แผ่นแอฟริกา (อังกฤษ: African Plate) เป็นแผ่นธรณีแปรสัณฐานขนาดใหญ่ที่ประกอบด้วยทวีปแอฟริกา (ยกเว้นส่วนตะวันออกสุด) และเปลือกสมุทรที่อยู่ติดกันในทางตะวันตกและใต้ แผ่นแอฟริกาถูกโอบล้อมทางตะวันตกด้วยแผ่นอเมริกาเหนือและแผ่นอเมริกาใต้ (โดยคั่นด้วย) ทางตะวันออกติดกับแผ่นอาหรับและ ทางเหนือติดกับแผ่นยูเรเชีย และ และทางใต้ติดกับแผ่นแอนตาร์กติก
แผ่นแอฟริกา | |
---|---|
ประเภท | |
พื้นที่โดยประมาณ | 61,300,000 กม.2 |
ลักษณะภูมิศาสตร์ | ทวีปแอฟริกา, มหาสมุทรแอตแลนติก, ทะเลเมดิเตอร์เรเนียน, ทะเลแดง |
ช่วงระหว่าง 60 ถึง 10 ล้านปีก่อน เริ่มจากแผ่นแอฟริกาไปตาม ทั้งนี้ เนื่องจากทวีปแอฟริกานั้นตั้งอยู่บนทั้งแผ่นแอฟริกาและแผ่นโซมาเลีย ดังนั้นวรรณกรรมบางเล่มจึงเรียกแผ่นแอฟริกาว่า แผ่นนิวเบีย (อังกฤษ: Nubian Plate) เพื่อให้ต่างจากชื่อที่อาจหมายถึงทั้งทวีปได้
ขอบเขต
ขอบด้านตะวันตกของแผ่นแอฟริกาเป็นร่วมกับแผ่นอเมริกาเหนือในด้านเหนือและแผ่นอเมริกาใต้ในด้านใต้ ซึ่งก่อตัวขึ้นเป็นส่วนกลางและใต้ของ ขอบด้านตะวันออกเฉียงเหนือติดกับแผ่นอาหรับ ขอบด้านตะวันออกเฉียงใต้ติดกับ ขอบด้านเหนือติดกับแผ่นยูเรเชีย และ และขอบด้านใต้ติดกับ ทั้งหมดนี้นั้นเป็นแนวแผ่นเปลือกโลกแยกตัวที่มีการแยกตัวออกของแผ่นเปลือกโลก เว้นแต่ขอบด้านเหนือและส่วนสั้น ๆ ใกล้กับอะโซร์สที่เรียกว่า
ส่วนประกอบ
แผ่นแอฟริกาประกอบด้วยจำนวนมาก เช่น บล็อกเสถียร (stable blocks) ของแผ่นเปลือกโลกเก่าที่ฝังตัวลึกอยู่ในเนื้อดาวของธรณีภาคอนุทวีป และ (terranes) ที่มีความเสถียรน้อยกว่าซึ่งรวมตัวกันขึ้นเป็นทวีปแอฟริกาในช่วงการรวมตัวของมหาทวีปแพนเจียเมื่อประมาณ 250 ล้านปีที่แล้ว โดยหินฐานธรณีไล่เรียงจากใต้ขึ้นเหนือ ได้แก่ และ ในอดีตหินฐานธรณีเหล่านี้แยกออกจากกันอย่างกว้าง แต่ได้เกิดรวมตัวกันขึ้นในช่วงและได้รวมอยู่ด้วยกันเมื่อมหาทวีปกอนด์วานาแยกตัวออก หินฐานธรณีเหล่านี้มีการเชื่อมต่อกันด้วยแนวการก่อเทือกเขา ซึ่งเป็นบริเวณของหินที่มีการผิดรูปอย่างมากจากการแปรสัณฐานแผ่นธรณีภาค โดยมีที่ถูกระบุว่าเป็นส่วนที่หลงเหลืออย่างไม่เป็นทางการของหินฐานธรณีที่แยกออกจากชั้นเนื้อดาวของธรณีภาคอนุทวีป แต่ในอีกทางหนึ่งอาจประกอบด้วยกลุ่มของเศษเปลือกโลกที่ไม่เกี่ยวข้องกับแต่ถูกพามารวมกันในช่วงการก่อเทือกเขาแพนแอฟริกา
