เทร ด เซ ด อ งกฤษ tiara เป นมงก ฎร ปแบบหน ง โบราณเป นร ปกรวยส งปลายแคบ ทำจากผ าหร อหน งส ตว อลงกตด วยอ ญมณ ต าง ๆ เป นรา

เทริด ([เซิด]; อังกฤษ: tiara) เป็นมงกุฎรูปแบบหนึ่ง โบราณเป็นรูปกรวยสูงปลายแคบ ทำจากผ้าหรือหนังสัตว์ อลงกตด้วยอัญมณีต่าง ๆ เป็นราชภัณฑ์สำหรับกษัตริย์หรือจักรพรรดิ โดยเฉพาะในยุคเมโสโปเตเมีย ต่อมาเปลี่ยนไปเป็นทรงเตี้ย ทำจากโลหะต่าง ๆ ประดับอัญมณี ในประเทศไทยเองก็มีหลักฐานการสวมเทริดมานาน เช่น ปูนปั้นรูปบุคคลหรือพระพุทธรูปสวมเทริดขนนก สมัยพุทธศตวรรษที่ 18 พบที่โบราณสถานเนินทางพระ จังหวัดสุพรรณบุรี

สมเด็จพระราชินีนาถเอลิซาเบธที่ 2 ทรงเทริด

เทริดมโนราห์

ในภาคใต้ของประเทศไทย มีการใช้เทริดสำหรับการแสดงมโนราห์ เรียกว่า เทริดมโนราห์ หรือ เทริดโนรา เป็นเครื่องสวมศีรษะ มีรูปลักษณ์คล้ายกับชฎาแต่มีสัณฐานสั้นกว่า ทำจากโลหะหรือไม้ ประดับตกแต่งด้วยการปั้นรักติดเป็นลวดลาย ลงรักปิดทอง และประดับด้วยกระจกสีหรือวัสดุอื่นที่เหมาะสม เดิมเทริดเป็นเครื่องสวมศีรษะสำหรับนักแสดงชายเท่านั้น แต่ในปัจจุบันมีการออกแบบเทริดหน้านางสำหรับผู้หญิงด้วย

ทั้งนี้ เทริดมโนราห์ มีองค์ประกอบคือ ยอดเทริด เพดานเทริด โครงรอบศีรษะ และใบหู โดยประกอบจากไม้มงคลหลายชนิด กล่าวคือ ยอดเทริดทำจากไม้ เพื่อให้ผู้คนสรรเสริญเยินยอ เพดานเทริดทำจากไม้ เพื่อให้เงินทองไหลมาเทมา โครงรอบศีรษะทำจากไผ่สีสุก เพื่อให้ชีวิตและการงานมีแต่ความสุขความเจริญ และใบหูทำจากไม้รัก เพื่อให้คนรัก หลงใหล และเมตตาเอ็นดู เป็นต้น

นอกจากนี้ในการแสดง หรือโนราควน ซึ่งเป็นการแสดงลูกผสมระหว่างมโนราห์ของชาวไทยพุทธ กับมะโย่งของชาวไทยเชื้อสายมลายู ก็จะสวมเทริดเช่นเดียวกับมโนราห์ หากแต่นิยมห้อยอุบะด้วย ถือเป็นอัตลักษณ์สำคัญ

อ้างอิง

"เศียรพระพุทธรูปสวมเทริดขนนก". พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ สุพรรณบุรี. สืบค้นเมื่อ 24 พฤศจิกายน 2565. {{}}: ข้อความ "publisher" ถูกละเว้น ((help)); ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))
"เศียรบุรุษสวมมงกุฎทรงเทริด". Digital Museum. สืบค้นเมื่อ 24 พฤศจิกายน 2565. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))^[]
. สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดพัทลุง. 8 กันยายน 2565. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2022-11-23. สืบค้นเมื่อ 24 พฤศจิกายน 2565. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))
จริยา รัตนพันธุ์ และภูมิ จิระเดชวงศ์ (8 มีนาคม 2565). "เทริดมโนราห์". คลังทรัพยากรการศึกษาแบบเปิด. สืบค้นเมื่อ 24 พฤศจิกายน 2565. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))^[]
. คลังเอกสารสาธารณะ. 9 ธันวาคม 2551. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2022-11-23. สืบค้นเมื่อ 24 พฤศจิกายน 2565. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))

บทความนี้ยังเป็น คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล

หมายเหตุ: ขอแนะนำให้จัด (ดูเพิ่มที่ )

[1] "เศียรพระพุทธรูปสวมเทริดขนนก". พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ สุพรรณบุรี. สืบค้นเมื่อ 24 พฤศจิกายน 2565. {{}}: ข้อความ "publisher" ถูกละเว้น ((help)); ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))

[2] "เศียรบุรุษสวมมงกุฎทรงเทริด". Digital Museum. สืบค้นเมื่อ 24 พฤศจิกายน 2565. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))^[]

[3] . สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดพัทลุง. 8 กันยายน 2565. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2022-11-23. สืบค้นเมื่อ 24 พฤศจิกายน 2565. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))

[4] จริยา รัตนพันธุ์ และภูมิ จิระเดชวงศ์ (8 มีนาคม 2565). "เทริดมโนราห์". คลังทรัพยากรการศึกษาแบบเปิด. สืบค้นเมื่อ 24 พฤศจิกายน 2565. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))^[]

[5] . คลังเอกสารสาธารณะ. 9 ธันวาคม 2551. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2022-11-23. สืบค้นเมื่อ 24 พฤศจิกายน 2565. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))