ไทรเซราทอปส์ (อังกฤษ: triceratops) เป็นสกุลไดโนเสาร์กินพืชที่สูญพันธุ์แล้วที่ปรากฏครั้งแรกในช่วงปลาย ในยุคครีเทเชียสตอนปลาย ประมาณ 68 ล้านปีก่อนในบริเวณที่ปัจจุบันคืออเมริกาเหนือ มันเป็นหนึ่งในไดโนเสาร์ตัวสุดท้ายในจำพวกไดโนเสาร์ไม่ใช่นก (non-avian dinosaur) และสูญพันธุ์ในเหตุการณ์การสูญพันธุ์ยุคครีเทเชียส–พาลีโอจีนเมื่อ 66 ล้านปีก่อน ชื่อ triceratops ซึ่งมีความหมายตรงตัวว่า 'หน้าสามเขา' มาจากศัพท์ภาษากรีกโบราณว่า trí- (τρί-) หมายถึง 'สาม', kéras (κέρας) หมายถึง 'เขา' และ ṓps (ὤψ) หมายถึง 'หน้า'
ไทรเซราทอปส์ ช่วงเวลาที่มีชีวิตอยู่: (), 68–66Ma | |
---|---|
Triceratops horridus | |
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
โดเมน: | ยูแคริโอต |
อาณาจักร: | สัตว์ |
ไฟลัม: | สัตว์มีแกนสันหลัง |
เคลด: | ไดโนเสาร์ |
เคลด: | †ออร์นิทิสเกีย |
อันดับย่อย: | † |
วงศ์: | † |
วงศ์ย่อย: | † |
เผ่า: | † |
สกุล: | †Triceratops , 1889 |
ชนิดต้นแบบ | |
†Triceratops horridus Marsh, 1889 | |
Species | |
| |
ชื่อพ้อง | |
List
|
ไทรเซราทอปส์มีกระโหลกที่มีเขา 3 เขา แถบริมกระดูกขนาดใหญ่ และร่างกายขนาดใหญ่ที่เดินสี่ขา โดยเป็นหนึ่งในไดโนเสาร์ที่ใหญ่ที่สุด ซึ่งมีความยาวถึง 9 เมตร (29.5 ฟุต) และหนัก {{convert|12|MT|ST} ไทรเซราทอปส์มักแสดงร่วมกับหรือเป็นเหยื่อของไทแรนโนซอรัส ถึงแม้ว่ายังไม่มีความแน่ใจว่าทั้งสองตัวนี้เคยสู้กันเหมือนที่พิพิธภัณฑ์จัดแสดงหรือตามภาพยอดนิยมหรือไม่ก็ตาม การใช้งานของแถบริมกระดูกและเขาสามกันบนหัวยังคงเป็นที่ถกเถียง ในอดีต เขานี้ถูกมองเป็นอาวุธป้องกันนักล่า แต่ในช่วงล่าสุดได้ตีความว่าคุณสมบัตินี้มักใช้ในการระบุสปีชีส์ และแสดงความเป็นใหญ่ เหมือนกับเขากวางและในปัจจุบัน
ไทรเซราทอปส์ เป็นหนึ่งในไดโนเสาร์และเซราทอปซิด (ceratopsid) ที่เป็นที่รู้จักมากที่สุด และมักถูกนำเสนอในภาพยนตร์, แสตมป์ และสื่ออื่น ๆ
รายละเอียด
ขนาด
มีการประมาณการว่า ไทรเซราทอปส์ มีความยาวประมาณ 7.9 ถึง 9 เมตร (25.9 ถึง 29.5 ฟุต) สูง 2.9 ถึง 3.0 เมตร (9.5 ถึง 9.8 ฟุต) และมีน้ำหนัก 6.1 ถึง 12.0 เมตริกตัน (6.7 ถึง 13.2 short ton) ลักษณะที่โดดเด่นที่สุดในกลุ่มสัตว์บนพื้นดินคือกะโหลกขนาดใหญ่ มีการประมาณการว่าถ้าประกอบได้สมบูรณ์ กะโหลกที่ใหญ่ที่สุด (ตัวอย่าง 7584 อดีตมีรหัสเป็น 12183) จะมีความยาวประมาณ 2.5 เมตร (8.2 ฟุต) และอาจมีความยาวถึงหนึ่งในสามของทั้งตัว ตัวอย่าง T. horridus ที่มีชื่อว่าเคลซี (Kelsey) มีความยาว 7.3 เมตร (24 ฟุต) ที่มีกะโหลกขนาด 2 เมตร (6.5 ฟุต) สูงประมาณ 2.3 เมตร (7.5 ฟุต) และทาง (Black Hills institute) ประมาณการว่ามีน้ำหนักเกือบ 6 เมตริกตัน (6.6 short ton) ส่วน ประมาณการ ไทรเซราทอปส์ ว่ามีความยาว 8 เมตร (26.2 ฟุต) และอาจมีน้ำหนัก 9 เมตริกตัน (9.9 short ton)
