บทความนี้ยังต้องการเพิ่มเพื่อ |
อิมแปราตอร์ ไกซาร์ ดีวี ฟีลิอุส เอากุสตุส (ละติน: IMPERATOR CAESAR DIVI FILIVS AVGVSTVS; 23 กันยายน 63 ปีก่อนคริสต์ศักราช ประมาณ 436-1492) เป็นจักรพรรดิโรมันองค์แรก พระองค์ครองราชย์ตั้งแต่ 27 ปีก่อนคริสตกาลจนกระทั่งสวรรคตใน ค.ศ. 14 พระองค์เป็นที่รู้จักในฐานะผู้ก่อตั้งจักรวรรดิโรมัน และถือเป็น 1 ในผู้นำที่ประสบความสำเร็จมากที่สุดในประวัติศาสตร์มนุษยชาติ
จักรพรรดิเอากุสตุส | |||||
---|---|---|---|---|---|
พระบรมราชานุสาวรีย์เอากุสตุสแห่งปรีมาปอร์ตา จากคริสต์ศตวรรษที่ 1 | |||||
ปฐมจักรพรรดิแห่งจักรวรรดิโรมัน | |||||
ครองราชย์ | 16 มกราคม 27 ปีก่อน ค.ศ. – 19 สิงหาคม ค.ศ. 14 (40 ปี) | ||||
ถัดไป | จักรพรรดิติแบริอุส | ||||
ประสูติ | 23 กันยายน 63 ปีก่อน ค.ศ. โรม, สาธารณรัฐโรมัน กาอิอุส อ็อกตาวิอุส ทูรินุส | ||||
สวรรคต | 19 สิงหาคม ค.ศ. 14 (75 ปี) , , จักรวรรดิโรมัน | ||||
ฝังพระศพ | , โรม | ||||
คู่อภิเษก |
| ||||
| |||||
ราชวงศ์ | ยูลิอุส-เกลาดิอุส | ||||
พระราชบิดา |
| ||||
พระราชมารดา | |||||
ศาสนา |
จักรพรรดิเอากุสตุสมีชื่อเกิดว่า กาอิอุส อ็อกตาวิอุส ทูรินุส (GAIVS OCTAVIVS THVRINVS) เขามาจากสายขุนนางที่เก่าแก่และมั่งคั่งสายหนึ่งของซึ่งเดิมเป็นตระกูลสามัญชน ต่อมา จูเลียส ซีซาร์ (พี่ชายของยายของเขา) ถูกลอบสังหารเมื่อ 44 ปีก่อนคริสต์ศักราช ปรากฏว่าอ็อกตาวิอุสได้รับการแต่งตั้งให้เป็นบุตรบุญธรรมและทายาททางการเมืองตามพินัยกรรมของซีซาร์ เขาจึงเปลี่ยนชื่อตามธรรมเนียมโรมันเป็น กาอิอุส ยูลิอุส ไกซาร์ อ็อกตาวิอานุส (GAIVS IVLIVS CAESAR OCTAVIANVS) ไม่นานนักเขาก็ตัดชื่อ "อ็อกตาวิอานุส" ออก และเปลี่ยนชื่ออีกสองครั้งเป็น กาอิอุส ยูลิอุส ไกซาร์ ดีวี ฟีลิอุส (GAIVS IVLIVS CAESAR DIVI FILIVS) และ อิมแปราตอร์ ไกซาร์ ดีวี ฟีลิอุส (IMPERATOR CAESAR DIVI FILIVS) แต่ระหว่างนี้ นักประวัติศาสตร์ในปัจจุบันยังคงเรียกชื่อเขาอย่างสั้นว่า "อ็อกตาวิอานุส" จนกระทั่งในปีที่ 27 ก่อนคริสต์ศักราช วุฒิสภาโรมันได้ลงคะแนนเสียงถวายพระนามเฉลิมพระเกียรติว่า เอากุสตุส (AVGVSTVS, แปลว่า "ผู้ได้รับความเคารพนับถือ") ทำให้พระนามอย่างเป็นทางการกลายเป็น อิมแปราตอร์ ไกซาร์ ดีวี ฟีลิอุส เอากุสตุส นับแต่นั้น
