เซลล ประสาทสองข ว อ งกฤษ bipolar cell bipolar neuron bipolar nerve cell neuron bipolare เป นเซลล ประสาทท ม ส วนย น exten

เซลล์ประสาทสองขั้ว (อังกฤษ: bipolar cell, bipolar neuron, bipolar nerve cell, neuron bipolare) เป็นเซลล์ประสาทที่มีส่วนยื่น (extension) ออกไปเป็นสองขั้ว เป็นเซลล์ประสาทรับความรู้สึกมีหน้าที่พิเศษในการส่งข้อมูลจากประสาทสัมผัสต่าง ๆ และเพราะเหตุนั้น จึงเป็นส่วนของวิถีประสาทรับความรู้สึกเกี่ยวกับการได้กลิ่น การเห็น การลิ้มรส การได้ยิน และประสาทเกี่ยวกับการทรงตัว

เซลล์ประสาทสองขั้ว (Bipolar neuron)
เซลล์ประสาทสองขั้วจาก spinal ganglion ของปลาสปีชีส์ Esox lucius
รายละเอียด
ตัวระบุ
ภาษาละติน	neuron bipolare
	H2.00.06.1.00050
FMA	67282
[แก้ไขบนวิกิสนเทศ]

ตัวอย่างสามัญของเซลล์ประเภทนี้รวมทั้งเซลล์ประสาทสองขั้วในเรตินา, ปมประสาทของเส้นประสาท vestibulocochlear nerve, และเซลล์มากมายที่ใช้ในการส่งสัญญาณที่ส่งจากระบบประสาทกลาง (efferent) เพื่อควบคุมกล้ามเนื้อ

ในเรตินา

พบได้บ่อย ๆ ในเรตินา เซลล์ประสาทสองขั้วเป็นส่วนที่ขาดไม่ได้ในวิถีประสาททั้งแบบตรงและแบบอ้อม ตำแหน่งเฉพาะของเซลล์ทำให้เซลล์สามารถทำหน้าที่เป็นส่วนของทางสัญญาณ ทั้งที่เริ่มจากเซลล์รับแสงและทั้งก่อนที่จะไปถึง retinal ganglion cell เซลล์ประสาทสองขั้วในเรตินามีการส่งสัญญาณที่ไม่เหมือนกับเซลล์อื่น ๆ ในเรตินา คือ มีลานรับสัญญาณแบบจุดกลาง-ส่วนรอบ (center-surround) และเซลล์หนึ่งจึงอาจจะเป็นแบบ off-center หรือ on-center เซลล์ off-center จะมีความสัมพันธ์แบบเร้า (excitatory) กับไซแนปส์ที่เชื่อมกับเซลล์รับแสงและมีสภาพเป็น hyperpolarization เมื่อมีแสง ส่วนเซลล์ on-center จะมีไซแนปส์แบบยับยั้ง (inhibitory) และดังนั้นจึงมีสภาพเป็น depolarization เมื่อมีแสง

ในเส้นประสาท Vestibular Nerve

นอกจากนั้นแล้ว ยังมีเซลล์ประสาทสองขั้วในเส้นประสาท vestibular nerve ที่มีหน้าที่การรับรู้โดยเฉพาะเกี่ยวกับการได้ยิน การทรงตัว และการตรวจจับการเคลื่อนไหว ซึ่งโดยมากเป็นส่วนของ vestibular nerve ภายใน vestibular ganglion โดยมีแอกซอนส่งไปที่ maculae ของ utricle และของ saccule และส่งไปที่ ampullae ของหลอดกึ่งวงกลม (semicircular canal)

ในปมประสาทของไขสันหลัง

ยังมีเซลล์ประสาทสองขั้วในปมประสาทของไขสันหลัง (spinal ganglia) อีกด้วย เมื่อเซลล์อยู่ในสภาพเอ็มบริโอ บางครั้งส่วนยื่น (extension หรือ process) ที่ออกมาจากเซลล์มาจากขั้วตรงกันข้ามกัน ดังนั้นเซลล์จึงมีรูปร่างคล้ายกระสวย ส่วนในเซลล์อื่น ส่วนยื่นทั้งสองออกมาจากเซลล์ที่จุดเดียวกัน ในบางกรณีที่ดูเหมือนจะมีใยประสาทสองเส้นเชื่อมอยู่กับเซลล์ แต่ใยประสาทเส้นหนึ่งจริง ๆ แล้วมาจากเซลล์ที่อยู่ติดกันและกำลังวิ่งผ่านไปเป็นสาขาเชื่อมกับ ganglion cell หรือบางทีอาจจะเป็นใยประสาทของเซลล์นั้นเองที่พันรอบส่วนที่ยื่นออกมาเป็นเกลียว

ดูเพิ่ม

เชิงอรรถและอ้างอิง

. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2016-03-04. สืบค้นเมื่อ 2557-07-08. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))
Bipolar+cell จากเว็บไซต์ eMedicine Dictionary
David Hubel's Eye, Brain and, Vision, [1] 2018-07-20 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
Clinically Oriented Anatomy, [2]
Henry Gray (1918). "Anatomy of the Human Body". สืบค้นเมื่อ 23 มีนาคม 2557. {{}}: |chapter= ถูกละเว้น ((help)); ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))

รูปอื่น ๆ

แผนผังที่ howstuffworks.com 2018-05-26 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน

[biovoc-1] . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2016-03-04. สืบค้นเมื่อ 2557-07-08. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))

[2] Bipolar+cell จากเว็บไซต์ eMedicine Dictionary

[3] David Hubel's Eye, Brain and, Vision, [1] 2018-07-20 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน

[4] Clinically Oriented Anatomy, [2]

[5] Henry Gray (1918). "Anatomy of the Human Body". สืบค้นเมื่อ 23 มีนาคม 2557. {{}}: |chapter= ถูกละเว้น ((help)); ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))