แจง เกิดสว่าง

พระคุณเจ้า ยาโกเบ (เจมส์ หลุยส์) แจง เกิดสว่าง (อิตาลี: Bishop Giacomo Luigi (James Louis) Cheng) หรือ พระสังฆราชยาโกเบ เป็นมุขนายกมิสซังจันทบุรีองค์แรก ซึ่งแยกออกจากมิสซังกรุงเทพเมื่อปี พ.ศ. 2487 และนับเป็นบิชอปที่เป็นชาวไทยองค์แรกนับจากพระคุณเจ้าหลุยส์ ลาโน ประมุขมิสซังสยามองค์แรก ตั้งแต่สมัยอยุธยายังเป็นราชธานี

พระคุณเจ้า ยาโกเบ (เจมส์ หลุยส์) แจง เกิดสว่าง
ประมุขมิสซังจันทบุรี
ดำรงตำแหน่ง พ.ศ. 2488 – พ.ศ. 2495
ถัดไป	ฟรังซิส เซเวียร์ สงวน สุวรรณศรี
ข้อมูลส่วนบุคคล
เกิด	21 ตุลาคม พ.ศ. 2424 จังหวัดฉะเชิงเทรา ประเทศสยาม
เสียชีวิต	14 เมษายน พ.ศ. 2495 (70 ปี) จังหวัดชลบุรี ประเทศไทย
เชื้อชาติ	ไทย
ศาสนา	คริสต์นิกายโรมันคาทอลิก
บุพการี	ยวง ล้ำ เกิดสว่าง (บิดา)

ประวัติ

พระคุณเจ้าแจง เกิดสว่าง เกิดเมื่อวันที่ 21 ตุลาคม พ.ศ. 2424 ที่บ้านบางตีนเป็ด จังหวัดฉะเชิงเทรา ได้รับศีลล้างบาปที่โบสถ์เซนต์ปอล แปดริ้ว ในปี 2434 พระคุณเจ้าได้เข้าศึกษาที่เซมินารีพระหฤทัย บางช้าง จนสำเร็จการศึกษาขั้นตน จากนั้นในปี พ.ศ. 2442 ได้ออกทำโปรบาซีโอ ประจำอยู่ที่เซมินารีบางช้างนั่นเอง จนกระทั่งพระคุณเจ้าได้รับศีลบรรพชาเป็นบาทหลวงเมื่อวันที่ 21 พฤษภาคม พ.ศ. 2453 พร้อมกับเพื่อนร่วมรุ่นอีก 8 ท่าน โดยพระคุณเจ้าเรอเน มารี โจเซฟ แปร์รอส ผู้เป็นอาจารย์ของพระคุณเจ้าฯเอง หลังจากได้รับศีลบรรพชาแล้ว พระคุณเจ้าฯได้รับคำสั่งออกไปปฏิบัติหน้าที่ดังนี้

การทำงาน

พ.ศ. 2454

โบสถ์นักบุญฟิลิปและยากอบ หัวไผ่ และโบสถ์นักบุญยอแซฟ พนัสนิคม จังหวัดชลบุรี รับหน้าที่เป็นบาทหลวงผู้ช่วยของบาทหลวงจิลล์ กียู อธิการองค์ที่ 2 ในเวลาเดียวกัน

พ.ศ. 2455

เซมินารีพระหฤทัย บางช้าง รับหน้าที่เป็นอาจารย์สอนสามเณร

พ.ศ. 2457

โบสถ์นักบุญยอแซฟ อยุธยา และโบสถ์นักบุญอันนา ปากน้ำโพ รับหน้าที่เป็นอธิการองค์ที่ 13

พ.ศ. 2458

เซมินารีพระหฤทัย บางช้าง รับหน้าที่เป็นอาจารย์สอนสามเณร รอบที่สอง

พ.ศ. 2467

โบสถ์พระคริสตหฤทัย วัดเพลง จังหวัดราชบุรี รับหน้าที่เป็นอธิการ

พ.ศ. 2472

โบสถ์นักบุญฟิลิปและยากอบ หัวไผ่ รับหน้าที่เป็นอธิการองค์ที่ 8 ได้รื้อตัวโบสถ์หลังเดิมที่สร้างไว้ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2423 แล้วดำเนินการสร้างโบสถ์หลังใหม่ลักษณะเป็นไม้ ลักษณะเป็นทรงกอทิกมียอดโดมแหลมสองข้าง

พ.ศ. 2483

โบสถ์ซางตาครู้ส กุฎีจีน กรุงเทพ รับหน้าที่เป็นบาทหลวงผู้ช่วยของบาทหลวงกีโยม กิ๊น ดาครู้ส อธิการองค์ที่ 29 และรับหน้าที่เป็นจิตตาธิการคณะภคินีพระหฤทัย คลองเตย องค์ที่ 4 ในเวลาเดียวกัน

พ.ศ. 2485

โบสถ์นักบุญฟิลิปและยากอบ หัวไผ่ รับหน้าที่เป็นอธิการองค์ที่ 10 พร้อมกับขอจัดตั้งโรงเรียนประชาสงเคราะห์

พ.ศ. 2487

เมื่อวันที่ 11 พฤษภาคม พ.ศ. 2487 ได้รับสาส์นตราตั้งจากสมเด็จพระสันตะปาปาปีอุสที่ 12 ให้ดำรงตำแหน่งมุขนายกมิสซังจันทบุรี ซึ่งเป็นมิสซังใหม่ที่แยกออกจากมิสซังกรุงเทพซึ่งอยู่ภายใต้การดูแลของมุขนายกชาวฝรั่งเศสมาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2212 และดำรงตำแหน่งเป็นประมุขเกียรตินามแห่งบาร์คูซูส

