เลียวฮัว (ราวปลายทศวรรษ 180 - ค.ศ. 264) หรือชื่อในภาษาจีนกลางว่า เลี่ยว ฮฺว่า (จีน: 廖化; พินอิน: Liào Huà) ชื่อรอง ยฺเหวียนเจี่ยน (จีน: 元儉; พินอิน: Yuánjiǎn) มีชื่อเดิมว่า เลียวซุน หรือในภาษาจีนกลางว่า เลี่ยว ฉุน (จีน: 廖淳; พินอิน: Liào Chún) เป็นขุนพลของรัฐจ๊กก๊กในยุคสามก๊กของจีน เป็นหนึ่งในขุนนางส่วนน้อยที่รับใช้จ๊กก๊กตลอดช่วงเวลาที่ดำรงอยู่ เช่นเดียวกับเตียวเอ๊กและจองอี้
เลียวฮัว (เลี่ยว ฮฺว่า) | |
---|---|
廖化 | |
ขุนพลทหารม้าและรถรบฝ่ายซ้าย (右車騎將軍) | |
ดำรงตำแหน่ง ค.ศ. ? – ค.ศ. ? | |
กษัตริย์ | เล่าเสี้ยน |
ข้าหลววงมณฑลเป๊งจิ๋ว (并州刺史) (ในนาม) | |
ดำรงตำแหน่ง ค.ศ. ? – ค.ศ. ? | |
กษัตริย์ | เล่าเสี้ยน |
เจ้าเมืองงิเต๋า (宜都太守) | |
ดำรงตำแหน่ง ค.ศ. 221 – ค.ศ. 223 | |
กษัตริย์ | เล่าปี่ |
หัวหน้ารัฐบาล | จูกัดเหลียง |
ข้อมูลส่วนบุคคล | |
เกิด | ไม่ปรากฏ เซียงหยาง มณฑลหูเป่ย์ |
เสียชีวิต | ค.ศ. 264 |
อาชีพ | ขุนพล |
ชื่อรอง | ยฺเหวียนเจี่ยน (元儉) |
บรรดาศักดิ์ | จงเซียงโหฺว (中鄉侯) |
ชื่อเดิม | เลียวซุน (廖淳 เลี่ยว ฉุน) |
ประวัติช่วงต้นในฐานะผู้ใต้บังคับบัญชาของกวนอู
เลียวฮัวเป็นชาวเมืองซงหยง (เซียงหยาง) มณฑลเกงจิ๋ว (จิงโจว) รับราชการเป็นเสมียน (主簿 จู่ปู้) ภายใต้บังคับบัญชาของกวนอู ขุนพลผู้รับใช้ขุนศึกเล่าปี่และทำหน้าที่รักษาอาณาเขตของเล่าปี่ในมณฑลเกงจิ๋ว ช่วงปลายปี ค.ศ. 219 กวนอูยกทัพไปทำศึกในยุทธการที่อ้วนเสีย ซุนกวนที่เป็นพันธมิตรของเล่าปี่ทำลายความเป็นพันธมิตรระหว่างทั้งสองฝ่ายโดยการยกทัพรุกรานมณฑลเกงจิ๋ว และยึดได้อาณาเขตส่วนใหญ่ของเล่าปี่ในมณฑลเกงจิ๋ว กวนอูถูกจับและถูกประหารชีวิตโดยทัพของซุนกวน เลียวหัวกลายเป็นเชลยศึกของซุนกวน แต่คิดจะกลับไปฝ่ายเล่าปี่อยู่ตลอด จึงแกล้งตายลวงคนของฝ่ายซุนกวนและหลบหนีไปได้สำเร็จ เลียวฮัวพามารดาชราไปด้วยแล้วมุ่งหน้าทิศตะวันตกไปยังมณฑลเอ๊กจิ๋ว (ปัจจุบันครอบคลุมพื้นที่ของมณฑลเสฉวนและนครฉงชิ่ง) ที่ซึ่งฐานอำนาจของเล่าปี่ตั้งอยู่
รับราชการในจ๊กก๊ก