ในบางพื้นที่ หินฐานธรณีถูกปกคลุมด้วย เช่น และ ซึ่งมีเปลือกโลกโบราณถูกทับด้วยชั้นตะกอนนีโอโพรเทอโรโซอิกที่ใหม่กว่า นอกจากนี้ยังมี (shear zone) เช่น (CASZ) ซึ่งในอดีตเป็นแผ่นเปลือกโลกสองแผ่นที่เคลื่อนตัวในทิศทางตรงกันข้าม และมีการแยก (rift) เช่น (Anza trough) ซึ่งเป็นบริเวณที่เปลือกโลกถูกดึงแยกออกจากกัน ทำให้เกิดแอ่งที่ถูกตะกอนที่ใหม่กว่าลงมาเติมในภายหลัง
การเคลื่อนตัวสมัยใหม่
แผ่นแอฟริกานั้นกำลังแยกออกในบริเวณด้านตะวันออกของทวีปแอฟริกาในตามแนว เขตการแยกนี้ได้แยกแผ่นแอฟริกาที่อยู่ทางตะวันตกออกจากแผ่นโซมาเลียที่อยู่ทางตะวันออก สมมติฐานหนึ่งเสนอว่ามี (mantle plume) อยู่ใต้ ขณะที่อีกสมมติฐานหนึ่งเสนอว่าการแยกนั้นเป็นเพียงพื้นที่ที่มีความอ่อนแอมากที่สุดของแผ่นแอฟริกาที่กำลังผิดรูป ขณะที่แผ่นเปลือกโลกทางด้านตะวันออกเคลื่อนตัวไปทางเหนืออย่างรวดเร็ว
ความเร็วของแผ่นแอฟริกาอยู่ที่ประมาณ 2.15 เซ็นติเมตรต่อปี ในภาพรวมช่วง 100 ล้านปีที่ผ่านมามีการเคลื่อนตัวไปทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือ ทำให้ตัวแผ่นเข้าใกล้แผ่นยูเรเชียมากขึ้นและเกิดการในจุดที่เปลือกโลกภาคพื้นสมุทรบรรจบกับเปลือกโลกภาคพื้นทวีป (เช่น ตอนกลางและด้านตะวันออกของทะเลเมดิเตอร์เรเนียน) ในด้านตะวันตกของทะเลเมดิเตอร์เรเนียน การเคลื่อนที่ของแผ่นแอฟริกาและแผ่นยูเรเซียจะสัมพันธ์กัน ทำให้เกิดการรวมกันไปทางด้านข้างและแรงอัด โดยกระจุกกันอยู่ในบริเวณที่เรียกว่า บริเวณขอบด้านตะวันออกเฉียงเหนือ แผ่นแอฟริกาถูกล้อมรอบด้วยซึ่งแผ่นอาหรับกำลังเคลื่อนตัวออกจากแผ่นแอฟริกา
ในมหาสมุทรแอตแลนติกอาจเป็นตัวที่สร้างแนวเส้นสั้น ๆ บนภูเขาใต้ทะเลอายุกลางถึงปลายขึ้น แต่ในปัจจุบันนั้นคล้ายว่าไม่มีกำลังแล้ว
อ้างอิง
- "Sizes of Tectonic or Lithospheric Plates". About.com. สืบค้นเมื่อ 30 June 2015.
- "Somali Plate". Ashten Sawitsky. สืบค้นเมื่อ 30 June 2015.
- Chu, D.; Gordon, R.G. (1999). "Evidence for motion between Nubia and Somalia along the Southwest Indian ridge". Nature. 398 (6722): 64–67. Bibcode:1999Natur.398...64C. doi:10.1038/18014. S2CID 4403043.
- Huang, Zhen Shao (1997). "Speed of the Continental Plates". The Physics Factbook. สืบค้นเมื่อ 7 June 2018.
- Duncan, R.A. (1984). "Age progressive volcanism in the New England Seamounts and the opening of the central Atlantic Ocean". Journal of Geophysical Research: Solid Earth. 89 (B12): 9980–90. Bibcode:1984JGR....89.9980D. doi:10.1029/jb089ib12p09980.
แหล่งข้อมูลอื่น
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
aephnaexfrika xngkvs African Plate epnaephnthrniaeprsnthankhnadihythiprakxbdwythwipaexfrika ykewnswntawnxxksud aelaepluxksmuthrthixyutidkninthangtawntkaelait aephnaexfrikathukoxblxmthangtawntkdwyaephnxemrikaehnuxaelaaephnxemrikait odykhndwy thangtawnxxktidkbaephnxahrbaela thangehnuxtidkbaephnyuerechiy aela aelathangittidkbaephnaexntarktikaephnaexfrikapraephthphunthiodypraman61 300 000 km 2lksnaphumisastrthwipaexfrika mhasmuthraextaelntik thaelemdietxrereniyn thaelaedng chwngrahwang 60 thung 10 lanpikxn erimcakaephnaexfrikaiptam thngni enuxngcakthwipaexfrikanntngxyubnthngaephnaexfrikaaelaaephnosmaeliy dngnnwrrnkrrmbangelmcungeriykaephnaexfrikawa aephnniwebiy xngkvs Nubian Plate ephuxihtangcakchuxthixachmaythungthngthwipidkhxbekhtkhxbdantawntkkhxngaephnaexfrikaepnrwmkbaephnxemrikaehnuxindanehnuxaelaaephnxemrikaitindanit sungkxtwkhunepnswnklangaelaitkhxng khxbdantawnxxkechiyngehnuxtidkbaephnxahrb khxbdantawnxxkechiyngittidkb khxbdanehnuxtidkbaephnyuerechiy aela aelakhxbdanittidkb thnghmdninnepnaenwaephnepluxkolkaeyktwthimikaraeyktwxxkkhxngaephnepluxkolk ewnaetkhxbdanehnuxaelaswnsn iklkbxaosrsthieriykwaswnprakxbaephnaexfrikaprakxbdwycanwnmak echn blxkesthiyr stable blocks khxngaephnepluxkolkekathifngtwlukxyuinenuxdawkhxngthrniphakhxnuthwip aela terranes thimikhwamesthiyrnxykwasungrwmtwknkhunepnthwipaexfrikainchwngkarrwmtwkhxngmhathwipaephneciyemuxpraman 250 lanpithiaelw odyhinthanthrniileriyngcakitkhunehnux idaek aela inxdithinthanthrniehlaniaeykxxkcakknxyangkwang aetidekidrwmtwknkhuninchwngaelaidrwmxyudwyknemuxmhathwipkxndwanaaeyktwxxk hinthanthrniehlanimikarechuxmtxkndwyaenwkarkxethuxkekha sungepnbriewnkhxnghinthimikarphidrupxyangmakcakkaraeprsnthanaephnthrniphakh odymithithukrabuwaepnswnthihlngehluxxyangimepnthangkarkhxnghinthanthrnithiaeykxxkcakchnenuxdawkhxngthrniphakhxnuthwip aetinxikthanghnungxacprakxbdwyklumkhxngessepluxkolkthiimekiywkhxngkbaetthukphamarwmkninchwngkarkxethuxkekhaaephnaexfrika inbangphunthi hinthanthrnithukpkkhlumdwy echn aela sungmiepluxkolkobranthukthbdwychntakxnnioxophrethxorosxikthiihmkwa nxkcakniyngmi shear zone echn CASZ sunginxditepnaephnepluxkolksxngaephnthiekhluxntwinthisthangtrngknkham aelamikaraeyk rift echn Anza trough sungepnbriewnthiepluxkolkthukdungaeykxxkcakkn thaihekidaexngthithuktakxnthiihmkwalngmaetiminphayhlngkarekhluxntwsmyihmthukwnni aephnaexfrikamikarekhluxnthiipbnphunphiwolkdwykhwamerw 0 292 0 007 txlanpiethiybkbkhwamerwechingmumkhxngepluxkolk echliy khxngolk duthi NNR MORVEL56 aephnthibriewnaexfrikatawnxxkaesdngihehnphuekhaifmikalnginxdit samehliymsiaedng aela briewnaerengaklangphaph sungepn triple junction thiaephnepluxkolkthngsamnnaeyktwxxkcakkn insamehliymnikhuxaephnxahrb aephnaexfrika aelaaephnosmaeliy USGS aephnaexfrikannkalngaeykxxkinbriewndantawnxxkkhxngthwipaexfrikaintamaenw ekhtkaraeykniidaeykaephnaexfrikathixyuthangtawntkxxkcakaephnosmaeliythixyuthangtawnxxk smmtithanhnungesnxwami mantle plume xyuit khnathixiksmmtithanhnungesnxwakaraeyknnepnephiyngphunthithimikhwamxxnaexmakthisudkhxngaephnaexfrikathikalngphidrup khnathiaephnepluxkolkthangdantawnxxkekhluxntwipthangehnuxxyangrwderw khwamerwkhxngaephnaexfrikaxyuthipraman 2 15 esntiemtrtxpi inphaphrwmchwng 100 lanpithiphanmamikarekhluxntwipthangthistawnxxkechiyngehnux thaihtwaephnekhaiklaephnyuerechiymakkhunaelaekidkarincudthiepluxkolkphakhphunsmuthrbrrcbkbepluxkolkphakhphunthwip echn txnklangaeladantawnxxkkhxngthaelemdietxrereniyn indantawntkkhxngthaelemdietxrereniyn karekhluxnthikhxngaephnaexfrikaaelaaephnyueresiycasmphnthkn thaihekidkarrwmknipthangdankhangaelaaerngxd odykracukknxyuinbriewnthieriykwa briewnkhxbdantawnxxkechiyngehnux aephnaexfrikathuklxmrxbdwysungaephnxahrbkalngekhluxntwxxkcakaephnaexfrika inmhasmuthraextaelntikxacepntwthisrangaenwesnsn bnphuekhaitthaelxayuklangthungplaykhun aetinpccubnnnkhlaywaimmikalngaelwxangxing Sizes of Tectonic or Lithospheric Plates About com subkhnemux 30 June 2015 Somali Plate Ashten Sawitsky subkhnemux 30 June 2015 Chu D Gordon R G 1999 Evidence for motion between Nubia and Somalia along the Southwest Indian ridge Nature 398 6722 64 67 Bibcode 1999Natur 398 64C doi 10 1038 18014 S2CID 4403043 Huang Zhen Shao 1997 Speed of the Continental Plates The Physics Factbook subkhnemux 7 June 2018 Duncan R A 1984 Age progressive volcanism in the New England Seamounts and the opening of the central Atlantic Ocean Journal of Geophysical Research Solid Earth 89 B12 9980 90 Bibcode 1984JGR 89 9980D doi 10 1029 jb089ib12p09980 aehlngkhxmulxunUSGS Understanding plate motions Meijer P Th Wortel M J R 1999 Cenozoic dynamics of the African plate with emphasis on the Africa Eurasia collision Journal of Geophysical Research Solid Earth 104 B4 7405 7418 Bibcode 1999JGR 104 7405M doi 10 1029 1999JB900009