เขตมิสซังเชียงใหม่

เขตมิสซังเชียงใหม่ หรือสังฆมณฑลเชียงใหม่ เป็นมุขมณฑลโรมันคาทอลิกในประเทศไทย มีอาณาเขตครอบคลุม 4 จังหวัดในภาคเหนือ ได้แก่ จังหวัดเชียงใหม่ จังหวัดลำปาง (เว้นอำเภองาว) จังหวัดลำพูน และจังหวัดแม่ฮ่องสอน และมีสถานะเป็นปริมุขมณฑลของเขตมิสซังกรุงเทพฯ

เขตมิสซังเชียงใหม่ Dioecesis Chiangmaiensis
อาสนวิหารพระหฤทัย
ที่ตั้ง
ประเทศ	ไทย
มหานคร	เขตมิสซังกรุงเทพฯ
สถิติ
พื้นที่	48,013 ตารางกิโลเมตร (18,538 ตารางไมล์)
ประชากร - รวม - คาทอลิก	(2018) 3,025,649 50,913 (1.7%)
แพริช	31
คณะ	32
โรงเรียน	9
ข้อมูล
นิกาย	คาทอลิก
church	คริสตจักรละติน
จารีต
อาสนวิหาร
บาทหลวง	47
ผู้นำปัจจุบัน
สันตะปาปา	สมเด็จพระสันตะปาปาฟรานซิส
มุขนายก	ฟรังซิสเซเวียร์ วีระ อาภรณ์รัตน์
มุขนายกมหานคร	เกรียงศักดิ์ โกวิทวาณิช
แผนที่

สำนักมิสซังโรมันคาทอลิกเชียงใหม่ ปัจจุบันตั้งอยู่ที่ 5/3 ถ.เจริญประเทศ 12 ต.ช้างคลาน อ.เมือง จ.เชียงใหม่ 50100

ประวัติ

เขตมิสซังเชียงใหม่มีจุดเริ่มต้นมาจากการเผยแพร่ศาสนาคริสต์นิกายโรมันคาทอลิกในภาคเหนือ โดยสมัยมุขนายกฌ็อง-บาติสต์ ปาลกัว ดำรงตำแหน่งประมุขมิสซังสยาม ได้ส่งบาทหลวง 2 องค์ คือบาทหลวงกร็องฌ็อง และบาทหลวงวากาล มาเป็นมิชชันนารีเผยแพร่ศาสนาที่เชียงใหม่ ถึงเมื่อวันที่ถึงเชียงใหม่ในบ่ายวันที่ 18 มกราคม ค.ศ. 1844 เริ่มแรกได้รับการต้อนรับจากเจ้าผู้ครองนครเชียงใหม่เป็นอย่างดี แต่ภายหลังมีท่าทีเปลี่ยนไปทำให้งานแพร่ธรรมต้องหยุดลง ต่อมาสมัยมุขนายก ได้รื้อฟื้นงานแพร่ธรรมขึ้นอีกครั้ง โดยส่งบาทหลวง 2 องค์ คือบาทหลวงฟูยัง (Fouillat) และบาทหลวงบรัวซา (Broizat) มาทำหน้าที่ และได้ตั้งศูนย์แพร่ธรรมที่เชียงใหม่ได้เป็นผลสำเร็จ แต่จากนั้นไม่นานก็เกิดสงครามโลกครั้งที่ 2 บาทหลวงทั้งสองถูกเรียกตัวกลับ งานประกาศศาสนาจึงต้องชะงักลงอีกครั้ง ต่อมา ค.ศ. 1926 มิสซังกรุงเทพฯ จึงส่งบาทหลวงขึ้นมาอีกรอบ ประกอบด้วยบาทหลวงยอร์ช มีราแบล (Mirabel) จากคณะมิสซังต่างประเทศแห่งกรุงปารีส พร้อมกับบาทหลวงพื้นเมืองชาวไทยคือบาทหลวงนิโคลาส บุญเกิด กฤษบำรุง ทั้งสองได้ตั้งต้นที่พิษณุโลกก่อน เพราะมีชาวจีนอาศัยอยู่มาก