ในปีที่ 43 ก่อนคริสต์ศักราช อ็อกตาวิอานุสเข้าร่วมกองกำลังกับมาร์ก แอนโทนี และมาร์กุส ไอมิลิอุส แลปิดุส ในการปกครองระบอบเผด็จการทหารซึ่งรู้จักกันในชื่อ ในฐานะที่เป็นหนึ่งในคณะผู้สำเร็จราชการ ออกเตเวียนมีอำนาจปกครองเหนือโรมและอีกหลายจังหวัดของสาธารณรัฐ แต่ในที่สุดคณะผู้สำเร็จราชการดังกล่าวก็ล่มสลายลงเพราะความทะเยอทะยานของผู้ร่วมคณะทั้งสามเอง แลปิดุสถูกเนรเทศ และแอนโทนีได้ทำอัตวินิบาตกรรมหลังจากความพ่ายแพ้ในยุทธนาวีที่อักติอูงโดยกองเรือของอ็อกตาวิอานุส (ภายใต้บังคับบัญชาของมาร์กุส วิปซานิอุส อากริปปา) ในปีที่ 31 ก่อนคริสต์ศักราช
หลังจากการล่มสลายของคณะผู้สำเร็จราชการชุดที่สอง อ็อกตาวิอานุสได้ฟื้นฟูสาธารณรัฐโรมัน โดยให้อำนาจบริหารอยู่ภายใต้วุฒิสภา แต่ในทางปฏิบัติเขาเป็นผู้ผูกขาดอำนาจเผด็จการไว้แต่เพียงผู้เดียว อ็อกตาวิอานุสใช้เวลาหลายปีเพื่อพัฒนาโครงสร้างที่ชัดเจนที่ซึ่งสาธารณรัฐจะสามารถอยู่ภายใต้การนำของผู้นำเพียงคนเดียวได้อย่างเป็นทางการ ซึ่งผลที่ได้กลายมาเป็นจักรวรรดิโรมัน ตำแหน่งจักรพรรดิมิใช่ตำแหน่งอย่างผู้เผด็จการโรมันที่ซีซาร์และเคยรับตำแหน่งมาก่อนหน้านี้ ด้วยเขาได้ยุบตำแหน่งดังกล่าวเมื่อมหาชนโรมัน "ยอมรับให้เขามีอำนาจเผด็จการ" ตามกฎหมาย เอากุสตุสทรงมีอำนาจหลายประการที่มีอยู่ตลอดพระชนม์ชีพโดยได้รับความเห็นชอบจากวุฒิสภา รวมไปถึงของสภาสามัญชนและ พระองค์ทรงเป็นจนกระทั่งปีที่ 23 ปีก่อนคริสต์ศักราช พระราชอำนาจสำคัญของพระองค์มาจากความสำเร็จทางการเงินและทรัพยากรซึ่งได้รับระหว่างการสงคราม การสร้างระบบอุปถัมภ์ตลอดทั้งจักรวรรดิ ความจงรักภักดีของนายทหารและทหารผ่านศึกจำนวนมาก อำนาจซึ่งได้รับจากวุฒิสภา และความเคารพจากประชาชน การที่พระองค์ควบคุมกองทัพโรมันส่วนใหญ่ได้ถือเป็นภัยติดอาวุธที่อาจใช้คุกคามวุฒิสภา โดยทำให้พระองค์สามารถบีบบังคับการตัดสินใจของวุฒิสภาได้ และด้วยความสามารถในการกำจัดคู่แข่งในวุฒิสภาโดยการใช้กำลัง วุฒิสภาที่เหลือจึงยอมอ่อนน้อมต่อพระองค์ การปกครองด้วยระบบอุปถัมภ์ อำนาจทางการทหาร และการสะสมตำแหน่งในระบบสาธารณรัฐเดิมได้กลายมาเป็นรูปแบบการปกครองสำหรับจักรพรรดิในเวลาต่อมา
หมายเหตุ
- The dates of his rule are contemporary dates; Augustus lived under two calendars, the until 45 BC and the after 45 BC. Due to departures from Julius Caesar's intentions, Augustus finished restoring the Julian calendar in March AD 4 and the correspondence between the proleptic Julian calendar and the calendar observed in Rome is uncertain before 8 BC.
อ้างอิง
- Blackburn & Holford-Strevens 2003, pp. 670–671.
- Jo-Ann Shelton, As the Romans Did (Oxford University Press, 1998), 58.
- Gruen (2005), 35.
- Dio (1987), 153.
- Eck (2003), 3.
บรรณานุกรม
- Bivar, A.D.H. (1983). "The Political History of Iran Under the Arsacids," in The Cambridge History of Iran (Vol 3:1), 21–99. Edited by Ehsan Yarshater. London, New York, New Rochelle, Melbourne, and Sydney: Cambridge University Press. .
- Blackburn, Bonnie & Holford-Strevens, Leofranc. (1999). The Oxford Companion to the Year. Oxford University Press. Reprinted with corrections 2003.
- Bourne, Ella. "Augustus as a Letter-Writer," Transactions and Proceedings of the American Philological Association (Volume 49, 1918): 53–66.
- Bowersock, G. W. (1990). "The Pontificate of Augustus". ใน Kurt A. Raaflaub and Mark Toher (eds.) (บ.ก.). Between Republic and Empire: Interpretations of Augustus and his Principate. Berkeley: University of California Press. pp. 380–394. ISBN .
{{}}
:|editor=
มีชื่อเรียกทั่วไป ((help)) - Brosius, Maria. (2006). The Persians: An Introduction. London & New York: Routledge. (hbk).
- Bunson, Matthew. (1994). . New York: Facts on File Inc.
- Chisholm, Kitty and John Ferguson. (1981). Rome: The Augustan Age; A Source Book. Oxford: Oxford University Press, in association with the Open University Press.
- . (1987) The Roman History: The Reign of Augustus. Translated by Ian Scott-Kilvert. London: Penguin Books. .
- Eck, Werner; translated by Deborah Lucas Schneider; new material by Sarolta A. Takács. (2003) The Age of Augustus. Oxford: Blackwell Publishing (hardcover, ; paperback, ).
- Eder, Walter. (2005). "Augustus and the Power of Tradition," in The Cambridge Companion to the Age of Augustus (Cambridge Companions to the Ancient World), ed. Karl Galinsky, 13–32. Cambridge, MA; New York: Cambridge University Press (hardcover, ; paperback, ).
- Everitt, Anthony (2006) Augustus: The Life of Rome's First Emperor. Random House Books. .
- Green, Peter (1990). Alexander to Actium: The Historical Evolution of the Hellenistic Age. Hellenistic Culture and Society. Berkeley, CA; Los Angeles; London: University of California Press. ISBN .
{{}}
: ตรวจสอบค่า|isbn=
: ตัวอักษรไม่ถูกต้อง ((help)) - Gruen, Erich S. (2005). "Augustus and the Making of the Principate," in The Cambridge Companion to the Age of Augustus (Cambridge Companions to the Ancient World), ed. Karl Galinsky, 33–51. Cambridge, MA; New York: Cambridge University Press (hardcover, ; paperback, ).
- Kelsall, Malcolm. "Augustus and Pope," The Huntington Library Quarterly (Volume 39, Number 2, 1976): 117–131.
- Mackay, Christopher S. (2004). Ancient Rome: A Military and Political History. Cambridge University Press. ISBN .
- Scott, Kenneth. "The Political Propaganda of 44–30 B.C." Memoirs of the American Academy in Rome, Vol. 11, (1933), pp. 7–49.
- Scullard, H. H. (1982) [1959]. From the Gracchi to Nero: A History of Rome from 133 B.C. to A.D. 68 (5th ed.). London; New York: Routledge. ISBN .
- Shaw-Smith, R. "A Letter from Augustus to Tiberius," Greece & Rome (Volume 18, Number 2, 1971): 213–214.
- Shotter, D.C.A. "Tiberius and the Spirit of Augustus," Greece & Rome (Volume 13, Number 2, 1966): 207–212.
- Southern, Pat. (1998). Augustus. London: Routledge. .
- Starr, Chester G., Jr. "The Perfect Democracy of the Roman Empire," The American Historical Review (Volume 58, Number 1, 1952): 1–16.
- (1939). The Roman Revolution. Oxford: Oxford University Press. ISBN .
{{}}
: ตรวจสอบค่า|isbn=
: ตัวอักษรไม่ถูกต้อง ((help)) - Rowell, Henry Thompson. (1962). The Centers of Civilization Series: Volume 5; Rome in the Augustan Age. Norman: University of Oklahoma Press.
ก่อนหน้า | จักรพรรดิเอากุสตุส | ถัดไป | ||
---|---|---|---|---|
สถาปนาตำแหน่ง | จักรพรรดิโรมัน (27 ปีก่อนคริสต์ศักราช - ค.ศ. 14) | จักรพรรดิติแบริอุส |
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
bthkhwamniyngtxngkarephimaehlngxangxingephuxphisucnkhwamthuktxngkhunsamarthphthnabthkhwamniidodyephimaehlngxangxingtamsmkhwr enuxhathikhadaehlngxangxingxacthuklbxxk haaehlngkhxmul ckrphrrdiexakustus khaw hnngsuxphimph hnngsux skxlar JSTOR eriynruwacanasaraemaebbnixxkidxyangiraelaemuxir ximaepratxr iksar diwi filixus exakustus latin IMPERATOR CAESAR DIVI FILIVS AVGVSTVS 23 knyayn 63 pikxnkhristskrach praman 436 1492 epnckrphrrdiormnxngkhaerk phraxngkhkhrxngrachytngaet 27 pikxnkhristkalcnkrathngswrrkhtin kh s 14 phraxngkhepnthiruckinthanaphukxtngckrwrrdiormn aelathuxepn 1 inphunathiprasbkhwamsaercmakthisudinprawtisastrmnusychatickrphrrdiexakustusphrabrmrachanusawriyexakustusaehngprimapxrta cakkhriststwrrsthi 1pthmckrphrrdiaehngckrwrrdiormnkhrxngrachy16 mkrakhm 27 pikxn kh s 19 singhakhm kh s 14 40 pi thdipckrphrrditiaebrixusprasuti23 knyayn 63 pikxn kh s orm satharnrthormn kaxixus xxktawixus thurinusswrrkht19 singhakhm kh s 14 75 pi ckrwrrdiormnfngphrasph ormkhuxphiesk 42 40 pikxn kh s hya 40 38 pikxn kh s hya 37 pikxn kh s kh s 14 phranametmkaxixus xxktawixus thurinus chuxekid cnthung 44 pikxn kh s kaxixus yulixus iksar xxktawixanus 44 42 pikxn kh s kaxixus yulixus iksar diwi filixus 42 38 pikxn kh s ximaepratxr iksar diwi filixus 38 27 pikxn kh s ximaepratxr iksar diwi filixus exakustus 27 pikxn kh s cnkrathngswrrkht rachwngsyulixus ekladixusphrarachbidacueliys sisar buythrrm phrarachmardasasna ckrphrrdiexakustusmichuxekidwa kaxixus xxktawixus thurinus GAIVS OCTAVIVS THVRINVS ekhamacaksaykhunnangthiekaaekaelamngkhngsayhnungkhxngsungedimepntrakulsamychn txma cueliys sisar phichaykhxngyaykhxngekha thuklxbsngharemux 44 pikxnkhristskrach praktwaxxktawixusidrbkaraetngtngihepnbutrbuythrrmaelathayaththangkaremuxngtamphinykrrmkhxngsisar ekhacungepliynchuxtamthrrmeniymormnepn kaxixus yulixus iksar xxktawixanus GAIVS IVLIVS CAESAR OCTAVIANVS imnannkekhaktdchux xxktawixanus xxk aelaepliynchuxxiksxngkhrngepn kaxixus yulixus iksar diwi filixus GAIVS IVLIVS CAESAR DIVI FILIVS aela ximaepratxr iksar diwi filixus IMPERATOR CAESAR DIVI FILIVS aetrahwangni nkprawtisastrinpccubnyngkhngeriykchuxekhaxyangsnwa xxktawixanus cnkrathnginpithi 27 kxnkhristskrach wuthisphaormnidlngkhaaennesiyngthwayphranamechlimphraekiyrtiwa exakustus AVGVSTVS aeplwa phuidrbkhwamekharphnbthux thaihphranamxyangepnthangkarklayepn ximaepratxr iksar diwi filixus exakustus nbaetnn inpithi 43 kxnkhristskrach xxktawixanusekharwmkxngkalngkbmark aexnothni aelamarkus ixmilixus aelpidus inkarpkkhrxngrabxbephdckarthharsungruckkninchux inthanathiepnhnunginkhnaphusaercrachkar xxketewiynmixanacpkkhrxngehnuxormaelaxikhlaycnghwdkhxngsatharnrth aetinthisudkhnaphusaercrachkardngklawklmslaylngephraakhwamthaeyxthayankhxngphurwmkhnathngsamexng aelpidusthukenreths aelaaexnothniidthaxtwinibatkrrmhlngcakkhwamphayaephinyuththnawithixktixungodykxngeruxkhxngxxktawixanus phayitbngkhbbychakhxngmarkus wipsanixus xakrippa inpithi 31 kxnkhristskrach hlngcakkarlmslaykhxngkhnaphusaercrachkarchudthisxng xxktawixanusidfunfusatharnrthormn odyihxanacbriharxyuphayitwuthispha aetinthangptibtiekhaepnphuphukkhadxanacephdckariwaetephiyngphuediyw xxktawixanusichewlahlaypiephuxphthnaokhrngsrangthichdecnthisungsatharnrthcasamarthxyuphayitkarnakhxngphunaephiyngkhnediywidxyangepnthangkar sungphlthiidklaymaepnckrwrrdiormn taaehnngckrphrrdimiichtaaehnngxyangphuephdckarormnthisisaraelaekhyrbtaaehnngmakxnhnani dwyekhaidyubtaaehnngdngklawemuxmhachnormn yxmrbihekhamixanacephdckar tamkdhmay exakustusthrngmixanachlayprakarthimixyutlxdphrachnmchiphodyidrbkhwamehnchxbcakwuthispha rwmipthungkhxngsphasamychnaela phraxngkhthrngepncnkrathngpithi 23 pikxnkhristskrach phrarachxanacsakhykhxngphraxngkhmacakkhwamsaercthangkarenginaelathrphyakrsungidrbrahwangkarsngkhram karsrangrabbxupthmphtlxdthngckrwrrdi khwamcngrkphkdikhxngnaythharaelathharphansukcanwnmak xanacsungidrbcakwuthispha aelakhwamekharphcakprachachn karthiphraxngkhkhwbkhumkxngthphormnswnihyidthuxepnphytidxawuththixacichkhukkhamwuthispha odythaihphraxngkhsamarthbibbngkhbkartdsinickhxngwuthisphaid aeladwykhwamsamarthinkarkacdkhuaekhnginwuthisphaodykarichkalng wuthisphathiehluxcungyxmxxnnxmtxphraxngkh karpkkhrxngdwyrabbxupthmph xanacthangkarthhar aelakarsasmtaaehnnginrabbsatharnrthedimidklaymaepnrupaebbkarpkkhrxngsahrbckrphrrdiinewlatxmahmayehtuThe dates of his rule are contemporary dates Augustus lived under two calendars the until 45 BC and the after 45 BC Due to departures from Julius Caesar s intentions Augustus finished restoring the Julian calendar in March AD 4 and the correspondence between the proleptic Julian calendar and the calendar observed in Rome is uncertain before 8 BC xangxingBlackburn amp Holford Strevens 2003 pp 670 671 sfn error no target CITEREFBlackburnHolford Strevens2003 Jo Ann Shelton As the Romans Did Oxford University Press 1998 58 Gruen 2005 35 Dio 1987 153 Eck 2003 3 brrnanukrmBivar A D H 1983 The Political History of Iran Under the Arsacids in The Cambridge History of Iran Vol 3 1 21 99 Edited by Ehsan Yarshater London New York New Rochelle Melbourne and Sydney Cambridge University Press ISBN 0 521 20092 X Blackburn Bonnie amp Holford Strevens Leofranc 1999 The Oxford Companion to the Year Oxford University Press Reprinted with corrections 2003 Bourne Ella Augustus as a Letter Writer Transactions and Proceedings of the American Philological Association Volume 49 1918 53 66 Bowersock G W 1990 The Pontificate of Augustus in Kurt A Raaflaub and Mark Toher eds b k Between Republic and Empire Interpretations of Augustus and his Principate Berkeley University of California Press pp 380 394 ISBN 0 520 08447 0 a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite book title aemaebb Cite book cite book a editor michuxeriykthwip help Brosius Maria 2006 The Persians An Introduction London amp New York Routledge ISBN 0 415 32089 5 hbk Bunson Matthew 1994 New York Facts on File Inc ISBN 0 8160 3182 7 Chisholm Kitty and John Ferguson 1981 Rome The Augustan Age A Source Book Oxford Oxford University Press in association with the Open University Press ISBN 0 19 872108 0 1987 The Roman History The Reign of Augustus Translated by Ian Scott Kilvert London Penguin Books ISBN 0 14 044448 3 Eck Werner translated by Deborah Lucas Schneider new material by Sarolta A Takacs 2003 The Age of Augustus Oxford Blackwell Publishing hardcover ISBN 0 631 22957 4 paperback ISBN 0 631 22958 2 Eder Walter 2005 Augustus and the Power of Tradition in The Cambridge Companion to the Age of Augustus Cambridge Companions to the Ancient World ed Karl Galinsky 13 32 Cambridge MA New York Cambridge University Press hardcover ISBN 0 521 80796 4 paperback ISBN 0 521 00393 8 Everitt Anthony 2006 Augustus The Life of Rome s First Emperor Random House Books ISBN 1400061288 Green Peter 1990 Alexander to Actium The Historical Evolution of the Hellenistic Age Hellenistic Culture and Society Berkeley CA Los Angeles London University of California Press ISBN 0 520 05611 6 hbk ISBN 0 520 08349 0 pbk a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite book title aemaebb Cite book cite book a trwcsxbkha isbn twxksrimthuktxng help Gruen Erich S 2005 Augustus and the Making of the Principate in The Cambridge Companion to the Age of Augustus Cambridge Companions to the Ancient World ed Karl Galinsky 33 51 Cambridge MA New York Cambridge University Press hardcover ISBN 0 521 80796 4 paperback ISBN 0 521 00393 8 Kelsall Malcolm Augustus and Pope The Huntington Library Quarterly Volume 39 Number 2 1976 117 131 Mackay Christopher S 2004 Ancient Rome A Military and Political History Cambridge University Press ISBN 0521809185 Scott Kenneth The Political Propaganda of 44 30 B C Memoirs of the American Academy in Rome Vol 11 1933 pp 7 49 Scullard H H 1982 1959 From the Gracchi to Nero A History of Rome from 133 B C to A D 68 5th ed London New York Routledge ISBN 0415025273 Shaw Smith R A Letter from Augustus to Tiberius Greece amp Rome Volume 18 Number 2 1971 213 214 Shotter D C A Tiberius and the Spirit of Augustus Greece amp Rome Volume 13 Number 2 1966 207 212 Southern Pat 1998 Augustus London Routledge ISBN 0 415 16631 4 Starr Chester G Jr The Perfect Democracy of the Roman Empire The American Historical Review Volume 58 Number 1 1952 1 16 1939 The Roman Revolution Oxford Oxford University Press ISBN 0 19 280320 4 pbk a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite book title aemaebb Cite book cite book a trwcsxbkha isbn twxksrimthuktxng help Rowell Henry Thompson 1962 The Centers of Civilization Series Volume 5 Rome in the Augustan Age Norman University of Oklahoma Press ISBN 0 8061 0956 4 kxnhna ckrphrrdiexakustus thdipsthapnataaehnng ckrphrrdiormn 27 pikxnkhristskrach kh s 14 ckrphrrditiaebrixus bthkhwamchiwprawtiniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldkhk