ฉินฉื่อหฺวังตี้ ตามสำเนียงมาตรฐาน หรือ จิ๋นซีฮ่องเต้ ตามสำเนียงอื่น (จีน: 秦始皇帝; พินอิน: Qín Shǐ Huángdì; 280–210 ปีก่อนคริสตกาล) เป็นจักรพรรดิพระองค์แรกแห่งจักรวรรดิจีน[5][5] ทรงก่อตั้งราชวงศ์ฉิน และไม่ทรงใช้ตำแหน่ง หวัง (王) เหมือนพระมหากษัตริย์ในราชวงศ์ชางและราชวงศ์โจวก่อนหน้านี้ แต่ทรงใช้ตำแหน่ง (皇帝) อันเป็นตำแหน่งที่พระมหากษัตริย์จีนทรงใช้สืบ ๆ กันมาอีกสองพันปี
จิ๋นซีฮ่องเต้ | |||||
---|---|---|---|---|---|
จักรพรรดิแห่งจักรวรรดิจีน | |||||
ภาพวาดของพระองค์ วาดในคริสต์ศตวรรษที่ 19 ปรากฏในคัมภีร์ของเกาหลีซึ่งปัจจุบันเก็บรักษาอยู่ที่ ภาพนี้วาดขึ้นโดยอ้างอิงจากภาพเดิมในคัมภีร์ ของจีน | |||||
จักรพรรดิแห่งราชวงศ์ฉิน | |||||
ครองราชย์ | 221–210 ปีก่อนคริสตกาล | ||||
ถัดไป | ฉินเอ้อร์ชื่อ | ||||
พระมหากษัตริย์แห่งรัฐฉิน | |||||
ครองราชย์ | 247– 221 ปีก่อนคริสตกาล | ||||
ก่อนหน้า | ฉินจฺวังเซียง | ||||
ถัดไป | พระองค์เอง | ||||
ประสูติ | 260 ปีก่อนคริสตกาล อิ๋ง เจิ้ง/จ้าว เจิ้ง | ||||
สวรรคต | 210 ปีก่อนคริสตกาล | ||||
ฝังพระศพ | สุสานหลวง ซีอาน | ||||
พระราชบุตร |
| ||||
| |||||
ราชวงศ์ | ราชวงศ์ฉิน | ||||
พระราชบิดา | ฉินจฺวังเซียง | ||||
พระราชมารดา | จ้าว จี |
พระองค์ประสูติในหานตาน เมืองหลวงของรัฐจ้าว มีพระนามเดิมว่า อิ๋ง เจิ้ง (嬴政) หรือ จ้าว เจิ้ง (趙政) พระบิดา คือ พระเจ้าฉินจฺวังเซียง (秦莊襄王) พระมหากษัตริย์แห่งรัฐฉิน พระมารดา คือ จ้าว จี (赵姬) พระองค์ทรงได้รับความอนุเคราะห์จากลฺหวี่ ปู้เหวย์ (呂不韋) พ่อค้าผู้มั่งคั่ง ในการสืบทอดราชบัลลังก์ต่อจากพระบิดา ครั้น 221 ปีก่อนคริสตกาล ขณะพระชนม์ได้ 38 พรรษา พระองค์ทรงพิชิตรัฐอื่น ๆ ได้ทั้งสิ้น และทรงผนวกรวมรัฐเหล่านั้นเข้าเป็นจักรวรรดิอันหนึ่งอันเดียว แล้วทรงขึ้นครองอำนาจในฐานะ หฺวังตี้ พระองค์แรกของจักรวรรดิจีน ในรัชสมัยของพระองค์ แม่ทัพนายกองของพระองค์มีส่วนอย่างมากในการขยายอาณาเขตจักรวรรดิของพระองค์ โดยทำกับชาว (百越) ทางตอนใต้ของรัฐฉู่จนสามารถผนวกหูหนานและกวั่งตงได้เป็นการถาวร และทำกับชาวซฺยงหนู (匈奴) ทาง
พระองค์ยังทรงร่วมกับอัครมหาเสนาบดีหลี่ ซือ (李斯) ในการปฏิรูปขนานใหญ่ในด้านเศรษฐกิจและการเมือง เพื่อทำให้หลักปฏิบัติที่แตกต่างกันไปในรัฐต่าง ๆ แต่เดิมนั้นกลายเป็นมาตรฐานเดียวกัน ประวัติศาสตร์แบบจารีตระบุว่า ในการนี้ ทรงสั่งให้เผาตำราและฆ่าบัณฑิตเป็นอันมาก โครงการอันใหญ่โตของพระองค์นั้นยังรวมถึงการหลอมรวมกำแพงของรัฐต่าง ๆ เข้าเป็นกำแพงเมืองจีนอันหนึ่งอันเดียวกัน และจัดทำเส้นทางสัญจรทางบกให้เป็นหนึ่งเดียวกัน ตลอดจนจัดสร้างสุสานหลวงซึ่งมีขนาดเท่าคนจริงคอยอารักขาอยู่ พระองค์เสวยราชย์อยู่จนเสด็จสวรรคตเมื่อ 210 ปีก่อนคริสตกาล ระหว่างเสด็จเป็นครั้งที่ 5
นักประวัติศาสตร์แบบจารีตมักพรรณนาว่า พระองค์ทรงเป็นผู้ปกครองที่โหดร้าย และเป็นที่เข้มงวด ทั้งนี้ ส่วนหนึ่งเป็นผลมาจากมุมมองในสมัยราชวงศ์ฮั่นที่มีการวิพากษ์วิจารณ์พระองค์อย่างเผ็ดร้อน ทว่า นับแต่กลางคริสต์ศตวรรษที่ 20 เป็นต้นมา นักวิชาการเริ่มตั้งคำถามถึงมุมมองดังกล่าว
อ้างอิง
- Clements 2006, Between pp. 76–77.
- Portal 2007, p. 29.
- Paludan 1998, p. 16.
- Wood, Frances. (2008). China's First Emperor and His Terracotta Warriors, pp. 2-33. Macmillan Publishing, 2008. .
- Müller 2021, "Introduction".
- Sima Qian 2007, pp. 15–20, 82, 99.
- Loewe 2000, p. 654.
บรรณานุกรม
- Clements, Jonathan (2006). The First Emperor of China. Cheltenham: . ISBN .
- (2000). A Biographical Dictionary of the Qin, Former Han and Xin Periods (221 BC - AD 24). Leiden: . ISBN .
- Müller, Claudius Cornelius (29 May 2021). "Qin Shi Huang | Biography, Accomplishments, Family, United China, Tomb, & Facts". Encyclopædia Britannica. Chicago:
- (1998). Chronicle of the Chinese Emperors: The Reign-by-Reign Record of the Rulers of Imperial China. London: . ISBN .
- Portal, Jane (2007). The First Emperor, China's Terracotta Army. London: . ISBN .
- Sima Qian (2007). Records of the Grand Historian: Qin dynasty. แปลโดย Raymond Dawson. . ISBN .
แหล่งข้อมูลอื่น
ก่อนหน้า | จิ๋นซีฮ่องเต้ | ถัดไป | ||
---|---|---|---|---|
ฉินจฺวังเซียง | พระมหากษัตริย์แห่งรัฐฉิน (246–221 ปีก่อนคริสตกาล) | ยกเลิกตำแหน่ง | ||
สถาปนาตำแหน่งใหม่ | จักรพรรดิแห่งจักรวรรดิจีน (221–210 ปีก่อนคริสตกาล) | ฉินเอ้อร์ชื่อ | ||
โจวหนั่น ราชวงศ์โจวตะวันออก | พระมหากษัตริย์แห่งประเทศจีน (221–210 ปีก่อนคริสตกาล) | ฉินเอ้อร์ชื่อ |
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
chinchuxh wngti tamsaeniyngmatrthan hrux cinsihxnget tamsaeniyngxun cin 秦始皇帝 phinxin Qin Shǐ Huangdi 280 210 pikxnkhristkal epnckrphrrdiphraxngkhaerkaehngckrwrrdicin 5 5 thrngkxtngrachwngschin aelaimthrngichtaaehnng hwng 王 ehmuxnphramhakstriyinrachwngschangaelarachwngsocwkxnhnani aetthrngichtaaehnng 皇帝 xnepntaaehnngthiphramhakstriycinthrngichsub knmaxiksxngphnpicinsihxngetckrphrrdiaehngckrwrrdicinphaphwadkhxngphraxngkh wadinkhriststwrrsthi 19 praktinkhmphirkhxngekahlisungpccubnekbrksaxyuthi phaphniwadkhunodyxangxingcakphaphediminkhmphir khxngcinckrphrrdiaehngrachwngschinkhrxngrachy221 210 pikxnkhristkalthdipchinexxrchuxphramhakstriyaehngrthchinkhrxngrachy247 221 pikxnkhristkalkxnhnachinc wngesiyngthdipphraxngkhexngprasuti260 pikxnkhristkal xing ecing caw ecingswrrkht210 pikxnkhristkalfngphrasphsusanhlwng sixanphrarachbutrfusu chinexxrchux huih eka eciyng l hwiphranametmchuxbrrphchn 嬴 chuxtrakul 趙 chuxtw ecing 政 rachwngsrachwngschinphrarachbidachinc wngesiyngphrarachmardacaw ci phraxngkhprasutiinhantan emuxnghlwngkhxngrthcaw miphranamedimwa xing ecing 嬴政 hrux caw ecing 趙政 phrabida khux phraecachinc wngesiyng 秦莊襄王 phramhakstriyaehngrthchin phramarda khux caw ci 赵姬 phraxngkhthrngidrbkhwamxnuekhraahcakl hwi puehwy 呂不韋 phxkhaphumngkhng inkarsubthxdrachbllngktxcakphrabida khrn 221 pikxnkhristkal khnaphrachnmid 38 phrrsa phraxngkhthrngphichitrthxun idthngsin aelathrngphnwkrwmrthehlannekhaepnckrwrrdixnhnungxnediyw aelwthrngkhunkhrxngxanacinthana h wngti phraxngkhaerkkhxngckrwrrdicin inrchsmykhxngphraxngkh aemthphnaykxngkhxngphraxngkhmiswnxyangmakinkarkhyayxanaekhtckrwrrdikhxngphraxngkh odythakbchaw 百越 thangtxnitkhxngrthchucnsamarthphnwkhuhnanaelakwngtngidepnkarthawr aelathakbchaws ynghnu 匈奴 thang phraxngkhyngthrngrwmkbxkhrmhaesnabdihli sux 李斯 inkarptirupkhnanihyindanesrsthkicaelakaremuxng ephuxthaihhlkptibtithiaetktangknipinrthtang aetedimnnklayepnmatrthanediywkn prawtisastraebbcaritrabuwa inkarni thrngsngihephataraaelakhabnthitepnxnmak okhrngkarxnihyotkhxngphraxngkhnnyngrwmthungkarhlxmrwmkaaephngkhxngrthtang ekhaepnkaaephngemuxngcinxnhnungxnediywkn aelacdthaesnthangsycrthangbkihepnhnungediywkn tlxdcncdsrangsusanhlwngsungmikhnadethakhncringkhxyxarkkhaxyu phraxngkheswyrachyxyucnesdcswrrkhtemux 210 pikxnkhristkal rahwangesdcepnkhrngthi 5 nkprawtisastraebbcaritmkphrrnnawa phraxngkhthrngepnphupkkhrxngthiohdray aelaepnthiekhmngwd thngni swnhnungepnphlmacakmummxnginsmyrachwngshnthimikarwiphakswicarnphraxngkhxyangephdrxn thwa nbaetklangkhriststwrrsthi 20 epntnma nkwichakarerimtngkhathamthungmummxngdngklawxangxingClements 2006 Between pp 76 77 Portal 2007 p 29 Paludan 1998 p 16 Wood Frances 2008 China s First Emperor and His Terracotta Warriors pp 2 33 Macmillan Publishing 2008 ISBN 0 312 38112 3 Muller 2021 Introduction Sima Qian 2007 pp 15 20 82 99 Loewe 2000 p 654 brrnanukrmClements Jonathan 2006 The First Emperor of China Cheltenham ISBN 978 0 7509 3960 7 2000 A Biographical Dictionary of the Qin Former Han and Xin Periods 221 BC AD 24 Leiden ISBN 978 90 04 10364 1 Muller Claudius Cornelius 29 May 2021 Qin Shi Huang Biography Accomplishments Family United China Tomb amp Facts Encyclopaedia Britannica Chicago 1998 Chronicle of the Chinese Emperors The Reign by Reign Record of the Rulers of Imperial China London ISBN 978 0 500 05090 3 Portal Jane 2007 The First Emperor China s Terracotta Army London ISBN 978 1 932543 26 1 Sima Qian 2007 Records of the Grand Historian Qin dynasty aeplody Raymond Dawson ISBN 978 0 19 922634 4 aehlngkhxmulxunwikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb cinsihxnget kxnhna cinsihxnget thdipchinc wngesiyng phramhakstriyaehngrthchin 246 221 pikxnkhristkal ykeliktaaehnngsthapnataaehnngihm ckrphrrdiaehngckrwrrdicin 221 210 pikxnkhristkal chinexxrchuxocwhnn rachwngsocwtawnxxk phramhakstriyaehngpraethscin 221 210 pikxnkhristkal chinexxrchux bthkhwamprawtisastrniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldkhk