เปล อง ฉายร ศม ศ ลป นแห งชาต พ ศ 2529 สาขาศ ลปะการแสดง ดนตร อ สานพ นบ าน โปงลาง เป นน กดนตร ท ม ความสามารถพ เศษสามารถเล

เปลื้อง ฉายรัศมี ศิลปินแห่งชาติ พ.ศ. 2529 สาขาศิลปะการแสดง (ดนตรีอีสานพื้นบ้าน-โปงลาง) เป็นนักดนตรีที่มีความสามารถพิเศษสามารถเล่นและถ่ายทอดดนตรีพื้นบ้านอีสานได้เกือบทุกชนิดโดยเฉพาะ "โปงลาง" และเป็นผู้ศึกษา ค้นคว้า ปรับปรุงและพัฒนาโปงลางตลอดระยะเวลา 40 ปี จนทำให้ "เกราะลอ" ซึ่งเป็นเพียงสิ่งที่ใช้ตีไล่นก กา ตามไร่นาพัฒนามาเป็น "โปงลาง" ที่มีเสียงไพเราะ กังวาน และให้ความรู้สึกของความเป็นพื้นบ้านอีสาน เป็นที่นิยมและยอมรับกันว่า "โปงลาง" เป็นเครื่องดนตรีเอกลักษณ์ของภาคอีสานเคียงคู่กับ "แคน"

เปลื้อง ฉายรัศมี จ.ม.

ข้อมูลพื้นฐาน
เกิด	25 ตุลาคม พ.ศ. 2475
ที่เกิด	จังหวัดกาฬสินธุ์
เสียชีวิต	2 ธันวาคม พ.ศ. 2550 (75 ปี)
แนวเพลง	ดนตรีพื้นบ้าน โปงลาง
อาชีพ	นักดนตรีพื้นบ้าน
เครื่องดนตรี	แคน, โปงลาง
คู่สมรส	ยุพิน ฉายรัศมี


รางวัล	พ.ศ. 2529 - ศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง (ดนตรีพื้นบ้าน-โปงลาง)

ประวัติ

ครูเปลื้อง ฉายรัศมี เป็นบุตรของ นายคง และนางนาง ฉายรัศมี เกิดเมื่อวันที่ 25 ต.ค. 2475 ที่บ้านเลขที่ 7 บ้านตา ต.ม่วงมา อ.เมืองกาฬสินธุ์ จ.กาฬสินธุ์ จบชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 จากโรงเรียนบ้านนา ชีวิตครอบครัวสมรสกับ นางยุพิน ฉายรัศมี และช่วยกันทำมาหากิน มีบุตรชาย 2 คนและหญิง 1 คน เสียชีวิตเมื่อวันที่ 2 ธันวาคม 2550

ประวัติการทำงาน

พ.ศ. 2502 – พ.ศ. 2510 ทำงานเป็นลูกจ้างชั่วคราวที่โครงการเขื่อนลำปาว

พ.ศ. 2516 สอบบรรจุลูกจ้างประจำสำนักงานป่าไม้จังหวัดกาฬสินธุ์ ทำงานถึงปี 2519 ก็ลาออกมาทำอาชีพส่วนตัว

พ.ศ. 2520 เข้าทำงานที่สำนักงานชลประทาน จังหวัดอุบลราชธานี

พ.ศ. 2524 ย้ายมาทำงานที่อ่างเก็บน้ำห้วยมโน บ้านนาอำเภอเขาวง จังหวัดกาฬสินธุ์ และทำงานเป็นครูพิเศษสอนดนตรีพื้นบ้านที่วิทยาลัยนาฏศิลป์กาฬสินธุ์

ผลงาน/เกียรติประวัติ

นายเปลื้อง ฉายรัศมี เป็นนักดนตรีอีสานที่มีความสามารถเป็นพิเศษคือ สามารถเล่น สอน และทำเครื่องดนตรีอีสานได้ทุกชนิดที่สำคัญที่สุดคือ เป็นผู้ที่ได้ศึกษาค้นคว้าปรับปรุงและพัฒนาโปงลางมาตลอดระยะเวลา 40 ปี จนทำให้ กอลอ (เกราะลอ) ซึ่งแต่เดิมเป็นเพียงกระบอกไม้ที่ใช้ตีไล่นกกาตามหัวไร่ปลายนา หรือขอลอที่ใช้ตีบอกเวลา บอกเหตุในหมู่บ้านธรรมดา กลายมาเป็นเครื่องดนตรีที่เป็นสัญลักษณ์ของจังหวัดกาฬสินธุ์ ได้รับการเชิดชูเป็นมรดกทางวัฒนธรรมอันล้ำค่า ด้วยเหตุนี้นายเปลื้อง ฉายรัศมี จึงได้รับยกย่องเชิดชูเกียรติเป็น ศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง (ดนตรีพื้นบ้าน) ประจำปี พ.ศ. 2529

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

พ.ศ. 2535 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นที่ 4 จัตุรถาภรณ์มงกุฎไทย (จ.ม.)

อ้างอิง

สมบัติ จำปาเงิน (2001). ศิลปินแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๒๘-๒๕๓๐. กรุงเทพฯ: สุวีริยาสาส์น. pp. 173–178. ISBN .
นิติกร กรัยวิเชียร (2001). ศิลปินแห่งชาติ ในมุมมองของ นิติกร กรัยวิเชียร. กรุงเทพฯ: อมรินทร์ พริ้นติ้ง แอนด์พับลิชชิ่ง. p. 106. ISBN .
. สำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ. 2006. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 7 กุมภาพันธ์ 2009.
ราชกิจจานุเบกษา. . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 6 ตุลาคม 2022. เล่ม ๑๑๐ ตอนที่ ๒๐๐ ง ฉบับพิเศษ หน้า ๗๓. 26 มีนาคม 2536.

แหล่งข้อมูลอื่น

. กองทุนส่งเสริมงานวัฒนธรรม กรมส่งเสริมวัฒนธรรม. 23 กุมภาพันธ์ 2010. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 9 กรกฎาคม 2012.
มีลักษณะคล้ายโปงลาง
วงเครื่องดนตรีอีสานโดยนำเอาโปงลางร่วมเล่นด้วยเป็นวงแรก
วงดนตรีประกอบด้วยหมากกะโหล่ง โปงลางไม้ โปงลางเหล็ก
วงโปงลางสะออน ลูกศิษย์ของครูเปลื้อง

[1] สมบัติ จำปาเงิน (2001). ศิลปินแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๒๘-๒๕๓๐. กรุงเทพฯ: สุวีริยาสาส์น. pp. 173–178. ISBN .

[2] นิติกร กรัยวิเชียร (2001). ศิลปินแห่งชาติ ในมุมมองของ นิติกร กรัยวิเชียร. กรุงเทพฯ: อมรินทร์ พริ้นติ้ง แอนด์พับลิชชิ่ง. p. 106. ISBN .

[3] . สำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ. 2006. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 7 กุมภาพันธ์ 2009.

[4] ราชกิจจานุเบกษา. . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 6 ตุลาคม 2022. เล่ม ๑๑๐ ตอนที่ ๒๐๐ ง ฉบับพิเศษ หน้า ๗๓. 26 มีนาคม 2536.