บทความนี้ยังต้องการเพิ่มเพื่อ |
จอมพล เป็นยศทหารชั้นสูงสุดของกองทัพไทย โดยมียศที่เทียบเท่ากันของทั้งสามเหล่าทัพ ได้แก่ จอมพล (ทหารบก) จอมพลเรือ (ทหารเรือ) และจอมพลอากาศ (ทหารอากาศ) (ตามพระราชบัญญัติยศทหาร พ.ศ. ๒๔๗๙) โดยเป็นยศสูงกว่าพลเอก และเป็นรองแต่เพียงจอมทัพไทยเท่านั้น (จอมทัพเป็นตำแหน่งมิใช่ยศทางการทหาร จอมทัพไทยทรงดำรงยศ จอมพล จอมพลเรือ และ จอมพลอากาศ)
จอมพล | |
---|---|
อินทรธนูจอมพลไทย | |
ธงหมายยศจอมพลไทย | |
ประเทศ | ไทย |
สังกัต | กองทัพบกไทย |
ระดับยศ | ยศห้าดาว |
เทียบยศเนโท | OF-10 |
สถาปนา | พ.ศ. 2431 |
ยศที่สูงกว่า | จอมทัพ |
ยศที่ต่ำกว่า | พลเอก |
ยศที่คล้ายคลึง |
ยศทหารที่พบทั่วไป | ||
ทหารบก | ทหารเรือ | ทหารอากาศ |
---|---|---|
นายทหารชั้นสัญญาบัตร | ||
จอมพล | จอมพลเรือ | จอมพลอากาศ |
พลเอก | พลเรือเอก | พลอากาศเอก |
พลโท | พลเรือโท | พลอากาศโท |
พลตรี | พลเรือตรี | พลอากาศตรี |
พลจัตวา | พลเรือจัตวา | พลอากาศจัตวา |
พันเอก | นาวาเอก | นาวาอากาศเอก |
พันโท | นาวาโท | นาวาอากาศโท |
นาวาตรี | นาวาอากาศตรี | |
ร้อยเอก | เรือเอก | |
เรืออากาศโท | ||
นายทหารชั้นประทวน | ||
พันจ่าเอก | พันจ่าอากาศเอก | |
พันจ่าโท | พันจ่าอากาศโท | |
พันจ่าตรี | พันจ่าอากาศตรี | |
พลอาสาสมัครและทหารเกณฑ์ | ||
สิบตรี | ||
พลทหาร | พลทหารอากาศ |
ปัจจุบัน ผู้บัญชาการทหารสูงสุด ผู้บัญชาการเหล่าทัพ ปลัดกระทรวงกลาโหม ได้รับเงินเดือนอัตราพลเอกพิเศษ
ประวัติ
ยศจอมพลในประเทศไทยมีขึ้นในสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระราชดำริตามแบบธรรมเนียมทหารในต่างประเทศ โดยทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานยศจอมพลแก่ สมเด็จพระราชปิตุลา บรมพงศาภิมุข เจ้าฟ้าภาณุรังษีสว่างวงศ์ กรมพระยาภาณุพันธุวงศ์วรเดช จเรทหารทั่วไป เป็นพระองค์แรก ต่อมาได้โปรดเกล้าฯ พระราชทานยศจอมพลแก่ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงนครไชยศรีสุรเดช เสนาบดีกระทรวงกลาโหม และสมเด็จพระเชษฐาธิราช เจ้าฟ้าจักรพงษ์ภูวนาถ กรมหลวงพิษณุโลกประชานาถ เสนาธิการทหารบก และพระราชทานยศจอมพลเรือแก่ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต เสนาบดีกระทรวงทหารเรือ ต่อมาเมื่อโปรดเกล้าฯ ให้เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ ทรงย้ายมาเป็นเสนาธิการทหารบก ก็ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานยศจอมพลให้ด้วย
ภายหลังการเปลี่ยนแปลงรูปแบบการปกครอง มีการปรับสายการบังคับบัญชาทหาร จากกองทัพน้อย กองพล กรม กองพัน เหลือเพียงระดับกองพัน จึงไม่มีการพระราชทานยศจอมพล จนกระทั่งหลังสงครามโลกครั้งที่สอง ได้มีการขอพระราชทานยศจอมพล จอมพลเรือ และจอมพลอากาศ ให้แก่ผู้ดำรงตำแหน่งผู้บัญชาการทหารสูงสุด และ ยศจอมพลให้แก่ผู้บัญชาการทหารบก ยศจอมพลเรือแก่ผู้บัญชาการทหารเรือ และยศจอมพลอากาศแก่ผู้บัญชาการทหารอากาศ และต่อมาได้มีการขอพระราชทานยศจอมพลสามเหล่าทัพให้เฉพาะผู้ที่ดำรงตำแหน่งผู้บัญชาการทหารสูงสุดเพียงตำแหน่งเดียว
