อำเภอเมืองกาญจนบุรี

เมืองกาญจนบุรี เป็นอำเภอหนึ่งในจังหวัดกาญจนบุรี เป็นศูนย์กลางทางด้านเศรษฐกิจ การศึกษา การขนส่ง และการปกครอง เป็นที่ตั้งของสำนักงานและส่วนราชการต่าง ๆ หลายแห่ง ตั้งอยู่บริเวณ ซึ่งเป็นจุดที่แม่น้ำสำคัญสองสาย ได้แก่ แม่น้ำแควใหญ่ (แม่น้ำศรีสวัสดิ์) และแม่น้ำแควน้อย (แม่น้ำไทรโยค) ไหลมาบรรจบกันเป็นแม่น้ำแม่กลอง ตัวเมืองกาญจนบุรีในปัจจุบันเป็นเมืองใหม่ แต่เดิมตั้งอยู่ริมฝั่งแม่น้ำแควใหญ่ บริเวณเชิงเขาชนไก่ ปัจจุบันคือเขตโบราณสถานกาญจนบุรีเก่า อำเภอเมืองกาญจนบุรี เดิมมีพื้นที่กว้างขวางมาก ทำให้ไม่สามารถดูแลได้อย่างทั่วถึง จึงได้มีการแบ่งพื้นที่ออกดังนี้

อำเภอเมืองกาญจนบุรี
อำเภอ
การถอดเสียงอักษรโรมัน
• อักษรโรมัน	Amphoe Mueang Kanchanaburi
สะพานข้ามแม่น้ำแคว
คำขวัญ:  สุสานสัมพันธมิตร พิพิธภัณฑ์บ้านเก่า เรื่องเล่าสงครามเก้าทัพ งามสรรพสวนศรีนครินทร์ แดนถิ่นประวัติศาสตร์ ชมธรรมชาติแม่น้ำแคว
แผนที่จังหวัดกาญจนบุรี เน้นอำเภอเมืองกาญจนบุรี
พิกัด: 14°0′12″N 99°33′0″E / 14.00333°N 99.55000°E / 14.00333; 99.55000
ประเทศ	ไทย
จังหวัด	กาญจนบุรี
พื้นที่
• ทั้งหมด	1,236.28 ตร.กม. (477.33 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2564)
• ทั้งหมด	169,737 คน
• ความหนาแน่น	137.30 คน/ตร.กม. (355.6 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	71000, 71190 (เฉพาะตำบลวังด้ง ช่องสะเดา หนองบัว และลาดหญ้า)
รหัสภูมิศาสตร์	7101
ที่ตั้งที่ว่าการ	ที่ว่าการอำเภอเมืองกาญจนบุรี ถนนแสงชูโต ตำบลปากแพรก อำเภอเมืองกาญจนบุรี จังหวัดกาญจนบุรี 71000
ส่วนหนึ่งของ

รับพื้นที่ของกิ่งอำเภอบ่อพลอย จากอำเภอพนมทวน เมื่อวันที่ 6 เมษายน พ.ศ.2473 ขึ้นกับอำเภอเมืองกาญจนบุรี และได้ยกฐานะเป็นอำเภอเมื่อวันที่ 16 กรกฎาคม พ.ศ. 2506

และต่อมาได้แบ่งพื้นที่ตำบลจรเข้เผือก(ออกจากตำบลบ้านเก่า) ตำบลกลอนโต และตำบลด่านมะขามเตี้ย เมื่อวันที่ 15 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2533 ขึ้นเป็นกิ่งอำเภอด่านมะขามเตี้ย และยกฐานะเป็นอำเภอเมื่อวันที่ 8 กันยายน พ.ศ. 2538

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอเมืองกาญจนบุรีตั้งอยู่บริเวณพื้นที่ราบเชิงเขาทางตอนใต้ของจังหวัด มีพรมแดนทิศตะวันตกติดกับประเทศพม่า และมีอาณาเขตติดต่อกับอำเภอข้างเคียง ดังนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอไทรโยค อำเภอศรีสวัสดิ์ และอำเภอบ่อพลอย
• ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอด่านมะขามเตี้ย
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอพนมทวนและอำเภอท่าม่วง
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับภาคตะนาวศรี (ประเทศพม่า)

