ไทยออยล์

บริษัท ไทยออยล์ จำกัด (มหาชน) (อังกฤษ: Thai Oil Public Company Limited) หรือเรียกสั้น ๆ ว่า ไทยออยล์ เป็นผู้ประกอบธุรกิจการกลั่นและจำหน่ายนํ้ามันปิโตรเลียมที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทย และเป็นโรงกลั่นที่มีประสิทธิภาพสูงสุดแห่งหนึ่งในภูมิภาคเอเชียแปซิฟิก ซึ่งก่อตั้งขึ้นในปี พ.ศ. 2504 โดยมีธุรกิจหลักคือ การกลั่นนํ้ามันปิโตรเลียม ปัจจุบันมีกำลังการผลิต 275,000 บาร์เรลต่อวัน ดร. สุพจน์ เตชวรสินสกุล เป็น ประธานกรรมการบริษัท นาย บัณฑิต ธรรมประจำจิต เป็น ประธานเจ้าหน้าที่บริหารและกรรมการผู้จัดการใหญ่

ไทยออยล์

ประเภท	บริษัทมหาชน
การซื้อขาย	SET:TOP
อุตสาหกรรม
ก่อตั้ง	3 สิงหาคม พ.ศ. 2504 (62 ปี)
สำนักงานใหญ่	เลขที่ 555/1 ศูนย์เอนเนอร์ยี่ คอมเพล็กซ์ อาคารเอ ชั้น 11 ถนนวิภาวดีรังสิต แขวงจตุจักร เขตจตุจักร กรุงเทพมหานคร ประเทศไทย
พื้นที่ให้บริการ	ประเทศไทย
บุคลากรหลัก	ศาสตราจารย์ ดร. สุพจน์ เตชวรสินสกุล(ประธานกรรมการบริษัท) บัณฑิต ธรรมประจำจิต ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร
รายได้	390,090 ล้านบาท (2557)
รายได้สุทธิ	(4,026) ล้านบาท (2557)
สินทรัพย์	192,802 ล้านบาท (2557)
บริษัทแม่	บริษัท ปตท. จำกัด
เว็บไซต์	เว็บไซต์ทางการ

นอกจากนี้ ไทยออยล์มีระบบการบริหารจัดการที่มุ่งมั่นสู่ความเป็นเลิศ (Operational Excellence) โดยบริหารงานเป็นกลุ่มที่มีการเชื่อมโยงธุรกิจ ทั้งธุรกิจการกลั่นน้ำมัน ธุรกิจและธุรกิจน้ำมันหล่อลื่นพื้นฐาน โดยร่วมวางแผนการผลิตก่อให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุดและสามารถผลิตผลิตภัณฑ์ที่มีต้นทุนต่ำ ขณะเดียวกันมีคุณภาพสูงในระดับโรงกลั่นชั้นนำ (Top quartile) ในภูมิภาคเอเชียแปซิฟิก ทำให้ได้เปรียบเชิงต้นทุนการผลิต เพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขัน นอกจากนั้น ยังมีธุรกิจที่เกี่ยวข้องหลากหลาย เช่น ธุรกิจไฟฟ้า ธุรกิจสารทำละลาย ธุรกิจบริหารการขนส่งทางเรือและทางท่อ ธุรกิจพลังงานทดแทน ธุรกิจผลิตสารตั้งต้นสำหรับการผลิตผลิตภัณฑ์สารทำความสะอาด ธุรกิจบริการจัดเก็บนํ้ามันดิบ นํ้ามันปิโตรเลียม และผลิตภัณฑ์ปิโตรเคมี และธุรกิจให้บริการด้านการสรรหาและคัดเลือกบุคลากรสำหรับกลุ่มไทยออยล์

ธุรกิจของกลุ่มไทยออยล์

ธุรกิจการกลั่นน้ำมัน

ปัจจุบันโรงกลั่นนํ้ามันไทยออยล์สามารถผลิตนํ้ามันปิโตรเลียมสำเร็จรูปประมาณ 14,000 ล้านลิตรต่อปีหรือประมาณร้อยละ 25 ของกำลังการกลั่นรวมภายในประเทศ โดยมีการจำหน่ายในประเทศประมาณร้อยละ 85 ของกำลังการผลิตทั้งหมด โรงกลั่นนํ้ามันไทยออยล์ได้รับการออกแบบให้สามารถสร้างมูลค่าสูงสุดจากระบบการผลิตได้อย่างเต็มที่ และด้วยเหตุที่เป็นโรงกลั่น Complex Refinery ดังกล่าว จึงมีกระบวนการกลั่นหลายขั้นตอนคือมีทั้งหน่วยกลั่นนํ้ามันดิบ หน่วยเพิ่มคุณภาพ และหน่วยเพิ่มคุณค่าผลิตภัณฑ์ ซึ่งสามารถผลิตผลิตภัณฑ์ปิโตรเลียมสำเร็จรูปที่มีคุณค่าสูงในสัดส่วนที่สูงมากที่สุดแห่งหนึ่งในเอเชียแปซิฟิกโดยมีความยืดหยุ่นสูงในการใช้วัตถุดิบหรือนํ้ามันดิบจากแหล่งต่างๆสามารถปรับเปลี่ยนระดับการผลิตผลิตภัณฑ์ปิโตรเลียมสำเร็จรูปแต่ละชนิดให้สอดคล้องกับความต้องการของตลาดภายในประเทศ

ลักษณะของธุรกิจ

โรงกลั่นไทยออยล์ประกอบด้วยหน่วยกลั่นหลักๆ 3 ประเภท ดังนี้

1. หอกลั่นนํ้ามันดิบ (Crude Distillation Units)

ทำหน้าที่กลั่นนํ้ามันดิบเป็นนํ้ามันสำเร็จรูปชนิดต่างๆ โดยแยกประเภทตามอุณหภูมิที่ต่างกัน

2. หน่วยเพิ่มคุณภาพนํ้ามัน (Upgrading Units)

ทำหน้าที่แปลงสภาพผลิตภัณฑ์ที่มีมูลค่าต่ำเป็นผลิตภัณฑ์ที่มีมูลค่าสูง โดยอาศัยปฏิกิริยาทางเคมี

3. หน่วยปรับปรุงคุณภาพนํ้ามัน (Quality Improvement Units)

ทำหน้าที่ปรับปรุงคุณภาพของนํ้ามันเพื่อให้ได้ตามมาตรฐานที่ต้องการเช่น การกำจัดสารปนเปื้อนต่างๆ ออกจากนํ้ามัน เป็นต้น

ผลิตภัณฑ์และบริการ

• นํ้ามันเบนซิน (Gasoline)
• นํ้ามันดีเซล (Diesel / Gas Oil)
• นํ้ามันอากาศยาน (Jet Fuel)
• นํ้ามันก๊าด (Kerosene)
• นํ้ามันเตา (Fuel Oil)
• ก๊าซปิโตรเลียมเหลว (LPG)

ธุรกิจปิโตรเคมี (TPX)

• บริษัท ไทยพาราไซลีน จำกัด (TPX)

โรงงานผลิตผลิตภัณฑ์ปิโตรเคมีของ บจก. ไทยพาราไซลีน ซึ่งไทยออยล์ถือหุ้นทั้งหมด จะมีบทบาทในการสร้างเสริมรายได้ให้แก่กลุ่มบริษัทไทยออยล์

ผลิตภัณฑ์และบริการ

• ธุรกิจปิโตรเคมี

• พาราไซลีน (Paraxylene)
• เบนซีน (Benzene)
• โทลูอีน (Toluene)
• มิกซ์ไซลีน (Mixed Xylenes)

ธุรกิจน้ำมันหล่อลื่นพื้นฐาน (TLB)

• บริษัท ไทยลู้บเบส จำกัด (มหาชน) (TLB)

โรงงานผลิตนํ้ามันหล่อลื่นพื้นฐานของ บมจ. ไทยลู้บเบส ซึ่งไทยออยล์ถือหุ้นทั้งหมด มีบทบาทในการสร้างเสริมรายได้ให้แก่กลุ่มบริษัทไทยออยล์

ผลิตภัณฑ์และบริการ

• นํ้ามันหล่อลื่นพื้นฐาน (Lube Base Oil)
• ยางมะตอย (Bitumen หรือ Asphalt)
• ผลิตภัณฑ์พลอยได้
• ผลิตภัณฑ์พิเศษ

ธุรกิจสารทำละลายและเคมีภัณฑ์ (TOS/TS/SAKC/TSV)

• บริษัท ไทยออยล์ โซลเว้นท์ จำกัด (TOS)

ลงทุนในธุรกิจสารทำละลายและเคมีภัณฑ์ในประเทศไทย และต่างประเทศ โดยถือหุ้นในบริษัท ท็อป โซลเว้นท์ จำกัด

• บริษัท ท็อป โซลเว้นท์ จำกัด (TS)

ถือหุ้นในบริษัท ศักดิ์ไชยสิทธิ จำกัด และบริษัท ท็อป โซลเว้นท์ (เวียดนาม) ไลอะบิลลิตี้ จำกัด

