Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
รักใหญ่ ฮักหลวง (คำเมือง) หรือ รักพม่า (ชื่อวิทยาศาสตร์: Gluta usitata) เป็นพืชในวงศ์มะม่วง มีถิ่นกำเนิดในภูมิภาคอินโดจีน
| รักใหญ่ | |
|---|---|
 | |
| ภาพประกอบจาก | |
| การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
| โดเมน: | ยูแคริโอต |
| อาณาจักร: | พืช |
| เคลด: | พืชมีท่อลำเลียง |
| เคลด: | พืชดอก |
| เคลด: | พืชใบเลี้ยงคู่แท้ |
| เคลด: | โรสิด |
| อันดับ: | เงาะ |
| วงศ์: | วงศ์มะม่วง |
| วงศ์ย่อย: | |
| สกุล: | () Ding Hou. |
| สปีชีส์: | Gluta usitata |
| ชื่อทวินาม | |
| Gluta usitata () Ding Hou. | |
| ชื่อพ้อง | |
| Melanorrhoea usitata Wall. | |
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
รักใหญ่เป็นไม้ยืนต้น สูง 5-25 เมตร มีขนสั้นหนานุ่มตามกิ่งอ่อน ช่อดอก กลีบเลี้ยงด้านในและกลีบดอกทั้งสองด้าน ใบเรียงเวียนรูปรี ขอบขนานหรือแกมรูปไข่กลับ ยาว 12-36 เซนติเมตร ปลายใบมน กลมหรือแหลม แผ่นใบหนา มีขนประปราย ก้านใบยาว 1.5-3 เซนติเมตร ดอกออกเป็นช่อแบบแยกแขนง ยาวได้ถึง 35 เซนติเมตร มีดอกจำนวนมาก กลีบเลี้ยงคล้ายหมวกแฉกลึกด้านเดียว ยาวได้ถึง 7 มิลลิเมตร ร่วงเร็ว ดอกสีขาวอมชมพูมี 5-7 กลีบ รูปขอบขนาน ยาวประมาณ 1 เซนติเมตร มีเกสรเพศผู้จำนวนมาก ติดบนฐานดอกนูน (torus) ยาวเท่า ๆ กลีบดอก รังไข่มีช่องเดียว มีก้านสั้น ๆ ก้านเกสรเพศเมียสั้น ยอดเกสรมีขนยาว ผลเป็นแบบผนังชั้นในแข็ง เส้นผ่านศูนย์กลาง 1-3 เซนติเมตร มีปีกที่ขยายมาจากกลีบดอกรูปขอบขนาน ยาว 5-10 เซนติเมตร ปลายปีกมน มีเส้นกลีบ ก้านผลยาว 1.5-2 เซนติเมตร ภายในมีเมล็ดเดียว
สรรพคุณและการใช้ประโยชน์
เปลือกต้นรักใหญ่มีรสเมา ใช้ต้มดื่มเป็นยาบำรุงกำลัง แก้กามโรค บิดและโรคเรื้อน เปลือกรากมีรสเมาเบื่อ แก้พยาธิลำไส้ รักษาโรคผิวหนัง เมล็ดใช้แก้ปากคอเปื่อย แก้ปวดฟัน น้ำยางจากรักใหญ่ใช้เป็นน้ำยาเคลือบเงาธรรมชาติ น้ำยางมีสาร และสารอนุพันธ์ของ (C6H4(OH)2) ในรูปของทิตซิออลซึ่งเป็นสารสำคัญในยางรักชนิดนี้ มีฤทธิ์ระคายเคืองต่อผิวหนัง นอกจากนี้ยังใช้เป็นยาถ่ายอย่างรุนแรง น้ำยางรักใหญ่ผสมน้ำผึ้งใช้เป็นยารักษาโรคผิวหนัง
อ้างอิง
- Ding Hou (1978) in: Blumea, 24(1): 14
- Melanorrhoea usitata 2012-08-14 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน at ZipcodeZoo.com
- Wiersema, John H.; León, Blanca. "World Economic Plants: A Standard Reference, Second Edition". Google Books. สืบค้นเมื่อ July 14, 2017.
- สารานุกรมพืชในประเทศไทย (ฉบับย่อ), ราชันย์ ภู่มา และคณะ, หน้า 373, พ.ศ. 2559, โรงพิมพ์สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ กรุงเทพฯ
- . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2010-06-27. สืบค้นเมื่อ 13 June 2010.
- Boonjaeng, Somsak. "Characterization of Gluta UsitataSap and Adhesion on Ceramic Surfac". Industrial Technology Lampang Rajabhat University Journal. 11 (2): 92.
- "รักใหญ่ - Gluta usitata (Wall.) Ding Hou". ฐานข้อมูลสมุนไพร คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี. สืบค้นเมื่อ July 14, 2017.
- "รักใหญ่ - Gluta usitata (Wall.) Ding Hou". ฐานข้อมูลพรรณไม้ องค์การสวนพฤกษศาสตร์. สืบค้นเมื่อ July 14, 2017.
แหล่งข้อมูลอื่น
![image]()
วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ Gluta usitata- of Melanorrhoea usitata
- Isotype
 | บทความพีชนี้ยังเป็น คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล |
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
rkihy hkhlwng khaemuxng hrux rkphma chuxwithyasastr Gluta usitata epnphuchinwngsmamwng mithinkaenidinphumiphakhxinodcinrkihyphaphprakxbcakkarcaaenkchnthangwithyasastrodemn yuaekhrioxtxanackr phuchekhld phuchmithxlaeliyngekhld phuchdxkekhld phuchibeliyngkhuaethekhld orsidxndb engaawngs wngsmamwngwngsyxy skul Ding Hou spichis Gluta usitatachuxthwinamGluta usitata Ding Hou chuxphxngMelanorrhoea usitata Wall lksnathangphvkssastrrkihyepnimyuntn sung 5 25 emtr mikhnsnhnanumtamkingxxn chxdxk klibeliyngdaninaelaklibdxkthngsxngdan iberiyngewiynrupri khxbkhnanhruxaekmrupikhklb yaw 12 36 esntiemtr playibmn klmhruxaehlm aephnibhna mikhnprapray kanibyaw 1 5 3 esntiemtr dxkxxkepnchxaebbaeykaekhnng yawidthung 35 esntiemtr midxkcanwnmak klibeliyngkhlayhmwkaechklukdanediyw yawidthung 7 milliemtr rwngerw dxksikhawxmchmphumi 5 7 klib rupkhxbkhnan yawpraman 1 esntiemtr mieksrephsphucanwnmak tidbnthandxknun torus yawetha klibdxk rngikhmichxngediyw mikansn kaneksrephsemiysn yxdeksrmikhnyaw phlepnaebbphnngchninaekhng esnphansunyklang 1 3 esntiemtr mipikthikhyaymacakklibdxkrupkhxbkhnan yaw 5 10 esntiemtr playpikmn miesnklib kanphlyaw 1 5 2 esntiemtr phayinmiemldediywsrrphkhunaelakarichpraoychnepluxktnrkihymirsema ichtmdumepnyabarungkalng aekkamorkh bidaelaorkheruxn epluxkrakmirsemaebux aekphyathilais rksaorkhphiwhnng emldichaekpakkhxepuxy aekpwdfn nayangcakrkihyichepnnayaekhluxbengathrrmchati nayangmisar aelasarxnuphnthkhxng C6H4 OH 2 inrupkhxngthitsixxlsungepnsarsakhyinyangrkchnidni mivththirakhayekhuxngtxphiwhnng nxkcakniyngichepnyathayxyangrunaerng nayangrkihyphsmnaphungichepnyarksaorkhphiwhnngxangxingDing Hou 1978 in Blumea 24 1 14 Melanorrhoea usitata 2012 08 14 thi ewyaebkaemchchin at ZipcodeZoo com Wiersema John H Leon Blanca World Economic Plants A Standard Reference Second Edition Google Books subkhnemux July 14 2017 saranukrmphuchinpraethsithy chbbyx rachny phuma aelakhna hna 373 ph s 2559 orngphimphsanknganphraphuththsasnaaehngchati krungethph khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2010 06 27 subkhnemux 13 June 2010 Boonjaeng Somsak Characterization of Gluta UsitataSap and Adhesion on Ceramic Surfac Industrial Technology Lampang Rajabhat University Journal 11 2 92 rkihy Gluta usitata Wall Ding Hou thankhxmulsmuniphr khnaephschsastr mhawithyalyxublrachthani subkhnemux July 14 2017 rkihy Gluta usitata Wall Ding Hou thankhxmulphrrnim xngkhkarswnphvkssastr subkhnemux July 14 2017 aehlngkhxmulxunwikimiediykhxmmxnsmisuxekiywkb Gluta usitata of Melanorrhoea usitata Isotype bthkhwamphichniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldkhk