ราชตฤณม ยสมาคมแห งประเทศไทย ในพระบรมราช ปถ มภ อ งกฤษ Royal Turf Club of Thailand under the Royal Patronage หร อท น ยมเร

ราชตฤณมัยสมาคมแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ (อังกฤษ: Royal Turf Club of Thailand under the Royal Patronage) หรือที่นิยมเรียกกันว่า สนามม้านางเลิ้ง เป็นสถานที่จัดการแข่งม้าในพระบรมราชูปถัมภ์ ใช้จัดการแข่งม้าสลับกับราชกรีฑาสโมสร ตั้งอยู่เลขที่ 183 ถนนพิษณุโลก แขวงสวนจิตรลดา เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร เปิดสนามอย่างเป็นทางการในวันที่ 18 ธันวาคม พ.ศ. 2459 จนกระทั่งหมดสัญญาเช่ากับสำนักงานทรัพย์สินพระมหากษัตริย์ จึงจัดการแข่งม้าวันสุดท้ายเมื่อวันที่ 16 กันยายน พ.ศ. 2561 และถูกรื้อถอนตั้งแต่เดือนมีนาคม พ.ศ. 2562 ปัจจุบันแปรสภาพเป็นอุทยานเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร

ราชตฤณมัยสมาคมแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์
(สนามม้านางเลิ้ง)
ข้อมูลการแข่งขัน
ตราสัญลักษณ์
สนามม้านางเลิ้ง มุมมองจากอาคารใบหยก 2 ถ่ายเมื่อ 12 กรกฎาคม พ.ศ. 2552
ที่ตั้ง	183 ถนนพิษณุโลก แขวงสวนจิตรลดา เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร
แข่งครั้งแรก	18 ธันวาคม 2459 (2459-12-18)
แข่งครั้งสุดท้าย	16 กันยายน 2561 (2561-09-16) (101 ปี 272 วัน)
ประเภท	การแข่งขันทางเรียบ
พื้นผิว	หญ้า

ประวัติ

เบื้องหลังและพื้นภูมิ

พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 5) เสด็จกลับจากประพาสยุโรปในปี พ.ศ. 2440 สโมสรน้ำเค็มศึกษา สมาคมของข้าราชการและนักเรียนที่เคยไปทำงาน ศึกษา หรือเดินทางไปยุโรป ได้ร่วมกับเจ้าของคอกม้าต่างๆ จัดแข่งม้าเทียมรถ เพื่อเป็นการต้อนรับและถวายความจงรักภักดีต่อในหลวงรัชกาลที่ 5 โดยปรับให้ท้องสนามหลวงกลายเป็นสนามแข่งม้าชั่วคราว นับเป็นการจัดกีฬาแข่งม้าแบบตะวันตกครั้งแรกของประเทศไทย ในปี 2444 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงมีพระบรมราชานุญาตให้จัดตั้งราชกรีฑาสโมสร หรือที่เรียกกว่าว่า “สนามฝรั่ง” เพื่อเป็นทั้งแหล่งบันเทิงจำกัดวงสำหรับคนต่างชาติ

ก่อตั้ง

กระทั่งในสมัยรัชกาลที่ 6 พระยาประดิพัทธภูบาลและพระยาอรรถการประสิทธิ์ ได้ทำหนังสือทูลเกล้าฯ พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เพื่อขอพระบรมราชานุญาตตั้งสโมสรสนามม้า “สนามไทย” แข่งเพื่อให้บริการแข่งม้าสำหรับคนไทยและนำรายได้มาใช้บำรุงพันธุ์ม้าจากประเทศออสเตรเลียและอังกฤษ ทรงมีพระบรมราชานุญาตพร้อมทั้งได้พระราชทานนามว่า "ราชตฤณมัยสมาคมแห่งกรุงสยาม" อีกทั้ง ทรงรับไว้ในพระบรมราชูปถัมภ์ เมื่อวันที่ 18 ธันวาคม พ.ศ. 2459 และพระราชทานนามว่า ราชตฤณมัยสมาคม รวมไปถึงยังทรงส่งม้าในคอกของพระองค์เข้าร่วมแข่งอีกด้วย สมาคมฯ ทำหน้าที่ในการดำเนินกิจการแข่งม้า จัดทำทะเบียนประวัติม้า เจ้าของและผู้ที่เกี่ยวข้อง ส่วนการแข่งขันจะจัดขึ้นในวันอาทิตย์เว้นอาทิตย์ สลับกันกับราชกรีฑาสโมสร และยังมีการให้บริการอื่น ๆ เช่น สนามเทนนิส, สระว่ายน้ำ, ห้องอาหาร จัดเลี้ยงต่าง ๆ

ราชตฤณมัยสมาคมในการเมืองไทย

รัฐบาลในสมัย สัญญา ธรรมศักดิ์ ใช้ราชตฤณมัยสมาคมแห่งประเทศไทยเป็นสถานที่ประชุมสมัชชาแห่งชาติที่มีจำนวน 2,347 คน เป็นที่มาของฉายา "สภาสนามม้า"

ต่อมาในวันที่ 28 ตุลาคม พ.ศ. 2555 เป็นสถานที่จัดชุมนุมขับไล่รัฐบาลยิ่งลักษณ์ ชินวัตร โดยองค์การพิทักษ์สยาม ซึ่งนำโดย พลเอก บุญเลิศ แก้วประสิทธิ์ เลขาธิการราชตฤณมัยสมาคมฯ

สัญญาเช่า

ราชตฤณมัยสมาคมแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ เป็นผู้ลงนามในสัญญาเช่าอาคารและที่ดินบริเวณสนามม้านางเลิ้งจากสำนักงานทรัพย์สินพระมหากษัตริย์ จำนวน 3 ฉบับ ฉบับที่ 2976/2542 , 2977/2542 และ 2978/2542 ลงวันที่ 29 กันยายน พ.ศ. 2542 นั้น โดยทั้ง 3 ฉบับ มีกำหนดอายุสัญญาเช่า 6 เดือน นับแต่วันที่ 1 สิงหาคม พ.ศ. 2542 เป็นต้นไป ในอัตราเช่าเดือนละ 30,000 บาท, 10,000 บาท และ 10,000 บาท ตามลำดับ ซึ่งรายละเอียดและเงื่อนไขสัญญาเช่าเป็นที่ทราบกันนั้น ปัจจุบันสัญญาเช่าทั้ง 3 ฉบับได้ครบกำหนดอายุสัญญาเช่ามานานแล้ว และสำนักงานทรัพย์สินพระมหากษัตริย์จำเป็นต้องใช้ที่ดินและอาคารดังกล่าว จึงไม่สามารถให้ราชตฤณมัยสมาคมฯ เป็นผู้เช่าได้อีกต่อไป ซึ่งสำนักงานทรัพย์สินพระมหากษัตริย์ได้ประสานและแจ้งให้ราชตฤณมัยสมาคมฯ ทราบในเบื้องต้นแล้ว สำนักงานทรัพย์สินพระมหากษัตริย์จึงบอกเลิกสัญญาเช่าสนามม้านางเลิ้งและขอให้ส่งมอบสถานที่เช่าภายในกำหนด 180 วัน นับแต่วันที่ 4 เมษายน พ.ศ. 2561 ซึ่งตรงกับวันที่ 4 ตุลาคม

รื้อถอน

ประตูหลักของอุทยานเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ด้านถนนศรีอยุธยา (ด้านหลังของสนามม้านางเลิ้งเดิม)

หลังจากสำนักงานทรัพย์สินพระมหากษัตริย์ได้บอกเลิกสัญญาเช่า ราชตฤณมัยสมาคมฯ ได้จัดการแข่งม้าวันสุดท้ายเมื่อวันที่ 16 กันยายน พ.ศ. 2561 และได้ส่งมอบพื้นที่คืนตามกำหนดคือก่อนวันที่ 4 ตุลาคม จากนั้นในเดือนมีนาคม พ.ศ. 2562 จึงได้ทำการรื้อถอนสนามม้า โดยพื้นที่นี้ได้เปลี่ยนสถานะเป็นเขตพระราชฐานในชื่อ "901 แลนด์" และปัจจุบันพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัวได้พระราชทานให้เป็นอุทยานเฉลิมพระเกียรติ พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ซึ่งภายในบริเวณดังกล่าวประกอบด้วย(พระบรมราชานุสาวรีย์) สวนสาธารณะ และพื้นที่แก้มลิง ซึ่งออกแบบภูมิสถาปัตย์ตามแบบอย่างโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ รวมถึงอาคารจอดรถใต้ดินจำนวน 3 ชั้น ที่สามารถรองรับการจอดรถยนต์ได้ 700 คัน คาดว่าจะก่อสร้างแล้วเสร็จและเปิดให้บริการภายในปี พ.ศ. 2567

ทำเนียบสภานายก

พลเอก เจ้าพระยารามราฆพ (หม่อมหลวงเฟื้อ พึ่งบุญ) (พ.ศ. 2459-2489)
พลตรี หม่อมทวีวงศ์ถวัลยศักดิ์ (หม่อมราชวงศ์เฉลิมลาภ ทวีวงศ์) (พ.ศ. 2489-2513)
พลเอก กฤษณ์ สีวะรา (พ.ศ. 2513-2519)
พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจักรพันธ์เพ็ญศิริ (พ.ศ. 2519-2536)
นายจุลนภ สนิทวงศ์ ณ อยุธยา (พ.ศ. 2536-2549)
พลเอก สุรยุทธ์ จุลานนท์ (พ.ศ. 2549-2561)

ดูเพิ่ม

ราชกรีฑาสโมสร

อ้างอิง

( "นางเลิ้ง" มาจากคำ "ฉนำงเฬิง" ใน ภาษาตระกูลมอญ-เขมร หมายถึง หม้อ กระถาง ตุ่ม โอ่งขนาดใหญ่มาก)
สนามม้านางเลิ้ง คอลัมน์ กับแกล้มการเมือง, หน้า 2 หนังสือพิมพ์เดลินิวส์ ฉบับที่ 23,026 วันอาทิตย์ที่ 28 ตุลาคม พ.ศ. 2555
สนามม้านางเลิ้งยุคใหม่ พร้อมตอบโจทย์ไลฟ์สไตล์ทันสมัยของคนเมือง
จุดชนวนตั้งแนวรบ‘ล้มยิ่งลักษณ์’ที่นางเลิ้ง โดย อัญชะลี ไพรีรัก จากแนวหน้า
สำนักงานทรัพย์สินฯ บอกเลิกสัญญาสนามม้านางเลิ้ง ย้ายทรัพย์สินออกภายใน 180 วัน
ปิดตำนานสนามม้านางเลิ้ง102ปี ย้ายทรัพย์สินออกภายใน180วัน
https://readthecloud.co/remain-royal-turf-club/
สนามม้าแห่งที่ 2 ของไทยอายุ 102 ปี กับสถาปัตยกรรมที่ควรไปดูด้วยตาสักครั้ง
"จัดแข่งม้าวันสุดท้าย 'สนามม้านางเลิ้ง' ปิดตำนาน101ปี". กรุงเทพธุรกิจ. 2018-09-16. สืบค้นเมื่อ 2023-02-01.{{}}: CS1 maint: url-status ()
"ข้อบังคับหัวหน้าเจ้าพนักงานจราจรในเขตกรุงเทพมหานคร ว่าด้วยการจำกัดความเร็วและห้ามใช้เสียง บริเวณโดยรอบเขตพระราชฐาน (๙๐๑ แลนด์) พ.ศ. ๒๕๖๔" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 138 (พิเศษ 102 ง): 41. 2021-05-13. สืบค้นเมื่อ 2022-12-05.
เริ่มต้นการรื้อถอน สนามม้านางเลิ้ง เตรียมสร้างพระบรมราชานุสาวรีย์ ร.9
เตรียมเฮ! เผยคืบหน้าเปลี่ยน 'อดีตสนามม้านางเลิ้ง' เป็น 'สวนสาธารณะ' 216 ไร่
อัดงบเพิ่ม 2.5 พันล. ซ่อมสร้างทั่วกรุง ผุดที่จอดรถใต้ดิน “สนามม้านางเลิ้ง”

