Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
| แปะจี้ | |
|---|---|
 | |
| การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
| อาณาจักร: | Plantae |
| ไม่ได้จัดลำดับ: | Angiosperms |
| ไม่ได้จัดลำดับ: | Eudicots |
| ไม่ได้จัดลำดับ: | Asterids |
| อันดับ: | Apiales |
| วงศ์: | Apiaceae |
| สกุล: | |
| สปีชีส์: | A. dahurica |
| ชื่อทวินาม | |
| Angelica dahurica | |
แปะจี้ในภาษาจีนแต้จิ๋ว หรือ ไป๋จื่อในภาษาจีนกลาง (จีน: 白芷; พินอิน: bái zhǐ;) ชื่อวิทยาศาสตร์: Angelica dahurica) อยู่ในวงศ์ผักชี (Apiaceae) เป็นพืชท้องถิ่นใน ไซบีเรีย ตะวันออกไกลของรัสเซีย มองโกเลีย ภาคตะวันออกเฉียงเหนือของจีน ญี่ปุ่น เกาหลี และ ไต้หวัน รากภายนอกเป็นสีเทาขาวหรือสีเหลืองขาว ด้านในสีขาวรากใช้เป็นยาแก้ปวดบวม ไข้หวัด
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
เป็นไม้ต้นขนาดเล็กที่มีความสูงประมาณ 1–2.5 เมตร พืชมักมีรากกลมสีน้ำตาล หนาประมาณ 2–5 เซนติเมตร ลำต้นมีสีเขียวอมม่วง มีลายนูน และมักมีเส้นผ่านศูนย์กลางหนา 2-8 เซนติเมตร ในปีแรกต้นแปะจี้ยังคงสภาพเป็นไม้พุ่มขนาดเล็ก พุ่มสูงไม่เกิน 75 เซนติเมตร เดิบโดได้ดีในดินที่อุดมสมบูรณ์ ลำต้นออกสีม่วงแดงเข้มที่โคนต้น เมื่ออายุสองหรือสามปี เส้นผ่านศูนย์กลางลำต้นมีขนาด 2.5 เซนติเมตร กลวงเป็นโพรงตรงกลางและแข็ง สูงได้ 2.5 เมตร
ใบประกอบแบบขนนก ซับซ้อน ยาว 25–50 เซนติเมตร กว้าง 25–40 เซนติเมตร ใบย่อย ยาว 4–10 เซนติเมตร กว้าง 1–4 เซนติเมตร
ดอกไม้สีขาว โคนดอกเขียว ช่อดอกบานกว้างมีเส้นผ่านศูนย์กลางไม่เกิน 30 เซนติเมตร ดอกกะเทย ผสมเกสรด้วยแมลง อาจผสมเกสรด้วยตัวเอง ออกดอกในฤดูร้อนตั้งแต่เดือนกรกฎาคมถึงเดือนสิงหาคม หรืออาจถึงกันยายน
เมื่อดอกแก่ ช่อดอกเปลี่ยนช่อเมล็ด กลายเป็นสีน้ำตาลและมีลักษณะเป็นแผ่น ๆ เมื่อแก่ ออกผลตั้งแต่เดือนสิงหาคมถึงตุลาคม
รากและใบของพืชมีกลิ่นหอมมาก รากมีกลิ่นหอมคล้ายกับแคร์รอตป่า (Daucus carota) และรสขมฉุน
ถิ่นกำเนิดและการแพร่กระจายพันธุ์
แปะจี้ (A. dahurica) เป็นไม้ผลที่มีถิ่นกำเนิดในเอเชียตะวันออก เช่น ประเทศจีน เกาหลี ญี่ปุ่น และบางส่วนของไซบีเรีย เจริญได้ดีที่ความสูง 500–1,000 เมตรเหนือระดับน้ำทะเล บนพื้นที่ป่าโปร่ง หรือพื้นที่เปิดแดดส่องถึงระหว่างยอดไม้สูง และใน ทุ่งหญ้า เพาะปลูกมากในประเทศจีนเพื่อเป็น เช่น พันธุ์ปลูก A. dahurica var. dahurica และ A. dahurica var. formosana
พิษ
นอกจากสรรพคุณทางยาของพืชชนิดนี้แล้ว แปะจี้นี้ยังประกอบด้วย furocoumarins ซึ่งทำให้ผิวหนังเพิ่มความไวต่อแสงแดดและอาจชักนำให้เกิดโรคผิวหนังบางอย่างได้ สารประกอบอีกชนิดหนึ่งคือ angelicotoxin เป็นสารออกฤทธิ์พบในราก ซึ่งมีผลกระตุ้นต่อระบบทางเดินหายใจ ระบบประสาทส่วนกลาง และระบบหลอดเลือดของร่างกาย โดยมีผลเพิ่มอัตราการหายใจ ความดันโลหิต ลดอัตราชีพจร เพิ่มการผลิตน้ำลาย และกระตุ้นให้อาเจียน หากบริโภคในปริมาณมากสารพิษ angelicotoxin สามารถทำให้เกิดอาการชักและเป็นอัมพาตได้
อ้างอิง
- (PDF). . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2011-08-13. สืบค้นเมื่อ 2015-05-23.
- USDA Angelica Dahurica http://www.ars-grin.gov/cgi-bin/npgs/html/taxon.pl?3418
- ภาสกิจ วัณณาวิบูล. รู้เลือกรู้ใช้ 100 ยาจีน. กทม. ทองเกษม. 2555
- "Angelica dahurica in Flora of China @ efloras.org". www.efloras.org.
