เฉ ยว ฉ อ จ นต วย อ 乔石 จ นต วเต ม 喬石 พ นอ น Qiáo Shí 24 ธ นวาคม พ ศ 2467 14 ม ถ นายน พ ศ 2558 ช อเด ม เจ ยง จ อถง 蒋志彤 เป

เฉียว ฉือ (จีนตัวย่อ: 乔石; จีนตัวเต็ม: 喬石; พินอิน: Qiáo Shí; 24 ธันวาคม พ.ศ. 2467 – 14 มิถุนายน พ.ศ. 2558) ชื่อเดิม เจี่ยง จื้อถง (蒋志彤) เป็นนักการเมืองชาวจีนและเป็นหนึ่งในผู้นำระดับสูงของพรรคคอมมิวนิสต์จีน เขาเป็นสมาชิกคณะกรรมาธิถาวรการประจำกรมการเมืองพรรคคอมมิวนิสต์จีน ซึ่งเป็นองค์กรที่มีอำนาจตัดสินใจสูงสุดของประเทศระหว่างปี พ.ศ. 2530–2540 เขาเป็นคู่แข่งกับเจียง เจ๋อหมินในการชิงตำแหน่งผู้นำสูงสุดของจีน แต่ประสบความพ่ายแพ้ เขาจึงได้รับตำแหน่งสภาประชาชนแห่งชาติแทน และถูกนับเป็นผู้ที่มีอำนาจมากเป็นอันดับ 3 ของประเทศ ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2536 จนกระทั่งเกษียณอายุในปี 2541

เฉียว ฉือ เจี่ยง จื้อถง
乔石


คนที่ 6
ดำรงตำแหน่ง 27 มีนาคม พ.ศ. 2536 – 15 มีนาคม พ.ศ. 2541
ก่อนหน้า
ถัดไป	หลี่ เผิง
เลขาธิการคณะกรรมาธิการสอบวินัยส่วนกลาง
ดำรงตำแหน่ง 1 พฤศจิกายน พ.ศ. 2530 – 18 ตุลาคม พ.ศ. 2535
ก่อนหน้า	เฉิน ยฺหวิน
ถัดไป	เว่ย์ เจี้ยนสิง
ผู้อำนวยการ
ดำรงตำแหน่ง มืถุนายน พ.ศ. 2526 – เมษายน พ.ศ. 2527
เลขาธิการใหญ่	หู เย่าปัง
ก่อนหน้า
ถัดไป
เลขาธิการ
ดำรงตำแหน่ง พ.ศ. 2528 – พ.ศ. 2535
ก่อนหน้า
ถัดไป

ข้อมูลส่วนบุคคล
เกิด	24 ธันวาคม พ.ศ. 2467 เซี่ยงไฮ้ สาธารณรัฐจีน
เสียชีวิต	14 มิถุนายน พ.ศ. 2558 (90 ปี) ปักกิ่ง สาธารณรัฐประชาชนจีน
พรรคการเมือง	พรรคคอมมิวนิสต์จีน (2483–2541)
คู่สมรส	ยฺวี่ เหวิน (สมรส 2495; เสียชีวิต 2556)
บุตร	เจี๋ยง เสี่ยวหมิน (ชาย) เฉียว เสี่ยวซี (หญิง)
ศิษย์เก่า	มหาวิทยาลัยอีสต์ไชนายูไนเต็ด มหาวิทยาลัยริไจนา นิติศาสตรดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ (แคนาดา; 2539)
อาชีพ	นักการเมือง
วิชาชีพ	วรรณกรรม

เฉียว ฉือ

อักษรจีนตัวเต็ม

喬石

อักษรจีนตัวย่อ

乔石

การถอดเสียง
ภาษาจีนกลางมาตรฐาน
ฮั่นยฺหวี่พินอิน	Qiáo Shí
เวด-ไจลส์	Ch'iao² Shih²
IPA	[tɕʰjǎu ʂɨ̌]
ภาษากวางตุ้งมาตรฐาน
อักษรโรมันแบบเยล	Kiùh Sehk
IPA	[kʰȉːu sɛ̀ːk̚]
ยฺหวิดเพ็ง	Kiu⁴ Sek⁶

เมื่อเปรียบเทียบกับกับเจียง เฉียวมีจุดยืนในนโยบายการเมืองและเศรษฐกิจที่เสรีมากกว่า ส่งเสริมหลักนิติธรรมและการปฏิรูปที่มุ่งเน้นตลาดของรัฐวิสาหกิจ

ชีวิตช่วงต้น

เฉียว ฉือ เกิดเมื่อเดือนธันวาคม พ.ศ. 2467 ชื่อเดิมของเขาคือ เจี่ยง จื้อถง (蔣志彤; Jiǎng Zhìtóng) ที่เซี่ยงไฮ้ บิดาของเขาเป็นชาว มณฑลเจ้อเจียง ทำงานเป็นนักบัญชีในเซี่ยงไฮ้ ส่วนมารดาเป็นกรรมกรที่โรงงานทอผ้าหมายเลข 1 ของเซี่ยงไฮ้ เขาศึกษาเอกวรรณคดีที่ แต่ไม่ได้จบการศึกษา เขาใช้ชื่อในการทำกิจกรรมปฏิวัติใต้ดินว่า เจี่ยง เฉียวฉือ ตั้งแต่ตอนอายุเพียง 16 ปี ตามธรรมเนียมในยุคนั้นสำหรับเยาวชนที่ใฝ่ฝันจะเป็นคอมมิวนิสต์ ต่อมาเขาได้ละทิ้งนามสกุลเจี่ยงไปโดยสิ้นเชิงและเรียกตนเองว่า "เฉียว ฉือ"

ยุคเหมา

หลังการสถาปนาสาธารณรัฐประชาชนจีนในปี พ.ศ. 2492 เฉียวได้ดำรงตำแหน่งผู้นำประจำเมืองหางโจว มณฑลเจ้อเจียง จนถึงปี 2497 ระหว่างปี 2497–2505 เขาทำงานที่บริษัทเหล็กกล้าอันชาน ในมณฑลเหลียวหนิง จากนั้นจึงย้ายไปทำงานที่บริษัทเหล็กกล้าจิ่วชวน ในมณฑลกานซู่

ในปี พ.ศ. 2506 เฉียวได้รับการโยกย้ายไปทำงานที่กองการต่างประเทศของคณะกรรมการกลางพรรคคอมมิวนิสต์จีน เขาได้รับการยกย่องว่าเป็นผู้เชี่ยวชาญด้านการศึกษาระหว่างประเทศ และได้เดินทางไปเยือนประเทศคอมมิวนิสต์อื่น ๆ อย่างกว้างขวาง ถึงกระนั้น ชีวิตของเฉียวก็พลิกผันอย่างเลวร้าย เมื่อการปฏิวัติทางวัฒนธรรมปะทุขึ้นในปี 2509 เนื่องจากภรรยาของเขา ยฺหวี เหวิน (于文) เป็นหลานสาวของเฉิน ปู้เหลย์ (陈布雷) ที่ปรึกษาคนสำคัญของเจียง ไคเชก หัวหน้าพรรคก๊กมินตั๋ง เฉียวต้องเผชิญกับการประณามซ้ำแล้วซ้ำเล่าในช่วงการต่อสู้กับพวกหัวเก่า (struggle sessions) ส่งผลให้เขาต้องเข้าโรงพยาบาลด้วยอาการแผลกะเทาะที่ลำไส้เล็กส่วนต้นและเลือดออก ในปี 2512 ทั้งเฉียวและภรรยาถูกส่งไปทำงานในชนบท ก่อนแรกในมณฑลเฮย์หลงเจียง และต่อมาในมณฑลเหอหนาน เขาสามารถกลับมาทำงานที่กองการต่างประเทศได้อีกครั้งในปี 2514 เมื่อ เข้าดำรงตำแหน่งผู้อำนวยการกองการ

ขึ้นสู่อำนาจ

หลังสิ้นสุดการปฏิวัติทางวัฒนธรรม เฉียวได้รับแต่งตั้งเป็นรองผู้อำนวยการกรมการต่างประเทศในปี 2521 และเลื่อนตำแหน่งเป็นผู้อำนวยการในปี 2525 โดยรับผิดชอบการบริหารความสัมพันธ์กับพรรคคอมมิวนิสต์ต่างประเทศ นอกจากนี้ เขายังได้รับเลือกเป็นสมาชิกสำรองของ ซึ่งเป็นหน่วยงานบริหารประจำวันของพรรค ต่อมาเขายังดำรงตำแหน่งผู้อำนวยการ ซึ่งดูแลการบริหารงานประจำวันของพรรค และผู้อำนวยการกรมองค์การพรรค ซึ่งดูแลทรัพยากรบุคคล ในช่วงที่เฉียวดำรงตำแหน่งเป็นผู้อำนวยการสำนักงานทั่วไปของพรรค ได้มีการเปลี่ยนแปลงแนวทางการทำงานจากเดิมที่มุ่งเน้นการต่อสู้ทางชนชั้น มาเป็นการมุ่งเน้นการพัฒนาเศรษฐกิจ ซึ่งสอดคล้องกับนโยบายการปฏิรูปและเปิดประเทศ

ในปี 2528 หัวหน้าสายลับจีน ได้แปรพักตร์ไปยังสหรัฐ ส่งผลให้ สมาชิกคณะกรมการเมืองและเลขาธิการ ถูกปลดจากตำแหน่ง เฉียวจึงได้รับเลือกให้เข้ามาแทนที่ อีกเหตุผลหนึ่งคือเขามีความใกล้ชิดกับเลขาธิการใหญ่ หู เย่าปัง และได้รับความไว้วางใจจากจากเติ้ง เสี่ยวผิง ผู้นำสูงสุดของจีน ด้วยผลงานและความรับผิดชอบที่ได้รับมอบหมาย ในปีเดียวกัน เฉียวก็ได้รับเลือกเป็นสมาชิกกรมการเมืองพรรคคอมมิวนิสต์จีน ซึ่งถือเป็นอันดับสองของอำนาจในพรรค และในปี 2529 เขาก็ได้รับแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่ง

ระหว่างปี 2530–2540 เฉียวได้ดำรงตำแหน่งที่สำคัญยิ่ง นั่นคือ สมาชิกคณะกรรมาธิการถาวรประจำกรมการเมืองพรรคคอมมิวนิสต์จีน ซึ่งเป็นคณะกรรมาธิการตัดสินใจสูงสุดของจีน โดยเขารับผิดชอบงานด้านต่าง ๆ ที่หลากหลาย ได้แก่ ความมั่นคงภายใน หน่วยสืบราชการลับ กระบวนการยุติธรรม และวินัยของพรรค

ระหว่างปี 2530–2535 นอกจากการเป็นสมาชิกคณะกรรมาธิการถาวรประจำกรมการเมืองแล้ว เฉียวยังดำรงตำแหน่งเลขาธิการคณะกรรมาธิการสอบวินัยส่วนกลาง (Central Commission for Discipline Inspection) ซึ่งเป็นหน่วยงานปราบปรามการทุจริตคอร์รัปชันภายในพรรค

จัตุรัสเทียนอันเหมินและผลพวง

เฉียวถูกมองว่ามีบทบาทสำคัญในเหตุการณ์การประท้วงที่จัตุรัสเทียนอันเหมินในปี 2532 แต่ยังไม่แน่ชัดว่าเขาสนับสนุนหรือต่อต้านการปราบปรามนักศึกษาผู้ประท้วง แหล่งข้อมูลส่วนใหญ่รวมถึงอัตชีวประวัติของอดีตเลขาธิการพรรค จ้าว จื่อหยาง ระบุว่า เฉียวมีจุดยืนที่คลุมเครือเกี่ยวกับวิธีจัดการกับผู้ประท้วง เขาถูกกล่าวว่ามีความอดทนต่อขบวนการนักศึกษา และงดออกเสียงในการลงคะแนนของคณะกรมการเมืองเกี่ยวกับเรื่องการส่งกองทัพไปยังจัตุรัสเทียนอันเหมิน

เฉียวสามารถรักษาตำแหน่งผู้นำของเขาไว้ได้ ในขณะที่เพื่อนร่วมคณะกรมการเมืองอย่าง จ้าว จื่อหยาง และ ซึ่งคัดค้านการปราบปรามผู้ประท้วง ถูกปลดจากตำแหน่งและถูกขับออกจากพรรค อย่างไรก็ตาม การที่เฉียวสามารถรักษาตำแหน่งไว้ได้นั้นก็มีข้อวิพากษ์วิจารณ์อยู่เช่นกัน บางคนมองว่าเขาเป็นนักการเมืองที่เห็นแก่ตัวและไร้หลักการ เนื่องจากไม่กล้าแสดงจุดยืนที่ชัดเจนในช่วงเวลาสำคัญ

ภายหลังเหตุการณ์ทางการเมืองที่จัตุรัสเทียนอันเหมิน เฉียว และนายกรัฐมนตรี หลี่ เผิง ได้ถูกยกขึ้นมาเป็นสองตัวเต็งที่จะชิงตำแหน่งผู้นำพรรค แต่เติ้ง เสี่ยวผิง และหลายคนในพรรค รู้สึกว่าหลี่ เผิง มีแนวคิดแบบซ้ายเกินไป และไม่เต็มใจที่จะเปลี่ยนผ่านจีนออกจาก ดังนั้นเฉียวจึงกลายเป็นตัวเลือก 'จำยอม' เนื่องจากประสบการณ์และความอาวุโสของเขาในเวลานั้น

แม้เติ้ง เสี่ยวผิง จะจัดการประชุมกับเฉียวเป็นการส่วนตัว เพื่อพูดคุยถึงเรื่องการสืบทอดอำนาจ แต่สุดท้าย เฉียวก็พ่ายแพ้ให้กับคู่แข่งของเขา เจียง เจ๋อหมิน เลขาธิการคณะกรรมาธิการพรรคคอมมิวนิสต์จีนประจำนครเซี่ยงไฮ้ ซึ่งได้ขึ้นดำรงตำแหน่งผู้นำพรรคในปี 2532 และประธานาธิบดีในปี 2536

ไม่เคยมีคำอธิบายอย่างชัดเจนว่าเหตุใดเฉียวถึงไม่ได้รับเลือกเป็นผู้นำพรรค นักวิเคราะห์คาดการณ์ว่าเนื่องจากเขามีประสบการณ์ด้านการบังคับใช้กฎหมายมากเกินไป จึงมีแนวโน้มที่จะใช้กลยุทธ์ที่แข็งกร้าวและรุนแรงในการแก้ไขปัญหา หรืออาจจะสูญเสียความนิยมจาก "ผู้อาวุโสในพรรค" คนสำคัญ ซึ่งเป็นผู้นำที่เกษียณอายุแล้วแต่ยังคงมีอิทธิพลอย่างมากในกระบวนการสืบทอดอำนาจ

ในเดือนมีนาคม 2536 เฉียวได้รับแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งประธานคณะกรรมาธิการสามัญประจำสภาประชาชนแห่งชาติ ซึ่งโดยทางการถือว่าเป็นตำแหน่งทางการเมืองที่สูงเป็นอันดับ 3 ในประเทศ รองจากเลขาธิการพรรคและนายกรัฐมนตรี ในฐานะประมุขฝ่ายนิติบัญญัติของประเทศ เขาพยายามที่จะเสริมสร้างระบบกฎหมายของจีนและปฏิรูปสภาประชาชนแห่งชาติ จากองค์กรที่ทำหน้าที่ให้ความเห็นชอบตามคำสั่ง (rubber-stamp body) ให้กลายเป็นสถาบันที่มีอำนาจแท้จริงในการกำหนดและส่งเสริมนิติธรรม ผู้นำที่ไม่เห็นด้วยและผู้นำนักศึกษาที่เทียนอันเหมิน เคยแสดงความคิดเห็นว่า "แม้ว่าเฉียว ฉือ จะขึ้นชื่อเรื่องกลวิธีการสร้างภาพลักษณ์ แต่ก็เป็นไปได้ว่าเขาจะสามารถนำพาจีนไปสู่การปกครองที่เปิดกว้างและโปร่งใสมากขึ้น"

เกษียณ

ความเสื่อมอำนาจและการเสียชีวิต

ครอบครัว

เกียรติยศ

อ้างอิง

Gan, Nectar (14 June 2015). "Former China Communist Party senior official Qiao Shi dies at 91". South China Morning Post. สืบค้นเมื่อ 8 January 2023.
Mackerras, Colin; McMillen, Donald H.; Watson, Andrew (2003). Dictionary of the Politics of the People's Republic of China. Routledge. p. 185. ISBN .
Lu Mengjun (14 June 2015). [Qiao Shi's past: wife was a niece of Chen Bulei]. Eastday (ภาษาจีน). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 17 June 2015. สืบค้นเมื่อ 15 June 2015.
Song, Yuwu (2013). Biographical Dictionary of the People's Republic of China. McFarland. p. 258. ISBN .
"Qiao Shi". Encyclopædia Britannica. สืบค้นเมื่อ 23 January 2010.
乔石同志简历. Eastday (ภาษาChinese (China)). 14 June 2015. สืบค้นเมื่อ 2020-02-03.^[]
Niu Lei (June 14, 2015). . Duowei (History Channel). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2015-09-01. สืบค้นเมื่อ 2024-02-10.

[gan-1] Gan, Nectar (14 June 2015). "Former China Communist Party senior official Qiao Shi dies at 91". South China Morning Post. สืบค้นเมื่อ 8 January 2023.

[Mackerras-2] Mackerras, Colin; McMillen, Donald H.; Watson, Andrew (2003). Dictionary of the Politics of the People's Republic of China. Routledge. p. 185. ISBN .

[lu-3] Lu Mengjun (14 June 2015). [Qiao Shi's past: wife was a niece of Chen Bulei]. Eastday (ภาษาจีน). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 17 June 2015. สืบค้นเมื่อ 15 June 2015.

[Song2013-4] Song, Yuwu (2013). Biographical Dictionary of the People's Republic of China. McFarland. p. 258. ISBN .

[britannica-5] "Qiao Shi". Encyclopædia Britannica. สืบค้นเมื่อ 23 January 2010.

[eastday-6] 乔石同志简历. Eastday (ภาษาChinese (China)). 14 June 2015. สืบค้นเมื่อ 2020-02-03.^[]

[niulei-7] Niu Lei (June 14, 2015). . Duowei (History Channel). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2015-09-01. สืบค้นเมื่อ 2024-02-10.