แหล่งข้อมูลอื่น

เว็บไซต์อย่างเป็นทางการ 2012-12-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
แผนที่และภาพถ่ายทางอากาศของ ราชตฤณมัยสมาคมแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์
- ภาพถ่ายดาวเทียมจากวิกิแมเปีย หรือกูเกิลแมปส์
- แผนที่จากลองดูแมป หรือเฮียวีโก
- ภาพถ่ายทางอากาศจากเทอร์ราเซิร์ฟเวอร์

13°45′44″N 100°31′01″E / 13.76216°N 100.51704°E / 13.76216; 100.51704

[1] ( "นางเลิ้ง" มาจากคำ "ฉนำงเฬิง" ใน ภาษาตระกูลมอญ-เขมร หมายถึง หม้อ กระถาง ตุ่ม โอ่งขนาดใหญ่มาก)

[2] สนามม้านางเลิ้ง คอลัมน์ กับแกล้มการเมือง, หน้า 2 หนังสือพิมพ์เดลินิวส์ ฉบับที่ 23,026 วันอาทิตย์ที่ 28 ตุลาคม พ.ศ. 2555

[3] สนามม้านางเลิ้งยุคใหม่ พร้อมตอบโจทย์ไลฟ์สไตล์ทันสมัยของคนเมือง

[แนวหน้า-4] จุดชนวนตั้งแนวรบ‘ล้มยิ่งลักษณ์’ที่นางเลิ้ง โดย อัญชะลี ไพรีรัก จากแนวหน้า

[5] สำนักงานทรัพย์สินฯ บอกเลิกสัญญาสนามม้านางเลิ้ง ย้ายทรัพย์สินออกภายใน 180 วัน

[6] ปิดตำนานสนามม้านางเลิ้ง102ปี ย้ายทรัพย์สินออกภายใน180วัน

[7] ttps://readthecloud.co/remain-royal-turf-club/

[8] สนามม้าแห่งที่ 2 ของไทยอายุ 102 ปี กับสถาปัตยกรรมที่ควรไปดูด้วยตาสักครั้ง

[9] "จัดแข่งม้าวันสุดท้าย 'สนามม้านางเลิ้ง' ปิดตำนาน101ปี". กรุงเทพธุรกิจ. 2018-09-16. สืบค้นเมื่อ 2023-02-01.{{}}: CS1 maint: url-status ()

[10] "ข้อบังคับหัวหน้าเจ้าพนักงานจราจรในเขตกรุงเทพมหานคร ว่าด้วยการจำกัดความเร็วและห้ามใช้เสียง บริเวณโดยรอบเขตพระราชฐาน (๙๐๑ แลนด์) พ.ศ. ๒๕๖๔" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 138 (พิเศษ 102 ง): 41. 2021-05-13. สืบค้นเมื่อ 2022-12-05.

[11] เริ่มต้นการรื้อถอน สนามม้านางเลิ้ง เตรียมสร้างพระบรมราชานุสาวรีย์ ร.9

[12] เตรียมเฮ! เผยคืบหน้าเปลี่ยน 'อดีตสนามม้านางเลิ้ง' เป็น 'สวนสาธารณะ' 216 ไร่

[13] อัดงบเพิ่ม 2.5 พันล. ซ่อมสร้างทั่วกรุง ผุดที่จอดรถใต้ดิน “สนามม้านางเลิ้ง”