ในปี ค.ศ. 221 เล่าปี่ขึ้นเป็นจักรพรรดิและสถาปนารัฐจ๊กก๊ก ต่อมาในปีเดียวกัน เล่าปี่ยกทัพทำศึกเพื่อชิงอาณาเขตคืนและแก้แค้นให้กวนอู เลียวฮัวและมารดาไปเจอเข้ากับทหารจ๊กก๊กที่ (จื่อกุย) เล่าปี่ยินดีมากที่พบเลียวฮัวจึงแต่งตั้งให้เลียวฮัวเป็นเจ้าเมืองงิเต๋า (宜都郡 อี๋ตูจวิ้น; ปัจจุบันอยู่บริเวณเมือง มณฑลหูเป่ย์) หลังเล่าปี่เสียชีวิตในปี ค.ศ. 223 เลียวฮัวได้เป็นที่ปรึกษาทัพ (參軍; ชานจวิน) ภายใต้สังกัดของจูกัดเหลียง อัครมหาเสนาบดีแห่งจ๊กก๊ก ต่อมาเลียวฮัวได้ไปกำกับอำเภอกวั๋งอู่ (廣武郡 กวั๋งอู่จวิ้น; ปัจจุบันอยู่บริเวณ มณฑลกานซู่) และต่อมาได้เลื่อนตำแหน่งเป็นขุนพลรถรบและม้าศึกฝ่ายขวา (右車騎將軍; โยฺ่วเชอฉีเจียงจวิน) และยังได้รับการแต่งตั้งให้เป็นข้าหลวงมณฑลเป๊งจิ๋ว (ปิ้งโจว) แม้ว่ามณฑลเป๊งจิ๋วไม่ได้อยู่ในอาณาเขตของจ๊กก๊กก็ตาม และยังได้รับบรรดาศักดิ์เป็นจงเซียงโหฺว (中鄉侯) เลียวฮัวมีชื่อเสียงจากบุคลิกรุนแรงและมุ่งมั่น ตำแหน่งทางการทหารของเลียวฮัวในจ๊กก๊กเทียบเท่ากับเตียวเอ๊กและสูงกว่าจองอี้
ราวเดือนกันยายน ค.ศ. 238 เลียวฮัวนำกองกำลังเข้าโจมตีค่ายที่กุยห้วย ข้าหลวงมณฑลยงจิ๋ว (雍州刺史 ยงโจวชื่อฉื่อ) ในเวลานั้นตั้งมั่นอยู่พร้อมกับทัพหลักของวุยก๊กในยงจิ๋ว กุยห้วยโต้ตอบด้วยการส่งผู้ใต้บังคับบัญชาคือหวัง ยฺวิน (王赟) เจ้าเมืองกวั่งเว่ย์ (廣魏) และโหยว อี้ (游奕) เจ้าเมืองลำอั๋น (南安 หนานอัน) ไปรับศึก แม่ทัพฝ่ายวุยก๊กต้องการกระจายกำลังเข้าโอบล้อมทหารจ๊กก๊กและยึดครองจุดยุทธศาสตร์ระหว่างภูเขาเพื่อป้องกันไม่ให้ทหารจ๊กก๊กหนี แต่เวลาเดียวกันกลยุทธ์การกระจายกำลังของวุยก๊กก็ทำให้ค่ายของโหยว อี้อยู่ในตำแหน่งที่อันตราย เลียวฮัวเห็นเป็นโอกาสจึงเข้าโจมตีจนเอาชนะได้โดยข้าศึกไม่ทันตั้งตัว กองกำลังของโหยว อี้จึงจำต้องถอย ส่วนหวัง ยฺวินถูกเกาทัณฑ์เสียชีวิตในที่รบ
เลียวฮัวเคยวิจารณ์เกียงอุยขุนพลของจ๊กก๊กที่สานต่อนโยบายของจูกัดเหลียงในการยกทัพโจมตีวุยก๊กที่เป็นรัฐอริของจ๊กก๊กในระหว่าง ค.ศ. 240 ถึง 2562 ทั้งหมดสิบเอ็ดครั้ง เลียวฮัวเข้าร่วมในการบุกครั้งที่ 3 และครั้งที่ 4 ในปี ค.ศ. 247 และ ค.ศ. 249 ตามลำดับ ครั้นปี ค.ศ. 260 เมื่อเกียงอุยกำลังจะเริ่มการบุกครั้งที่ 11 เลียวฮัวให้ความเห็นว่า "'ผู้ที่ไม่ละเว้นจากการใช้กำลังทางทหารจะต้องจบลงด้วยการเผาตัวเอง' นี่คือสถานการณ์ในบัดนี้ของปั๋วเยฺว่ (ชื่อรองของเกียงอุย) เขาด้อยกว่าข้าศึกในด้านสติปัญญาและกำลังทหาร แต่ก็ยังคงโจมตีข้าศึกต่อไป จะคาดหวังชัยชนะได้อย่างไร เหตุการณ์ในทุกวันนี้เป็นไปตามที่ระบุไว้ในวรรคนี้จากที่ว่า 'เหตุใดสิ่งเหล่านี้จึงไม่อยู่ต่อหน้าข้า หรือเหตุใดจึงไม่เกิดขึ้นด้านหลังข้า'"
ประวัติหลังจ๊กก๊กล่มสลาย
ปลายปี ค.ศ. 263 วุยก๊กรัฐอริของจ๊กก๊กยกทัพเข้ายึดจ๊กก๊กเป็นผลสำเร็จภายในเวลาหนึ่งปีเมื่อเล่าเสี้ยนจักรพรรดิแห่งจ๊กก๊กยอมจำนน หลังจากการล่มสลายของจ๊กก๊ก เลียวฮัวได้รับคำสั่งให้ย้ายจากดินแดนจ๊กก๊กเดิมไปยังลกเอี๋ยง (ลั่วหยาง) นครหลวงของวุยก๊ก เลียวฮัวป่วยเสียชีวิตระหว่างการเดินทาง
ปีที่เลียวฮัวเกิดไม่สามารถรระบุได้เพราะไม่มีการบันทึกอายุขณะที่เลียวฮัวเสียชีวิตในหลักฐานทางประวัติศาสตร์ แต่สามารถอนุมานได้ว่าเลียวฮัวมีอายุราวเจ็ดสิบปีเมื่อเขาเสียชีวิต เพราะเมื่อราวปี ค.ศ. 261 เมื่อจูกัดเจี๋ยมเข้ามาดูแลกิจการในราชสำนักจ๊กก๊ก เลียวฮัวไปเยี่ยมจองอี้ จองอี้พูดว่า "เราทั้งคู่ต่างก็อายุเกินเจ็ดสิบปีแล้ว ..."
ในนิยายสามก๊ก
ในนิยายอิงประวัติศาสตร์ที่เขียนเมื่อศตวรรษที่ 14 เรื่องสามก๊ก มีเรื่องราวเกี่ยวกับเลี่ยวฮัวที่ไม่ปรากฏในหลักฐานทางประวัติศาสตร์
เลียวฮัวนั้นเดิมเคยเป็นทหารของโจรโพกผ้าเหลือง แต่หลังจากโจรโพกผ้าเหลืองล่มสลาย ก็ไปตั้งซ่องสุมกับพวกโจรทั้งหลาย เช่นจิวฉอง หุยง่วนเสียว เลียวฮัวแม้จะเป็นโจรมาก่อนแต่ก็มีคุณธรรม บันทึกไว้ว่า เมื่อกวนอูและภรรยาของเล่าปี่มาถึงเขาที่พวกโจรสุมกำลังอยู่ พวกโจรจับตัวภรรยาของเล่าปี่จะเอามาทำเมีย แต่เลียวฮัวเห็นว่าเป็นสิ่งไม่สมควร จึงฆ่าโจรตาย และนำภรรยาของเล่าปี่มาคืนให้กวนอู เลียวฮัวเมื่อเห็นกวนอูแล้วก็ขอร่วมทางกับกวนอูไปด้วย แต่กวนอูรังเกียจที่เลียวฮัวเป็นโจร จะปฏิเสธอย่างหน้าด้าน ๆ ก็น่าเกลียด จึงบอกให้เลียวฮัวรอไปก่อน ส่วนกวนอูก็พาจิวฉองไปด้วย
อย่างไรก็ตาม เลียวฮัวก็ได้มารับราชการกับเล่าปี่อยู่ดี หลังจากนั้นเลียวฮัวก็ไม่ค่อยมีบทบาทอะไรมากนัก แต่บทบาทสำคัญของเลียวฮัวก็คือ การช่วยกวนอูรักษาเมืองเกงจิ๋วในปี ค.ศ. 219 กวนอูที่กำลังเป็นฝ่ายเสียเปรียบต้องหนีไปเมืองเป๊กเสีย ก็ขอคนที่ส่งจดหมายไปขอความช่วยเหลือจากเล่าฮองและเบ้งตัด เลียวฮัวเป็นผู้ถือจดหมายไปให้ แต่ก็ถูกเล่าฮองและเบ้งตัดปฏิเสธ เลียวฮัวยัวะจึงไปหาเล่าปี่ สุดท้ายกวนอูพร้อมกวนเป๋งก็ตาย จิวฉองและที่ช่วยกวนอูรบก็ฆ่าตัวตาย เล่าฮองก็ตาย เบ้งตัดก็หนีไปอยู่กับโจผี
ต่อมาติดตามขงเบ้งปราบวุยก๊ก จากนั้นก็เป็นแม่ทัพหน้าเมื่อเกียงอุยบุกวุยก๊ก ถึงแม้เลียวฮัวจะไม่มีฝีมือสูงส่งจนคนเล่าลือกันว่า "จ๊กก๊กไร้ขุนพล เลียวฮัวเป็นทัพหน้า" และเมื่อครั้งวุยก๊กยกทัพบุกจ๊กก๊ก เลียวฮัว เกียงอุย และเตียวเอ๊กช่วยกันรักษาด่านเกียมโก๊ะอย่างสุดชีวิตแต่ก็ไม่สำเร็จ หลังจ๊กก๊กล่ม เลียวฮัวล้มป่วยและเสียชีวิตในเวลาต่อมา รวมอายุได้ถึง 95 ปี นับว่าเป็นขุนศึกที่เจนสงครามมากคนนึง
อ้างอิง
- de Crespigny, Rafe (2007). A biographical dictionary of Later Han to the Three Kingdoms (23–220 AD). Brill. p. 464. ISBN .
- (廖化字元儉,本名淳,襄陽人也。為前將軍關羽主簿,羽敗,屬吳。思歸先主,乃詐死,時人謂為信然,因携持老母晝夜西行。) จดหมายเหตุสามก๊ก เล่มที่ 45.
- (會先主東征,遇於秭歸。先主大恱,以化為宜都太守。先主薨,為丞相參軍,後為督廣武,稍遷至右車騎將軍,假節,領并州刺史,封中鄉侯,以果烈稱。官位與張翼齊,而在宗預之右。) จดหมายเหตุสามก๊ก เล่มที่ 45.
- (《魏书》:九月,蜀阴平太守廖惇反,攻守善羌侯宕蕈营。雍州刺史郭淮遣广魏太守王赟、南安太守游奕将兵讨惇。淮上书:"赟、奕等分兵夹山东西,围落贼表,破在旦夕。"帝曰:"兵势恶离。"促诏淮敕奕诸别营非要处者,还令据便地。诏敕未到,奕军为惇所破;赟为流矢所中死。) อรรถาธิบายจาก เว่ย์ชู ใน จดหมายเหตุสามก๊ก
- (漢晉春秋曰:景耀五年,姜維率衆出狄道,廖化曰:「『兵不戢,必自焚』,伯約之謂也。智不出敵,而力少於寇,用之無厭,何以能立?詩云『不自我先,不自我後』,今日之事也。」) อรรถาธิบายจาก ฮั่นจิ้นชุนชิว ใน จดหมายเหตุสามก๊ก เล่มที่ 45.
- (咸熈元年春,化、預俱內徙洛陽,道病卒。) จดหมายเหตุสามก๊ก เล่มที่ 45.
- (時都護諸葛瞻初統朝事,廖化過預,欲與預共詣瞻許。預曰:「吾等年踰七十,所竊已過,但少一死耳,何求於年少輩而屑屑造門邪?」遂不往。) จดหมายเหตุสามก๊ก เล่มที่ 45.
