เจ้าจอมมารดาเอม (พ.ศ. 2382 — 5 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2456) เป็นบาทบริจาริกาในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ซึ่งให้ประสูติการพระราชธิดาเพียงพระองค์เดียวคือพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอนงค์นพคุณ
เจ้าจอมมารดาเอม | |
---|---|
เกิด | พ.ศ. 2382 |
เสียชีวิต | 5 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2456 (74 ปี) |
คู่สมรส | พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว |
บุตร | พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอนงค์นพคุณ |
บิดามารดา | หลวงปราณีประชาชน (แมลงทับ นาครทรรพ) เอี่ยม ปราณีประชาชน |
ประวัติ
เจ้าจอมมารดาเอม เกิดเมื่อปี พ.ศ. 2382 บ้างว่าเกิดปี พ.ศ. 2383 ในครอบครัวอำมาตย์ เป็นธิดาของหลวงปราณีประชาชน (แมลงทับ นาครทรรพ) ยกกระบัตรกรุงเก่า กับภริยาชื่อเอี่ยม มีพี่น้องจำนวนหนึ่ง เช่น หม่อมตาดเล็กในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงสรรพสาตรศุภกิจ หม่อมสุวรรณและหม่อมพริ้งในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงประจักษ์ศิลปาคม เป็นอาทิ
ต่อมาเจ้าจอมมารดาเอมได้ถวายตัวเข้าเป็นฝ่ายในสนองพระเดชพระคุณเป็นบาทบริจาริกาในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้ให้ประสูติการพระราชธิดาเพียงพระองค์เดียวคือพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอนงค์นพคุณ (18 พฤศจิกายน พ.ศ. 2400 — 22 มีนาคม พ.ศ. 2426) ถึงวันที่ 23 ตุลาคม พ.ศ. 2447 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้าพระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 4 ชั้นที่ 4 พร้อมทั้งหีบหมากกะไหล่ทองและกาน้ำกะไหล่ทอง
หลังพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จสวรรคตก็ยังพำนักอยู่ในพระบรมมหาราชวังเพื่ออำรุงเลี้ยงพระราชธิดา แต่เมื่อพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอนงค์นพคุณพระราชธิดาสิ้นพระชนม์ลง ตั้งแต่นั้นเป็นต้นมาเจ้าจอมมารดาเอมก็อยู่เพียงตัวคนเดียว ออกมาอยู่นอกวังบ้าง กลับเข้าไปในวังบ้างตามอัตภาพ กระทั่งในปี พ.ศ. 2447 เจ้าจอมมารดาเอมเริ่มมีอาการป่วย จึงออกมารักษาตัวที่วังสรรพสาตรศุภกิจของพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงสรรพสาตรศุภกิจ จนถึงแก่อนิจกรรมด้วยโรคชราเมื่อวันที่ 5 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2456 พระราชทานเพลิงศพ ณ วัดราชาธิวาสราชวรวิหาร เมื่อวันที่ 1 มิถุนายน พ.ศ. 2457 พร้อมกับศพของเจ้าจอมมารดาเที่ยง ในรัชกาลที่ 4 และเจ้าจอมมารดาสังวาลย์ ในรัชกาลที่ 4 โดยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง เสด็จเป็นองค์ประธาน
เครื่องราชอิสริยาภรณ์
- พ.ศ. 2447 : เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 4 ชั้นที่ 4 (ม.ป.ร.4)
อ้างอิง
- กรมศิลปากร. สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ (2554). (PDF). กรุงเทพฯ: สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร. p. 62. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2017-02-02. สืบค้นเมื่อ 2017-04-28.
- ส.พลายน้อย. พระบรมราชินีและเจ้าจอมมารดาแห่งราชสำนักสยาม. พิมพ์ครั้งที่ 5. กรุงเทพฯ : ฐานบุ๊คส์, 2554, หน้า 309-310
- กัลยา เกื้อตระกูล. พระอัครมเหสี พระบรมราชินี พระชายานารี เจ้าจอมมารดา และเจ้าจอม ในรัชกาลที่ ๑-๗ กรุงเทพฯ : ยิปซี. 2552, หน้า 128
- (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 21 (32): 570. 6 พฤศจิกายน พ.ศ. 2447. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2015-10-02. สืบค้นเมื่อ 2017-04-28.
{{}}
: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|date=
((help)) - "ข่าวตาย" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 30 (ง): 2609. 8 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2456. สืบค้นเมื่อ 17 กรกฎาคม พ.ศ. 2561.
{{}}
: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=
และ|date=
((help)) - การพระราชทานเพลิงพระศพและศพที่พระเมรุวัดราชาธิวาส พระพุทธศักราช ๒๔๕๗ (หน้า ๖๖๙)
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
ecacxmmardaexm ph s 2382 5 kumphaphnth ph s 2456 epnbathbricarikainphrabathsmedcphracxmeklaecaxyuhw sungihprasutikarphrarachthidaephiyngphraxngkhediywkhuxphraecabrmwngsethx phraxngkhecaxnngkhnphkhunecacxmmardaexmekidph s 2382esiychiwit5 kumphaphnth ph s 2456 74 pi khusmrsphrabathsmedcphracxmeklaecaxyuhwbutrphraecabrmwngsethx phraxngkhecaxnngkhnphkhunbidamardahlwngpraniprachachn aemlngthb nakhrthrrph exiym praniprachachnprawtiecacxmmardaexm ekidemuxpi ph s 2382 bangwaekidpi ph s 2383 inkhrxbkhrwxamaty epnthidakhxnghlwngpraniprachachn aemlngthb nakhrthrrph ykkrabtrkrungeka kbphriyachuxexiym miphinxngcanwnhnung echn hmxmtadelkinphraecabrmwngsethx krmhlwngsrrphsatrsuphkic hmxmsuwrrnaelahmxmphringinphraecabrmwngsethx krmhlwngprackssilpakhm epnxathi txmaecacxmmardaexmidthwaytwekhaepnfayinsnxngphraedchphrakhunepnbathbricarikainphrabathsmedcphracxmeklaecaxyuhw idihprasutikarphrarachthidaephiyngphraxngkhediywkhuxphraecabrmwngsethx phraxngkhecaxnngkhnphkhun 18 phvscikayn ph s 2400 22 minakhm ph s 2426 thungwnthi 23 tulakhm ph s 2447 phrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhwoprdeklaphrarachthanehriyyrtnaphrn rchkalthi 4 chnthi 4 phrxmthnghibhmakkaihlthxngaelakanakaihlthxng hlngphrabathsmedcphracxmeklaecaxyuhwesdcswrrkhtkyngphankxyuinphrabrmmharachwngephuxxarungeliyngphrarachthida aetemuxphraecabrmwngsethx phraxngkhecaxnngkhnphkhunphrarachthidasinphrachnmlng tngaetnnepntnmaecacxmmardaexmkxyuephiyngtwkhnediyw xxkmaxyunxkwngbang klbekhaipinwngbangtamxtphaph krathnginpi ph s 2447 ecacxmmardaexmerimmixakarpwy cungxxkmarksatwthiwngsrrphsatrsuphkickhxngphraecabrmwngsethx krmhlwngsrrphsatrsuphkic cnthungaekxnickrrmdwyorkhchraemuxwnthi 5 kumphaphnth ph s 2456 phrarachthanephlingsph n wdrachathiwasrachwrwihar emuxwnthi 1 mithunayn ph s 2457 phrxmkbsphkhxngecacxmmardaethiyng inrchkalthi 4 aelaecacxmmardasngwaly inrchkalthi 4 odyphrabathsmedcphramngkudeklaecaxyuhw aelasmedcphrasriphchrinthrabrmrachininath phrabrmrachchnniphnpihlwng esdcepnxngkhprathanekhruxngrachxisriyaphrnph s 2447 ehriyyrtnaphrn rchkalthi 4 chnthi 4 m p r 4 xangxingkrmsilpakr sankwrrnkrrmaelaprawtisastr 2554 PDF krungethph sankwrrnkrrmaelaprawtisastr krmsilpakr p 62 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2017 02 02 subkhnemux 2017 04 28 s phlaynxy phrabrmrachiniaelaecacxmmardaaehngrachsanksyam phimphkhrngthi 5 krungethph thanbukhs 2554 hna 309 310 klya ekuxtrakul phraxkhrmehsi phrabrmrachini phrachayanari ecacxmmarda aelaecacxm inrchkalthi 1 7 krungethph yipsi 2552 hna 128 PDF rachkiccanuebksa 21 32 570 6 phvscikayn ph s 2447 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2015 10 02 subkhnemux 2017 04 28 a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite journal title aemaebb Cite journal cite journal a trwcsxbkhawnthiin date help khawtay PDF rachkiccanuebksa 30 ng 2609 8 kumphaphnth ph s 2456 subkhnemux 17 krkdakhm ph s 2561 a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite journal title aemaebb Cite journal cite journal a trwcsxbkhawnthiin accessdate aela date help karphrarachthanephlingphrasphaelasphthiphraemruwdrachathiwas phraphuththskrach 2457 hna 669