Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
ลิงก์ข้ามภาษาในบทความนี้ มีไว้ให้ผู้อ่านและผู้ร่วมแก้ไขบทความศึกษาเพิ่มเติมโดยสะดวก เนื่องจากวิกิพีเดียภาษาไทยยังไม่มีบทความดังกล่าว กระนั้น ควรรีบสร้างเป็นบทความโดยเร็วที่สุด |
เตเฌเว (ฝรั่งเศส: Train à grande vitesse; TGV) เป็นบริการรถไฟความเร็วสูงและรถไฟทางไกลระหว่างเมืองของแอ็สแอนเซแอ็ฟ ผู้ให้บริการเดินรถไฟแห่งชาติฝรั่งเศส ได้รับการพัฒนาขึ้นในช่วงคริสต์ทศวรรษ 1970 โดยฌีเออเซ-อัลสตอม (บริษัทอัลสตอมในปัจจุบัน) และแอ็สแอนเซแอ็ฟ เดิมถูกออกแบบให้ใช้พลังงานจากเครื่องกำเนิดไฟฟ้ากังหันแก๊ส ต่อมารุ่นต้นแบบถูกพัฒนาให้เป็นรถไฟที่ใช้พลังงานไฟฟ้าจากวิกฤตการณ์น้ำมันในปี ค.ศ. 1973 ตามมาด้วยการเดินรถเที่ยวปฐมฤกษ์ระหว่างกรุงปารีสกับเมืองลียงในปี ค.ศ. 1981 ในสาย แอลฌีเวซูว์แด็สต์ (ฝรั่งเศส: LGV Sud-Est; Ligne à Grande Vitesse Sud-Est; รถไฟความเร็วสูงสายตะวันออกเฉียงใต้) ซึ่งมีศูนย์กลางของโครงข่ายทางรถไฟดังกล่าวอยู่ที่กรุงปารีส ต่อมามีการขยายโครงข่ายเส้นทางให้บริการสู่เมืองต่าง ๆ ทั่วฝรั่งเศส และสู่ประเทศใกล้เคียงทั้งในรูปแบบรถไฟความเร็วสูงและรถไฟธรรมดา
 รถไฟเตเฌเวสองขบวนจอดเทียบชานชาลาสถานีการ์เดอเลสต์ในกรุงปารีส | |
| ภาพรวม | |
|---|---|
| ที่ตั้ง | ฝรั่งเศส, เบลเยียม, ลักเซมเบิร์ก, เยอรมนี, สวิตเซอร์แลนด์, อิตาลี และสเปน |
| วันที่ให้บริการ | พ.ศ. 2524–ปัจจุบัน |
| ข้อมูลเทคนิค | |
| ช่วงกว้างราง | 1,435 mm (4 ft 8 1⁄2 in) |
| อื่น ๆ | |
| เว็บไซต์ | TGV on sncf.com |
รถไฟเตเฌเวทำลายสถิติความเร็วของรถไฟล้อเลื่อนแตะระดับความเร็วสูงสุดที่ 574.8 km/h (357.2 mph) ในวันที่ 3 เมษายน ค.ศ. 2007 ต่อมากลางปี ค.ศ. 2011 ขบวนรถเตเฌเวที่ให้บริการตามตารางเดินรถปกติให้บริการเดินรถที่ความเร็วสูงสุด 320 km/h (200 mph) ในสายแอลฌีเวเอสต์และสายแอลฌีเวเมดิเตอร์เรเนียน
จากรายงานของนิตยสารเรลเวย์กาเซตต์ (Railway Gazette) ในปี ค.ศ. 2007 เตเฌเวสร้างสถิติให้บริการเดินรถตามตารางปกติที่มีความเร็วตั้งแต่ต้นทางถึงปลายทางเฉลี่ยสูงสุดที่ 279.4 km/h (173.6 mph) ระหว่างช็องปาญ-อาร์เดนน์และลอร์แอน จนกระทั่งเดือนกรกฎาคม ค.ศ. 2013 สถิตินี้ก็ถูกทำลายลงโดยรถไฟด่วน ฮาร์โมนีเอ็กซ์เพรส ของจีน
จากความสำเร็จจากการเดินรถไฟแอลฌีเวเชิงพาณิชย์สายแรก เส้นทางสายแอลฌีเวซูว์แด็สต์จึงถูกขยายโครงข่ายไปทางใต้ในสายแอลฌีเวโรนาลป์ และสายแอลฌีเวเมดิเตอร์เรเนียน รวมไปถึงสายทางทิศตะวันตกอย่างแอลฌีเวอัตล็องติก (ฝั่งทะเลแอตแลนติก) สายเหนือแอลฌีเวนอร์ และสายตะวันออกแอลฌีเวแอ็สต์ จากความสำเร็จนี้เองที่ทำให้ประเทศเพื่อนบ้านอย่างอิตาลี, สเปน และเยอรมนี ลอกเลียนและพัฒนาระบบรถไฟความเร็วสูงของตัวเองขึ้นมา ซึ่งบริการของเตเฌเวก็ขยายเส้นทางไปสู่ประเทศข้างเคียงทั้งในรูปแบบให้บริการโดยตรง (สวิตเซอร์แลนด์และอิตาลี) และผ่านโครงข่ายการให้บริการรถไฟความเร็วสูงอื่นที่เชื่อมโยงจากฝรั่งเศสสู่เบลเยียม, เยอรมนี และเนเธอร์แลนด์ (รถไฟตาลิส) เช่นเดียวกับบริการรถไฟความเร็วสูงระหว่างสหราชอาณาจักร, ฝรั่งเศส และเบลเยียมของรถไฟยูโรสตาร์ ปัจจุบันมีการวางแผนขยายเส้นทางและสร้างเส้นทางใหม่หลายเส้นทาง ทั้งที่เป็นเส้นทางในฝรั่งเศสและเส้นทางเชื่อมโยงประเทศเพื่อนบ้าน นอกจากนี้เตเฌเวยังให้บริการเดินรถไฟชานเมือง (TGV commuter) ที่ให้บริการในเขตชานเมืองรอบกรุงปารีส
ในปี ค.ศ. 2007 แอ็สแอนเซแอ็ฟมีผลประกอบการกำไรกว่า 1.1 พันล้านยูโร (ราว 1.75 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ, 875 ล้านปอนด์) โดยส่วนมากเป็นผลมาจากการให้บริการรถไฟความเร็วสูงในโครงข่ายที่เพิ่มขึ้น
ประวัติ
ในช่วงคริสต์ทศวรรษ 1960 เป็นช่วงที่ความคิดเรื่องรถไฟความเร็วสูงเกิดขึ้นในฝรั่งเศส โดยในยุคแรกนั้นมีความคิดที่ว่าจะทำรถไฟเป็นแบบใช้เครื่องกำเนิดไฟฟ้าจากเครื่องยนต์กังหันแก๊ส (Gas-turbine) เนื่องจากรถไฟของแอ็สแอนเซแอ็ฟนิยมใช้เชื้อเพลิงดังกล่าวและราคาถูก จึงมีการเสนอต่อรัฐบาลฝรั่งเศสในการพัฒนาและวิจัยในด้านนั้น ในปี ค.ศ. 1967 รัฐบาลฝรั่งเศสจึงอนุมัติงบสร้างเส้นทางรถไฟความเร็วสูงในสายแรก หลังจากนั้นจึงได้เกิดรถไฟต้นแบบของเตเฌเว คือ TGV-001 และ TGV-002 โดยในขบวนรถนั้นประกอบด้วยมอเตอร์ที่ขับเคลื่อนบริเวณหัวและท้ายของขบวน ในขบวนมี 3 ตู้โบกี้ คือตู้ที่นั่งชั้น 1, ตู้ทดลอง และตู้ที่นั่งชั้น 2 โดยมอเตอร์จะควบคุมความเร็วรถไฟให้รถไฟมีความเร็วคงที่ตลอดเวลา TGV-001 ถูกทดสอบวิ่งจำนวน 5,227 เที่ยว รวมระยะทางเกือบ 500,000 กิโลเมตร และมีความเร็วเกิน 300 กม./ชม. ในการทดสอบจำนวน 175 เที่ยว ต่อมาในปี ค.ศ. 1974 ได้เกิดวิกฤติการณ์ราคาเชื้อเพลิงขยับสูงขึ้นจึงทำให้ต้องล้มเลิกการใช้เชื้อเพลิงฟอสซิลในเตเฌเว และเปลี่ยนเป็นไฟฟ้าแทน ต่อมามีการสร้าง TGV Sud-Est 01 และ 02 โดยมีชื่อเล่นว่า Patrick และ Sophie ซึ่งเป็นตัวทดลองของรุ่น Sud-Est ซึ่งเมื่อทดสอบแล้วพบว่ามีปัญหามาก วิศวกรจึงได้ทำการปรับปรุง จนในวันที่ 25 เมษายน ค.ศ. 1980 ได้มีการนำ 03 มาทดสอบซึ่งได้ผลดีและในปีต่อมาจึงนำไปบริการในเส้นทางปารีส–ลียง
ระบบต่างๆ
ระบบรางรถไฟ