บรรณานุกรม
- ตันซิ่ว (ศตวรรษที่ 3). จดหมายเหตุสามก๊ก (ซานกั๋วจื้อ).
- เผย์ ซงจือ (ศตวรรษที่ 5). อรรถาธิบายจดหมายเหตุสามก๊ก (ซานกั๋วจื้อจู้).
- ล่อกวนตง (ศตวรรษที่ 14). สามก๊ก (ซานกั๋วเหยี่ยนอีี้).
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
eliywhw rawplaythswrrs 180 kh s 264 hruxchuxinphasacinklangwa eliyw h wa cin 廖化 phinxin Liao Hua chuxrxng y ehwiyneciyn cin 元儉 phinxin Yuanjiǎn michuxedimwa eliywsun hruxinphasacinklangwa eliyw chun cin 廖淳 phinxin Liao Chun epnkhunphlkhxngrthckkkinyukhsamkkkhxngcin epnhnunginkhunnangswnnxythirbichckkktlxdchwngewlathidarngxyu echnediywkbetiywexkaelacxngxieliywhw eliyw h wa 廖化rupekharphkhxngeliywhwinnkhrechingtu mnthleschwn sranginpi kh s 1849khunphlthharmaaelarthrbfaysay 右車騎將軍 darngtaaehnng kh s kh s kstriyelaesiynkhahlwwngmnthlepngciw 并州刺史 innam darngtaaehnng kh s kh s kstriyelaesiynecaemuxngngieta 宜都太守 darngtaaehnng kh s 221 221 kh s 223 223 kstriyelapihwhnarthbalcukdehliyngkhxmulswnbukhkhlekidimprakt esiynghyang mnthlhuepyesiychiwitkh s 264xachiphkhunphlchuxrxngy ehwiyneciyn 元儉 brrdaskdicngesiyngoh w 中鄉侯 chuxedimeliywsun 廖淳 eliyw chun prawtichwngtninthanaphuitbngkhbbychakhxngkwnxueliywhwepnchawemuxngsnghyng esiynghyang mnthlekngciw cingocw rbrachkarepnesmiyn 主簿 cupu phayitbngkhbbychakhxngkwnxu khunphlphurbichkhunsukelapiaelathahnathirksaxanaekhtkhxngelapiinmnthlekngciw chwngplaypi kh s 219 kwnxuykthphipthasukinyuththkarthixwnesiy sunkwnthiepnphnthmitrkhxngelapithalaykhwamepnphnthmitrrahwangthngsxngfayodykarykthphrukranmnthlekngciw aelayudidxanaekhtswnihykhxngelapiinmnthlekngciw kwnxuthukcbaelathukpraharchiwitodythphkhxngsunkwn eliywhwklayepnechlysukkhxngsunkwn aetkhidcaklbipfayelapixyutlxd cungaeklngtaylwngkhnkhxngfaysunkwnaelahlbhniipidsaerc eliywhwphamardachraipdwyaelwmunghnathistawntkipyngmnthlexkciw pccubnkhrxbkhlumphunthikhxngmnthleschwnaelankhrchngching thisungthanxanackhxngelapitngxyurbrachkarinckkkinpi kh s 221 elapikhunepnckrphrrdiaelasthapnarthckkk txmainpiediywkn elapiykthphthasukephuxchingxanaekhtkhunaelaaekaekhnihkwnxu eliywhwaelamardaipecxekhakbthharckkkthi cuxkuy elapiyindimakthiphbeliywhwcungaetngtngiheliywhwepnecaemuxngngieta 宜都郡 xitucwin pccubnxyubriewnemuxng mnthlhuepy hlngelapiesiychiwitinpi kh s 223 eliywhwidepnthipruksathph 參軍 chancwin phayitsngkdkhxngcukdehliyng xkhrmhaesnabdiaehngckkk txmaeliywhwidipkakbxaephxkwngxu 廣武郡 kwngxucwin pccubnxyubriewn mnthlkansu aelatxmaideluxntaaehnngepnkhunphlrthrbaelamasukfaykhwa 右車騎將軍 oy wechxchieciyngcwin aelayngidrbkaraetngtngihepnkhahlwngmnthlepngciw pingocw aemwamnthlepngciwimidxyuinxanaekhtkhxngckkkktam aelayngidrbbrrdaskdiepncngesiyngoh w 中鄉侯 eliywhwmichuxesiyngcakbukhlikrunaerngaelamungmn taaehnngthangkarthharkhxngeliywhwinckkkethiybethakbetiywexkaelasungkwacxngxi raweduxnknyayn kh s 238 eliywhwnakxngkalngekhaocmtikhaythikuyhwy khahlwngmnthlyngciw 雍州刺史 yngocwchuxchux inewlanntngmnxyuphrxmkbthphhlkkhxngwuykkinyngciw kuyhwyottxbdwykarsngphuitbngkhbbychakhuxhwng y win 王赟 ecaemuxngkwngewy 廣魏 aelaohyw xi 游奕 ecaemuxnglaxn 南安 hnanxn iprbsuk aemthphfaywuykktxngkarkracaykalngekhaoxblxmthharckkkaelayudkhrxngcudyuththsastrrahwangphuekhaephuxpxngknimihthharckkkhni aetewlaediywknklyuththkarkracaykalngkhxngwuykkkthaihkhaykhxngohyw xixyuintaaehnngthixntray eliywhwehnepnoxkascungekhaocmticnexachnaidodykhasukimthntngtw kxngkalngkhxngohyw xicungcatxngthxy swnhwng y winthukekathnthesiychiwitinthirb eliywhwekhywicarnekiyngxuykhunphlkhxngckkkthisantxnoybaykhxngcukdehliynginkarykthphocmtiwuykkthiepnrthxrikhxngckkkinrahwang kh s 240 thung 2562 thnghmdsibexdkhrng eliywhwekharwminkarbukkhrngthi 3 aelakhrngthi 4 inpi kh s 247 aela kh s 249 tamladb khrnpi kh s 260 emuxekiyngxuykalngcaerimkarbukkhrngthi 11 eliywhwihkhwamehnwa phuthiimlaewncakkarichkalngthangthharcatxngcblngdwykarephatwexng nikhuxsthankarninbdnikhxngpwey w chuxrxngkhxngekiyngxuy ekhadxykwakhasukindanstipyyaaelakalngthhar aetkyngkhngocmtikhasuktxip cakhadhwngchychnaidxyangir ehtukarninthukwnniepniptamthirabuiwinwrrkhnicakthiwa ehtuidsingehlanicungimxyutxhnakha hruxehtuidcungimekidkhundanhlngkha prawtihlngckkklmslayplaypi kh s 263 wuykkrthxrikhxngckkkykthphekhayudckkkepnphlsaercphayinewlahnungpiemuxelaesiynckrphrrdiaehngckkkyxmcann hlngcakkarlmslaykhxngckkk eliywhwidrbkhasngihyaycakdinaednckkkedimipynglkexiyng lwhyang nkhrhlwngkhxngwuykk eliywhwpwyesiychiwitrahwangkaredinthang pithieliywhwekidimsamarthrrabuidephraaimmikarbnthukxayukhnathieliywhwesiychiwitinhlkthanthangprawtisastr aetsamarthxnumanidwaeliywhwmixayurawecdsibpiemuxekhaesiychiwit ephraaemuxrawpi kh s 261 emuxcukdeciymekhamaduaelkickarinrachsankckkk eliywhwipeyiymcxngxi cxngxiphudwa erathngkhutangkxayuekinecdsibpiaelw inniyaysamkkinniyayxingprawtisastrthiekhiynemuxstwrrsthi 14 eruxngsamkk