การแบ่งเขตการปกครอง

การปกครองส่วนภูมิภาค

อำเภอเมืองกาญจนบุรีแบ่งเขตการปกครองย่อยออกเป็น 13 ตำบล 101 หมู่บ้าน ได้แก่

1. บ้านเหนือ (Ban Nuea) - 8. (Wang Dong) 12 หมู่บ้าน 2. บ้านใต้ (Ban Tai) - 9. (Chong Sadao) 7 หมู่บ้าน 3. (Pak Phraek) 13 หมู่บ้าน 10. (Nong Ya) 9 หมู่บ้าน 4. (Tha Makham) 5 หมู่บ้าน 11. (Ko Samrong) 9 หมู่บ้าน 5. (Kaeng Sian) 9 หมู่บ้าน 12. บ้านเก่า (Ban Kao) 15 หมู่บ้าน 6. (Nong Bua) 8 หมู่บ้าน 13. (Wang Yen) 7 หมู่บ้าน 7. (Lat Ya) 7 หมู่บ้าน

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอเมืองกาญจนบุรี ประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 15 แห่ง ได้แก่

• เทศบาลเมืองกาญจนบุรี ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านเหนือและตำบลบ้านใต้ทั้งตำบล รวมถึงบางส่วนของตำบลปากแพรกและตำบลท่ามะขามในเขตอำเภอเมืองกาญจนบุรี และบางส่วนของตำบลท่าล้อในเขตอำเภอท่าม่วง
• เทศบาลเมืองปากแพรก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลปากแพรก (นอกเขตเทศบาลเมืองกาญจนบุรี)
• เทศบาลตำบลแก่งเสี้ยน ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลแก่งเสี้ยน
• เทศบาลตำบลลาดหญ้า ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลลาดหญ้า
• เทศบาลตำบลหนองบัว ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลหนองบัว
• เทศบาลตำบลท่ามะขาม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลท่ามะขาม (นอกเขตเทศบาลเมืองกาญจนบุรี)
• องค์การบริหารส่วนตำบลแก่งเสี้ยน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลแก่งเสี้ยน (นอกเขตเทศบาลตำบลแก่งเสี้ยน)
• องค์การบริหารส่วนตำบลหนองบัว ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองบัว (นอกเขตเทศบาลตำบลหนองบัว)
• องค์การบริหารส่วนตำบลลาดหญ้า ครอบคลุมพื้นที่ตำบลลาดหญ้า (นอกเขตเทศบาลตำบลลาดหญ้า)
• องค์การบริหารส่วนตำบลวังด้ง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลวังด้งทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลช่องสะเดา ครอบคลุมพื้นที่ตำบลช่องสะเดาทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลหนองหญ้า ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองหญ้าทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลเกาะสำโรง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเกาะสำโรงทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลบ้านเก่า ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านเก่าทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลวังเย็น ครอบคลุมพื้นที่ตำบลวังเย็นทั้งตำบล

สถานที่สำคัญ

สะพานข้ามแม่น้ำแคว (ถ่ายเมื่อปี พ.ศ. 2547)

สุสานทหารสัมพันธมิตรดอนรัก

สถานที่ท่องเที่ยว

• สุสานทหารสัมพันธมิตรดอนรัก
• สุสานทหารสัมพันธมิตรช่องไก่
• สะพานข้ามแม่น้ำแคว
• สวนสมเด็จพระศรีนครินทร์ กาญจนบุรี (สวนหิน)
• พิพิธภัณฑ์ทางรถไฟไทย - พม่า
• หอศิลป์และพิพิธภัณฑ์สงครามโลกครั้งที่ 2
• โบราณสถานในเขตเมืองกาญจนบุรีเก่า
• ต้นจามจุรียักษ์
• แคมป์ช้างทวีชัย
• ย่านชุมชนถนนปากแพรก
• ประตูเมืองกาญจนบุรี
• ศาลหลักเมืองกาญจนบุรี
• วัดถ้ำเขาปูน
• วัดถ้ำพุหว้า
• วัดเมตตาธรรมโพธิญาณ
• วัดไชยชุมพลชนะสงคราม (วัดใต้)

วัด

พระอารามหลวงมหานิกาย

• วัดเทวสังฆาราม (พระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดสามัญ)
• วัดไชยชุมพลชนะสงคราม (พระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดสามัญ)

วัดราษฏร์มหานิกาย

• ตำบลเกาะสำโรง
• ตำบลเกาะสำโรง
• วัดถ้ำมังกรทอง ตำบลเกาะสำโรง
• ตำบลเกาะสำโรง
• ตำบลเกาะสำโรง
• ตำบลแก่งเสี้ยน
• ตำบลแก่งเสี้ยน
• ตำบลแก่งเสี้ยน
• ตำบลช่องสะเดา
• ตำบลช่องสะเดา
• ตำบลช่องสะเดา
• ตำบลท่ามะขาม
• ตำบลบ้านเก่า
• ตำบลบ้านเก่า
• ตำบลบ้านเก่า
• ตำบลบ้านเก่า
• ตำบลบ้านเก่า
• ตำบลบ้านเก่า
• ตำบลบ้านเก่า
• วัดพุน้อย ตำบลบ้านเก่า
• ตำบลบ้านเก่า
• ตำบลบ้านเก่า
• ตำบลบ้านเก่า
• วัดสามพระยา ตำบลบ้านเก่า
• ตำบลบ้านเก่า
• วัดเขาเม็งอมรเมศร์ ตำบลปากแพรก
• ตำบลปากแพรก
• ตำบลปากแพรก
• ตำบลปากแพรก
• วัดกาญจนบุรีเก่า
• วัดทุ่งลาดหญ้า ตำบลลาดหญ้า
• ตำบลลาดหญ้า
• ตำบลลาดหญ้า
• ตำบลลาดหญ้า
• ตำบลวังด้ง
• ตำบลวังด้ง
• ตำบลวังด้ง
• ตำบลวังด้ง
• ตำบลวังด้ง
• ตำบลวังด้ง
• ตำบลวังเย็น
• ตำบลหนองบัว
• ตำบลหนองบัว
• ตำบลหนองบัว
• ตำบลหนองบัว
• วัดศรีอุปลาราม ตำบลหนองบัว
• วัดถ้ำคีรีธรรม ตำบลหนองหญ้า
• ตำบลหนองหญ้า
• ตำบลหนองหญ้า
• ตำบลหนองหญ้า
• ตำบลหนองหญ้า
• ตำบลหนองหญ้า

วัดราษฏร์ธรรมยุติกนิกาย

• ตำบลท่ามะขาม

วัดราษฏร์จีนนิกาย

• ตำบลหนองหญ้า

วัดราษฏร์อนัมนิกาย

สถานศึกษา

• มหาวิทยาลัยราชภัฏกาญจนบุรี
• วิทยาลัยเกษตรและเทคโนโลยีกาญจนบุรี
• วิทยาลัยอาชีวศึกษากาญจนบุรี
• วิทยาลัยเทคนิคกาญจนบุรี
• วิทยาลัยสารพัดช่างกาญจนบุรี

โรงเรียน

โรงเรียนมัธยม สังกัด สพม. เขต 8

• โรงเรียนเทพมงคลรังษี

โรงเรียนประถม สพฐ.

• หมู่ที่ 4 ตำบลวังเย็น

โรงเรียนเอกชน

โรงพยาบาล

• โรงพยาบาลกาญจนบุรีเมมโมเรียล
• โรงพยาบาลธนกาญจน์
• โรงพยาบาลค่ายสุรสีห์

แม่น้ำ

• แม่น้ำแม่กลอง
• แม่น้ำแควใหญ่
• แม่น้ำแควน้อย

อ้างอิง

1. https://ww2.kanchanaburi.go.th/frontpage