นายทหารผู้ได้รับพระราชทานยศจอมพลคนสุดท้าย คือ จอมพลเกรียงไกร อัตตะนันทน์ เมื่อ พ.ศ. 2515 ภายหลังเหตุการณ์ 14 ตุลาคม 2516 เป็นต้นมา ก็ไม่มีการแต่งตั้งยศจอมพลอีกเลย มีเพียงแต่งตั้งยศ พลเอก พลเรือเอก พลอากาศเอก สามเหล่าทัพ ซึ่งได้โปรดเกล้าฯ พระราชทานแก่ผู้บัญชาการทหารสูงสุดของไทย, ปลัดกระทรวงกลาโหม รวมถึงการพระราชทานยศแบบพิเศษ เช่น พลเอก เปรม ติณสูลานนท์ เมื่อเดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2529 ขณะที่พลเอกเปรมฯ ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม, พลเอก ชาติชาย ชุณหะวัณ เมื่อ พ.ศ. 2531 ขณะที่พลเอกชาติชาย ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม , พลเอก เชษฐา ฐานะจาโร เมื่อ พ.ศ. 2540 อดีตผู้บัญชาการทหารบก ได้รับพระราชทานยศแบบพิเศษ, พลเรือเอก ประพัฒน์ กฤษณจันทร์ เมื่อ พ.ศ. 2534 อดีตผู้บัญชาการทหารเรือและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม ได้รับพระราชทานยศแบบพิเศษ และ พลเอก ธรรมรักษ์ อิศรางกูร ณ อยุธยา เมื่อ พ.ศ. 2546 อดีตรองนายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม ได้รับพระราชทานยศแบบพิเศษ ในการพระราชทานยศจอมพล จะพระราชทานคทาจอมพล ที่มีลักษณะเป็นรูปครุฑพ่าห์ ด้านล่างของด้ามคทาประดิษฐ์เป็นรูปทรงมัณฑ์ 3 ยอด ประดับด้วยแก้วผลึกสีเขียวสลับแดง ที่ด้ามมีจารึกนามจอมพลพร้อมด้วยวันที่ได้รับพระราชทาน
ปัจจุบัน ผู้บัญชาการทหารสูงสุด ผู้บัญชาการเหล่าทัพ ปลัดกระทรวงกลาโหม จะรับเงินเดือนอัตราพลเอกพิเศษ (เทียบเท่าอัตราจอมพลเดิม) แต่ไม่ได้รับพระราชทานยศจอมพล เนื่องจาก ยศจอมพล จอมพลเรือ และ จอมพลอากาศ เป็นยศสำหรับจอมทัพไทยเท่านั้น
เครื่องหมายประจำยศจอมพล
ภาพธงที่แสดงในที่นี้ เป็นธงตามพระราชบัญญัติธง พ.ศ. 2522
- อินทรธนูจอมพลไทย
- ธงหมายยศจอมพลไทย
รายพระนามจอมทัพไทย
พระมหากษัตริย์ไทยทรงดำรงตำแหน่ง จอมทัพไทย ดำรงพระยศจอมพล
พระบรมฉายาลักษณ์ | พระนาม | วันเถลิงถวัลยราชสมบัติ | วันถวายเครื่องหมายพระยศจอมพลทหารบก | วันสิ้นสุดรัชกาล |
---|---|---|---|---|
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว | 1 ตุลาคม พ.ศ. 2411 | 16 พฤศจิกายน พ.ศ. 2446 | 23 ตุลาคม พ.ศ. 2453 (สวรรคต) | |
พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว | 23 ตุลาคม พ.ศ. 2453 | 2 พฤศจิกายน พ.ศ. 2453 | 25 พฤศจิกายน พ.ศ. 2468 (สวรรคต) | |
พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว | 25 พฤศจิกายน พ.ศ. 2468 | 5 ธันวาคม พ.ศ. 2468 | 2 มีนาคม พ.ศ. 2478 (สละราชสมบัติ) | |
พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทร | 2 มีนาคม พ.ศ. 2478 | 7 ธันวาคม พ.ศ. 2488 | 9 มิถุนายน พ.ศ. 2489 (สวรรคต) | |
พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร | 9 มิถุนายน พ.ศ. 2489 | 26 มีนาคม พ.ศ. 2493 | 13 ตุลาคม พ.ศ. 2559 (สวรรคต) | |
พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว | 13 ตุลาคม พ.ศ. 2559 | – | ยังอยู่ในราชสมบัติ |
รายพระนามและรายนามจอมพลในประเทศไทย
สำหรับพระบรมวงศานุวงศ์ชั้นผู้ใหญ่ ซึ่งดำรงพระยศเป็นจอมพล และนายทหารของกองทัพบกไทย กองทัพเรือไทย กองทัพอากาศไทย และกองบัญชาการทหารสูงสุด ซึ่งมียศจอมพล มีทั้งสิ้น 6 พระองค์ และ นายทหารชั้นจอมพลทั้งหมด 11 ท่าน
- สมเด็จพระราชปิตุลา บรมพงศาภิมุข เจ้าฟ้าภาณุรังษีสว่างวงศ์ กรมพระยาภาณุพันธุวงศ์วรเดช
- พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงนครไชยศรีสุรเดช
- สมเด็จพระเชษฐาธิราช เจ้าฟ้าจักรพงษ์ภูวนาถ กรมหลวงพิษณุโลกประชานาถ
- สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต
- สมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก - กองทัพเรือได้ขอพระราชทานพระบรมราชานุญาตถวายพระยศจอมพลเรือเมื่อวันที่ 8 มกราคม พ.ศ. 2541
- สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง
นายทหารชั้นจอมพล 11 ท่าน
- เจ้าพระยาบดินทรเดชานุชิต (หม่อมราชวงศ์อรุณ ฉัตรกุล)
- เจ้าพระยาสุรศักดิ์มนตรี (เจิม แสง-ชูโต)
- แปลก พิบูลสงคราม
- ผิน ชุณหะวัณ
- หลวงยุทธศาสตร์โกศล (ประยูร ยุทธศาสตร์โกศล)
- ฟื้น รณนภากาศ ฤทธาคนี
- สฤษดิ์ ธนะรัชต์
- เฉลิมเกียรติ วัฒนางกูร - ได้รับพระราชทานยศจอมพล หลังจากเสียชีวิตด้วยอุบัติเหตุเครื่องบินตกที่ไต้หวัน เมื่อ พ.ศ. 2503 (ขณะเสียชีวิตมียศเป็นพลอากาศโท ตำแหน่งผู้บัญชาการทหารอากาศ)
- ถนอม กิตติขจร
- เกรียงไกร อัตตะนันทน์ - ได้รับพระราชทานยศจอมพล หลังจากเสียชีวิตด้วยอุบัติเหตุเฮลิคอปเตอร์ตกเมื่อ พ.ศ. 2515 (ขณะเสียชีวิตมียศเป็นพลโท ตำแหน่งแม่ทัพภาคที่ 1)
- ประภาส จารุเสถียร
รายพระนามและรายนามจอมพลทหารบก
วันแต่งตั้ง | ภาพ | จอมพล | เกิด | เสียชีวิต | หมายเหตุ |
---|---|---|---|---|---|
11 ธันวาคม พ.ศ. 2453 | สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าภาณุรังษีสว่างวงศ์ กรมพระภาณุพันธุวงศ์วรเดช ม.จ.ก. น.ร. ป.จ.ว. ร.ว. ส.ร. ม.ป.ช. (ภายหลัง สมเด็จพระราชปิตุลา บรมพงศาภิมุข เจ้าฟ้าภาณุรังษีสว่างวงศ์ กรมพระยาภาณุพันธุวงศ์วรเดช) | 11 มกราคม พ.ศ. 2403 | 13 มิถุนายน พ.ศ. 2471 | นอกจากนี้ยังเป็น จอมพลเรือ เสนาบดีกระทรวงกลาโหม (พ.ศ. 2444–2453) เจ้ากรมยุทธนาธิการ (พ.ศ. 2435–2439; 2442–2444) | |
ก่อน พ.ศ. 2456 | พระเจ้าพี่ยาเธอ กรมหลวงนครไชยศรีสุรเดช ม.จ.ก. น.ร. ป.จ.ว. ร.ว. ป.ช. ป.ม. (ภายหลัง พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงนครไชยศรีสุรเดช) | 7 พฤศจิกายน พ.ศ. 2419 | 4 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2457 | เสนาบดีกระทรวงกลาโหม (พ.ศ. 2453–2457) เจ้ากรมยุทธนาธิการ (พ.ศ. 2444–2453) | |
30 ธันวาคม พ.ศ. 2460 | สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้าจักรพงษ์ภูวนาถ กรมหลวงพิษณุโลกประชานาถ ม.จ.ก. น.ร. ป.จ.ว. ร.ว. ส.ร. ม.ป.ช. (ภายหลัง สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าจักรพงษ์ภูวนาถ กรมหลวงพิษณุโลกประชานาถ) | 3 มีนาคม พ.ศ. 2426 | 13 มิถุนายน พ.ศ. 2463 | เสนาธิการทหารบก | |
30 ธันวาคม พ.ศ. 2460 | เจ้าพระยาบดินทรเดชานุชิต น.ร. ร.ว. ป.จ. ม.ป.ช. ป.ม. ม.ร. | 14 เมษายน พ.ศ. 2399 | 25 สิงหาคม พ.ศ. 2464 | เสนาบดีกระทรวงกลาโหม (พ.ศ. 2456–2464) | |
21 มิถุนายน พ.ศ. 2463 | สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมหลวงนครสวรรค์วรพินิต ม.จ.ก. น.ร. ป.จ.ว. ร.ว. ส.ร. ม.ป.ช. (ภายหลัง สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต) | 29 มิถุนายน พ.ศ. 2424 | 18 มกราคม พ.ศ. 2487 | นอกจากนี้ยังเป็น จอมพลเรือ ผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ (พ.ศ. 2475) เสนาบดีกระทรวงกลาโหม (พ.ศ. 2469–2471) | |
31 มีนาคม พ.ศ. 2469 | เจ้าพระยาสุรศักดิ์มนตรี ป.จ. ป.ช. ป.ม. ร.ป.ฮ. ร.ด.ม. (พ) ร.ด.ม. (ผ) | 28 มีนาคม พ.ศ. 2394 | 1 กรกฎาคม พ.ศ. 2474 | เจ้ากรมทหารบก (พ.ศ. 2433–2435) | |
28 กรกฎาคม พ.ศ. 2484 | หลวงพิบูลสงคราม น.ร. ร.ว. ป.จ. ม.ป.ช. ม.ว.ม. ร.ก. (ภายหลัง แปลก พิบูลสงคราม) | 14 กรกฎาคม พ.ศ. 2440 | 11 มิถุนายน พ.ศ. 2507 | นอกจากนี้ยังเป็น จอมพลเรือ และ จอมพลอากาศ นายกรัฐมนตรี (พ.ศ. 2481–2487; 2491–2500) รัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม (พ.ศ. 2477–2484; 2484–2486; 2492–2500) ผู้บัญชาการทหารสูงสุด (พ.ศ. 2483–2484; 2484–2487) ผู้บัญชาการทหารบก (พ.ศ. 2481–2487; 2490–2491) | |
พ.ศ. 2495 | ผิน ชุณหะวัณ ป.จ. ม.ป.ช. ม.ว.ม. ช.ส. พ.ร.ธ. ช.ร. | 14 ตุลาคม พ.ศ. 2434 | 26 มกราคม พ.ศ. 2516 | นอกจากนี้ยังเป็น พลเรือเอก และ พลอากาศเอก ผู้ใช้อำนาจนายกรัฐมนตรี (พ.ศ. 2490) หัวหน้าคณะทหารแห่งชาติ (พ.ศ. 2490; 2491) รองนายกรัฐมนตรี (พ.ศ. 2494–2499) รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงกลาโหม (พ.ศ. 2497–2498) ผู้บัญชาการทหารบก (พ.ศ. 2491–2497) | |
1 มกราคม พ.ศ. 2499 | สฤษดิ์ ธนะรัชต์ น.ร. ป.จ. ส.ร. ม.ป.ช. ม.ว.ม. ช.ส. | 16 มิถุนายน พ.ศ. 2451 | 8 ธันวาคม พ.ศ. 2506 | นอกจากนี้ยังเป็น จอมพลเรือ และ จอมพลอากาศ นายกรัฐมนตรี (พ.ศ. 2502–2506) หัวหน้าคณะปฏิวัติ (พ.ศ. 2500; 2501–2502) รัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม (พ.ศ. 2500) ผู้บัญชาการทหารสูงสุด (พ.ศ. 2500–2506) ผู้บัญชาการทหารบก (พ.ศ. 2497–2506) | |
10 มกราคม พ.ศ. 2507 | ถนอม กิตติขจร ป.จ. ส.ร. ม.ป.ช. ม.ว.ม. ร.ก. ช.ส. | 11 สิงหาคม พ.ศ. 2454 | 16 มิถุนายน พ.ศ. 2547 | นอกจากนี้ยังเป็น จอมพลเรือ และ จอมพลอากาศ นายกรัฐมนตรี (พ.ศ. 2501; 2506–2514; 2515–2516) (ประธานสภาบริหารคณะปฏิวัติ) (พ.ศ. 2514–2515) รัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม (พ.ศ. 2500–2514; 2515–2516) ผู้บัญชาการทหารสูงสุด (พ.ศ. 2506–2516) ผู้บัญชาการทหารบก (พ.ศ. 2506–2507) | |
6 ตุลาคม พ.ศ. 2515 | เกรียงไกร อัตตะนันทน์ ม.ป.ช. ม.ว.ม. ท.จ. ช.ส. พ.ร.ธ. | 9 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2496 | 28 สิงหาคม พ.ศ. 2515 | เดิมเป็น พลโท ได้รับพระราชทานยศหลังจากถึงแก่อนิจกรรม (แม่ทัพภาคที่ 1) (พ.ศ. 2512–2515) | |
1 มิถุนายน พ.ศ. 2516 | ประภาส จารุเสถียร ป.จ. ส.ร. ม.ป.ช. ม.ว.ม. ร.ด.ม. (ห) ช.ส. | 25 พฤศจิกายน พ.ศ. 2455 | 18 สิงหาคม พ.ศ. 2540 | นอกจากนี้ยังเป็น จอมพลเรือ และ จอมพลอากาศ รองนายกรัฐมนตรี (พ.ศ. 2501; 2506–2514; 2515–2516) (รองประธานสภาบริหารคณะปฏิวัติ) (พ.ศ. 2514–2515) ผู้บัญชาการทหารบก (พ.ศ. 2507–2516) | |
19 สิงหาคม พ.ศ. 2535 | สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ม.จ.ก. น.ร. ป.จ. ม.ป.ช. ม.ว.ม. ป.ภ. (ภายหลัง สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง) | 12 สิงหาคม พ.ศ. 2475 | ยังมีพระชนม์ชีพอยู่ | นอกจากนี้ยังเป็น จอมพลเรือ และ จอมพลอากาศ ผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ (พ.ศ. 2499) ผู้บังคับการพิเศษกรมทหารราบที่ 21 รักษาพระองค์ (พ.ศ. 2502–ปัจจุบัน) |
อ้างอิง
- http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2529/D/093/1.PDF
- http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2531/D/175/3.PDF
- http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2540/B/001/24.PDF
- (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2018-08-03. สืบค้นเมื่อ 2018-12-24.
