เทือกเขาบรรทัด

ทิวเขาบรรทัด หรือ ทิวเขาพนมกระวาน , Chuŏr Phnum Krâvanh, อังกฤษ: Cardamom Mountains) เป็นทิวเขาทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ของประเทศกัมพูชาและทางทิศตะวันออกของประเทศไทย ทิวเขาส่วนใหญ่อยู่ในเขตแดนของประเทศกัมพูชา จุดสูงสุดอยู่ที่พนมอาออรัล (1,740 เมตร) จังหวัดกำปงสปือ ประเทศกัมพูชา ยอดสูงสุดในไทยชื่อ เขาบรรทัด สูง 1,230 ม. นอกจากนี้ในไทยยังมีเขาสำคัญ คือ เขาแก้ว เขาทับกะได และเขาตาบาด

ทิวเขาบรรทัด
ทิวเขาพนมกระวาน
บริเวณอุทยานแห่งชาติเขาคิชฌกูฏ
จุดสูงสุด
ยอด	พนมอาออรัล
ความสูง เหนือระดับน้ำทะเล	1,740 เมตร (5,709 ฟุต)
พิกัด	12°00′N 103°15′E / 12.000°N 103.250°E / 12.000; 103.250
ข้อมูลเชิงขนาด
ยาว	300 กม. (186 ไมล์) NW/SE
กว้าง	70 กม. (43 ไมล์) NE/SW
ข้อมูลทางภูมิศาสตร์
ทิวเขาบรรทัด ทิวเขาพนมกระวานในกัมพูชา แสดงแผนที่ประเทศกัมพูชา ทิวเขาบรรทัด ทิวเขาบรรทัด (ประเทศไทย) แสดงแผนที่ประเทศไทย
ประเทศ	กัมพูชาและประเทศไทย
ข้อมูลทางธรณีวิทยา
อายุหิน	ยุคแคมเบรียน
ประเภทหิน

ทิวเขาเริ่มต้นที่ อำเภอโป่งน้ำร้อน จังหวัดจันทบุรี ทอดยาวไปทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ ผ่านแนวเส้นแบ่งเขตอำเภอโป่งน้ำร้อน กับ อำเภอขลุง เข้าอำเภอขลุง จังหวัดจันทบุรี และอำเภอบ่อไร่ จังหวัดตราด จนถึงเส้นแบ่งเขตแดนระหว่างประเทศไทยกับประเทศกัมพูชาที่อำเภอบ่อไร่ จังหวัดตราด จากนั้นทอดยาวไปทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ เข้าอำเภอเมืองตราด จังหวัดตราด เข้าหาดเล็ก อำเภอคลองใหญ่ จังหวัดตราด ส่วนในกัมพูชา ผ่านจังหวัดเกาะกง ประเทศกัมพูชา เข้า จังหวัดโพธิสัตว์ จากนั้นเป็นแนวทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ใกล้กับทิวเขาด็อมเร็ย

ทิวเขาบรรทัดเป็นชายแดนไทย–กัมพูชา มีช่องเขาหลายแห่งที่เป็นรู้จักกันดีในทางประวัติศาสตร์อย่าง ช่องเรือแตก บริเวณเมืองปราจีนบุรี ซึ่งเมื่อเทียบกับช่องเขาในปัจจุบัน สันนิษฐานว่าคงเป็นหนึ่งในสามช่องเขาคือ ช่องสะแกราด ช่องบุกขนุน หรือช่องตะโก

ข้อมูลของเวิลด์ไวลด์ไลฟ์ออนไลน์ระบุว่า ป่าในทิวเขาพนมกระวานเป็นป่าดิบชื้น กินพื้นที่โดยรวม 44,200 ตารางกิโลเมตร เป็นแหล่งรวมของพันธุ์สัตว์ป่าเลี้ยงลูกด้วยนมกว่า 100 ชนิด แต่มีสัตว์หลายชนิดที่กำลังอยู่ในสภาวะถูกคุกคามอันได้แก่ ช้างเอเชีย เสือดาว กระทิง กวาง เก้ง สมเสร็จ และชะนี สันนิษฐานว่าเคยเป็นแหล่งที่อยู่อาศัยของเสือสุมาตราและแรดชวา

อ้างอิง

1. (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2016-03-04. สืบค้นเมื่อ 2012-01-28.
2. สำนักงานราชบัณฑิตยสภา. อักขรานุกรมภูมิศาสตร์ไทย เล่ม 3 (อักษร น-ม) ฉบับราชบัณฑิตยสภา. พิมพ์ครั้งที่ 4. กรุงเทพมหานคร : เดอะ เบสท์ เพรส แอนด์ ครีเอชั่น, 2560. (แก้ไขปรับปรุงข้อมูลเมื่อ พ.ศ. 2563)
3. Cardamom and Elephant Mountains (Cambodia) It does snow in these mountain ranges 2012-03-25 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
4. "ภูเขาที่สำคัญในประเทศไทย". สำนักงานสิ่งแวดล้อมและควบคุมมลพิษที่ 13 (ชลบุรี).
5. "ดงพญาไฟ". โคราชคนอีสาน.
6. "กัมพูชาพบช้างป่าเอเชีย ออกกฎคุ้มครองพื้นติดไทย". ผู้จัดการออนไลน์.