mieruxngrawekiywkbeliywhwthiimpraktinhlkthanthangprawtisastr eliywhwnnedimekhyepnthharkhxngocrophkphaehluxng aethlngcakocrophkphaehluxnglmslay kiptngsxngsumkbphwkocrthnghlay echnciwchxng huyngwnesiyw eliywhwaemcaepnocrmakxnaetkmikhunthrrm bnthukiwwa emuxkwnxuaelaphrryakhxngelapimathungekhathiphwkocrsumkalngxyu phwkocrcbtwphrryakhxngelapicaexamathaemiy aeteliywhwehnwaepnsingimsmkhwr cungkhaocrtay aelanaphrryakhxngelapimakhunihkwnxu eliywhwemuxehnkwnxuaelwkkhxrwmthangkbkwnxuipdwy aetkwnxurngekiycthieliywhwepnocr captiesthxyanghnadan knaekliyd cungbxkiheliywhwrxipkxn swnkwnxukphaciwchxngipdwy xyangirktam eliywhwkidmarbrachkarkbelapixyudi hlngcaknneliywhwkimkhxymibthbathxairmaknk aetbthbathsakhykhxngeliywhwkkhux karchwykwnxurksaemuxngekngciwinpi kh s 219 kwnxuthikalngepnfayesiyepriybtxnghniipemuxngepkesiy kkhxkhnthisngcdhmayipkhxkhwamchwyehluxcakelahxngaelaebngtd eliywhwepnphuthuxcdhmayipih aetkthukelahxngaelaebngtdptiesth eliywhwywacungiphaelapi sudthaykwnxuphrxmkwnepngktay ciwchxngaelathichwykwnxurbkkhatwtay elahxngktay ebngtdkhniipxyukbocphi txmatidtamkhngebngprabwuykk caknnkepnaemthphhnaemuxekiyngxuybukwuykk thungaemeliywhwcaimmifimuxsungsngcnkhnelaluxknwa ckkkirkhunphl eliywhwepnthphhna aelaemuxkhrngwuykkykthphbukckkk eliywhw ekiyngxuy aelaetiywexkchwyknrksadanekiymokaxyangsudchiwitaetkimsaerc hlngckkklm eliywhwlmpwyaelaesiychiwitinewlatxma rwmxayuidthung 95 pi nbwaepnkhunsukthiecnsngkhrammakkhnnungxangxingde Crespigny Rafe 2007 A biographical dictionary of Later Han to the Three Kingdoms 23 220 AD Brill p 464 ISBN 978 90 04 15605 0 廖化字元儉 本名淳 襄陽人也 為前將軍關羽主簿 羽敗 屬吳 思歸先主 乃詐死 時人謂為信然 因携持老母晝夜西行 cdhmayehtusamkk elmthi 45 會先主東征 遇於秭歸 先主大恱 以化為宜都太守 先主薨 為丞相參軍 後為督廣武 稍遷至右車騎將軍 假節 領并州刺史 封中鄉侯 以果烈稱 官位與張翼齊 而在宗預之右 cdhmayehtusamkk elmthi 45 魏书 九月 蜀阴平太守廖惇反 攻守善羌侯宕蕈营 雍州刺史郭淮遣广魏太守王赟 南安太守游奕将兵讨惇 淮上书 赟 奕等分兵夹山东西 围落贼表 破在旦夕 帝曰 兵势恶离 促诏淮敕奕诸别营非要处者 还令据便地 诏敕未到 奕军为惇所破 赟为流矢所中死 xrrthathibaycak ewychu in cdhmayehtusamkk 漢晉春秋曰 景耀五年 姜維率衆出狄道 廖化曰 兵不戢 必自焚 伯約之謂也 智不出敵 而力少於寇 用之無厭 何以能立 詩云 不自我先 不自我後 今日之事也 xrrthathibaycak hncinchunchiw in cdhmayehtusamkk elmthi 45 咸熈元年春 化 預俱內徙洛陽 道病卒 cdhmayehtusamkk elmthi 45 時都護諸葛瞻初統朝事 廖化過預 欲與預共詣瞻許 預曰 吾等年踰七十 所竊已過 但少一死耳 何求於年少輩而屑屑造門邪 遂不往 cdhmayehtusamkk elmthi 45 brrnanukrm tnsiw stwrrsthi 3 cdhmayehtusamkk sankwcux ephy sngcux stwrrsthi 5 xrrthathibaycdhmayehtusamkk sankwcuxcu lxkwntng stwrrsthi 14 samkk sankwehyiynxii