- (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2018-08-10. สืบค้นเมื่อ 2018-12-24.
- . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2018-06-20. สืบค้นเมื่อ 2018-12-24.
- https://minimore.com/b/rRVZK/6
- (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2016-08-14. สืบค้นเมื่อ 2018-06-15.
- (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2016-08-14. สืบค้นเมื่อ 2018-06-15.
- (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2016-08-14. สืบค้นเมื่อ 2018-06-15.
- (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2016-08-14. สืบค้นเมื่อ 2018-06-15.
- (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2016-08-14. สืบค้นเมื่อ 2018-06-15.
- (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2016-08-14. สืบค้นเมื่อ 2018-06-15.
- . หม่อมเจ้าศุกรวรรณดิศ ดิศกุล และคณะ. 29 มีนาคม 2493. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2022-03-15. สืบค้นเมื่อ 29 กันยายน 2019.
- (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2016-08-14. สืบค้นเมื่อ 2018-06-07.
- ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานยศทหาร (พระยศ จอมพลเรือ ถวายแด่ นายนาวาเอก สมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก) 2011-12-29 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม 115, ตอน 4 ข, 2 มีนาคม พ.ศ. 2541, หน้า 1
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
bthkhwamniyngtxngkarephimaehlngxangxingephuxphisucnkhwamthuktxngkhunsamarthphthnabthkhwamniidodyephimaehlngxangxingtamsmkhwr enuxhathikhadaehlngxangxingxacthuklbxxk haaehlngkhxmul cxmphl praethsithy khaw hnngsuxphimph hnngsux skxlar JSTOR eriynruwacanasaraemaebbnixxkidxyangiraelaemuxir cxmphl epnysthharchnsungsudkhxngkxngthphithy odymiysthiethiybethaknkhxngthngsamehlathph idaek cxmphl thharbk cxmphlerux thharerux aelacxmphlxakas thharxakas tamphrarachbyytiysthhar ph s 2479 odyepnyssungkwaphlexk aelaepnrxngaetephiyngcxmthphithyethann cxmthphepntaaehnngmiichysthangkarthhar cxmthphithythrngdarngys cxmphl cxmphlerux aela cxmphlxakas cxmphlxinthrthnucxmphlithythnghmayyscxmphlithypraeths ithysngktkxngthphbkithyradbysyshadawethiybysenothOF 10sthapnaph s 2431ysthisungkwacxmthphysthitakwaphlexkysthikhlaykhlungcxmphlerux thr cxmphlxakas thx ysthharthiphbthwipthharbk thharerux thharxakasnaythharchnsyyabtrcxmphl cxmphlerux cxmphlxakasphlexk phleruxexk phlxakasexkphloth phleruxoth phlxakasothphltri phleruxtri phlxakastriphlctwa phleruxctwa phlxakasctwaphnexk nawaexk nawaxakasexkphnoth nawaoth nawaxakasothnawatri nawaxakastrirxyexk eruxexkeruxxakasothnaythharchnprathwnphncaexk phncaxakasexkphncaoth phncaxakasothphncatri phncaxakastriphlxasasmkhraelathhareknthsibtriphlthhar phlthharxakas pccubn phubychakarthharsungsud phubychakarehlathph pldkrathrwngklaohm idrbengineduxnxtraphlexkphiessprawtiyscxmphlinpraethsithymikhuninsmyphrabathsmedcphramngkudeklaecaxyuhw thrngphrarachdaritamaebbthrrmeniymthharintangpraeths odythrngphrakrunaoprdekla phrarachthanyscxmphlaek smedcphrarachpitula brmphngsaphimukh ecafaphanurngsiswangwngs krmphrayaphanuphnthuwngswredch certhharthwip epnphraxngkhaerk txmaidoprdekla phrarachthanyscxmphlaek phraecabrmwngsethx krmhlwngnkhrichysrisuredch esnabdikrathrwngklaohm aelasmedcphraechsthathirach ecafackrphngsphuwnath krmhlwngphisnuolkprachanath esnathikarthharbk aelaphrarachthanyscxmphleruxaek smedcphraecabrmwngsethx ecafabriphtrsukhumphnthu krmphrankhrswrrkhwrphinit