ต่อมาวันที่ 18 มกราคม ค.ศ. 1931 ทั้งสองจึงมาถึงเชียงใหม่แล้วเริ่มประกาศศาสนาอีกครั้ง และได้เชิญคณะนักบวชคาทอลิกหลายคณะมาช่วยงานการศึกษาด้วย เช่น คณะอุร์สุลินแห่งสหภาพโรมันมาเปิดโรงเรียนเรยีนาเชลีวิทยาลัย คณะภราดาเซนต์คาเบรียลมาเปิดโรงเรียนมงฟอร์ตวิทยาลัย การเผยแพร่ได้ขยายตัวไปทั่วจังหวัด แล้วจึงขยายไปจังหวัดอื่น ๆ ในเขตภาคเหนือตามลำดับ

ในวันที่ 17 พฤศจิกายน ค.ศ. 1959 สมเด็จพระสันตะปาปาจอห์นที่ 23 จึงทรงยกสถานะภาคเหนือจึงเป็นเขต (Prefecture Apostolic) แล้วได้เป็นมุขมณฑลในวันที่ 18 ธันวาคม ค.ศ. 1965 แต่ราชการไทยยังคงเรียกว่าเขตมิสซังเชียงใหม่ ต่อมาวันที่ 25 เมษายน ค.ศ. 2018 สมเด็จพระสันตะปาปาฟรานซิสทรงแยกจังหวัดเชียงราย แพร่ น่าน พะเยา และอำเภองาว จังหวัดลำปาง ออกจากเขตมิสซังเชียงใหม่มาสถาปนาเป็นเขตมิสซังเชียงราย

ลำดับมุขนายก

นับแต่ได้รับสถานะเป็นมุขมณฑล มิสซังโรมันคาทอลิกเชียงใหม่มีมุขนายกเป็นประมุขมาแล้ว 4 องค์ โดยประจำมิสซังเชียงใหม่คือพระคุณเจ้าลูว์เซียง ลากอสต์ได้เป็นมุขนายกประจำมิสซังเชียงใหม่องค์แรก มุขนายกทั้ง 4 ได้แก่

ลำดับที่	รายนาม	ตำแหน่ง	เริ่มวาระ	หมดวาระ
1			ค.ศ. 1959	ค.ศ. 1975
2	โรเบิร์ต	มุขนายกประจำมุขมณฑล	ค.ศ. 1975	ค.ศ. 1987
3	ยอแซฟ	มุขนายกประจำมุขมณฑล	ค.ศ. 1987	ค.ศ. 2009
4	ฟรังซิสเซเวียร์ วีระ อาภรณ์รัตน์	มุขนายกประจำมุขมณฑล	ค.ศ. 2009	ปัจจุบัน

สถิติ

สถิติมิสซังเชียงใหม่ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2555–2559 มีดังนี้

ข้อมูล	พ.ศ. 2555	พ.ศ. 2556	พ.ศ. 2556	พ.ศ. 2557	พ.ศ. 2558	พ.ศ. 2559	พ.ศ. 2561
ชาวคาทอลิก	61,847	63,273	63,273	71,694	71,694	67,396	53,572
บาทหลวงมิสซังเชียงใหม่	28	29	29	30	33	35	36
บาทหลวงมิสซังกรุงเทพฯ	3	4	4	4	4	4	2
บาทหลวงคณะธรรมทูตไทย	3	5	5	5	5	5	–
บาทหลวงคณะธรรมทูตอิตาลี	6	6	6	6	4	4	4
บาทหลวงคณะยารูมาล	2	2	2	2	4	3	2
บาทหลวงจากเมียนมาร์	2	2	2	1	1	1	1
นักบวชคณะเบธาราม	14	19	19	23	23	23	18
นักบวชคณะปีเม	7	7	7	6	7	6	2
นักบวชคณะเยสุอิต	5	5	5	5	5	5	4
นักบวชคณะพระมหาไถ่	9	8	8	8	8	7	4
นักบวชคณะซาเลเซียน	4	5	5	4	5	3	3
นักบวชคณะคามิลเลียน	3	4	4	4	4	3	–
นักบวชคณะอิเดนเตส	2	1	1	1	2	3	3
นักบวชคณะเบเนดิกติน	1	2	1	2	2	2	1
ภราดาเซนต์คาเบรียล	9	9	9	9	9	9	11
ภคินี	151	159	159	163	163	163	107
โบสถ์	45	46	46	50	49	50	34