- Angelica dahurica http://www.efloras.org/florataxon.aspx?flora_id=2&taxon_id=200015358
- High Falls Garden http://aces.nmsu.edu/medicinalherbs/documents/vol_01.pdf
- The Healing Power of Chinese Herbs and Medicinal Recipes https://books.google.com/books?id=odRH0T_U7oEC&pg=PA312&dq=angelica+dahurica&hl=en&ei=nS3QTfnTGIrDgQewuLyhDA&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=2&ved=0CDsQ6AEwATgK#v=onepage&q=angelica%20dahurica&f=false
- "Angelica dahurica - (Fisch.)Benth.&Hook.f. ex Franch. & Sav". Plants For A Future. จากแหล่งเดิมเมื่อ 5 June 2011. สืบค้นเมื่อ 18 May 2011.
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
aepacikarcaaenkchnthangwithyasastrxanackr Plantaeimidcdladb Angiospermsimidcdladb Eudicotsimidcdladb Asteridsxndb Apialeswngs Apiaceaeskul spichis A dahuricachuxthwinamAngelica dahurica thrngtnlatnaehngechuxnepnaephn ichepnya aepaciinphasacinaetciw hrux ipcuxinphasacinklang cin 白芷 phinxin bai zhǐ chuxwithyasastr Angelica dahurica xyuinwngsphkchi Apiaceae epnphuchthxngthinin isbieriy tawnxxkiklkhxngrsesiy mxngokeliy phakhtawnxxkechiyngehnuxkhxngcin yipun ekahli aela ithwn rakphaynxkepnsiethakhawhruxsiehluxngkhaw daninsikhawrakichepnyaaekpwdbwm ikhhwdlksnathangphvkssastrepnimtnkhnadelkthimikhwamsungpraman 1 2 5 emtr phuchmkmirakklmsinatal hnapraman 2 5 esntiemtr latnmisiekhiywxmmwng milaynun aelamkmiesnphansunyklanghna 2 8 esntiemtr inpiaerktnaepaciyngkhngsphaphepnimphumkhnadelk phumsungimekin 75 esntiemtr edibodiddiindinthixudmsmburn latnxxksimwngaedngekhmthiokhntn emuxxayusxnghruxsampi esnphansunyklanglatnmikhnad 2 5 esntiemtr klwngepnophrngtrngklangaelaaekhng sungid 2 5 emtr ibprakxbaebbkhnnk sbsxn yaw 25 50 esntiemtr kwang 25 40 esntiemtr ibyxy yaw 4 10 esntiemtr kwang 1 4 esntiemtr dxkimsikhaw okhndxkekhiyw chxdxkbankwangmiesnphansunyklangimekin 30 esntiemtr dxkkaethy phsmeksrdwyaemlng xacphsmeksrdwytwexng xxkdxkinvdurxntngaeteduxnkrkdakhmthungeduxnsinghakhm hruxxacthungknyayn emuxdxkaek chxdxkepliynchxemld klayepnsinatalaelamilksnaepnaephn emuxaek xxkphltngaeteduxnsinghakhmthungtulakhm rakaelaibkhxngphuchmiklinhxmmak rakmiklinhxmkhlaykbaekhrrxtpa Daucus carota aelarskhmchunthinkaenidaelakaraephrkracayphnthuaepaci A dahurica epnimphlthimithinkaenidinexechiytawnxxk echn praethscin ekahli yipun aelabangswnkhxngisbieriy ecriyiddithikhwamsung 500 1 000 emtrehnuxradbnathael bnphunthipaoprng hruxphunthiepidaeddsxngthungrahwangyxdimsung aelain thunghya ephaaplukmakinpraethscinephuxepn echn phnthupluk A dahurica var dahurica aela A dahurica var formosanaphisnxkcaksrrphkhunthangyakhxngphuchchnidniaelw aepaciniyngprakxbdwy furocoumarins sungthaihphiwhnngephimkhwamiwtxaesngaeddaelaxacchknaihekidorkhphiwhnngbangxyangid sarprakxbxikchnidhnungkhux angelicotoxin epnsarxxkvththiphbinrak sungmiphlkratuntxrabbthangedinhayic rabbprasathswnklang aelarabbhlxdeluxdkhxngrangkay odymiphlephimxtrakarhayic khwamdnolhit ldxtrachiphcr ephimkarphlitnalay aelakratunihxaeciyn hakbriophkhinprimanmaksarphis angelicotoxin samarththaihekidxakarchkaelaepnxmphatidxangxing PDF khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2011 08 13 subkhnemux 2015 05 23 USDA Angelica Dahurica http www ars grin gov cgi bin npgs html taxon pl 3418 phaskic wnnawibul rueluxkruich 100 yacin kthm thxngeksm 2555 Angelica dahurica in Flora of China efloras org www efloras org Angelica dahurica http www efloras org florataxon aspx flora id 2 amp taxon id 200015358 High Falls Garden http aces nmsu edu medicinalherbs documents vol 01 pdf The Healing Power of Chinese Herbs and Medicinal Recipes https books google com books id odRH0T U7oEC amp pg PA312 amp dq angelica dahurica amp hl en amp ei nS3QTfnTGIrDgQewuLyhDA amp sa X amp oi book result amp ct result amp resnum 2 amp ved 0CDsQ6AEwATgK v onepage amp q angelica 20dahurica amp f false Angelica dahurica Fisch Benth amp Hook f ex Franch amp Sav Plants For A Future cakaehlngedimemux 5 June 2011 subkhnemux 18 May 2011