เจอราร์ด ไคเปอร์

เจอราร์ด ปีเตอร์ ไคเปอร์ (อังกฤษ: Gerard Peter Kuiper) ชื่อเกิดคือ แคร์ริต ปีเตอร์ เกยเปอร์ (ดัตช์: Gerrit Pieter Kuiper; 7 ธันวาคม พ.ศ. 2448 — 23 ธันวาคม พ.ศ. 2516) เป็นนักดาราศาสตร์ชาวดัตช์สัญชาติอเมริกัน เป็นผู้ค้นพบดาวเคราะห์น้อยในแถบไคเปอร์ รวมทั้งเทห์ฟ้าและสภาพของเทห์ฟ้ามากมาย ซึ่งช่วยขยายความเข้าใจในระบบสุริยะและดาวเคราะห์ในระบบสุริยะ

เจอราร์ด ปีเตอร์ ไคเปอร์
เจอราร์ด ไคเปอร์ วัยหนุ่ม (พ.ศ. 2506)
เกิด	7 ธันวาคม พ.ศ. 2448 (1905) (ปัจจุบันคือเมือง) ประเทศเนเธอร์แลนด์
เสียชีวิต	23 ธันวาคม พ.ศ. 2516 (1973) เม็กซิโกซิตี ประเทศเม็กซิโก
สัญชาติ	สหรัฐอเมริกา
การศึกษา	ปริญญาเอก สาขาดาราศาสตร์ มหาวิทยาลัยไลเดิน
อาชีพ	นักดาราศาสตร์,
องค์การ	มหาวิทยาลัยชิคาโก, ศูนย์ปฏิบัติการดวงจันทร์และดาวเคราะห์
มีชื่อเสียงจาก	(พ.ศ. 2502), ชื่อไปตั้งให้กับ

ประวัติ

ไคเปอร์เกิดเมื่อวันที่ 7 ธันวาคม พ.ศ. 2448 (1905) ที่หมู่บ้านเตยเจินฮอร์น (Tuitjenhorn) ในเขตเทศบาลฮาเริงการ์สเปิล (Harenkarspel) เป็นบุตรของช่างตัดเสื้อในชนบททางเหนือของเนเธอร์แลนด์ เขาสนใจดาราศาสตร์มาตั้งแต่เด็ก และมีพรสวรรค์สามารถมองเห็นดาวที่มีความสว่างเพียง 7.5 แมกนิจูดด้วยตาเปล่า (ดีกว่าคนปกติ 4 เท่า)

เขาเข้าเรียนในมหาวิทยาลัยไลเดิน ที่ซึ่งผลิตนักดาราศาสตร์ที่ประสบความสำเร็จจำนวนมาก เขาสนิทกับ (Bart Bok) และ (Pieter Oosterhoff) และได้เรียนกับ (Ejnar Hertzsprung), (Antonie Pannekoek), (Willem de Sitter), (Jan Woltjer), (Jan Oort) และ (Paul Ehrenfest)

ไคเปอร์สำเร็จวิทยานิพนธ์เรื่องระบบดาวฤกษ์คู่ (binary stars) ส่งแฮตซ์สปร็องเมื่อ พ.ศ. 2476 (1933)

หลังจากที่ไปรัฐแคลิฟอร์เนียเพื่อศึกษาอยู่กับ (Robert Grant Aitken) ที่หอดูดาวลิก

พ.ศ. 2478 (1935) ได้งานสอนที่หอดูดาว (Harvard College Observatory) ที่ซึ่งเขาได้พบกับซาราห์ พาร์กเกอร์ ฟุลเลอร์ และแต่งงานกันเมื่อ 20 มิถุนายน พ.ศ. 2479 (1936)

แม้วางแผนไว้ว่าจะย้ายไปรับงานที่ (Bosscha Observatory) บนเกาะชวา แต่เขาก็ไปรับทำงานที่ (Yerkes Observatory) แห่งมหาวิทยาลัยชิคาโก พร้อมกับได้สัญชาติอเมริกันเมื่อ พ.ศ. 2480 (1937)

ไคเปอร์ใช้ชีวิตการทำงานส่วนใหญ่ที่มหาวิทยาลัยชิคาโก แต่ก็ย้ายไปเมืองทูซอน รัฐแอริโซนา เมื่อ พ.ศ. 2503 (1960) เพื่อก่อตั้งศูนย์ปฏิบัติการดาวเคราะห์และดวงจันทร์ (Lunar and Planetary Laboratory) ที่ซึ่งเขาเป็นผู้อำนวยการ จนกระทั่งเสียชีวิตเมื่อ 23 ธันวาคม พ.ศ. 2516 (1973) ขณะพักผ่อนพร้อมภรรยาในกรุงเม็กซิโกซิตี

ผลงาน

ไคเปอร์ค้นพบ

• ดวงจันทร์มิแรนดา (Miranda) ของดาวยูเรนัส และดวงจันทร์ (Nereid) ของดาวเนปจูน
• การมีอยู่ของแก๊สคาร์บอนไดออกไซด์ในดาวอังคาร และมีก๊าซมีเทนเจือปนในชั้นบรรยากาศเหนือดวงจันทร์ไททันของดาวเสาร์ เมื่อ พ.ศ. 2487 (1944)
• แถบไคเปอร์
• ดาวเคราะห์น้อย
• แอ่งไคเปอร์ บนดวงจันทร์
• (crater) ชื่อหลุมไคเปอร์บนดาวอังคารและดาวพุธ

และยังบุกเบิกการสังเกตการณ์รังสีอินฟราเรดทางอากาศโดยใช้เครื่องบิน ในช่วงคริสต์ทศวรรษ 1960

เกียรติประวัติ

• พ.ศ. 2502 (1959) ได้รับรางวัล (Henry Norris Russell Lectureship) แห่ง
• ช่วง ช่วยกำหนดตำแหน่งลงจอดบนพื้นผิวดวงจันทร์ให้กับโครงการอะพอลโล
• มีชื่ออยู่ใน
  • แถบไคเปอร์
  • ดาวเคราะห์น้อย
  • แอ่งไคเปอร์ บนดวงจันทร์
  • ชื่อหลุมไคเปอร์บนดาวอังคารและบนดาวพุธ
  • การสังเกตการณ์ทางอากาศของไคเปอร์ (Kuiper Airborne Observatory)
• ได้รับเกียรตินำชื่อไปตั้งให้กับที่จัดโดย สาขาวิทยาศาสตร์ดาวเคราะห์ เป็นรางวัลสำคัญประจำปีในวงการดาราศาสตร์ ซึ่งมอบตอบแทนแก่ผู้อุทิศตนโดดเด่นและพัฒนาความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับระบบดาวเคราะห์ของพวกเราให้ก้าวหน้ามากที่สุด ผู้ที่เคยได้รับรางวัลนี้ เช่น คาร์ล ซาแกน, (James Van Allen), (Eugene Shoemaker)

อ้างอิง

• ชีวประวัติ โดย National Academic Press^[]
• เจอราร์ด ปีเตอร์ ไคเปอร์ โดย NASA KAO's Namesake 2014-07-13 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน