คุณหมิง

คุนหมิง (จีน: 昆明; พินอิน: Kūnmíng) เป็นเมืองหลวงและเมืองที่ใหญ่ที่สุดของมณฑลยูนนาน ในภาคตะวันตกเฉียงใต้ของประเทศจีน รู้จักกันในนาม หยุนหนานฝู่ มาจนถึงคริสต์ศตวรรษ 1920 ปัจจุบันเป็นนครระดับจังหวัด เป็นศูนย์กลางทางการเมือง เศรษฐกิจ คมนาคม และวัฒนธรรมของมณฑล รวมทั้งเป็นที่ตั้งศูนย์ราชการของมณฑล มีประชากรทั้งจังหวัดในปี ค.ศ. 2014 ประมาณ 6,626,000 คน โดยมีประมาณ 4,575,000 คน ที่อาศัยอยู่ในตัวเมือง คุนหมิงเป็นเมืองที่สำคัญในช่วงสงครามโลกครั้งที่สอง โดยเป็นศูนย์กลางทางทหารของจีน ฐานทัพอากาศอเมริกัน และจุดหมายปลายทางของถนนพม่า คุนหมิงตั้งอยู่บนตอนกลางของ สูงประมาณ 1,900 เมตร (6,234 ฟุต) เหนือระดับน้ำทะเล มีตำแหน่งละติจูดเหนือทรอปิกออฟแคนเซอร์เล็กน้อย ตัวเมืองตั้งอยู่ริมฝั่งทะเลสาบเตียนฉือด้านทิศเหนือ เนื่องจากมีอากาศอบอุ่นตลอดทั้งปี จึงถูกขนานนามว่า "นครแห่งฤดูใบไม้ผลิ"

คุนหมิง 昆明市
นครระดับจังหวัด
ตามเข็มนาฬิกาจากด้านบน: ภาพมุมสูงเมืองคุนหมิง สถานีรถไฟคุนหมิง ทะเลสาบเตียนฉือ และวัดหยวนทง
สมญา:  นครแห่งฤดูใบไม้ผลิ เมืองถัวตง, หยุนหนานฝู่
ที่ตั้งของเมืองคุนหมิง เขตการปกครองในมณฑลยูนนาน
คุนหมิง ที่ตั้งในประเทศจีน
พิกัด: 25°02′36″N 102°42′22″E / 25.04333°N 102.70611°E / 25.04333; 102.70611
ประเทศ	สาธารณรัฐประชาชนจีน
มณฑล	ยูนนาน
(จำนวนเขตปกครองระดับอำเภอ)	14
(จำนวนเขตปกครองระดับตำบล)	137
ก่อตั้ง	ประมาณ 279 ปีก่อนคริสตกาล
เขตที่ตั้งที่ทำการ
	รายการ
การปกครอง
• เลขาธิการพรรค	เฉิง เหลียนหยวน (程连元)
• ผู้ว่าการเมือง	หวัง สี่เหลียง (王喜良)
พื้นที่
• นครระดับจังหวัด	21,015 ตร.กม. (8,114 ตร.ไมล์)
• เขตเมือง  (ค.ศ. 2018)	712 ตร.กม. (275 ตร.ไมล์)
• รวมปริมณฑล	4,615 ตร.กม. (1,782 ตร.ไมล์)
ความสูง	1,892 เมตร (6,207 ฟุต)
ประชากร  (ค.ศ. 2014)
• นครระดับจังหวัด	6,626,000 คน
• ความหนาแน่น	320 คน/ตร.กม. (820 คน/ตร.ไมล์)
• เขตเมือง  (ค.ศ. 2018)	3,895,000 คน
• ความหนาแน่นเขตเมือง	5,500 คน/ตร.กม. (14,000 คน/ตร.ไมล์)
• รวมปริมณฑล	3,891,400 คน
• อันดับในประเทศจีน	อันดับที่ 16
เขตเวลา	(มาตรฐานจีน)
	650000
รหัสพื้นที่
รหัส ISO 3166
ป้ายทะเบียนรถ	云A
จีดีพี (พีพีพี) (ค.ศ. 2014)	$88.631 ล้าน
จีดีพี (พีพีพี) ต่อหัว (ค.ศ. 2014)	$13,418
ดอกไม้ประจำเมือง	Camellia japonica ()
ต้นไม้ประจำเมือง	Magnolia denudata
เว็บไซต์	www.km.gov.cn

ประวัติศาสตร์

อาคารไม้เก่าแก่ กับตึกระฟ้าสมัยใหม่ที่อยู่เบื้องหลัง

ปี พ.ศ. 1308 มีการสร้างเมืองขึ้นในบริเวณนี้ เมืองนี้ได้รับการตั้งชื่อว่า ถัวตง (Tuodong)

ราวศตวรรษที่ 13 มาร์โค โปโล ได้เดินทางมายังดินแดนแห่งนี้ และเขียนบันทึกบอกเล่าความประทับใจ ต่อมาเมืองนี้ถูกเปลี่ยนชื่อเป็น คุนหมิง โดยเหล่าชนชั้นปกครองชาวมองโกลแห่งราชวงศ์หยวนเมื่อปี พ.ศ. 1819

ราวศตวรรษที่ 14 คุนหมิงถูกยึดอำนาจกลับคืนโดยราชวงศ์หมิง และมีการสร้างกำแพงล้อมรอบส่วนที่เป็นเมืองในปัจจุบัน

ในศตวรรษที่ 20 คุนหมิงตกเป็นเป้าของการโจมตีจากกองทัพอากาศหลวงญี่ปุ่นเมื่อครั้งที่บุกจีนแผ่นดินใหญ่

ภูมิศาสตร์

ทะเลสาบเตียนฉือ

ตัวเมืองคุนหมิง มองจากยอดเขาฉางชง (长虫山)

ภาพพาโนรามาของตัวเมืองคุนหมิง มองจากสุสานภูเขายู่อัน (玉安山公墓)

จังหวัดคุนหมิงตั้งอยู่ทางตอนกลางค่อนไปทางตะวันออกของมณฑลยูนนาน ตั้งอยู่ระหว่างละติจูด 24°23' เหนือ และ 26°22' เหนือ และระหว่างลองจิจูด 102°10' ตะวันออก และ 103°40' ตะวันออก มีพื้นที่ทั้งหมด 21,600 ตารางกิโลเมตร ส่วนที่กว้างที่สุดวัดจากตะวันออกไปตะวันตกกว้างประมาณ 140 กิโลเมตร และส่วนที่ยาวที่สุดวัดจากเหนือไปใต้ยาวประมาณ 220 กิโลเมตร

ตัวเมืองคุนหมิงอยู่ในพื้นที่ทะเลสาบอันอุดมสมบูรณ์ ตั้งอยู่ริมฝั่งทิศเหนือของทะเลสาบเตียนฉือ และมีภูเขาล้อมรอบตัวเมืองทั้งด้านเหนือ ตะวันตก และตะวันออก ทะเลสาบเตียนฉือได้รับการขนานนามว่า "ไข่มุกแห่งที่ราบสูง" เป็นทะเลสาบน้ำจืดที่ใหญ่ที่สุดอันดับ 6 ในประเทศจีน และใหญ่ที่สุดในมณฑลยูนนาน ซึ่งมีพื้นที่ประมาณ 340 ตารางกิโลเมตร จังหวัดคุนหมิงตั้งอยู่บน จุดสูงสุดของจังหวัดคุนหมิง คือ สันเขาหม่าจง (马鬃岭) บนภูเขาเจี้ยวจึ (轿子山) ใน ด้วยความสูง 4,247 เมตรจากระดับน้ำทะเล และจุดต่ำสุด คือ จุดบรรจบของและ ใน ด้วยความสูง 695 เมตรจากระดับน้ำทะเล ส่วนพื้นที่ใจกลางเมืองสูง 1,891 เมตรจากระดับน้ำทะเล

ห่างจากใจกลางเมืองไปทางตะวันออกเฉียงใต้ประมาณ 96 กิโลเมตร เป็นที่ตั้งของอุทยานป่าหิน อยู่ใน ซึ่งเป็นภูมิประเทศแบบคาสต์ในจีนตอนใต้ที่ได้รับการพัฒนาจนเป็นสถานที่ท่องเที่ยวที่สำคัญในมณฑลยูนนาน

สภาพภูมิอากาศ

มณฑลยูนนานมีภูมิอากาศเย็นสบาย ฤดูหนาวอากาศไม่หนาวจัดและฤดูร้อนอากาศไม่ร้อนจัด อุณหภูมิเฉลี่ยตลอดปีอยู่ระหว่าง 15–18 องศาเซลเซียส

เขตการปกครอง

นครระดับจังหวัดคุนหมิงแบ่งการปกครองออกเป็น 14 หน่วยย่อย ได้แก่ 7 เขต, 1 นครระดับอำเภอ, 3 อำเภอ และ 3 อำเภอปกครองตนเอง

