พ ทธมณฑล เป นอำเภอในจ งหว ดนครปฐม เป นอำเภอท ม พ นท น อยท ส ดในจ งหว ด แต ได ร บความเจร ญมาจากกร งเทพมหานคร ทำให ม หม บ

พุทธมณฑล เป็นอำเภอในจังหวัดนครปฐม เป็นอำเภอที่มีพื้นที่น้อยที่สุดในจังหวัด แต่ได้รับความเจริญมาจากกรุงเทพมหานคร ทำให้มีหมู่บ้านจัดสรรอยู่หลายโครงการ มีมหาวิทยาลัยมากมายและยังเป็นที่ตั้งของ พุทธมณฑล ศูนย์รวมการทำกิจกรรมทางพระพุทธศาสนาที่สำคัญในประเทศไทยอีกด้วย

อำเภอพุทธมณฑล
อำเภอ
การถอดเสียงอักษรโรมัน
• อักษรโรมัน	Amphoe Phutthamonthon
พุทธมณฑล เป็นสถานที่สำคัญทางพุทธศาสนาภายในพื้นที่ที่เป็นที่มาของชื่ออำเภอ
คำขวัญ: ดินแดนธรรมะ พระปางลีลา การศึกษาก้าวหน้า พัฒนาคุณธรรม
แผนที่จังหวัดนครปฐม เน้นอำเภอพุทธมณฑล
พิกัด: 13°48′7″N 100°19′18″E / 13.80194°N 100.32167°E / 13.80194; 100.32167
ประเทศ	ไทย
จังหวัด	นครปฐม
พื้นที่
• ทั้งหมด	76.33 ตร.กม. (29.47 ตร.ไมล์)
ประชากร (2564)
• ทั้งหมด	44,014 คน
• ความหนาแน่น	576.63 คน/ตร.กม. (1,493.5 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	73170
รหัสภูมิศาสตร์	7307
ที่ตั้งที่ว่าการ	ที่ว่าการอำเภอพุทธมณฑล เลขที่ 199 หมู่ที่ 5 ตำบลศาลายา อำเภอพุทธมณฑล จังหวัดนครปฐม 73170
ส่วนหนึ่งของ

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอพุทธมณฑลมีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียง ดังนี้

ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอบางเลน
ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอไทรน้อย อำเภอบางใหญ่ อำเภอบางกรวย (จังหวัดนนทบุรี) และเขตทวีวัฒนา (กรุงเทพมหานคร) มีคลองนราภิรมย์ คลองทวีวัฒนา และแนวแบ่งเขตการปกครองระหว่างจังหวัดนครปฐมกับกรุงเทพมหานครเป็นเส้นแบ่งเขต
ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอสามพราน มี ถนนพุทธมณฑล สาย 4 และถนนสุภาพบุรุษเป็นเส้นแบ่งเขต
ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอนครชัยศรี มีเป็นเส้นแบ่งเขต

ประวัติ

ท้องที่อำเภอพุทธมณฑล เดิมเป็นส่วนหนึ่งของตำบลงิ้วราย (เปลี่ยนชื่อเป็นตำบลลานตากฟ้าในปัจจุบัน) ตำบลห้วยพลู และตำบลศาลายา อำเภอนครชัยศรี และบางส่วนของตำบลบางกระทึก อำเภอสามพราน เมื่อวันที่ 27 ธันวาคม พ.ศ. 2533 กระทรวงมหาดไทยให้แยกพื้นที่บางส่วนออกจากการปกครองของอำเภอนครชัยศรี รวมตั้งเป็น กิ่งอำเภอพุทธมณฑล ให้ขึ้นการปกครองกับอำเภอนครชัยศรี โดยมีผลตั้งแต่วันที่ 31 มกราคม พ.ศ. 2534 จนกระทั่งเมื่อวันที่ 12 พฤศจิกายน พ.ศ. 2539 จึงมีพระราชกฤษฎีกาฯ ยกฐานะขึ้นเป็น อำเภอพุทธมณฑล โดยมีผลตั้งแต่วันที่ 20 พฤศจิกายน 2539

