แผ่นดินไหวในทะเลญี่ปุ่น ค.ศ. 1983

แผ่นดินไหวในทะเลญี่ปุ่น ค.ศ. 1983 (ญี่ปุ่น: 日本海中部地震) เกิดขึ้นเมื่อวันที่ 26 พฤษภาคม ค.ศ. 1983 เวลา 11:59 น. ตามเวลาท้องถิ่น แผ่นดินไหวมีขนาด 7.8 เกิดขึ้นในทะเลญี่ปุ่นทางตะวันตกของเมืองโนชิโระ จังหวัดอากิตะ ห่างจากแผ่นดินประมาณ 100 กม. มีผู้เสียชีวิต 104 ราย แผ่นดินไหวครั้งนี้ทำให้เกิดสึนามิซัดตามแนวชายฝั่งโดยเฉพาะจังหวัดอาโอโมริและจังหวัดอากิตะและชายฝั่งตะวันออกของคาบสมุทรโนโตะ คลื่นสึนามิที่สูงกว่า 10 เมตร พัดทำลายท่าเรือประมงเมืองวาจิมะบนคาบสมุทรโนโตะได้รับการออกอากาศทางโทรทัศน์ ในบางพื้นที่มีคลื่นสูงเกินกว่า 10 เมตร สึนามิยังส่งผลกระทบไปยังเกาหลีใต้

แผ่นดินไหวในทะเลญี่ปุ่น ค.ศ. 1983

日本海中部地震
เวลาสากลเชิงพิกัด	1983-05-26 02:59:59
รหัสเหตุการณ์	577008
-	ComCat
วันที่ท้องถิ่น	26 พฤษภาคม ค.ศ. 1983 (พ.ศ. 2526)
เวลาท้องถิ่น	11:59:57
ระยะเวลา	60 วินาที
ขนาด	7.8
ความลึก	24 กิโลเมตร (15 ไมล์)
ศูนย์กลาง	40°27′43″N 139°06′07″E / 40.462°N 139.102°E / 40.462; 139.102
พื้นที่ที่ได้รับผลกระทบ	ประเทศญี่ปุ่น จังหวัดอาโอโมริ จังหวัดอากิตะ
ระดับความรุนแรงที่รู้สึกได้	(VIII (อย่างรุนแรง)) (ชินโดะ 5+)
สึนามิ	มี
ผู้ประสบภัย	เสียชีวิต 104 คน, บาดเจ็บ 324 คน

เปลือกโลก

ด้านตะวันตกเฉียงเหนือของเกาะฮนชูตั้งอยู่บนรอยต่อของแผ่นเปลือกโลกทางตะวันออกเฉียงใต้ของทะเลญี่ปุ่น ซึ่งเป็นพื้นที่เปลือกโลกภาคพื้นสมุทรเกิดขึ้นโดยแอ่งโค้งด้านหลังที่ก่อตัวขึ้นในยุคชาเชียนจนถึงสมัยไมโอซีนตอนกลาง แอ่งตะกอนที่เกี่ยวข้องทำให้เกิดรอยเลื่อนขยาย ปัจจุบันพื้นที่กําลังถูกเปลี่ยนรูปโดยเกิดจากทำให้เกิดการผกผันของแอ่งก่อนหน้าจากกระบวนการเหล่านี้ทำให้เกิด มีการคาดการว่าชายฝั่งตะวันตกเฉียงเหนือของเกาะฮนชูเป็นเขตย่อยใหม่ที่จะอุบัติขึ้นในอนาคต แต่ยังคงมีความไม่แน่นอนเกี่ยวกับความเป็นไปของแผ่นโอค็อตสค์และตําแหน่งที่แม่นยําของรอยต่อระหว่างแผ่นในทะเลญี่ปุ่นยังคงมีอยู่

ภาพรวมและความรุนแรงของแผ่นดินไหว

แผ่นดินไหวในครั้งนี้เป็นแผ่นดินไหวครั้งใหญ่ที่สุดที่เกิดขึ้นในทะเลญี่ปุ่น และเกิดความเสียหายจากคลื่นสึนามิสูงเกิน 10 เมตรเป็นอย่างมากในจังหวัดอากิตะ จังหวัดอาโอโมริ และจังหวัดยามางาตะ โดยเฉพาะจังหวัดอากิตะซึ่งได้รับความเสียหายอย่างร้ายแรงมีผู้เสียชีวิต 79 ราย และในประเทศญี่ปุ่นมีผู้เสียชีวิตรวม 104 ราย ในจำนวนนี้มีผู้เสียชีวิตหนึ่งร้อยคนเกิดจากสึนามิ และสี่คนเกิดจากแผ่นดินไหว มีอาคารบ้านเรือนได้รับความเสียหายกว่า 3,049 หลัง เรือกว่า 706 ถูกน้ำพัดหายไป มูลค่าความเสียหายทั้งหมดประมาณ 51,800 ล้านเยน

สถานที่วัดความรุนแรงแผ่นดินไหวได้ 4 ขึ้นไปมีดังนี้

ความรุนแรง (มาตราชินโดะ)	จังหวัด	เมือง
5	อาโอโมริ	・มุตสึ
	อากิตะ	อากิตะ
4	อาโอโมริ	อาโอโมริ・ฮาจิโนเฮะ・ฮิโรซากิ
	ฮกไกโด	・เอซาชิ
	อิวาเตะ	โมริโอกะ
	ยามางาตะ

ในเมืองโนชิโระเป็นเมืองที่อยู่ใกล้ศูนย์กลางแผ่นดินไหวที่สุดขณะนั้นยังไม่มีการติดตั้งเครื่องวัดแผ่นดินไหว คาดว่าแผ่นดินไหวมีความรุนแรงระดับ 5 หรือมากกว่านั้น

ก่อนเกิดแผ่นดินไหวครั้งใหญ่ได้มีแผ่นดินไหวนำในวันที่ 14 พฤษภาคม ค.ศ. 1983 เวลาประมาณ 22:49 น. ขนาด 5 แมกนิจูด และเกิดแผ่นดินไหวนำขนาดเล็กต่อเนื่องตั้งแต่วันที่ 14 ถึง 22 พฤษภาคม ค.ศ. 1983 แผ่นดินไหวครั้งใหญ่ก่อให้เกิดแผ่นดินไหวตามที่รู้สึกได้ 211 ครั้ง และรู้สึกไม่ได้อีก 828 ครั้ง จนถึงวันที่ 1 มิถุนายน เวลา 00.00 น. และในวันที่ 9 มิถุนายน เวลา 21:49 น. เกิดแผ่นดินไหวตามอีกครั้งขนาด 6.1 ต่อมาในวันที่ 9 มิถุนายน เวลา 22:04 น. เกิดแผ่นดินไหวตามขนาด 5.9 แผ่นดินไหวตามครั้งใหญ่ที่สุดเกิดขึ้นเมื่อวันที่ 21 มิถุนายน เวลา 15:25 น. ขนาด 7.1 และเกิดสึนามิตามมาจากแผ่นดินไหวตามครั้งนี้ด้วย

ต่อมากรมอุตุนิยมวิทยาญี่ปุ่นประกาศตั้งชื่อแผ่นดินไหวครั้งนี้ว่า "แผ่นดินไหวในทะเลญี่ปุ่นตอนกลาง" ชื่อนี้มักถูกสื่อนำไปใช้เพื่อความสะดวก

ธรณีวิทยา

แผ่นดินไหวครั้งนี้เกิดขึ้นใกล้กับรอยต่อระหว่างเปลือกโลกในบริเวณส่วนโค้งของหมู่เกาะญี่ปุ่นชนกับแผ่นเปลือกโลกในทะเลญี่ปุ่นซึ่งทอดตัวจากเกาะซาฮาลินไปจนถึงชายฝั่งจังหวัดนีงาตะ เมื่อมีการศึกษาในปีต่อ ๆ มาแสดงให้เห็นว่ามีความเป็นไปได้สูงที่รูปแบบการเกิดคลื่นไหวสะเทือนจะใกล้เคียงกับแผ่นดินไหวประเภทขอบเขตแผ่นเปลือกโลก จากการศึกษาพบว่าเคยเกิดแผ่นดินไหวขนาดใหญ่คล้ายกับครั้งนี้เมื่อประมาณ 1,000 ปีก่อน

เกาะคูโรกูชิมะซึ่งมีแนวปะการังที่มีความยาว 50 ม. และกว้าง 13 ม. อยู่ห่างจากชายฝั่งหมู่บ้านอิวาซากิ อำเภอนิชิสึการุ จังหวัดอาโอโมริประมาณ 40 กม. คาดว่าจะทรุดตัวต่ำลงประมาณ 30 ซม. ถึง 40 ซม. ปรากฏการณ์ดังกล่าวเป็นผลกระทบจากแผ่นดินไหว

ความเสียหาย

แผ่นดินไหวสั่นสะเทือนนานประมาณ 60 วินาที รอยเลื่อนของแผ่นดินไหวเป็นแบบย้อนกลับ ความเสียหายจากแผ่นดินไหวส่วนใหญ่เกิดจากแผ่นดินเหลว ทำให้บ้านเรือนพังเสียหายและเกิดอุบัติเหตุทางถนนและทางรถไฟเป็นจำนวนมาก แผ่นดินเหลวสร้างความเสียหายอย่างมากในญี่ปุ่นนับตั้งแต่แผ่นดินไหวในจังหวัดนีงาตะ ค.ศ. 1964 มีการออกคำเตือนสึนามิ 14 นาทีหลังจากที่เกิดแผ่นดินไหว คลื่นลูกแรกมาถึงชายฝั่ง 12 นาทีหลังจากแผ่นดินไหวโดยมีความสูงสูงสุด 14.9 เมตร สึนามิมาถึงเกาหลีใต้ประมาณ 1 ชั่วโมงหลังจากเกิดแผ่นดินไหวทำให้มีผู้เสียชีวิตสามคนในเกาหลีใต้

วิดีโอการเคลื่อนที่ของสึนามิหลังจากแผ่นดินไหว (คลิกเพื่อดูวิดีโอ)

อ้างอิง

1. Kanamori, H.; Astiz L. (1985). (PDF). Earthquake Prediction Research. 3: 305–317. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 11 December 2013. สืบค้นเมื่อ 21 June 2012.
2. . "Comments for the Significant Earthquake". สืบค้นเมื่อ 21 June 2012.
3. Sato, H.; Yoshida T.; Takaya I.; Sato T.; Ikeda Y. & Umino N. (2004). . Journal of the Japanese Association for Petroleum Technology. 69 (2): 145–154. doi:10.3720/japt.69.145. ISSN 0370-9868. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2 March 2012. สืบค้นเมื่อ 10 June 2010.
4. Seno, Tetsuzo; Sakurai, Taro; Stein, Seth (1996). "Can the Okhotsk plate be discriminated from the North American plate?". . 101 (B5): 11305–11315. Bibcode:1996JGR...10111305S. doi:10.1029/96JB00532.
5. Apel, E. V.; Bürgmann, R.; Steblov, G.; Vasilenko, N.; King, R.; Prytkov, A (2006), (PDF), Geophysical Research Letters, 33 (L11303): L11303, Bibcode:2006GeoRL..3311303A, doi:10.1029/2006GL026077, คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2013-12-13, สืบค้นเมื่อ 2012-06-26
6. 宇佐美 龍夫(2003)『最新版 日本被害地震総覧 416‐2001』東京大学出版会
7. 日本海中部地震 被害の概要 2015-09-23 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน 防災科学技術研究所
8. (บ.ก.). "震度データベース検索". สืบค้นเมื่อ 2021/07/13. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))
9. 弘前大学構内で観測された日本海中部地震の加速度記録 2015-12-03 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน 弘前大学理学部（地震予知連絡会会報 第31巻）
10. 第199回地震予知連絡会（2013年5月30日）議事概要 p.23PDF 地震予知連絡会
11. 第199回地震予知連絡会重点検討課題「日本海で発生する地震と津波」概要（北海道大）PDF 地震予知連絡会 会報第90巻
12. 山科健一郎, 中村一明, 福留高明 ほか、「1983年日本海中部地震による久六島の沈下」 地震 第2輯 1985年 38巻 1号 p.81-91, doi:10.4294/zisin1948.38.1_81
13. "国立国会図書館デジタルコレクション - エラー" (PDF). dl.ndl.go.jp (ภาษาญี่ปุ่น).