คุนหมิงมีอาณาเขตติดต่อกับนครฉวี่จิ้งทางทิศตะวันออก, จังหวัดปกครองตนเองชนชาติอาข่าและอี๋ หงเหอ ทางทิศตะวันออกเฉียงใต้, นครยวี่ซีทางทิศตะวันตกเฉียงใต้, จังหวัดปกครองตนเองชนชาติอี๋ ฉู่สยง ทางทิศตะวันตก, นครเจาทงทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือ และติดต่อทางทิศเหนือกับนคร และจังหวัดปกครองตนเองชนชาติอี๋ เหลียงชาน ของมณฑลเสฉวน

แผนที่
ทะเลสาบ เตียนฉือ
ชื่อ	อักษรจีนตัวย่อ	พินอิน	ประชากร (สำมะโนประชากรปี ค.ศ. 2010)	พื้นที่ (ตร.กม.)	ความหนาแน่น (คน/ตร.กม.)
ตัวเมือง
	呈贡区	Chénggòng Qū	310,843	541	574.571
	盘龙区	Pánlóng Qū	809,881	861	2,382.002
	五华区	Wǔhuá Qū	855,521	398	2,149.550
	官渡区	Guāndù Qū	853,371	552	1,545.961
	西山区	Xīshān Qū	753,813	791	952.987
ชานเมือง
	晋宁区	Jìnníng Qū	283,784	1,391	204.014
	东川区	Dōngchuān Qū	271,917	1,674	162.435
เมืองบริวาร
	安宁市	Ānníng Shì	341,341	1,313	259.970
ชนบท
	富民县	Fùmín Xiàn	145,554	1,030	141.314
	宜良县	Yíliáng Xiàn	419,400	1,880	223.085
	嵩明县	Sōngmíng Xiàn	287,095	920	199.095
	石林彝族自治县	Shílín Yízú Zìzhìxiàn	246,220	1,777	138.559
	禄劝彝族苗族自治县	Lùquàn Yízú Miáozú Zìzhìxiàn	396,404	4,378	90.544
	寻甸回族彝族自治县	Xúndiàn Huízú Yízú Zìzhìxiàn	457,068	3,966	115.246

เศรษฐกิจ

คลองในย่านใจกลางเมือง

จากการจัดอันดับเมื่อปี พ.ศ. 2535 เศรษฐกิจของคุนหมิงมีการเจริญเติบโตเป็นอันดับที่ 12 ในบรรดาเมืองทั้งหมดในสาธารณรัฐประชาชนจีน โดยเฉพาะเป็นแหล่งผลิตเกลือและฟอสเฟตที่ดีที่สุดของจีน ในช่วงระหว่าง พ.ศ. 2530 - 2540 เนื่องจากตัวเมืองตั้งอยู่ในส่วนที่ห่างไกลของประเทศ จึงยังไม่ได้รับผลจากกระแสการเร่งรัดพัฒนาเศรษฐกิจของจีนมากนัก จนกระทั่งเมื่อไม่นานมานี้ รัฐบาลจีนได้ให้ความสนใจคุนหมิงมากขึ้น และตั้งใจจะพัฒนาให้เป็นศูนย์กลางการคมนาคมระดับนานาชาติ เพื่อรองรับการคมนาคมขนส่งไปสู่ภูมิภาคเอเชียใต้และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ มีการวางแผนก่อสร้างทางรถไฟและทางหลวงมากมายเพื่อเชื่อมต่อระหว่างคุนหมิงกับไทย เวียดนาม และลาว เพื่อเตรียมเส้นทางคมนาคมขนส่งจากคุนหมิงไปถึงท่าเรือทางทะเลต่าง ๆ

อ้างอิง

1. . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 26 พฤษภาคม 2007. สืบค้นเมื่อ 30 มิถุนายน 2016.
2. Cox, W (2018). Demographia World Urban Areas. 14th Annual Edition (PDF). St. Louis: Demographia. p. 24.
3. Cox, W (2018). Demographia World Urban Areas. 14th Annual Edition (PDF). St. Louis: Demographia. p. 24.
4. "Global Metro Monitor 2014". Brookings Institution. สืบค้นเมื่อ 25 February 2016.
5. "Illuminating China's Provinces, Municipalities and Autonomous Regions". PRC Central Government Official Website. สืบค้นเมื่อ 17 May 2014.
6. 15-2各州市户数、人口数及构成 (2014年) -tjsql.com. www.tjsql.com. สืบค้นเมื่อ 6 March 2016.

แหล่งข้อมูลอื่น

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ คุนหมิง

• เว็บไซต์ราชการเมืองคุนหมิง 2010-12-03 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• เว็บไซต์เมืองคุนหมิง 2018-10-10 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (ภาษาจันและอังกฤษ)
• คู่มือการท่องเที่ยว คุนหมิง จากวิกิท่องเที่ยว (ในภาษาอังกฤษ)