• หมายเหตุ : ในปลายปี พ.ศ. 2557 มิสซังเชียงใหม่รายงานสถิติเก่าของปี พ.ศ. 2556 ทำให้มีข้อมูลซ้ำกันสองปี

โรงเรียนคาทอลิกในเขตมิสซังเชียงใหม่

ชื่อสถาบัน	จังหวัด	ก่อตั้งเมื่อ พ.ศ.
1. โรงเรียนมงฟอร์ตวิทยาลัย	เชียงใหม่	2475
2. โรงเรียนเรยีนาเชลีวิทยาลัย	เชียงใหม่	2475
3. โรงเรียนพระหฤทัย เชียงใหม่	เชียงใหม่	2475
4.	ลำปาง	2498
5.	เชียงใหม่	2500
6. โรงเรียนอัสสัมชัญลำปาง	ลำปาง	2501
7.	เชียงใหม่	2537
8. โรงเรียนสารสาสน์วิเทศเชียงใหม่	เชียงใหม่	2551
9.	เชียงใหม่	2552

อ้างอิง

1. (PDF). กรมการศาสนา กระทรวงวัฒนธรรม. p. 161. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 3 มีนาคม 2016. สืบค้นเมื่อ 28 เมษายน 2011.
2. "สังฆมณฑลเชียงใหม่". สภาพระสังฆราชคาทอลิกแห่งประเทศไทย. จากแหล่งเดิมเมื่อ 9 กันยายน 2009. สืบค้นเมื่อ 14 เมษายน 2011.
3. "ประวัติสังฆมณฑลเชียงใหม่". สังฆมณฑลเชียงใหม่. p. 3. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 28 กรกฎาคม 2012.
4. อนุสรณ์พระสังฆราชยอแซฟ สังวาลย์ ศุระศรางค์ ประมุขสังฆมณฑลเชียงใหม่ ค.ศ. 1987–2009. pp. 87–99.
5. David M. Cheney. "Diocese of Chiang Mai". The Hierarchy of the Catholic Church (ภาษาอังกฤษ).
6. "ประกาศตั้งสังฆมณฑลเชียงราย". สังฆมณฑลเชียงใหม่. 25 เมษายน 2018. สืบค้นเมื่อ 29 มิถุนายน 2018.
7. ปฏิทินคาทอลิก: Catholic Calendar 2556/2013. กรุงเทพ: สื่อมวลชนคาทอลิกประเทศไทย. หน้า 3.
8. ปฏิทินคาทอลิก: Catholic Calendar 2557/2014. กรุงเทพ: สื่อมวลชนคาทอลิกประเทศไทย. หน้า 3.
9. ปฏิทินคาทอลิก: Catholic Calendar 2558/2015. กรุงเทพ: สื่อมวลชนคาทอลิกประเทศไทย. หน้า 3.
10. ปฏิทินคาทอลิก: Catholic Calendar 2559/2016. กรุงเทพ: สื่อมวลชนคาทอลิกประเทศไทย. หน้า 3.
11. ปฏิทินคาทอลิก: Catholic Calendar 2560/2017. กรุงเทพ: สื่อมวลชนคาทอลิกประเทศไทย. หน้า 3.
12. ปฏิทินคาทอลิก: Catholic Calendar 2561/2018. กรุงเทพ: สื่อมวลชนคาทอลิกประเทศไทย. หน้า 3.
13. ปฏิทินคาทอลิก: Catholic Calendar 2562/2019. กรุงเทพ: สื่อมวลชนคาทอลิกประเทศไทย. หน้า 3.

แหล่งข้อมูลอื่น

• , คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 7 สิงหาคม 2010