อภิเษกเป็นมุขนายก

โบสถ์คาทอลิกหัวไผ่หลังที่ 2 สถานที่อภิเษกพระคุณเจ้าหลุยส์ แจง เกิดสว่าง

คณะบาทหลวงผู้ทำงานให้กับมิสซังจันทบุรี สมัยพระคุณเจ้าเจมส์ หลุยส์ แจง เกิดสว่าง ถ่ายที่โบสถ์เซนต์ปอล แปดริ้ว พ.ศ. 2489

หลังจากที่ได้รับสาส์นแต่งตั้งจากสมเด็จพระสันตะปาปาปิอุสที่ 12 แล้ว ในวันที่ 11 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2488 พิธีอภิเษกมุขนายกใหม่ได้ถูกจัดขึ้นที่โบสถ์นักบุญฟิลิปและยากอบ หัวไผ่ เหตุผลที่ต้องมาประกอบพิธีอภิเษกที่นี่เพราะในเวลานั้นกรุงเทพยังมีการทิ้งระเบิดจากสงครามอยู่ ทำให้พิธีไม่สามารถกระทำได้ ณ อาสนวิหารหลักของมิสซังในขณะนั้น จึงจำเป็นต้องย้ายมากระทำที่โบสถ์คาทอลิกหัวไผ่ ซึ่งเป็นโบสถ์ที่พระคุณเจ้า เจมส์ หลุยส์ แจง เกิดสว่าง เป็นคนสร้างเองในปี พ.ศ. 2472 พระคุณเจ้าเรอเน มารี โจเซฟ แปร์รอส ประมุขมิสซังกรุงเทพเป็นประธานในพิธีอภิเษกนี้ พร้อมกับพระคุณเจ้าเฮนรี่ อัลเบิร์ต โทมิน ประมุขมิสซังลาว และบรรดาสัตบุรุษจากหลายที่มาร่วมตัวกันในงานอภิเษกนี้

ผลงาน

พระคุณเจ้าเจมส์ หลุยส์ แจง เกิดสว่าง เป็นผู้ที่มีความเชี่ยวชาญด้านดนตรีเป็นอย่างยิ่ง ท่านมีความสามารถในการแต่งเพลงในศาสนา และการแปลเพลงต่าง ๆ เพลงที่พระคุณเจ้าประพันธ์และแปลไว้มีดังนี้ พระทัยคือที่พัก , กำยานของพระเจ้า , โอ้พระเจ้าสุดเสน่หา , โอ้พระองค์ และอีกมากมาย และท่านเป็นผู้ประพันธ์เพลงในศาสนาที่เป็นภาษาไทยเพลงแรกคือ "มารีย์แม่รัก"

ช่วงสุดท้ายของชีวิต

พิธีปลงศพพระคุณเจ้าเจมส์ หลุยส์ แจง เกิดสว่าง

หลักจากที่พระคุณเจ้าได้รับอภิเษกเป็นมุขนายกมิสซังจันทบุรีแล้วนั้น ท่านได้ใช้โบสถ์คาทอลิกหัวไผ่เป็นสถานที่พำนัก จนกระทั่งท่านป่วยเป็นโรคอัมพาตอยู่หลายปี ก็ถึงแก่มรณภาพในเช้าวันที่ 14 เมษายน พ.ศ. 2495 ขณะอายุได้ 70 ปี พิธีศพของพระคุณเจ้าถูกจัดขึ้นอย่างสง่าในวันที่ 18 เมษายน ณ โบสถ์คาทอลิกหัวไผ่ โดยมีพระคุณเจ้าหลุยส์ เคลเมนต์ โชแรง เป็นประธานในพิธี ศพของท่านถูกบรรจุไว้ที่สุสานโบสถ์คาทอลิกหัวไผ่นี้เอง

อ้างอิง

1. รายงานการสถาปนามิสซังจันทบุรี ค.ศ. 1945 https://www.vatican.va/archive/aas/documents/AAS-37-1945-ocr.pdf
2. ลำดับโบสถ์นักบุญฟิลิปและยากอบ หัวไผ่ http://www.pj-huaphai.org/ 2023-10-23 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
3. ลำดับอธิการโบสถ์นักบุญยอแซฟ อยุธยา https://catholichaab.com/main/index.php/1/church7/6/932-2015-12-08-03-21-43
4. ลำดับอธิการโบสถ์ซางตาครู้ส https://catholichaab.com/main/index.php/1/church7/3/913-2015-12-08-03-11-45
5. ลำดับจิตตาธิการอารามคณะภคิณีพระหฤทัย กรุงเทพ http://www.shb.or.th
6. https://www.catholic-hierarchy.org/bishop/bcheng.html
7. ประกาศแต่งตั้งพระคุณเจ้าเจมส์ หลุยส์ แจง เกิดสว่าง แห่งมิสซังจันทบุรีhttps://www.vatican.va/content/pius-xii/fr/letters/documents/hf_p-xii_lett_19441029_reggente-tailandia.html

ก่อนหน้า		แจง เกิดสว่าง		ถัดไป
(ภายใต้การปกครองมิสซังกรุงเทพ)		มุขนายกมิสซังโรมันคาทอลิกจันทบุรี (พ.ศ. 2487 — พ.ศ. 2495)		สงวน สุวรรณศรี