มาตรดาราศาสตร์ (อังกฤษ: Astrometry) หรือ วิชาวัดตำแหน่งดาว เป็นสาขาวิชาหนึ่งของดาราศาสตร์ เกี่ยวข้องกับการตรวจวัดและการอธิบายตำแหน่งและการเคลื่อนที่ของดวงดาวหรือวัตถุท้องฟ้าอื่นๆ ข้อมูลจากการศึกษาในสาขานี้มีความสำคัญอย่างมากในปัจจุบันสำหรับงานวิจัยด้านและจุดกำเนิดของระบบสุริยะ ตลอดจนดาราจักรทางช้างเผือกของเรา
ประวัติ
ประวัติศาสตร์ของวิชาวัดตำแหน่งดาว เชื่อมโยงกับประวัติศาสตร์ของสารบัญแฟ้มดาวฤกษ์ ซึ่งทำให้นักดาราศาสตร์สามารถอ้างอิงกับวัตถุในท้องฟ้า เพื่อให้สามารถติดตามความเคลื่อนไหวของวัตถุเหล่านั้นได้ ย้อนหลังไปถึงฮิปปาร์คอสผู้ซึ่งมีชีวิตอยู่ในช่วงประมาณ 190 BC ได้ใช้สารบัญแฟ้มดาวฤกษ์ของทิโมคาริส และอริสติลลอส รุ่นก่อนหน้าเขาและการค้นพบว่าโลกมีการหมุนควง
โปรแกรมช่วยในการศึกษา
- Astrometrica
- MPO (computer program)
ดูเพิ่ม
- ดาวเทียมฮิปปาร์คอส ขององค์การอวกาศยุโรป
- การนับจำนวนดาวด้วยตาเปล่า
ท้องฟ้านั้นกว้างใหญ่กับเวลากลางคืน ยิ่งแถบชนบทที่ไม่ค่อยมีไฟส่องในเวลากลางคืน ทำให้เห็นดวงดาวชัดเจน เราไม่สามารถระบุตำแหน่งที่แน่นอนของดาว เพราะดาวมีเคลื่อนที่เร็วแบบจำเพาะหรือการเคลื่อนที่ของทรงกลมฟ้า ซึ่งมีการทดลองให้เราสามารถทำการทดลองเองได้ เป็นการสังเกตการณ์ดวงดาวบนท้องฟ้าด้วยตาเปล่า เป็นวิธีง่ายๆที่จะสามารถช่วยให้เราได้รู้ว่า แท้จริงแล้วบนท้องฟ้าที่เรามองเห็นนั้นมีดาว(ประมาณ)กี่ดวง โดยบทความของสสวท ซึ่งสามารถนำไปในการทดลองโดยใช้ตาเปล่ากับอุปกรณ์ที่ประดิษฐ์เองได้ง่ายๆ ดังนี้ วัสดุ-อุปกรณ์
1.กระดาษแข็ง ขนาด25ซม.×25ซม.
2.แผ่นไม้ ขนาด กว้าง4ซม×ยาว60ซม.
3.ไม้บรรทัด
4.กรรไกร
5.ลวดหนีบกระดาษ
6.เทปกาวใส
วิธีทำ
1.นำกระดาษแข็งขนาด 25ซม.×25ซม. มาเจาะช่องตรงกลางออกให้มีขนาดประมาณ 15ซม.×15ซม. ช่องว่างที่คล้ายหน้าต่างนี้จะใช้เป็นช่องสำหรับส่องเพื่อนับดาว
2.วัดความยาวจากปลายแผ่นไม้เข้ามาเป็นระยะ 10ซม. แล้วขีดเส้นเพือทำเครื่องหมายตำแหน่งดังกล่าวบนแผ่นไม้
3.ง้างปลายลวดหนีบกระดาษด้านหนึ่งให้เปิดออก และงอลวดหนีบกระดาษให้เป็นมุมฉาก(90องศา)ใช้เทปใสปิดทับปลายลวดด้านหนึ่งเข้ากับแผ่นไม้ที่ระยะ10ซม. และปิดเทปใสกับปลายลวดอีกด้านหนึ่งเข้ากับกระดาษแข็ง
4.นำอุปกรณ์ที่ประดิษฐ์ได้ไปใช้สังเกตดาว โดยพยายามเลือกบริเวณที่ไม่มีแสงไฟจากถนนหรือบ้านเรือนรบกวน เมื่อปรับสายตาให้ชินกับความมืดแล้วให้ถือปลายไม้ชิดกับดวงตาข้างหนึ่งแล้วสังเกตดาวผ่านช่องหน้าต่างที่เจาะไว้ นับดวงดาวที่สังเกตได้ภายในช่องหน้าต่าง บันทึกไว้
5.เลือกบริเวณที่จะนับดาวบริเวณอื่นอีก2แห่ง ทำเช่นเดียวกับข้อ4.แล้วบันทึกจำนวนดาวที่สังเกตได้ ซึ่งท่านจะได้ข้อมูลจำนวนดาวรวมทั้งหมด3บริเวณ
6.นำค่าของจำนวนดาวที่บันทึกได้ทั้ง3แห่งมาหาค่าเฉลี่ย แล้วนำค่าเฉลี่ยมาคูณด้วย 70 ก็จะได้จำนวนของดวงดาวโดยประมาณที่เราสามารถมองเห็นบนท้องฟ้ายามค่ำคืน ตัวเลข70 มาจากไหน พื้นที่ทั้งหมดบนท้องฟ้ารอบตัวเรามีลักษณะเป็นทรงกลม เมื่อเราใช้อุปกรณ์สำหรับส่องเพื่อนับดาว นั่นหมายถึงเราส่องดูแค่ส่วนหนึ่งของทรงกลมเท่านั้น ถ้าให้ความยาวของแผ่นไม้เป็นรัศมี(R)ของทรงกลมที่เราจะสามารถมองเห็นดาวบนท้องฟ้าได้ทั้งหมด ดังนั้น พื้นที่ผิวทรงกลม=4πr^2 = 4×50×50 =31429 ตารางเซนติเมตร พื้นที่ของช่องหน้าต่างที่เราใช้ส่องดาว=15×15=225ตาราเซนติเมตร ดังนั้น ต้องใช้อุปกรณ์ส่องดาวจำนวนประมาณ = 140อัน จึงจะส่องดาวได้เต็มพื้นที่ผิวทรงกลม แต่เราสามารถมองเห็นท้องฟ้าได้เพียงครึ่งวงกลม(อีกครึ่งนึงอยู่ใต้เท้าไม่สามารถมองเห็นได้) ดังนั้น จึงต้องใช้อุปกรณ์ส่องดาวจำนวน =70อัน จึงจะเห็นดาวทั้งครึ่งทรงกลมได้
