โซดิส (อังกฤษ: solar water disinfection, SODIS) เป็นวิธีการฆ่าเชื้อโรคในน้ำโดยใช้แสงแดดและขวดพลาสติก (PET) โซดิสเป็นวิธีการที่ไม่มีค่าใช้จ่ายในการบำบัดน้ำ สามารถกระทำได้ในระดับครัวเรือน และองค์การอนามัยโลกได้แนะนำให้ใช้วิธีนี้ในการบำบัดน้ำเสียในครัวเรือน โซดิสเป็นวิธีที่ใช้กันในประเทศกำลังพัฒนาหลาย ๆ ประเทศ และได้รับการแปลเป็นหนังสือในหลาย ๆ ภาษา
หลักการ
การนำน้ำดื่มที่สกปรกไปผึ่งแดดช่วยยับยั้งสิ่งมีชีวิตที่เป็นสาเหตุของอาการท้องเสีย ผลสามอย่างของแสงแดดที่เชื่อกันว่าช่วยยับยั้งจุลินทรีย์ที่ทำให้เกิดโรค:
- UV-A จะรบกวนการเผาผลาญอาหารและทำลายโครงสร้างของเซลล์แบคทีเรีย
- UV-A (ความยาวคลื่น 320 − 400 nm) จะทำปฏิกิริยากับออกซิเจนที่ละลายในน้ำและสร้างรูปแบบปฏิกิริยาของออกซิเจน (อนุมูลอิสระออกซิเจนและไฮโดรเจนเพอร์ออกไซด์) ที่เชื่อว่าจะทำความเสียหายให้กับเชื้อโรค
- รังสีอินฟราเรดจะให้ความร้อนกับน้ำ ถ้าหากอุณหภูมิน้ำเพิ่มขึ้นสูงกว่า 50°C การฆ่าเชื้อจะเกิดขึ้น 3 ครั้งอย่างรวดเร็ว
ที่อุณหภูมิน้ำประมาณ 30°C (86°F) ความเข้มข้นของแสงแดดน้อยกว่า 500 W/m2 (ทุกสเปกตรัมแสง) ต้องผึ่งแดดประมาณ 5 ชั่วโมงจึงจะได้ผล เกณฑ์นี้มีพลังงานที่ 555 Wh/m2 ในช่วง UV-A และแสงม่วง 350 nm − 450 nm เหมือนกันกับใช้เวลา 6 ชั่วโมงในละติจูดกลาง (ยุโรป) ในกลางแดดตอนเที่ยงในฤดูร้อน
ที่อุณหภูมิน้ำสูงกว่า 45°C (113°F) ผลร่วมกันของรังสียูวีและอุณหภูมิจะเพิ่มประสิทธิภาพการฆ่าเชื้อโรค
ข้อควรระวัง
ถ้าขวดใส่น้ำผึ่งแดดไม่นานพอ น้ำอาจไม่ปลอดภัยพอที่จะใช้ดื่มและอาจเป็นสาเหตุของอาการป่วย ถ้าแสงแดดไม่แรงพอจากสภาพดินฟ้าอากาศระยะเวลาในการผึ่งแดดเป็นสิ่งที่สำคัญมาก
รายละเอียดที่ควรพิจารณามีดังต่อไปนี้:
- วัสดุที่ใช้ผลิตขวด: แก้วบางชนิดและวัสดุ PVC อาจป้องกันแสงอัลตร้าไวโอเล็ตไม่ให้ลงไปสู่น้ำ แนะนำให้ใช้ขวดที่ทำจาก เพราะสะดวกและหาง่าย ขวดที่ทำจากโพลีคาร์บอเนตนั้นจะกันรังสี UVA และ UVB ดังนั้นจึงไม่ควรใช้
- อายุของขวดพลาสติก: ประสิทธิภาพโซดิสขึ้นกับสภาพทางกายภาพของขวดพลาสติก ขวดที่มีรอยขีดข่วนและอาการอื่น ๆ จะลด ประสิทธิภาพของโซดิสลง ถ้าขวดมีรอยขีดข่วนมากหรือเก่าก็ควรจะเปลี่ยน
- รูปร่างของภาชนะบรรจุ: ความเข้มของรังสี UV จะลดลงอย่างรวดเร็วด้วยตามอัตราส่วนความลึกของน้ำ น้ำที่น้ำลึก 10 เซนติเมตร และมีความขุ่นปานกลาง 26 NTU รังสี UV จะลดลงถึง 50% ขวดเครื่องดื่ม PET หาง่ายและให้ผลดีที่สุดสำหรับโซดิส
