เจ าจอมมารดาแช ม ในพระบาทสมเด จพระจ ลจอมเกล าเจ าอย ห ว ร ชกาลท 5 ท านเป นธ ดาของพระยามหาอำมาตย ช น ก ลยาณม ตร ก บ แจ ม

เจ้าจอมมารดาแช่ม ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ท่านเป็นธิดาของพระยามหาอำมาตย์ (ชื่น กัลยาณมิตร) กับ แจ่ม มหาอำมาตย์ เกิดเมื่อวันที่ 5 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2400 (นับแบบใหม่)

เจ้าจอมมารดาแช่ม ในรัชกาลที่ 5

เกิด	แช่ม กัลยาณมิตร 5 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2400
เสียชีวิต	2 มกราคม พ.ศ. 2453 (52 ปี)
คู่สมรส	พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
บุตร	พระองค์เจ้าชายประวิตรวัฒโนดม
บิดามารดา	พระยามหาอำมาตย์ (ชื่น กัลยาณมิตร) แจ่ม มหาอำมาตย์

ต่อมาท่านได้ถวายตัวเข้ารับราชการฝ่ายใน และได้ประสูติพระราชโอรสในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว คือ

พระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้าชายประวิตรวัฒโนดม ต่อมาเป็น"กรมหลวงปราจิณกิติบดี" ทรงเป็นองค์ต้นราชสกุลประวิตร

เจ้าจอมมารดาแช่มถึงแก่อนิจกรรมเมื่อวันที่ 2 มกราคม พ.ศ. 2453 (นับแบบใหม่) ที่วัง พระเจ้าลูกยาเธอ กรมหมื่นปราจิณกิติบดี ในเวลาต่อมา พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดให้ สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้าภาณุรังษีสว่างวงศ์ กรมพระภาณุพันธุวงศ์วรเดช เสด็จแทนพระองค์ไปยังวัง พระเจ้าลูกยาเธอ กรมหมื่นปราจิณกิติบดี ในการประทานน้ำหลวงอาบศพ เจ้าจอมมารดาแช่มอัฐิบรรจุที่เจดีย์ราชสกุลประวิตรตั้งอยู่ที่หลังพระอุโบสถฝั่งตะวันออกวัดกัลยาณมิตรวรมหาวิหารและยังมีอนุสาวรีย์บรรจุอังคารอยู่ที่ สุสานหลวง วัดราชบพิธสถิตมหาสีมารามราชวรวิหาร

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นทุติยจุลจอมเกล้าวิเศษฝ่ายใน (ท.จ.ว.)
เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 5 ชั้นที่ 2

อ้างอิง

เจฟฟี่ ไฟน์สโตน. จุฬาลงกรณ์ราชสันตติวงศ์ พระบรมราชวงศ์แห่งประเทศไทย. กรุงเทพฯ:พิษณุโลกการพิมพ์. 2532
ข่าวอสัญกรรม
(PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 16 (34): 498. 19 พฤศจิกายน พ.ศ. 2442. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2016-03-04. สืบค้นเมื่อ 2014-10-26. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |date= ((help))
ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลปัจจุบันฝ่ายใน 2011-11-20 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม ๒๕, ตอน ๓๙, ๒๗ ธันวาคม พ.ศ. ๒๔๕๑, หน้า ๑๑๕๓

สาระ มีผลกิจ. ราชสำนักฝ่ายในสมัยรัตนโกสินทร์. กรุงเทพฯ : มิวเซียมเพรส, 2551. 296 หน้า. ISBN ข้อผิดพลาดพารามิเตอร์ใน {{}}: checksum

ส.พลายน้อย. พระบรมราชินีและเจ้าจอมมารดาแห่งราชสำนักสยาม. กรุงเทพ : สำนักพิมพ์ฐานบุ๊คส์, ครั้งที่ 5 พ.ศ. 2554. 368 หน้า. ISBN

[1] เจฟฟี่ ไฟน์สโตน. จุฬาลงกรณ์ราชสันตติวงศ์ พระบรมราชวงศ์แห่งประเทศไทย. กรุงเทพฯ:พิษณุโลกการพิมพ์. 2532

[2] ข่าวอสัญกรรม

[3] (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 16 (34): 498. 19 พฤศจิกายน พ.ศ. 2442. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2016-03-04. สืบค้นเมื่อ 2014-10-26. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |date= ((help))

[4] ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลปัจจุบันฝ่ายใน 2011-11-20 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม ๒๕, ตอน ๓๙, ๒๗ ธันวาคม พ.ศ. ๒๔๕๑, หน้า ๑๑๕๓