ด้วยเหตุผลนี้ เมื่อเราใช้อุปกรณ์ส่องดาวตามที่ประดิษฐ์ได้ จึงต้องนำจำนวนดาวเฉลี่ยมาคูณด้วย70จึงจะเทียบเท่ากับจำนวนดาวบนท้องฟ้า(โดยประมาณ)ที่เรามองเห็นได้
อ้างอิง
อ้างอิง
- http://thaiastro.nectec.or.th/
- . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2017-05-01. สืบค้นเมื่อ 2017-04-28.
- http://earthscience.ipst.ac.th/?p=61813
หนังสืออ่านเพิ่ม
- Kovalevsky, Jean (2004). Fundamentals of Astrometry. Cambridge University Press. ISBN .
{{}}
: ไม่รู้จักพารามิเตอร์|coauthor=
ถูกละเว้น แนะนำ (|author=
) ((help)) - Walter, Hans G. (2000). Astrometry of fundamental catalogues: the evolution from optical to radio reference frames. New York: Springer. ISBN .
- Kovalevsky, Jean (1995). Modern Astrometry. Berlin; New York: Springer. .
แหล่งข้อมูลอื่น
- http://ad.usno.navy.mil/ Astrometry Department of the U.S. Naval Observatory
- . University of Virginia Department of Astronomy. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2006-08-26. สืบค้นเมื่อ 2006-08-10.
- http://www.nasa.gov/vision/universe/solarsystem/planet_like_body.html 2007-11-30 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- http://www.space.com/scienceastronomy/quaoar_discovery_021007.html
- http://www.gps.caltech.edu/~mbrown Mike Brown's Caltech Home Page
- http://www.gps.caltech.edu/%7Embrown/papers/ps/sedna.pdf Scientific Paper describing Sedna's discovery
- http://www.rssd.esa.int/index.php?project=HIPPARCOS
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
matrdarasastr xngkvs Astrometry hrux wichawdtaaehnngdaw epnsakhawichahnungkhxngdarasastr ekiywkhxngkbkartrwcwdaelakarxthibaytaaehnngaelakarekhluxnthikhxngdwngdawhruxwtthuthxngfaxun khxmulcakkarsuksainsakhanimikhwamsakhyxyangmakinpccubnsahrbnganwicydanaelacudkaenidkhxngrabbsuriya tlxdcndarackrthangchangephuxkkhxngeraphaphprakxbkhxngkarichxinetxrefxormietxrinchwngkhwamyawkhlunaesngephuxtrwcsxbtaaehnngthiaemnyakhxngdaw idrbkhwamxnuekhraahcak NASA JPL Caltechprawtiprawtisastrkhxngwichawdtaaehnngdaw echuxmoyngkbprawtisastrkhxngsarbyaefmdawvks sungthaihnkdarasastrsamarthxangxingkbwtthuinthxngfa ephuxihsamarthtidtamkhwamekhluxnihwkhxngwtthuehlannid yxnhlngipthunghipparkhxsphusungmichiwitxyuinchwngpraman 190 BC idichsarbyaefmdawvkskhxngthiomkharis aelaxristillxs runkxnhnaekhaaelakarkhnphbwaolkmikarhmunkhwngopraekrmchwyinkarsuksaAstrometrica MPO computer program duephimdawethiymhipparkhxs khxngxngkhkarxwkasyuorp karnbcanwndawdwytaepla thxngfannkwangihykbewlaklangkhun yingaethbchnbththiimkhxymiifsxnginewlaklangkhun thaihehndwngdawchdecn eraimsamarthrabutaaehnngthiaennxnkhxngdaw ephraadawmiekhluxnthierwaebbcaephaahruxkarekhluxnthikhxngthrngklmfa sungmikarthdlxngiherasamarththakarthdlxngexngid epnkarsngektkarndwngdawbnthxngfadwytaepla epnwithingaythicasamarthchwyiheraidruwa aethcringaelwbnthxngfathieramxngehnnnmidaw praman kidwng odybthkhwamkhxngsswth sungsamarthnaipinkarthdlxngodyichtaeplakbxupkrnthipradisthexngidngay dngni wsdu xupkrn 1 kradasaekhng khnad25sm 25sm 2 aephnim khnad kwang4sm yaw60sm 3 imbrrthd 4 krrikr 5 lwdhnibkradas 6 ethpkawis withitha 1 nakradasaekhngkhnad 25sm 25sm maecaachxngtrngklangxxkihmikhnadpraman 15sm 15sm chxngwangthikhlayhnatangnicaichepnchxngsahrbsxngephuxnbdaw 2 wdkhwamyawcakplayaephnimekhamaepnraya 10sm aelwkhidesnephuxthaekhruxnghmaytaaehnngdngklawbnaephnim 3 ngangplaylwdhnibkradasdanhnungihepidxxk aelangxlwdhnibkradasihepnmumchak 90xngsa ichethpispidthbplaylwddanhnungekhakbaephnimthiraya10sm aelapidethpiskbplaylwdxikdanhnungekhakbkradasaekhng 4 naxupkrnthipradisthidipichsngektdaw odyphyayameluxkbriewnthiimmiaesngifcakthnnhruxbaneruxnrbkwn emuxprbsaytaihchinkbkhwammudaelwihthuxplayimchidkbdwngtakhanghnungaelwsngektdawphanchxnghnatangthiecaaiw nbdwngdawthisngektidphayinchxnghnatang bnthukiw 5 eluxkbriewnthicanbdawbriewnxunxik2aehng thaechnediywkbkhx4 aelwbnthukcanwndawthisngektid sungthancaidkhxmulcanwndawrwmthnghmd3briewn 6 nakhakhxngcanwndawthibnthukidthng3aehngmahakhaechliy aelwnakhaechliymakhundwy 70 kcaidcanwnkhxngdwngdawodypramanthierasamarthmxngehnbnthxngfayamkhakhun twelkh70 macakihn phunthithnghmdbnthxngfarxbtweramilksnaepnthrngklm emuxeraichxupkrnsahrbsxngephuxnbdaw nnhmaythungerasxngduaekhswnhnungkhxngthrngklmethann thaihkhwamyawkhxngaephnimepnrsmi R khxngthrngklmthieracasamarthmxngehndawbnthxngfaidthnghmd dngnn phunthiphiwthrngklm 4pr 2 4 50 50 31429 tarangesntiemtr phunthikhxngchxnghnatangthieraichsxngdaw 15 15 225taraesntiemtr dngnn txngichxupkrnsxngdawcanwnpraman 140xn cungcasxngdawidetmphunthiphiwthrngklm aeterasamarthmxngehnthxngfaidephiyngkhrungwngklm xikkhrungnungxyuitethaimsamarthmxngehnid dngnn cungtxngichxupkrnsxngdawcanwn 70xn cungcaehndawthngkhrungthrngklmid xupkrnnbdawdwyehtuphlni emuxeraichxupkrnsxngdawtamthipradisthid cungtxngnacanwndawechliymakhundwy70cungcaethiybethakbcanwndawbnthxngfa odypraman thieramxngehnid xangxingxangxinghttp thaiastro nectec or th khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2017 05 01 subkhnemux 2017 04 28 http earthscience ipst ac th p 61813 hnngsuxxanephim Kovalevsky Jean 2004 Fundamentals of Astrometry Cambridge University Press ISBN 0 521 64216 7 a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite book title aemaebb Cite book cite book a imruckpharamietxr coauthor thuklaewn aenana author help Walter Hans G 2000 Astrometry of fundamental catalogues the evolution from optical to radio reference frames New York Springer ISBN 3540674365 Kovalevsky Jean 1995 Modern Astrometry Berlin New York Springer ISBN 354042380X aehlngkhxmulxunhttp ad usno navy mil Astrometry Department of the U S Naval Observatory University of Virginia Department of Astronomy khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2006 08 26 subkhnemux 2006 08 10 http www nasa gov vision universe solarsystem planet like body html 2007 11 30 thi ewyaebkaemchchin http www space com scienceastronomy quaoar discovery 021007 html http www gps caltech edu mbrown Mike Brown s Caltech Home Page http www gps caltech edu 7Embrown papers ps sedna pdf Scientific Paper describing Sedna s discovery http www rssd esa int index php project HIPPARCOS bthkhwamdarasastrniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldkhk