ไก่ต๊อกหมวกเหล็ก (อังกฤษ: helmeted guineafowl; ชื่อวิทยาศาสตร์: Numida meleagris) เป็นนกขนาดใหญ่ชนิดหนึ่ง ในวงศ์ไก่ต๊อก (Numididae) จัดเป็นเพียงชนิดเดียวเท่านั้นที่อยู่ในสกุล Numida
ไก่ต๊อกหมวกเหล็ก | |
---|---|
ที่อุทยานแห่งชาติครูเกอร์, แอฟริกาใต้ | |
ส่วนหัวและหงอนที่แข็งเหมือนสวมหมวกเหล็ก | |
สถานะการอนุรักษ์ | |
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
โดเมน: | ยูแคริโอต |
อาณาจักร: | สัตว์ |
ไฟลัม: | สัตว์มีแกนสันหลัง |
ชั้น: | สัตว์ปีก |
อันดับ: | อันดับไก่ |
วงศ์: | Numididae Linnaeus, 1764 |
สกุล: | Numida (Linnaeus, ) |
สปีชีส์: | Numida meleagris |
ชื่อทวินาม | |
Numida meleagris (Linnaeus, ) | |
แผนที่แสดงการกระจายพันธุ์ | |
ชื่อพ้อง | |
Phasianus meleagris Linnaeus, 1758 |
ไก่ต๊อกหมวกเหล็ก มีลักษณะทั่วไปเหมือนกับไก่ต๊อกชนิดอื่น ๆ แต่บนหัวมีหงอนที่เป็นโหนกแข็งที่มีลักษณะที่เหมือนกับสวมหมวกเหล็กหรือหมวกกันน็อกอยู่ อันเป็นที่มาของชื่อสามัญ
มีความยาวเต็มที่ประมาณ 61 เซนติเมตร มีพฤติกรรมรวมตัวกันเป็นฝูงตั้งแต่ 10-100 ตัว หากินตามพื้นดินหรือตามทุ่งหญ้าโปร่งเท่านั้น เมื่อตกใจจะบินได้ระยะทางสั้น ๆ เพื่อขึ้นต้นไม้หรือขึ้นที่สูง โดยกินอาหารที่เป็นพืชแทบทุกชนิด ตลอดจนสัตว์ขนาดเล็ก เช่น หอยทาก แมลงชนิดต่าง ๆ
ไก่ต๊อกหมวกเหล็กเป็นไก่ต๊อกที่มีถิ่นกำเนิดอยู่ในทวีปแอฟริกา และเป็นไก่ต๊อกชนิดที่พบเห็นได้ง่ายและแพร่กระจายพันธุ์มากที่สุด
ปัจจุบันมีการเพาะเลี้ยงไก่ต๊อกหมวกเหล็กเป็นสัตว์เลี้ยงสวยงาม เพื่อความเพลิดเพลินใจ และยังมีการเพาะเลี้ยงเพื่อการบริโภคเนื้อและไข่เป็นสัตว์เศรษฐกิจอีกด้วย โดยเมื่อวางไข่ไก่ต๊อกหมวกเหล็กจะแยกตัวจากฝูงไปวางไข่เพียงตามลำพังในพงหญ้า ครั้งละ 40-50 ฟอง แม่ไก่จะดูแลลูกประมาณ 2-3 เดือน เมื่อพ้นจากนี้แล้วลูกไก่จะแข็งแรงพอที่จะเข้าฝูงหากินเองได้ ไก่ต๊อกหมวกเหล็กเข้าสู่วัยเจริญพันธุ์เมื่ออายุได้ 5-7 เดือน
การจำแนก
แบ่งออกเป็นชนิดย่อยต่าง ๆ ได้ดังนี้
- N. m. coronatus (, 1868) - ไก่ต๊อกหมวกเหล็กนาตัล - ภาคตะวันออกของแอฟริกาใต้
- N. m. galeatus (, 1767) - ไก่ต๊อกแอฟริกาตะวันตก - แอฟริกาตะวันตก ถึงตอนใต้ของชาด, ภาคกลางของซาอีร์ และภาคเหนือของแองโกลา
- N. m. marungensis (, 1884) - ไก่ต๊อกหมวกเหล็กมารูงกู - ตอนใต้ของ ถึงภาคตะวันตกของแองโกลาและแซมเบีย
- N. m. meleagris (Linnaeus, 1758) - ไก่ต๊อกหมวกเหล็กสะฮารา - ภาคตะวันออกของชาดถึงเอธิโอเปีย, ภาคเหนือของซาอีร์, ยูกันดาและภาคเหนือของเคนยา
- N. m. mitratus (Pallas, 1764) - ไก่ต๊อกทัฟทิด - แทนซาเนียถึงภาคตะวันออกของโมซัมบิก, แซมเบีย และภาคเหนือของบอตสวานา
- N. m. papillosus (, 1894) - ไก่ต๊อกหมวกเหล็กดามารา - ภาคใต้ของแองโกลาถึงบอตสวานาและนามิเบีย