• บริษัท ท็อป โซลเว้นท์ (เวียดนาม) ไลอะบิลลิตี้ จำกัด

เป็นผู้นำทางธุรกิจสารทำละลายและเคมีภัณฑ์ในประเทศเวียดนาม โดยเป็นบริษัทในเครือไทยออยล์ ซึ่งได้ซื้อธุรกิจสารทำละลายและเคมีภัณฑ์ จากบริษัท เชลล์ ในประเทศเวียดนาม ก่อตั้ง เมื่อวันที่ 2 พฤศจิกายน 2552 โดยมี บจ. ท็อป โซลเว้นท์ ถือหุ้น 100 เปอร์เซนต์

• บริษัท ศักดิ์ไชยสิทธิ จำกัด (SAKC)

เป็นโรงงานผลิตสารทำละลายไฮโดรคาร์บอนคุณภาพสูงสำหรับงานอุตสาหกรรมต่างๆ เช่น อุตสาหกรรมสี, ยางรถยนต์, กาว, สารสกัดนํ้ามันพืช, โฟม, พลาสติก, สารสกัดแร่ทองแดง เป็นต้น

ผลิตภัณฑ์และบริการ

• สารทำละลายไฮโดรคาร์บอน (Hydrocarbon Solvent)
• สารทำละลายเคมิคอล (Chemical Solvent)
• เคมีภัณฑ์อื่นๆ (Other Chemicals)

ธุรกิจไฟฟ้า (TOP SPP/GPSC)

• บริษัท ท็อป เอสพีพี จำกัด (TOP SPP)

โรงไฟฟ้าพลังความร้อนร่วมแบบโคเจนเนอเรชั่น โดยใช้แก๊สธรรมชาติเป็นเชื้อเพลิง (Combined-Cycle Co-Generation Power Plant)

• บริษัท โกลบอล เพาเวอร์ ซินเนอร์ยี่ จำกัด (มหาชน) (GPSC)

ดำเนินธุรกิจไฟฟ้าของกลุ่ม ปตท. ในการพัฒนา ลงทุน และดำเนินการทั้งในประเทศ และต่างประเทศ

ธุรกิจขนส่ง (TM/THAPPLINE)

• บริษัท ไทยออยล์มารีน จำกัด (TM)

ธุรกิจขนส่งผลิตภัณฑ์นํ้ามันปิโตรเลียม และผลิตภัณฑ์ปิโตรเคมีทางเรือ โดยมี บมจ.ไทยออยล์  ถือหุ้นทั้งหมด ช่วยสนับสนุนธุรกิจหลักของบริษัทในกลุ่มไทยออยล์

• บริษัท ท่อส่งปิโตรเลียมไทย จำกัด (Thappline)

ธุรกิจขนส่งนํ้ามันสำเร็จรูปภายในประเทศที่ไทยออยล์ถือหุ้นอยู่ จะช่วยสนับสนุนธุรกิจหลักของบริษัทในกลุ่มไทยออยล์

ธุรกิจผลิตเอทานอล (TET)

• บริษัท ไทยออยล์ เอทานอล จำกัด (TET)

          บริษัทฯ มีกลยุทธ์ด้านพลังงานทดแทนโดยการลงทุนในธุรกิจผลิตเอทานอล เพื่อรองรับนโยบายของภาครัฐที่สนับสนุนการผลิต และ การใช้พลังงานทดแทน บริษัทฯ จึงได้จัดตั้ง บริษัท ไทยออยล์ เอทานอล จำกัด โดยถือหุ้นร้อยละ 100 เพื่อเป็นศูนย์กลางในการพัฒนาธุรกิจด้านเอทานอลและธุรกิจต่อเนื่อง

ธุรกิจอื่นๆ

การบริหารจัดการ ด้านการสรรหาทรัพยากรบุคคล (TES)

• บริษัท ไทยออยล์ เอนเนอร์ยี เซอร์วิส จำกัด (TES)

เป็นธุรกิจการบริหารจัดการด้านทรัพยากรบุคคล เพื่อสนับสนุนการดำเนินงานของบริษัทในเครือไทยออยล์ ให้บรรลุวัตถุประสงค์ทางธุรกิจ ทั้งในปัจจุบันและในอนาคต

ธุรกิจผู้ผลิตสาร LAB (LABIX)

• บริษัท ลาบิกซ์ จำกัด (LABIX)

บริษัท ลาบิกซ์ จำกัด เป็นผู้ผลิตสาร LAB (Linear Alkyl Benzene) รายแรกของประเทศไทย และเป็นผู้ผลิตครบวงจรที่สุดรายแรกในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ โดยสาร LAB เป็นวัตถุดิบที่สำคัญในการผลิตผงซักฟอกและผลิตภัณฑ์ทำความสะอาด สาร LAB ถือเป็นนวัตกรรมล่าสุดของเครือไทยออยล์ ที่ใช้เทคโนโลยีที่มีความทันสมัยและเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม

ผลิตภัณฑ์และบริการ

สาร LAB (Linear Alkyl Benzene) เป็นสารตั้งต้นหลักในธุรกิจผงซักฟอกและผลิตภัณฑ์ทำความสะอาด โดยเกิดจากการนำสารเบนซีนมาทำ ปฏิกิริยาแอลคิเลชั่นกับนอร์มัล พาราฟิน (Normal Paraffin) ซึ่งสกัดได้จากนํ้ามันก๊าด (Kerosene) โดยสาร LAB เกือบทั้งหมดจะถูกนำไปผลิตเป็น LAS (Linear Alkylbenzene Sulfonates) ซึ่งเป็นวัตถุดิบสำคัญในการผลิตผงซักฟอก และผลิตภัณฑ์ทำความสะอาด โดยกว่า 80% ของสาร LAS ถูกนำไปใช้ในการผลิตผงซักฟอกเพื่อใช้ในครัวเรือน ส่วนที่เหลือนำไปใช้การผลิตผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดเพื่อใช้ในภาคอุตสาหกรรมและการพาณิชย์ LAS เป็นสารลดแรงตึงผิว (Surfactant) ประเภทหนึ่ง ที่เมื่อละลายนํ้าแล้วจะช่วยลดแรงตึงผิวของนํ้า โดยมีคุณสมบัติช่วยให้เกิดฟอง และมีความสามารถในการดึงสิ่งสกปรกออกจากพื้นผิวให้กระจายอยู่ในนํ้า

การนำไปใช้

• ผงซักฟอก (Powders detergents)
• นํ้ายาซักผ้า (Liquid detergents)
• นํ้ายาล้างจาน (Dishwashing liquids)
• นํ้ายาทำความสะอาดในครัวเรือน (Liquid household cleaners)
• สารเคมีกำจัดวัชพืช (Agricultural herbicides)
• การสังเคราะห์พอลิเมอร์แบบอิมัลชัน (Emulsion polymerization)
• สารที่สามารถลดแรงตึงผิวประเภทอิมัลซิฟายเออร์ (Emulsifier)
• นํ้ายาหรือสารเคมีที่ใช้เคลือบฟิล์ม กระจกหรือวัตถุอื่น (Wetting agent)

ผู้ถือหุ้นรายใหญ่

บริษัท ปตท. จำกัด (มหาชน) จำนวนหุ้น 979,765,183 สัดส่วนการถือหุ้น 48.03%

เหตุการณ์สำคัญ

• 2 ธันวาคม พ.ศ. 2542 - เกิดเหตุไฟไหม้ที่โรงงานไทยออยล์ สาขา อันเนื่องมาจากถังเก็บน้ำมันเกิดระเบิด ส่งผลให้มียอดผู้เสียชีวิตและผู้บาดเจ็บเป็นจำนวนมาก
• 5 กันยายน พ.ศ. 2553 เวลาประมาณ 19.00 น. ได้เกิดเหตุไฟไหม้ถังน้ำมันปนเปื้อนของบริษัท ไทยลู้บเบสฯ ซึ่งบริษัทฯ ถือหุ้นร้อยละ 100 จากเหตุการณ์ดังกล่าวทีมดับเพลิงของบริษัทฯได้เข้าดับไฟอย่างทันท่วงทีตามแผนฉุกเฉินการระงับเหตุเพลิงไหม้ที่ได้ฝึกซ้อมไว้เป็นประจำ และสามารถดับเพลิงไหม้ได้เพียงระยะเวลา 20 นาที โดยไม่มีผู้ใดได้รับบาดเจ็บ

อ้างอิง

1. . Thaioil Group. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2022-01-25. สืบค้นเมื่อ 22 November 2015.
2. . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2022-01-25. สืบค้นเมื่อ 2022-01-25.
3. "Thaioil Group".
4. "ข้อมูลบริษัทจดทะเบียน - บริษัท ไทยออยล์ จำกัด (มหาชน)".
5. "'ไทยออยล์' ประสบความสำเร็จในการออก-เสนอขายหุ้นกู้สกุลเหรียญสหรัฐฯ".
6. "ไทยออยล์ ไตรมาส 3 พลิกขาดทุน 682 ล้านบาท".
7. "ไทยออยล์เดินหน้าอัดฉีดลงทุน 2 ปีกว่า 3,000 ล้านเหรียญสหรัฐ". 17 October 2019.
8. . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-05-16. สืบค้นเมื่อ 2018-11-08.
9. https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=681881872185802&id=868873896567823&_rdr
10. https://www.thairath.co.th/content/109039

แหล่งข้อมูลอื่น

• ไทยออยล์ จำกัด (มหาชน)