esnabdikrathrwngthharerux txmaemuxoprdekla ihecafabriphtrsukhumphnthu thrngyaymaepnesnathikarthharbk kthrngphrakrunaoprdekla phrarachthanyscxmphlihdwy phayhlngkarepliynaeplngrupaebbkarpkkhrxng mikarprbsaykarbngkhbbychathhar cakkxngthphnxy kxngphl krm kxngphn ehluxephiyngradbkxngphn cungimmikarphrarachthanyscxmphl cnkrathnghlngsngkhramolkkhrngthisxng idmikarkhxphrarachthanyscxmphl cxmphlerux aelacxmphlxakas ihaekphudarngtaaehnngphubychakarthharsungsud aela yscxmphlihaekphubychakarthharbk yscxmphleruxaekphubychakarthharerux aelayscxmphlxakasaekphubychakarthharxakas aelatxmaidmikarkhxphrarachthanyscxmphlsamehlathphihechphaaphuthidarngtaaehnngphubychakarthharsungsudephiyngtaaehnngediyw naythharphuidrbphrarachthanyscxmphlkhnsudthay khux cxmphlekriyngikr xttannthn emux ph s 2515 phayhlngehtukarn 14 tulakhm 2516 epntnma kimmikaraetngtngyscxmphlxikely miephiyngaetngtngys phlexk phleruxexk phlxakasexk samehlathph sungidoprdekla phrarachthanaekphubychakarthharsungsudkhxngithy pldkrathrwngklaohm rwmthungkarphrarachthanysaebbphiess echn phlexk eprm tinsulannth emuxeduxnkrkdakhm ph s 2529 khnathiphlexkeprm darngtaaehnngnaykrthmntriaelarthmntriwakarkrathrwngklaohm phlexk chatichay chunhawn emux ph s 2531 khnathiphlexkchatichay darngtaaehnngnaykrthmntriaelarthmntriwakarkrathrwngklaohm phlexk echstha thanacaor emux ph s 2540 xditphubychakarthharbk idrbphrarachthanysaebbphiess phleruxexk praphthn kvsncnthr emux ph s 2534 xditphubychakarthhareruxaelarthmntriwakarkrathrwngklaohm idrbphrarachthanysaebbphiess aela phlexk thrrmrks xisrangkur n xyuthya emux ph s 2546 xditrxngnaykrthmntri aelarthmntriwakarkrathrwngklaohm idrbphrarachthanysaebbphiess inkarphrarachthanyscxmphl caphrarachthankhthacxmphl thimilksnaepnrupkhruthphah danlangkhxngdamkhthapradisthepnrupthrngmnth 3 yxd pradbdwyaekwphluksiekhiywslbaedng thidammicaruknamcxmphlphrxmdwywnthiidrbphrarachthan pccubn phubychakarthharsungsud phubychakarehlathph pldkrathrwngklaohm carbengineduxnxtraphlexkphiess ethiybethaxtracxmphledim aetimidrbphrarachthanyscxmphl enuxngcak yscxmphl cxmphlerux aela cxmphlxakas epnyssahrbcxmthphithyethannekhruxnghmaypracayscxmphlphaphthngthiaesdnginthini epnthngtamphrarachbyytithng ph s 2522 xinthrthnucxmphlithy thnghmayyscxmphlithyrayphranamcxmthphithyphramhakstriyithythrngdarngtaaehnng cxmthphithy darngphrayscxmphl phrabrmchayalksn phranam wnethlingthwlyrachsmbti wnthwayekhruxnghmayphrayscxmphlthharbk wnsinsudrchkalphrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhw 1 tulakhm ph s 2411 16 phvscikayn ph s 2446 23 tulakhm ph s 2453 swrrkht phrabathsmedcphramngkudeklaecaxyuhw 23 tulakhm ph s 2453 2 phvscikayn ph s 2453 25 phvscikayn ph s 2468 swrrkht phrabathsmedcphrapkeklaecaxyuhw 25 phvscikayn ph s 2468 5 thnwakhm ph s 2468 2 minakhm ph s 2478 slarachsmbti phrabathsmedcphrapremnthrmhaxannthmhidl phraxthmramathibdinthr 2 minakhm ph s 2478 7 thnwakhm ph s 2488 9 mithunayn ph s 2489 swrrkht phrabathsmedcphramhaphumiphlxdulyedchmharach brmnathbphitr 9 mithunayn ph s 2489 26 minakhm ph s 2493 13 tulakhm ph s 2559 swrrkht phrabathsmedcphrawchireklaecaxyuhw 13 tulakhm ph s 2559 yngxyuinrachsmbtirayphranamaelaraynamcxmphlinpraethsithysahrbphrabrmwngsanuwngschnphuihy sungdarngphraysepncxmphl aelanaythharkhxngkxngthphbkithy kxngthpheruxithy kxngthphxakasithy aelakxngbychakarthharsungsud sungmiyscxmphl mithngsin 6 phraxngkh aela naythharchncxmphlthnghmd 11 than smedcphrarachpitula brmphngsaphimukh ecafaphanurngsiswangwngs krmphrayaphanuphnthuwngswredch phraecabrmwngsethx krmhlwngnkhrichysrisuredch smedcphraechsthathirach ecafackrphngsphuwnath krmhlwngphisnuolkprachanath smedcphraecabrmwngsethx ecafabriphtrsukhumphnthu krmphrankhrswrrkhwrphinit smedcphramhitlathiebsr xdulyedchwikrm phrabrmrachchnk kxngthpheruxidkhxphrarachthanphrabrmrachanuyatthwayphrayscxmphleruxemuxwnthi 8 mkrakhm ph s 2541 smedcphranangecasirikiti phrabrmrachininath phrabrmrachchnniphnpihlwng naythharchncxmphl 11 than ecaphrayabdinthredchanuchit hmxmrachwngsxrun chtrkul ecaphrayasurskdimntri ecim aesng chuot aeplk phibulsngkhram phin chunhawn hlwngyuththsastroksl prayur yuththsastroksl fun rnnphakas vththakhni svsdi thnarcht echlimekiyrti wthnangkur idrbphrarachthanyscxmphl hlngcakesiychiwitdwyxubtiehtuekhruxngbintkthiithwn emux ph s 2503 khnaesiychiwitmiysepnphlxakasoth taaehnngphubychakarthharxakas thnxm kittikhcr ekriyngikr xttannthn idrbphrarachthanyscxmphl hlngcakesiychiwitdwyxubtiehtuehlikhxpetxrtkemux ph s 2515 khnaesiychiwitmiysepnphloth taaehnngaemthphphakhthi 1 praphas caruesthiyrrayphranamaelaraynamcxmphlthharbk wnaetngtng phaph cxmphl ekid esiychiwit hmayehtu11 thnwakhm ph s 2453 smedcphraecabrmwngsethx ecafaphanurngsiswangwngs krmphraphanuphnthuwngswredch m c k n r p c w r w s r m p ch phayhlng smedcphrarachpitula brmphngsaphimukh ecafaphanurngsiswangwngs krmphrayaphanuphnthuwngswredch 11 mkrakhm ph s 2403 13 mithunayn ph s 2471 nxkcakniyngepn cxmphlerux esnabdikrathrwngklaohm ph s 2444 2453 ecakrmyuththnathikar ph s 2435 2439 2442 2444 kxn ph s 2456 phraecaphiyaethx krmhlwngnkhrichysrisuredch m c k n r p c w r w p ch p m phayhlng phraecabrmwngsethx krmhlwngnkhrichysrisuredch 7 phvscikayn ph s 2419 4 kumphaphnth ph s 2457 esnabdikrathrwngklaohm ph s 2453 2457 ecakrmyuththnathikar ph s 2444 2453 30 thnwakhm ph s 2460 smedcphraecanxngyaethx ecafackrphngsphuwnath krmhlwngphisnuolkprachanath m c k n r p c w r w s r m p ch phayhlng smedcphraecabrmwngsethx ecafackrphngsphuwnath krmhlwngphisnuolkprachanath 3 minakhm ph s 2426 13 mithunayn ph s 2463 esnathikarthharbk30 thnwakhm ph s 2460 ecaphrayabdinthredchanuchit n r r w p c m p ch p m m r 14 emsayn ph s 2399 25 singhakhm ph s 2464 esnabdikrathrwngklaohm ph s 2456 2464 21 mithunayn ph s 2463 smedcphraecanxngyaethx ecafabriphtrsukhumphnthu krmhlwngnkhrswrrkhwrphinit m c k n r p c w r w s r m p ch phayhlng smedcphraecabrmwngsethx ecafabriphtrsukhumphnthu krmphrankhrswrrkhwrphinit 29 mithunayn ph s 2424 18 mkrakhm ph s 2487 nxkcakniyngepn cxmphlerux phusaercrachkaraethnphraxngkh ph s 2475 esnabdikrathrwngklaohm ph s 2469 2471 31 minakhm ph s 2469 ecaphrayasurskdimntri p c p ch p m r p h r d m ph r d m ph 28 minakhm ph s 2394 1 krkdakhm ph s 2474 ecakrmthharbk ph s 2433 2435 28 krkdakhm ph s 2484 hlwngphibulsngkhram n r r w p c m p ch m w m r k phayhlng aeplk phibulsngkhram 14 krkdakhm ph s 2440 11 mithunayn ph s 2507 nxkcakniyngepn cxmphlerux aela cxmphlxakas naykrthmntri ph s 2481 2487 2491 2500 rthmntriwakarkrathrwngklaohm ph s 2477 2484 2484 2486 2492 2500 phubychakarthharsungsud ph s 2483 2484 2484 2487 phubychakarthharbk ph s 2481 2487 2490 2491 ph s 2495 phin chunhawn p c m p ch m w m ch s ph r th ch r 14 tulakhm ph s 2434 26 