- N. m. reichenowi (, 1894) - ไก่ต๊อกหมวกเหล็กไรเชอโน - เคนยาและภาคกลางของแทนซาเนีย
- N. m. sabyi (, 1919) - ไก่ต๊อกหมวกเหล็กซาบี - ภาคตะวันตกเฉียงเหนือของโมร็อกโก
- N. m. somaliensis (, 1899) - ไก่ต๊อกทัฟทิดโซมาลี - ภาคตะวันออกเฉียงเหนือของเอธิโอเปียและโซมาเลีย
อ้างอิง
- BirdLife International (2018). "Numida meleagris". IUCN Red List of Threatened Species. 2018: e.T22679555A132052202. doi:10.2305/IUCN.UK.2018-2.RLTS.T22679555A132052202.en. สืบค้นเมื่อ 13 November 2021.
- ปองพล อดิเรกสาร. สัตว์ป่าแอฟริกา. กรุงเทพฯ : เอเรียสบุ๊คส์, 2553. 272 หน้า. หน้า 150. ISBN
- J.S. Ferguson, Gardening with Guineas Comprehensive discussion of all aspects of raising domesticated guineafowl.
- Duffy, David Cameron; Downer, Randall; Brinkley, Christie (June 1992). (PDF). The Wilson Bulletin. 104 (2): 342–345. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2009-10-07.
อ่านเพิ่ม
- Madge and McGowan, Pheasants, Partridges and Grouse ISBN
แหล่งข้อมูลอื่น
- Helmeted Guineafowl – Species text in The Atlas of Southern African Birds
- Helmeted Guineafowl, Melissa Mayntz, 26 September 2017, The Spruce
- Helmeted Guineafowl videos, photos & sounds on the Internet Bird Collection
- Poultry Breeds – Guinea Fowl Oklahoma State University
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
iktxkhmwkehlk xngkvs helmeted guineafowl chuxwithyasastr Numida meleagris epnnkkhnadihychnidhnung inwngsiktxk Numididae cdepnephiyngchnidediywethannthixyuinskul Numidaiktxkhmwkehlkthixuthyanaehngchatikhruekxr aexfrikaitswnhwaelahngxnthiaekhngehmuxnswmhmwkehlksthanakarxnurkskhwamesiyngta IUCN 3 1 karcaaenkchnthangwithyasastrodemn yuaekhrioxtxanackr stwiflm stwmiaeknsnhlngchn stwpikxndb xndbikwngs Numididae Linnaeus 1764skul Numida Linnaeus spichis Numida meleagrischuxthwinamNumida meleagris Linnaeus aephnthiaesdngkarkracayphnthuchuxphxngPhasianus meleagris Linnaeus 1758 iktxkhmwkehlk milksnathwipehmuxnkbiktxkchnidxun aetbnhwmihngxnthiepnohnkaekhngthimilksnathiehmuxnkbswmhmwkehlkhruxhmwkknnxkxyu xnepnthimakhxngchuxsamy mikhwamyawetmthipraman 61 esntiemtr miphvtikrrmrwmtwknepnfungtngaet 10 100 tw hakintamphundinhruxtamthunghyaoprngethann emuxtkiccabinidrayathangsn ephuxkhuntnimhruxkhunthisung odykinxaharthiepnphuchaethbthukchnid tlxdcnstwkhnadelk echn hxythak aemlngchnidtang iktxkhmwkehlkepniktxkthimithinkaenidxyuinthwipaexfrika aelaepniktxkchnidthiphbehnidngayaelaaephrkracayphnthumakthisud pccubnmikarephaaeliyngiktxkhmwkehlkepnstweliyngswyngam ephuxkhwamephlidephlinic aelayngmikarephaaeliyngephuxkarbriophkhenuxaelaikhepnstwesrsthkicxikdwy odyemuxwangikhiktxkhmwkehlkcaaeyktwcakfungipwangikhephiyngtamlaphnginphnghya khrngla 40 50 fxng aemikcaduaellukpraman 2 3 eduxn emuxphncakniaelwlukikcaaekhngaerngphxthicaekhafunghakinexngid iktxkhmwkehlkekhasuwyecriyphnthuemuxxayuid 5 7 eduxnkarcaaenkaebngxxkepnchnidyxytang iddngni chnidyxy N m sabyikhnahakinknepnklumN m coronatus 1868 iktxkhmwkehlknatl phakhtawnxxkkhxngaexfrikait N m galeatus 1767 iktxkaexfrikatawntk aexfrikatawntk thungtxnitkhxngchad phakhklangkhxngsaxir aelaphakhehnuxkhxngaexngokla N m marungensis 1884 iktxkhmwkehlkmarungku txnitkhxng thungphakhtawntkkhxngaexngoklaaelaaesmebiy N m meleagris Linnaeus 1758 iktxkhmwkehlksahara phakhtawnxxkkhxngchadthungexthioxepiy phakhehnuxkhxngsaxir yukndaaelaphakhehnuxkhxngekhnya N m mitratus Pallas 1764 iktxkthfthid aethnsaeniythungphakhtawnxxkkhxngomsmbik aesmebiy aelaphakhehnuxkhxngbxtswana N m papillosus 1894 iktxkhmwkehlkdamara phakhitkhxngaexngoklathungbxtswanaaelanamiebiy N m reichenowi 1894 iktxkhmwkehlkirechxon ekhnyaaelaphakhklangkhxngaethnsaeniy N m sabyi 1919 iktxkhmwkehlksabi phakhtawntkechiyngehnuxkhxngomrxkok N m somaliensis 1899 iktxkthfthidosmali phakhtawnxxkechiyngehnuxkhxngexthioxepiyaelaosmaeliyxangxingBirdLife International 2018 Numida meleagris IUCN Red List of Threatened Species 2018 e T22679555A132052202 doi 10 2305 IUCN UK 2018 2 RLTS T22679555A132052202 en subkhnemux 13 November 2021 pxngphl xdierksar stwpaaexfrika krungethph exeriysbukhs 2553 272 hna hna 150 ISBN 978 616 90508 0 3 J S Ferguson Gardening with Guineas ISBN 0 7392 0250 2 Comprehensive discussion of all aspects of raising domesticated guineafowl Duffy David Cameron Downer Randall Brinkley Christie June 1992 PDF The Wilson Bulletin 104 2 342 345 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2009 10 07 xanephimMadge and McGowan Pheasants Partridges and Grouse ISBN 0 7136 3966 0aehlngkhxmulxunwikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb iktxkhmwkehlk Helmeted Guineafowl Species text in The Atlas of Southern African Birds Helmeted Guineafowl Melissa Mayntz 26 September 2017 The Spruce Helmeted Guineafowl videos photos amp sounds on the Internet Bird Collection Poultry Breeds Guinea Fowl Oklahoma State University