- ออกซิเจน: แสงแดดผลิตรูปแบบปฏิกิริยาของออกซิเจน (ออกซิเจนอนุมูลอิสระและเพอร์ออกไซด์ไฮโดรเจน) ในน้ำ โมเลกุลเหล่านี้จะทำปฏิกิริยาร่วมกันในการทำลายจุลินทรีย์ ภายใต้เงื่อนไขปกติ (น้ำจากแม่น้ำลำธาร, หลุม, บ่อ, ประปา) เป็นน้ำที่มีออกซิเจนเพียงพอ (ออกซิเจนมากกว่า 3 มิลลิกรัมต่อลิตร) จึงไม่ต้องเติมอากาศก่อนการทำโซดิส
- สิ่งที่สกัดหลุดจากวัสดุทำขวด: มีความกังวลมากในคำถามที่ว่าภาชนะพลาสติกสามารถปล่อยสารเคมีหรือส่วนประกอบของสารพิษลงไปในน้ำ ซึ่งกระบวนการนี้มีทางเป็นไปได้ว่าโดยเร่งให้เกิดเร็วขึ้นด้วยความร้อน ศูนย์ทดสอบและวิจัยวัสดุแห่งสหพันธรัฐสวิสส์ได้ตรวจสอบการแพร่ของ อดิเพท (adipates) และ พาทาเลต (phthalates) (DEHA และ DEHP) จากขวด PET ขวดใหม่และขวดที่นำกลับมาใช้ใหม่และในน้ำในระหว่างการเปิดรับแสงอาทิตย์ ระดับของความเข้มข้นที่พบในน้ำหลังจากรับแสงอาทิตย์ของ 17 ชั่วโมงที่ 60 °C น้ำที่ได้มีค่าต่ำกว่าเกณฑ์ของ WHO สำหรับน้ำดื่มและเป็นความเข้มข้นของพาทาเลตและอดิเพทขนาดเดียวกับที่พบโดยทั่วไปในน้ำประปาคุณภาพสูง
ความกังวลเกี่ยวกับการใช้งานขวด PET เกิดขึ้นหลังจากมีรายงานที่ตีพิมพ์โดยนักวิจัยจากมหาวิทยาลัยไฮเดลเบิร์ก จากพลวงที่ออกจากขวด PET สำหรับเครื่องดื่มและน้ำแร่ที่ถูกเก็บเวลาหลายเดือนในซุปเปอร์มาร์เก็ต อย่างไรก็ตามปริมาณพลวงที่พบในขวดมีค่าต่ำกว่ามาตรฐานของ WHO และมาตรฐานสากลสำหรับความเข้มข้นของพลวงในน้ำดื่ม นอกจากนั้น น้ำโซดิสจะไม่เก็บไว้ในขวดนานขนาดนั้น
- การเติบโตขึ้นใหม่ของแบคทีเรีย: เมื่อนำออกจากแสงแดด แบคทีเรียที่เหลืออาจแบ่งตัวอีกครั้งในความมืด จากการศึกษาในปี ค.ศ. 2010 พบว่าการเพิ่มขึ้น 10 ส่วนในล้านส่วนของไฮโดรเจนเพอร์ออกไซด์มีประสิทธิภาพในการป้องกันการเติบโตขึ้นใหม่ของ Salmonella
ผลกระทบต่อสุขภาพและการลดลงของอาการท้องร่วง
วิธีการโซดิส (และวิธีการอื่น ๆ ของการบำบัดน้ำใช้ในครัวเรือน) แสดงให้เห็นว่าสามารถลดการปนเปื้อนที่ทำให้เกิดโรคจากน้ำได้อย่างมีประสิทธิภาพ แต่โรคติดเชื้อยังสามารถส่งผ่านมาตามเส้นทางอื่น ๆ ได้ เช่น การขาดสุขาภิบาลและสุขอนามัย จากการศึกษาการลดลงของโรคอุจจาระร่วงของผู้ใช้วิธีโซดิสแสดงค่าลดลง 30 − 80%
อ้างอิง
- sodis.ch
- World Health Organization
- Training material 2012-10-12 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน Sodis.ch accessed 1 February 2010
- . sodis.ch. 20 October 1998. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2016-04-06. สืบค้นเมื่อ 1 February 2010.
- "Guidelines for drinking-water quality" (PDF). World Health Organization. pp. 304–6.
- Kohler M, Wolfensberger M. (PDF). Swiss Federal Institute for Materials Testing and Research (EMPA). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2007-09-21.
- William Shotyk, Michael Krachler & Bin Chen (2006). "Contamination of Canadian and European bottled waters with antimony from PET containers". . 8 (2): 288–292. doi:10.1039/b517844b. PMID 16470261.
- Katharine Sanderson (19 January 2006). "Toxic risk in bottled water?". Chemical Science.
- (Press release). University of Heidelberg. 26 January 2006. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2008-08-04. สืบค้นเมื่อ 2010-04-27.
- Sciacca F, Rengifo-Herrera JA, Wéthé J, Pulgarin C (2010-01-08). "Dramatic enhancement of solar disinfection (SODIS) of wild Salmonella sp. in PET bottles by H(2)O(2) addition on natural water of Burkina Faso containing dissolved iron". Chemosphere. 78 (9): 1186–91. doi:10.1016/j.chemosphere.2009.12.001. :11336/10091. PMID 20060566.
- Conroy RM, Elmore-Meegan M, Joyce T, McGuigan KG, Barnes J (1996). "Solar disinfection of drinking water and diarrhoea in Maasai children: a controlled field trial". . 348 (9043): 1695–7. doi:10.1016/S0140-6736(96)02309-4. PMID 8973432. S2CID 10341637.
- Conroy RM, Meegan ME, Joyce T, McGuigan K, Barnes J (October 1999). "Solar disinfection of water reduces diarrhoeal disease: an update". Archives of disease in childhood. 81 (4): 337–8. doi:10.1136/adc.81.4.337. PMC 1718112. PMID 10490440.
{{}}
: CS1 maint: multiple names: authors list () - Conroy RM, Meegan ME, Joyce T, McGuigan K, Barnes J (October 2001). "Solar disinfection of drinking water protects against cholera in children under 6 years of age". Archives of disease in childhood. 85 (4): 293–5. doi:10.1136/adc.85.4.293. PMC 1718943. PMID 11567937.
{{}}
: CS1 maint: multiple names: authors list () - Rose A, Roy S, Abraham V, และคณะ (February 2006). "Solar disinfection of water for diarrhoeal prevention in southern India". . 91 (2): 139–41. doi:10.1136/adc.2005.077867. PMC 2082686. PMID 16403847.
- Hobbins M. (2003). The SODIS Health Impact Study, Ph.D. Thesis, Swiss Tropical Institute Basel
แหล่งข้อมูลอื่น
- SODIS
- How does it work 2009-03-30 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Plastic versus glass bottlesPDF (36.0 KB)
- SODIS in Latin America
- covers the concept briefly
- Drinking Water For All 2006-07-19 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (PDF) by Anumakonda Jagadeesh. Test results in Tamil Nadu, India.
- Kenyans Tap Sun to Make Dirty Water Sparkle 2012-07-22 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน Multimedia from CLPMag.org
- Pure water for all, The Hindu Business Line, Apr 15, 2005
- Clean water at no cost, the SODIS way 2012-05-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, The Hindu, Sep 14, 2006
- A place in the sun physics.org, October 7, 2009
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