mkrakhm ph s 2516 nxkcakniyngepn phleruxexk aela phlxakasexk phuichxanacnaykrthmntri ph s 2490 hwhnakhnathharaehngchati ph s 2490 2491 rxngnaykrthmntri ph s 2494 2499 rthmntrichwywakarkrathrwngklaohm ph s 2497 2498 phubychakarthharbk ph s 2491 2497 1 mkrakhm ph s 2499 svsdi thnarcht n r p c s r m p ch m w m ch s 16 mithunayn ph s 2451 8 thnwakhm ph s 2506 nxkcakniyngepn cxmphlerux aela cxmphlxakas naykrthmntri ph s 2502 2506 hwhnakhnaptiwti ph s 2500 2501 2502 rthmntriwakarkrathrwngklaohm ph s 2500 phubychakarthharsungsud ph s 2500 2506 phubychakarthharbk ph s 2497 2506 10 mkrakhm ph s 2507 thnxm kittikhcr p c s r m p ch m w m r k ch s 11 singhakhm ph s 2454 16 mithunayn ph s 2547 nxkcakniyngepn cxmphlerux aela cxmphlxakas naykrthmntri ph s 2501 2506 2514 2515 2516 prathansphabriharkhnaptiwti ph s 2514 2515 rthmntriwakarkrathrwngklaohm ph s 2500 2514 2515 2516 phubychakarthharsungsud ph s 2506 2516 phubychakarthharbk ph s 2506 2507 6 tulakhm ph s 2515 ekriyngikr xttannthn m p ch m w m th c ch s ph r th 9 kumphaphnth ph s 2496 28 singhakhm ph s 2515 edimepn phloth idrbphrarachthanyshlngcakthungaekxnickrrm aemthphphakhthi 1 ph s 2512 2515 1 mithunayn ph s 2516 praphas caruesthiyr p c s r m p ch m w m r d m h ch s 25 phvscikayn ph s 2455 18 singhakhm ph s 2540 nxkcakniyngepn cxmphlerux aela cxmphlxakas rxngnaykrthmntri ph s 2501 2506 2514 2515 2516 rxngprathansphabriharkhnaptiwti ph s 2514 2515 phubychakarthharbk ph s 2507 2516 19 singhakhm ph s 2535 smedcphranangecasirikiti phrabrmrachininath m c k n r p c m p ch m w m p ph phayhlng smedcphranangecasirikiti phrabrmrachininath phrabrmrachchnniphnpihlwng 12 singhakhm ph s 2475 yngmiphrachnmchiphxyu nxkcakniyngepn cxmphlerux aela cxmphlxakas phusaercrachkaraethnphraxngkh ph s 2499 phubngkhbkarphiesskrmthharrabthi 21 rksaphraxngkh ph s 2502 pccubn xangxinghttp www ratchakitcha soc go th DATA PDF 2529 D 093 1 PDF http www ratchakitcha soc go th DATA PDF 2531 D 175 3 PDF http www ratchakitcha soc go th DATA PDF 2540 B 001 24 PDF PDF khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2018 08 03 subkhnemux 2018 12 24 PDF khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2018 08 10 subkhnemux 2018 12 24 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2018 06 20 subkhnemux 2018 12 24 https minimore com b rRVZK 6 PDF khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2016 08 14 subkhnemux 2018 06 15 PDF khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2016 08 14 subkhnemux 2018 06 15 PDF khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2016 08 14 subkhnemux 2018 06 15 PDF khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2016 08 14 subkhnemux 2018 06 15 PDF khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2016 08 14 subkhnemux 2018 06 15 PDF khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2016 08 14 subkhnemux 2018 06 15 hmxmecasukrwrrndis diskul aelakhna 29 minakhm 2493 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2022 03 15 subkhnemux 29 knyayn 2019 PDF khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2016 08 14 subkhnemux 2018 06 07 rachkiccanuebksa prakassanknaykrthmntri eruxng phrarachthanysthhar phrays cxmphlerux thwayaed naynawaexk smedcphramhitlathiebsr xdulyedchwikrm phrabrmrachchnk 2011 12 29 thi ewyaebkaemchchin elm 115 txn 4 kh 2 minakhm ph s 2541 hna 1