ในฝรั่งเศส รางรถไฟมีขนาดความกว้าง 1,435 มิลลิเมตร หรือ 1.435 เมตร (Standard gauge) เท่ากันทั้งรางปกติและรางรถไฟความเร็วสูง จึงทำให้เตเฌเวสามารถที่จะวิ่งทั้งในรางรถไฟปกติซึ่งใช้ร่วมกับรถไฟปกติและรางรถไฟความเร็วสูงที่สร้างสำหรับเตเฌเวโดยเฉพาะ ซึ่งในฝรั่งเศสมีเส้นทางรถไฟความเร็วสูงดังนี้
- LGV Sud-Est (LN1)
- LGV Atlantique (LN2)
- LGV Nord (LN3)
- LGV Interconnexion Est
- LGV Rhône-Alpes (LN4)
- LGV Méditerranée (LN5)
- LGV Est européenne (LN6)
- LGV Perpignan - Figueras
- LGV Rhin-Rhône (LN7)
และยังมีเส้นทางรถไฟความเร็วสุงซึ่งอยู่ในการก่อสร้าง ดังนี้
- LGV Est ในเฟสที่ 2
- LGV Sud Europe Atlantique (Tours–Bordeaux)
- LGV Bretagne-Pays de la Loire (Le Mans–Rennes)
- Nîmes-Montpellier bypass
ระบบไฟฟ้า
ระบบการจ่ายไฟฟ้าในรางปกติและรางความเร็วสูงมีลักษณะคล้ายคลึงกัน คือใช้ระบบการจ่ายไฟแบบ Overhead Line (จ่ายไฟเหนือรถไฟ) แต่จะมีความแตกต่างที่ระบบทไฟฟ้าที่ป้อนให้ โดยในรางปกติจะใช้ความต่างศักย์ไฟฟ้าที่ 1.5 กิโลโวลต์ (kV) กระแสตรง ส่วนในรางความเร็วสูงจะใช้ที่ความต่างศักย์ 25 กิโลโวลต์ (kV) 50 เฮิรตซ์ (Hz) กระแสสลับ ซึ่งรถไฟสามารถที่ใช้กระแสไฟฟ้าทั้งสองระบบได้ รวมทั้งระบบไฟฟ้าอื่นที่ถูกเพิ่มเติมเข้าไปเพื่อใช้ในต่างประเทศ โดยการรับกระแสไฟฟ้าจากสายไฟฟ้าเหนือรถไฟทำได้โดยใช้แหนบรับไฟ (pantograph) แบบ z ในการรับกระแสไฟฟ้า
ระบบอาณัติสัญญาณ
เนื่องจาก เตเฌเว เป็นรถไฟที่ใช้ความเร็วสูง ดังนั้นระบบอาณัติสัญญาณที่ใช้ทั่วไปในระบบรถไฟไม่สามารถใช้ได้ เนื่องจากพนักงานไม่สามารถเห็นป้ายความเร็วหรือแม้กระทั่งสัญญาณไฟที่อยู่บนรางรถไฟได้ จึงทำให้ต้องพัฒนาระบบอาณัติสัญญาณเพื่อที่จะรองรับรถไฟความเร็วสูง โดยฝรั่งเศสได้พัฒนาเป็นระบบ TVM โดยจัดเป็น Cab-Signalling เนื่องจากมีการแสดงผลในห้องคนขับ และคนขับจะปฏิบัติตามคำสั่งตามสัญญาณต่าง ๆ ที่อยู่บริเวณแผงหน้าปัดของรถไฟ โดย TVM จะแสดงผลเป็นรูปแบบตัวเลข สี เสียง หรือสัญญาณอื่น ๆ ว่า ต้องทำอะไรในต่อไปเพื่อลดข้อด้อยความสามารถในการมองเห็นของคนขับ ในการมองเส้นทางรถไฟในความเร็วสูง
รุ่นของ TGV
-
![image]()
TGV Sud-Est -
![image]()
TGV Atlantique -
![image]()
TGV Postal -
![image]()
TGV Réseau -
![image]()
TGV Iris 320 -
![image]()
TGV Duplex -
![image]()
TGV TMST -
![image]()
TGV Thalys PBKA -
![image]()
TGV POS -
![image]()
TGV 2N2
อ้างอิง
- "French Train Hits 357 mph Breaking World Speed Record". foxnews.com. 4 April 2007. สืบค้นเมื่อ 11 February 2010.
- . Railway Gazette International. 4 September 2007. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2019-07-13. สืบค้นเมื่อ 1 May 2009.
- (PDF). Railway Gazette International. September 2007. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2009-07-31. สืบค้นเมื่อ 2019-11-21.
- . Railway Gazette International. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2018-06-26. สืบค้นเมื่อ 2 July 2013.
- David Gow (9 July 2008). "Europe's rail renaissance on track". guardian.co.uk. London. สืบค้นเมื่อ 9 February 2010.
- Ben Fried (15 July 2008). . Streetsblog New York City. streetsblog.org. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2010-03-22. สืบค้นเมื่อ 9 February 2010.
- http://www.trainweb.org/tgvpages/history.html
แหล่งข้อมูลอื่น
- Official SNCF Website (ภาษาอังกฤษ)
- (ภาษาอังกฤษ)
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
lingkkhamphasa inbthkhwamni miiwihphuxanaelaphurwmaekikhbthkhwamsuksaephimetimodysadwk enuxngcakwikiphiediyphasaithyyngimmibthkhwamdngklaw krann khwrribsrangepnbthkhwamodyerwthisud etechew frngess Train a grande vitesse TGV epnbrikarrthifkhwamerwsungaelarthifthangiklrahwangemuxngkhxngaexsaexnesaexf phuihbrikaredinrthifaehngchatifrngess idrbkarphthnakhuninchwngkhristthswrrs 1970 odychiexxes xlstxm bristhxlstxminpccubn aelaaexsaexnesaexf edimthukxxkaebbihichphlngngancakekhruxngkaenidiffaknghnaeks txmaruntnaebbthukphthnaihepnrthifthiichphlngnganiffacakwikvtkarnnamninpi kh s 1973 tammadwykaredinrthethiywpthmvksrahwangkrungpariskbemuxngliynginpi kh s 1981 insay aexlchiewsuwaedst frngess LGV Sud Est Ligne a Grande Vitesse Sud Est rthifkhwamerwsungsaytawnxxkechiyngit sungmisunyklangkhxngokhrngkhaythangrthifdngklawxyuthikrungparis txmamikarkhyayokhrngkhayesnthangihbrikarsuemuxngtang thwfrngess aelasupraethsiklekhiyngthnginrupaebbrthifkhwamerwsungaelarthifthrrmdaetechewrthifetechewsxngkhbwncxdethiybchanchalasthanikaredxelstinkrungparisphaphrwmthitngfrngess ebleyiym lkesmebirk eyxrmni switesxraelnd xitali aelasepnwnthiihbrikarph s 2524 pccubnkhxmulethkhnikhchwngkwangrang1 435 mm 4 ft 8 1 2 in xun ewbistTGV on sncf com rthifetechewthalaysthitikhwamerwkhxngrthiflxeluxnaetaradbkhwamerwsungsudthi 574 8 km h 357 2 mph inwnthi 3 emsayn kh s 2007 txmaklangpi kh s 2011 khbwnrthetechewthiihbrikartamtarangedinrthpktiihbrikaredinrththikhwamerwsungsud 320 km h 200 mph insayaexlchiewexstaelasayaexlchiewemdietxrereniyn cakrayngankhxngnitysarerlewykaestt Railway Gazette inpi kh s 2007 etechewsrangsthitiihbrikaredinrthtamtarangpktithimikhwamerwtngaettnthangthungplaythangechliysungsudthi 279 4 km h 173 6 mph rahwangchxngpay xarednnaelalxraexn cnkrathngeduxnkrkdakhm kh s 2013 sthitinikthukthalaylngodyrthifdwn haromniexksephrs khxngcin cakkhwamsaerccakkaredinrthifaexlchiewechingphanichysayaerk esnthangsayaexlchiewsuwaedstcungthukkhyayokhrngkhayipthangitinsayaexlchiewornalp aelasayaexlchiewemdietxrereniyn rwmipthungsaythangthistawntkxyangaexlchiewxtlxngtik fngthaelaextaelntik sayehnuxaexlchiewnxr aelasaytawnxxkaexlchiewaexst cakkhwamsaercniexngthithaihpraethsephuxnbanxyangxitali sepn aelaeyxrmni lxkeliynaelaphthnarabbrthifkhwamerwsungkhxngtwexngkhunma sungbrikarkhxngetechewkkhyayesnthangipsupraethskhangekhiyngthnginrupaebbihbrikarodytrng switesxraelndaelaxitali aelaphanokhrngkhaykarihbrikarrthifkhwamerwsungxunthiechuxmoyngcakfrngesssuebleyiym eyxrmni aelaenethxraelnd rthiftalis echnediywkbbrikarrthifkhwamerwsungrahwangshrachxanackr frngess aelaebleyiymkhxngrthifyuorstar pccubnmikarwangaephnkhyayesnthangaelasrangesnthangihmhlayesnthang thngthiepnesnthanginfrngessaelaesnthangechuxmoyngpraethsephuxnban nxkcaknietechewyngihbrikaredinrthifchanemuxng TGV commuter thiihbrikarinekhtchanemuxngrxbkrungparis inpi kh s 2007 aexsaexnesaexfmiphlprakxbkarkairkwa 1 1 phnlanyuor raw 1 75 phnlandxllarshrth 875 lanpxnd odyswnmakepnphlmacakkarihbrikarrthifkhwamerwsunginokhrngkhaythiephimkhunprawtietechew 001 runtnaebbkhxngrthifetechew inchwngkhristthswrrs 1960 epnchwngthikhwamkhideruxngrthifkhwamerwsungekidkhuninfrngess odyinyukhaerknnmikhwamkhidthiwacatharthifepnaebbichekhruxngkaenidiffacakekhruxngyntknghnaeks Gas turbine enuxngcakrthifkhxngaexsaexnesaexfniymichechuxephlingdngklawaelarakhathuk cungmikaresnxtxrthbalfrngessinkarphthnaaelawicyindannn inpi kh s 1967 rthbalfrngesscungxnumtingbsrangesnthangrthifkhwamerwsunginsayaerk hlngcaknncungidekidrthiftnaebbkhxngetechew khux TGV 001 aela TGV 002 odyinkhbwnrthnnprakxbdwymxetxrthikhbekhluxnbriewnhwaelathaykhxngkhbwn inkhbwnmi 3 tuobki khuxtuthinngchn 1 tuthdlxng aelatuthinngchn 2 odymxetxrcakhwbkhumkhwamerwrthifihrthifmikhwamerwkhngthitlxdewla TGV 001 thukthdsxbwingcanwn 5 227 ethiyw rwmrayathangekuxb 500 000 kiolemtr aelamikhwamerwekin 300 km chm inkarthdsxbcanwn 175 ethiyw txmainpi kh s 1974 idekidwikvtikarnrakhaechuxephlingkhybsungkhuncungthaihtxnglmelikkarichechuxephlingfxssilinetechew aelaepliynepniffaaethn txmamikarsrang TGV Sud Est 01 aela 02 odymichuxelnwa Patrick aela Sophie sungepntwthdlxngkhxngrun Sud Est sungemuxthdsxbaelwphbwamipyhamak wiswkrcungidthakarprbprung cninwnthi 25 emsayn kh s 1980 idmikarna 03 mathdsxbsungidphldiaelainpitxmacungnaipbrikarinesnthangparis liyngrabbtangrabbrangrthif ekhruxkhayrthifkhwamerwsunginfrngessodyesnprakhuxokhrngkarinxnakhthruxkalngkxsrang infrngess rangrthifmikhnadkhwamkwang 1 435 milliemtr hrux 1 435 emtr Standard gauge ethaknthngrangpktiaelarangrthifkhwamerwsung cungthaihetechewsamarththicawingthnginrangrthifpktisungichrwmkbrthifpktiaelarangrthifkhwamerwsungthisrangsahrbetechewodyechphaa sunginfrngessmiesnthangrthifkhwamerwsungdngni LGV Sud Est LN1 LGV Atlantique LN2 LGV Nord LN3 LGV Interconnexion Est LGV Rhone Alpes LN4 LGV Mediterranee LN5 LGV Est europeenne LN6 LGV Perpignan Figueras LGV Rhin Rhone LN7 aelayngmiesnthangrthifkhwamerwsungsungxyuinkarkxsrang dngni LGV Est inefsthi 2 LGV Sud Europe Atlantique Tours Bordeaux LGV Bretagne Pays de la Loire Le Mans Rennes Nimes Montpellier bypassrabbiffa phayinhxngkhwbkhumkhxngetechew khbwn 4402 sungcdaesdnginnithrrskar rabbkarcayiffainrangpktiaelarangkhwamerwsungmilksnakhlaykhlungkn khuxichrabbkarcayifaebb Overhead Line cayifehnuxrthif aetcamikhwamaetktangthirabbthiffathipxnih odyinrangpkticaichkhwamtangskyiffathi 1 5 kiolowlt kV kraaestrng swninrangkhwamerwsungcaichthikhwamtangsky 25 kiolowlt kV 50 ehirts Hz kraaesslb sungrthifsamarththiichkraaesiffathngsxngrabbid rwmthngrabbiffaxunthithukephimetimekhaipephuxichintangpraeths odykarrbkraaesiffacaksayiffaehnuxrthifthaidodyichaehnbrbif pantograph aebb z inkarrbkraaesiffa rabbxantisyyan enuxngcak etechew epnrthifthiichkhwamerwsung dngnnrabbxantisyyanthiichthwipinrabbrthifimsamarthichid enuxngcakphnknganimsamarthehnpaykhwamerwhruxaemkrathngsyyanifthixyubnrangrthifid cungthaihtxngphthnarabbxantisyyanephuxthicarxngrbrthifkhwamerwsung odyfrngessidphthnaepnrabb TVM odycdepn Cab Signalling enuxngcakmikaraesdngphlinhxngkhnkhb aelakhnkhbcaptibtitamkhasngtamsyyantang thixyubriewnaephnghnapdkhxngrthif ody TVM caaesdngphlepnrupaebbtwelkh si esiyng hruxsyyanxun wa txngthaxairintxipephuxldkhxdxykhwamsamarthinkarmxngehnkhxngkhnkhb inkarmxngesnthangrthifinkhwamerwsungrunkhxng TGVTGV Sud Est TGV Atlantique TGV Postal TGV Reseau TGV Iris 320 TGV Duplex TGV TMST TGV Thalys PBKA TGV POS TGV 2N2xangxing French Train Hits 357 mph Breaking World Speed Record foxnews com 4 April 2007 subkhnemux 11 February 2010 Railway Gazette International 4 September 2007 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2019 07 13 subkhnemux 1 May 2009 PDF Railway Gazette International September 2007 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2009 07 31 subkhnemux 2019 11 21 Railway Gazette International khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2018 06 26 subkhnemux 2 July 2013 David Gow 9 July 2008 Europe s rail renaissance on track guardian co uk London subkhnemux 9 February 2010 Ben Fried 15 July 2008 Streetsblog New York City streetsblog org khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2010 03 22 subkhnemux 9 February 2010 http www trainweb org tgvpages history htmlaehlngkhxmulxunwikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb etechew Official SNCF Website phasaxngkvs phasaxngkvs