osdis xngkvs solar water disinfection SODIS epnwithikarkhaechuxorkhinnaodyichaesngaeddaelakhwdphlastik PET osdisepnwithikarthiimmikhaichcayinkarbabdna samarthkrathaidinradbkhrweruxn aelaxngkhkarxnamyolkidaenanaihichwithiniinkarbabdnaesiyinkhrweruxn osdisepnwithithiichkninpraethskalngphthnahlay praeths aelaidrbkaraeplepnhnngsuxinhlay phasakraprayuktich SODIS inpraethsxinodniesiyhlkkarkarnanadumthiskprkipphungaeddchwyybyngsingmichiwitthiepnsaehtukhxngxakarthxngesiy phlsamxyangkhxngaesngaeddthiechuxknwachwyybyngculinthriythithaihekidorkh UV A carbkwnkarephaphlayxaharaelathalayokhrngsrangkhxngesllaebkhthieriy UV A khwamyawkhlun 320 400 nm cathaptikiriyakbxxksiecnthilalayinnaaelasrangrupaebbptikiriyakhxngxxksiecn xnumulxisraxxksiecnaelaihodrecnephxrxxkisd thiechuxwacathakhwamesiyhayihkbechuxorkh rngsixinfraerdcaihkhwamrxnkbna thahakxunhphuminaephimkhunsungkwa 50 C karkhaechuxcaekidkhun 3 khrngxyangrwderw thixunhphuminapraman 30 C 86 F khwamekhmkhnkhxngaesngaeddnxykwa 500 W m2 thuksepktrmaesng txngphungaeddpraman 5 chwomngcungcaidphl eknthnimiphlngnganthi 555 Wh m2 inchwng UV A aelaaesngmwng 350 nm 450 nm ehmuxnknkbichewla 6 chwomnginlaticudklang yuorp inklangaeddtxnethiynginvdurxn thixunhphuminasungkwa 45 C 113 F phlrwmknkhxngrngsiyuwiaelaxunhphumicaephimprasiththiphaphkarkhaechuxorkhkhxkhwrrawngthakhwdisnaphungaeddimnanphx naxacimplxdphyphxthicaichdumaelaxacepnsaehtukhxngxakarpwy thaaesngaeddimaerngphxcaksphaphdinfaxakasrayaewlainkarphungaeddepnsingthisakhymak raylaexiydthikhwrphicarnamidngtxipni wsduthiichphlitkhwd aekwbangchnidaelawsdu PVC xacpxngknaesngxltraiwoxeltimihlngipsuna aenanaihichkhwdthithacak ephraasadwkaelahangay khwdthithacakophlikharbxentnncaknrngsi UVA aela UVB dngnncungimkhwrichxayukhxngkhwdphlastik prasiththiphaphosdiskhunkbsphaphthangkayphaphkhxngkhwdphlastik khwdthimirxykhidkhwnaelaxakarxun cald prasiththiphaphkhxngosdislng thakhwdmirxykhidkhwnmakhruxekakkhwrcaepliynruprangkhxngphachnabrrcu khwamekhmkhxngrngsi UV caldlngxyangrwderwdwytamxtraswnkhwamlukkhxngna nathinaluk 10 esntiemtr aelamikhwamkhunpanklang 26 NTU rngsi UV caldlngthung 50 khwdekhruxngdum PET hangayaelaihphldithisudsahrbosdisxxksiecn aesngaeddphlitrupaebbptikiriyakhxngxxksiecn xxksiecnxnumulxisraaelaephxrxxkisdihodrecn inna omelkulehlanicathaptikiriyarwmkninkarthalayculinthriy phayitenguxnikhpkti nacakaemnalathar hlum bx prapa epnnathimixxksiecnephiyngphx xxksiecnmakkwa 3 millikrmtxlitr cungimtxngetimxakaskxnkarthaosdissingthiskdhludcakwsduthakhwd mikhwamkngwlmakinkhathamthiwaphachnaphlastiksamarthplxysarekhmihruxswnprakxbkhxngsarphislngipinna sungkrabwnkarnimithangepnipidwaodyerngihekiderwkhundwykhwamrxn sunythdsxbaelawicywsduaehngshphnthrthswissidtrwcsxbkaraephrkhxng xdiephth adipates aela phathaelt phthalates DEHA aela DEHP cakkhwd PET khwdihmaelakhwdthinaklbmaichihmaelainnainrahwangkarepidrbaesngxathity radbkhxngkhwamekhmkhnthiphbinnahlngcakrbaesngxathitykhxng 17 chwomngthi 60 C nathiidmikhatakwaeknthkhxng WHO sahrbnadumaelaepnkhwamekhmkhnkhxngphathaeltaelaxdiephthkhnadediywkbthiphbodythwipinnaprapakhunphaphsung khwamkngwlekiywkbkarichngankhwd PET ekidkhunhlngcakmiraynganthitiphimphodynkwicycakmhawithyalyihedlebirk cakphlwngthixxkcakkhwd PET sahrbekhruxngdumaelanaaerthithukekbewlahlayeduxninsupepxrmarekt xyangirktamprimanphlwngthiphbinkhwdmikhatakwamatrthankhxng WHO aelamatrthansaklsahrbkhwamekhmkhnkhxngphlwnginnadum nxkcaknn naosdiscaimekbiwinkhwdnankhnadnnkaretibotkhunihmkhxngaebkhthieriy emuxnaxxkcakaesngaedd aebkhthieriythiehluxxacaebngtwxikkhrnginkhwammud cakkarsuksainpi kh s 2010 phbwakarephimkhun 10 swninlanswnkhxngihodrecnephxrxxkisdmiprasiththiphaphinkarpxngknkaretibotkhunihmkhxng Salmonellaphlkrathbtxsukhphaphaelakarldlngkhxngxakarthxngrwngmiephiyng 46 epxresntkhxngkhninaexfrikathiidnadumsaxad