การพรรณนา
ไทรเซราทอปส์ เป็นฟอสซิลประจำรัฐเซาท์ดาโคตา และเป็นไดโนเสาร์ทางการของรัฐไวโอมิง ใน ค.ศ. 1942 ได้วาดภาพการเผชิญหน้าระหว่าง ไทแรนโนซอรัส กับ ไทรเซราทอปส์ ที่ของสมาคมเนชั่นแนล จีโอกราฟิก จัดตั้งให้พวกมันเป็นศัตรูในจินตนาการยอดนิยม นักบรรพชีวินวิทยา กล่าวว่า การจินตนาการความเป็นศัตรูระหว่างกับไทรเซราทอปส์นั้น "ไม่มีการจับคู่ระหว่างนักล่าและเหยื่อชนิดใดที่น่าเร้าใจไปกว่าสิ่งนี้ เป็นการเหมาะสมอย่างยิ่งที่ศัตรูตัวฉกาจสองตัวดำเนินชีวิตตามวิวัฒนาการของการต่อสู้ในของของยุคไดโนเสาร์"
- กะโหลกไทแรนโนซอรัสอยู่ถัดจากกะโหลกไทรเซราทอปส์
- ไทรเซราทอปส์ เดอะบิกจอห์นขณะถูกประมูลที่ปารีส
- มุมมองด้านข้างของไทรเซราทอปส์
- (อาจเป็นสปีชีส์ของสกุลไทรเซราทอปส์)
อ้างอิง
- "Melbourne Museum acquires world's most complete triceratops skeleton in 'immense' dinosaur deal". the Guardian (ภาษาอังกฤษ). December 2, 2020. จากแหล่งเดิมเมื่อ February 18, 2021. สืบค้นเมื่อ February 10, 2021.
- "T Dinosaurs Page 2". DinoDictionary.com. จากแหล่งเดิมเมื่อ May 11, 2020. สืบค้นเมื่อ August 3, 2010.
- . Internt.nhm.ac.uk. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ February 17, 2009. สืบค้นเมื่อ August 3, 2010.
- Alexander, R.M. (1985). "Mechanics of posture and gait of some large dinosaurs". Zoological Journal of the Linnean Society. 83: 1–25. doi:10.1111/j.1096-3642.1985.tb00871.x.
- Scannella, J.; Horner, J.R. (2010). "Torosaurus Marsh, 1891, is Triceratops Marsh, 1889 (Ceratopsidae: Chasmosaurinae): synonymy through ontogeny". Journal of Vertebrate Paleontology. 30 (4): 1157–1168. doi:10.1080/02724634.2010.483632. S2CID 86767957.
- Lambert, D. (1993). The Ultimate Dinosaur Book. Dorling Kindersley, New York. pp. 152–167. ISBN .
- "A Triceratops Named 'Kelsey'". www.bhigr.com. จากแหล่งเดิมเมื่อ December 23, 2017. สืบค้นเมื่อ December 22, 2017.
- (2010). The Princeton Field Guide to Dinosaurs. Princeton University Press. pp. 265–267. ISBN .
- State of South Dakota. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ February 20, 2008. สืบค้นเมื่อ January 20, 2007.
- State of Wyoming. . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ February 10, 2007. สืบค้นเมื่อ January 20, 2007.
- Bakker, R. T. (1986). The Dinosaur Heresies. New York: Kensington Publishing. p. 240. On that page, Bakker has his own T. rex/Triceratops fight.
แหล่งข้อมูลอื่น
- วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ Triceratops
- Wikijunior Dinosaurs/Triceratops ที่วิกิตำรา
- วิกิซอร์ซมีงานที่เกี่ยวข้องกับ Notice of Gigantic Horned Dinosauria from the Cretaceous
- ข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับ ไทรเซราทอปส์ ที่วิกิสปีชีส์
- Triceratops at The Dinosaur Picture Database
- LiveScience: Facts about Triceratops at LiveScience.com
- Clash of the Dinosaurs: The Defenders – The Triceratops Threat ที่ยูทูบ
- Dinosaur Mailing List post on Triceratops stance 2007-10-13 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Triceratops at the Internet Archive
- Triceratops in the Dino Directory
- (short summary and good color illustration)
- Triceratops For Kids (a fact sheet about the Triceratops with activities for kids)
- Triceratops, BBC Dinosaurs
- (ในภาษาฝรั่งเศส) Triceratops 2016-10-17 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน – de Dinosauria et
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
ithresrathxps xngkvs triceratops epnskulidonesarkinphuchthisuyphnthuaelwthipraktkhrngaerkinchwngplay inyukhkhriethechiystxnplay praman 68 lanpikxninbriewnthipccubnkhuxxemrikaehnux mnepnhnunginidonesartwsudthayincaphwkidonesarimichnk non avian dinosaur aelasuyphnthuinehtukarnkarsuyphnthuyukhkhriethechiys phalioxcinemux 66 lanpikxn chux triceratops sungmikhwamhmaytrngtwwa hnasamekha macaksphthphasakrikobranwa tri tri hmaythung sam keras keras hmaythung ekha aela ṓps ὤps hmaythung hna ithresrathxps chwngewlathimichiwitxyu 68 66Ma PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N Triceratops horriduskarcaaenkchnthangwithyasastrodemn yuaekhrioxtxanackr stwiflm stwmiaeknsnhlngekhld idonesarekhld xxrnithisekiyxndbyxy wngs wngsyxy epha skul Triceratops 1889chnidtnaebb Triceratops horridus Marsh 1889Species T horridus Marsh 1889 T prorsus Marsh 1890chuxphxngList 1872 Cope 1874Bison alticornis Marsh 1887Sterrholophus Marsh 1891 Cope 1892Ugrosaurus Cobabe amp Fastovsky 1987 Wu et al 2007 Ukrainsky 2007 Sullivan amp Lucas 2010 Ott amp Larson 2010 ithresrathxpsmikraohlkthimiekha 3 ekha aethbrimkradukkhnadihy aelarangkaykhnadihythiedinsikha odyepnhnunginidonesarthiihythisud sungmikhwamyawthung 9 emtr 29 5 fut aelahnk convert 12 MT ST ithresrathxpsmkaesdngrwmkbhruxepnehyuxkhxngithaernonsxrs thungaemwayngimmikhwamaenicwathngsxngtwniekhysuknehmuxnthiphiphithphnthcdaesdnghruxtamphaphyxdniymhruximktam karichngankhxngaethbrimkradukaelaekhasamknbnhwyngkhngepnthithkethiyng inxdit ekhanithukmxngepnxawuthpxngknnkla aetinchwnglasudidtikhwamwakhunsmbtinimkichinkarrabuspichis aelaaesdngkhwamepnihy ehmuxnkbekhakwangaelainpccubn ithresrathxps epnhnunginidonesaraelaesrathxpsid ceratopsid thiepnthiruckmakthisud aelamkthuknaesnxinphaphyntr aestmp aelasuxxun raylaexiydkhnad karepriybethiybkhnadkhxng T horridus insinaenginaela T prorsus insiaedng mikarpramankarwa ithresrathxps mikhwamyawpraman 7 9 thung 9 emtr 25 9 thung 29 5 fut sung 2 9 thung 3 0 emtr 9 5 thung 9 8 fut aelaminahnk 6 1 thung 12 0 emtriktn 6 7 thung 13 2 short ton lksnathioddednthisudinklumstwbnphundinkhuxkaohlkkhnadihy mikarpramankarwathaprakxbidsmburn kaohlkthiihythisud twxyang 7584 xditmirhsepn 12183 camikhwamyawpraman 2 5 emtr 8 2 fut aelaxacmikhwamyawthunghnunginsamkhxngthngtw twxyang T horridus thimichuxwaekhlsi Kelsey mikhwamyaw 7 3 emtr 24 fut thimikaohlkkhnad 2 emtr 6 5 fut sungpraman 2 3 emtr 7 5 fut aelathang Black Hills institute pramankarwaminahnkekuxb 6 emtriktn 6 6 short ton swn pramankar ithresrathxps wamikhwamyaw 8 emtr 26 2 fut aelaxacminahnk 9 emtriktn 9 9 short ton karphrrnnaphaphwadin kh s 1901 ody ithresrathxps epnfxssilpracarthesathdaokhta aelaepnidonesarthangkarkhxngrthiwoxming in kh s 1942 idwadphaphkarephchiyhnarahwang ithaernonsxrs kb ithresrathxps thikhxngsmakhmenchnaenl cioxkrafik cdtngihphwkmnepnstruincintnakaryxdniym nkbrrphchiwinwithya klawwa karcintnakarkhwamepnstrurahwangkbithresrathxpsnn immikarcbkhurahwangnklaaelaehyuxchnididthinaeraicipkwasingni epnkarehmaasmxyangyingthistrutwchkacsxngtwdaeninchiwittamwiwthnakarkhxngkartxsuinkhxngkhxngyukhidonesar kaohlkithaernonsxrsxyuthdcakkaohlkithresrathxps ithresrathxps edxabikcxhnkhnathukpramulthiparis mummxngdankhangkhxngithresrathxps xacepnspichiskhxngskulithresrathxps xangxing Melbourne Museum acquires world s most complete triceratops skeleton in immense dinosaur deal the Guardian phasaxngkvs December 2 2020 cakaehlngedimemux February 18 2021 subkhnemux February 10 2021 T Dinosaurs Page 2 DinoDictionary com cakaehlngedimemux May 11 2020 subkhnemux August 3 2010 Internt nhm ac uk khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux February 17 2009 subkhnemux August 3 2010 Alexander R M 1985 Mechanics of posture and gait of some large dinosaurs Zoological Journal of the Linnean Society 83 1 25 doi 10 1111 j 1096 3642 1985 tb00871 x Scannella J Horner J R 2010 Torosaurus Marsh 1891 is Triceratops Marsh 1889 Ceratopsidae Chasmosaurinae synonymy through ontogeny Journal of Vertebrate Paleontology 30 4 1157 1168 doi 10 1080 02724634 2010 483632 S2CID 86767957 Lambert D 1993 The Ultimate Dinosaur Book Dorling Kindersley New York pp 152 167 ISBN 978 1 56458 304 8 A Triceratops Named Kelsey www bhigr com cakaehlngedimemux December 23 2017 subkhnemux December 22 2017 2010 The Princeton Field Guide to Dinosaurs Princeton University Press pp 265 267 ISBN 978 0 691 13720 9 State of South Dakota khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux February 20 2008 subkhnemux January 20 2007 State of Wyoming khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux February 10 2007 subkhnemux January 20 2007 Bakker R T 1986 The Dinosaur Heresies New York Kensington Publishing p 240 On that page Bakker has his own T rex Triceratops fight aehlngkhxmulxunwikimiediykhxmmxnsmisuxekiywkb Triceratops Wikijunior Dinosaurs Triceratops thiwikitara wikisxrsminganthiekiywkhxngkb Notice of Gigantic Horned Dinosauria from the Cretaceous khxmulthiekiywkhxngkb ithresrathxps thiwikispichis Triceratops at The Dinosaur Picture Database LiveScience Facts about Triceratops at LiveScience com Clash of the Dinosaurs The Defenders The Triceratops Threat thiyuthub Dinosaur Mailing List post on Triceratops stance 2007 10 13 thi ewyaebkaemchchin Triceratops at the Internet Archive Triceratops in the Dino Directory short summary and good color illustration Triceratops For Kids a fact sheet about the Triceratops with activities for kids Triceratops BBC Dinosaurs inphasafrngess Triceratops 2016 10 17 thi ewyaebkaemchchin de Dinosauria et bthkhwambrrphchiwinwithyaniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldk