เรือพระที่นั่งมหาจักรี

เรือพระที่นั่งมหาจักรี เป็นเรือพระที่นั่งแบบเรือลาดตระเวน ขึ้นระวางประจำการเมื่อ พ.ศ. 2435 ในการสร้างเรือลำนี้ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพกับพระยาชลยุทธโยธินทร์ ไปติดต่อกับบริษัท ราเมจแอนด์เฟอร์กูสัน ต่อที่เมืองลีธ ประเทศสกอตแลนด์ เมื่อ พ.ศ. 2434 ใช้เวลา 10 เดือนจึงสร้างเสร็จ ออกเดินทางจากเมืองลีธเมื่อ 12 ตุลาคม พ.ศ. 2435 มาถึงกรุงเทพเมื่อ 6 ธันวาคม พ.ศ. 2435

เรือพระที่นั่งมหาจักรี (ลำที่ 1)
ประวัติ
สยาม
ชื่อ	เรือพระที่นั่งมหาจักรี (ลำที่ 1)
ตั้งชื่อตาม	ราชวงศ์จักรี​
อู่เรือ	บริษัท Ramage and Ferguson, ลีธ, สกอตแลนด์
เดินเรือแรก	27 มิถุนายน พ.ศ. 2434
ส่งมอบเสร็จ	6 ธันวาคม พ.ศ. 2435
เข้าประจำการ	พ.ศ. 2435
ปลดระวาง	23 มิถุนายน พ.ศ. 2459
ความเป็นไป	ขายต่อให้บริษัทอู่กาวาซากิ, โกเบ, ญี่ปุ่น (ยกเว้นเครื่องจักร)
ลักษณะเฉพาะ
ประเภท:	เรือลาดตระเวน
ขนาด (ระวางขับน้ำ):	2,600 ตัน (เต็มที่)
ความยาว:	88.4 เมตร (299 ฟุต)
ความกว้าง:	12 เมตร (40 ฟุต)
กินน้ำลึก:	4.2 เมตร (14 ฟุต)
ระบบพลังงาน:	เครื่องจักรไอน้ำชนิด 3 สูบ 2 เครื่อง กำลังขับ 3,000 แรงม้า
ระบบขับเคลื่อน:	เครื่องจักรท้ายแบบใบจักรคู่
ความเร็ว:	16 นอต (29.632 กม./ชม.)
ลูกเรือ:	318 คน
ยุทโธปกรณ์:	4 x ปืนใหญ่อาร์มสตอง 4 นิ้ว (120 มม.) 8 x ปืนใหญ่ฮอทชกีสขนาด 57 มม.
เกราะ:	เหล็ก ความหนาสูงสุด 51 มม.

เรือลำนี้เป็นเรือพระที่นั่งของรัชกาลที่ 5 ในการเสด็จในประเทศไทย เช่น เกาะสีชัง ปากแม่น้ำเจ้าพระยา เมื่อ พ.ศ. 2436 และในการเสด็จประพาศต่างประเทศ เช่น ชวา (พ.ศ. 2439) ยุโรป (พ.ศ. 2440 และ 2450) สิงคโปร์ (พ.ศ. 2445) และออกรับแขกบ้านแขกเมืองหลายครั้งตลอดรัชกาลที่ 5

เรือพระที่นั่งมหาจักรีลำแรกปลดระวางเมื่อ พ.ศ. 2459 ทางราชการขายเรือลำนี้ยกเว้นเครื่องจักรให้บริษัทกาวาซากิ โกเบ ซึ่งทางบริษัทมารับเรือลำนี้ออกจากกรุงเทพฯเมื่อ 7 สิงหาคม พ.ศ. 2459 เครื่องจักรของเรือลำนี้ บริษัทกาวาซากิ โกเบ ได้นำไปต่อเรือพระที่นั่งมหาจักรีลำที่สอง ซึ่งขึ้นระวางในสมัยรัชกาลที่ 6 (ต่อมาคือ เรือหลวงอ่างทอง ลำที่ 1) และถูกระเบิดทำลายในสงครามโลกครั้งที่ 2

อ้างอิง

• เรือพระที่นั่งมหาจักรี 24 ปีก่อนปลดระวาง. ศิลปวัฒนธรรม. ปีที่ 18 (6) เมษายน 2540 หน้า 113-117