withikarosdis aelawithikarxun khxngkarbabdnaichinkhrweruxn aesdngihehnwasamarthldkarpnepuxnthithaihekidorkhcaknaidxyangmiprasiththiphaph aetorkhtidechuxyngsamarthsngphanmatamesnthangxun id echn karkhadsukhaphibalaelasukhxnamy cakkarsuksakarldlngkhxngorkhxuccararwngkhxngphuichwithiosdisaesdngkhaldlng 30 80 xangxingsodis ch World Health Organization Training material 2012 10 12 thi ewyaebkaemchchin Sodis ch accessed 1 February 2010 sodis ch 20 October 1998 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2016 04 06 subkhnemux 1 February 2010 Guidelines for drinking water quality PDF World Health Organization pp 304 6 Kohler M Wolfensberger M PDF Swiss Federal Institute for Materials Testing and Research EMPA khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2007 09 21 William Shotyk Michael Krachler amp Bin Chen 2006 Contamination of Canadian and European bottled waters with antimony from PET containers 8 2 288 292 doi 10 1039 b517844b PMID 16470261 Katharine Sanderson 19 January 2006 Toxic risk in bottled water Chemical Science Press release University of Heidelberg 26 January 2006 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2008 08 04 subkhnemux 2010 04 27 Sciacca F Rengifo Herrera JA Wethe J Pulgarin C 2010 01 08 Dramatic enhancement of solar disinfection SODIS of wild Salmonella sp in PET bottles by H 2 O 2 addition on natural water of Burkina Faso containing dissolved iron Chemosphere 78 9 1186 91 doi 10 1016 j chemosphere 2009 12 001 11336 10091 PMID 20060566 Conroy RM Elmore Meegan M Joyce T McGuigan KG Barnes J 1996 Solar disinfection of drinking water and diarrhoea in Maasai children a controlled field trial 348 9043 1695 7 doi 10 1016 S0140 6736 96 02309 4 PMID 8973432 S2CID 10341637 Conroy RM Meegan ME Joyce T McGuigan K Barnes J October 1999 Solar disinfection of water reduces diarrhoeal disease an update Archives of disease in childhood 81 4 337 8 doi 10 1136 adc 81 4 337 PMC 1718112 PMID 10490440 a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite journal title aemaebb Cite journal cite journal a CS1 maint multiple names authors list lingk Conroy RM Meegan ME Joyce T McGuigan K Barnes J October 2001 Solar disinfection of drinking water protects against cholera in children under 6 years of age Archives of disease in childhood 85 4 293 5 doi 10 1136 adc 85 4 293 PMC 1718943 PMID 11567937 a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite journal title aemaebb Cite journal cite journal a CS1 maint multiple names authors list lingk Rose A Roy S Abraham V aelakhna February 2006 Solar disinfection of water for diarrhoeal prevention in southern India 91 2 139 41 doi 10 1136 adc 2005 077867 PMC 2082686 PMID 16403847 Hobbins M 2003 The SODIS Health Impact Study Ph D Thesis Swiss Tropical Institute BaselaehlngkhxmulxunSODIS How does it work 2009 03 30 thi ewyaebkaemchchin Plastic versus glass bottles PDF 36 0 KB SODIS in Latin America covers the concept briefly Drinking Water For All 2006 07 19 thi ewyaebkaemchchin PDF by Anumakonda Jagadeesh Test results in Tamil Nadu India Kenyans Tap Sun to Make Dirty Water Sparkle 2012 07 22 thi ewyaebkaemchchin Multimedia from CLPMag org Pure water for all The Hindu Business Line Apr 15 2005 Clean water at no cost the SODIS way 2012 05 04 thi ewyaebkaemchchin The Hindu Sep 14 2006 A place in the sun physics org October 7 2009