระนามของบุคคลในราชวงศ์ทอเลมี

นอกจากนั้นชื่อ “ทอเลมี” ยังใช้กันมากเช่น ชื่อของผู้นำและแม่ทัพชาวกรีก เช่น ทอเลมีแห่งอัลโรรอส กษัตริย์ราชวงศ์ทอเลมีแห่งอียิปต์ หรือ ผู้ชื่อ “ทอเลมี” อื่นๆ เช่น ทอเลมี ดีนสถาปนิกชาวอังกฤษ และการใช้ “ทอเลมี” ในกรณีอื่นๆ เช่น “โครงการทอเลมี” (Ptolemy Project) ซึ่งเป็นโครงการที่อนุญาตให้ศัลยแพทย์ในทวีปแอฟริกาสามารถดึงหนังสือแพทย์ศาสตร์ออนไลน์จากในประเทศแคนาดาได้ซึ่งมีอิทธิพลมาจากห้องสมุดทางแพทย์ศาสตร์ที่อเล็กซานเดรียที่ก่อตั้งโดยทอเลมีที่ 1 โซเตอร์

อ้างอิง

The change from polemos to ptolemos is an example of a type of linguistic compounding called terpsimbrotos. The pt- in ptolemos (vs. earlier polemos) "war" is thought to arise from a re-analysis of the compound word *phere-t-polemos, metathesised to phere-ptolemos. George Dunkel, "Two old problems in Greek: ptolemos and terpsimbrotos", Glotta 70 (1992).
The disciple Nathaniel Bar-Talmai (Bartholomew) is thus thought to have been the son of a Ptolemy.

ดูเพิ่ม

ศัพทมูลวิทยา

[1] The change from polemos to ptolemos is an example of a type of linguistic compounding called terpsimbrotos. The pt- in ptolemos (vs. earlier polemos) "war" is thought to arise from a re-analysis of the compound word *phere-t-polemos, metathesised to phere-ptolemos. George Dunkel, "Two old problems in Greek: ptolemos and terpsimbrotos", Glotta 70 (1992).

[2] The disciple Nathaniel Bar-Talmai (Bartholomew) is thus thought to have been the son of a Ptolemy.