วันที่ 10 มิถุนายน 2490 ตั้งตำบลมหาสวัสดิ์ แยกออกจากตำบลงิ้วราย ตั้งตำบลคลองโยง แยกออกจากตำบลศาลายา และตำบลห้วยพลู
วันที่ 31 ธันวาคม 2526 โอนพื้นที่บางส่วนของหมู่ที่ 3 และหมู่ที่ 6 ในขณะนั้น เฉพาะเขตพื้นที่ที่ตั้งของพุทธมณฑล จากตำบลบางกระทึก อำเภอสามพราน มาขึ้นกับตำบลศาลายา อำเภอนครชัยศรี เพื่อให้พื้นที่พุทธมณฑลอยู่ในเขตการปกครองของอำเภอเดียวและเพื่อประโยชน์ในการปกครองดูแลพุทธมณฑล
วันที่ 31 มกราคม 2534 แยกพื้นที่ตำบลศาลายา ตำบลคลองโยง และตำบลมหาสวัสดิ์ ของอำเภอนครชัยศรี ไปจัดตั้งเป็น กิ่งอำเภอพุทธมณฑล และกำหนดให้ขึ้นการปกครองกับอำเภอนครชัยศรี
วันที่ 22 เมษายน 2535 จัดตั้งสุขาภิบาลศาลายา ในท้องที่หมู่ 3–6 ของตำบลศาลายา
วันที่ 20 พฤศจิกายน 2539 ยกฐานะกิ่งอำเภอพุทธมณฑล อำเภอนครชัยศรี เป็น อำเภอพุทธมณฑล
วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 ยกฐานะจากสุขาภิบาลศาลายา เป็นเทศบาลตำบลศาลายา ด้วยผลของกฎหมาย

พระศรีศากยะทศพลญาณ ประธานพุทธมณฑลสุทรรศน์ในพุทธมณฑล

การแบ่งเขตการปกครอง

การปกครองส่วนภูมิภาค

อำเภอพุทธมณฑลแบ่งเขตการปกครองออกเป็น 3 ตำบล 18 หมู่บ้าน ได้แก่

ลำดับ	อักษรไทย	อักษรโรมัน	จำนวนหมู่บ้าน	จำนวนประชากร (ธันวาคม 2565)
1.	ศาลายา	Sala Ya	6	23,758
2.	คลองโยง	Khlong Yong	8	10,784
3.	มหาสวัสดิ์	Maha Sawat	4	10,075

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอพุทธมณฑลประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 4 แห่ง ได้แก่

เทศบาลตำบลศาลายา ครอบคลุมพื้นที่หมู่ที่ 6 และบางส่วนของหมู่ที่ 3–5 ตำบลศาลายา
เทศบาลตำบลคลองโยง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลคลองโยงทั้งตำบล
องค์การบริหารส่วนตำบลศาลายา ครอบคลุมพื้นที่หมู่ที่ 1–2 และบางส่วนของหมู่ที่ 3–5 ตำบลศาลายา
องค์การบริหารส่วนตำบลมหาสวัสดิ์ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลมหาสวัสดิ์ทั้งตำบล

ภูมิทัศน์ของมหาวิทยาลัยมหิดล ศาลายา ขวามือเป็นมหิดลสิทธาคาร

การคมนาคม

ถนน

ถนนสายสำคัญในอำเภอพุทธมณฑล ได้แก่

ขนส่งทางบก

ในอำเภอพุทธมณฑล มีเส้นทางรถประจำทางขององค์การขนส่งมวลชนกรุงเทพ จำนวนหลายเส้นทาง ดังนี้

รถเมล์ ขสมก.สาย 84ก หมู่บ้านเอื้ออาทรศาลายา-วงเวียนใหญ่
รถเมล์ สมาร์ทบัส สาย 124 ศาลายา-สนามหลวง
รถเมล์ ไทยสมายล์บัส 163 ศาลายา-BTS สนามกีฬาแห่งชาติ
รถเมล์ ขสมก.สาย 515 เซ็นทรัลศาลายา-อนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิ
รถเมล์ ไทยสมายบัส สาย 515 เซ็นทรัลศาลายา-อนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิ
รถเมล์ เอกชน สาย 539 -อนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิ
รถเมล์ สมาร์ทบัส สาย 547 หมู่บ้านเอื้ออาทรศาลายา-ถนนตก
รถเมล์ ขสมก.สาย 556 วัดไร่ขิง-
รถเมล์ ไทยสมายล์บัส สาย 4-67 ศาลายา-กระทรวงพาณิชย์
รถเมล์ ขสมก.สาย 4-70E เซ็นทรัล ศาลายา-BTS หมอชิต

ขนส่งทางราง

ในอำเภอพุทธมณฑล มีเส้นทางรถไฟสายใต้ผ่านจำนวน 1 สถานี คือ

สถานีรถไฟศาลายา

สถานศึกษา

มหาวิทยาลัยมหิดล
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลรัตนโกสินทร์
มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย
สถาบันกันตนา
สถาบันวิชาการทหารเรือชั้นสูง (โรงเรียนเสนาธิการทหารเรือ)
วิทยาลัยนาฏศิลป
(โรงเรียนนายสิบตำรวจ)
สำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา
สถาบันบัณฑิตพัฒนศิลป์
โรงเรียนกาญจนาภิเษกวิทยาลัย นครปฐม (พระตำหนักสวนกุหลาบมัธยม)
โรงเรียนมหิดลวิทยานุสรณ์
ในพระสังฆราชูปถัมป์
โรงเรียนสาธิตนานาชาติ มหาวิทยาลัยมหิดล
มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา วิทยาเขตนครปฐม
โรงเรียนพระตำหนักสวนกุหลาบ มหามงคล
โรงเรียนวัดมะเกลือ (กาญจนลักษณ์วิทยา)

สถานที่สำคัญ

พุทธมณฑล สร้างขึ้นในวาระฉลอง 25 พุทธศตวรรษ เพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้พระพุทธศาสนา เป็นที่ประดิษฐานพระพุทธรูปสำคัญ และยังมีพระไตรปิฎกหินอ่อนด้วย
วัดญาณเวศกวัน วัดขนาดเล็กใกล้พุทธมณฑล เจ้าอาวาสคือ สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ประยุทธ์ ปยุตฺโต)
สวนศิลปะมีเซียม ยิบอินซอย ถนนพุทธมณฑล สาย 7 เป็นสถานที่รวบรวมงานประติมากรรมของคุณ
หอภาพยนตร์ (องค์การมหาชน) หน่วยงานจัดการอนุรักษ์ฟิล์มภาพยนตร์ สังกัดกระทรวงวัฒนธรรม

อ้างอิง

(PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 85 (98 ก): 774–777. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-05-16. สืบค้นเมื่อ 2022-02-28. วันที่ 29 ตุลาคม พ.ศ. 2511
(PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 108 (15 ง): (ฉบับพิเศษ) 1067. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-02-24. สืบค้นเมื่อ 2013-08-19. วันที่ 31 มกราคม พ.ศ. 2534
(PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 64 (26 ง): 1114–1433. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2011-11-09. สืบค้นเมื่อ 2022-02-28. วันที่ 10 มิถุนายน พ.ศ. 2490
"พระราชกฤษฎีกาเปลี่ยนแปลงเขตอำเภอสามพราน กับอำเภอนครชัยศรี จังหวัดนครปฐม พ.ศ. ๒๕๒๖" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 100 (206 ก): (ฉบับพิเศษ) 10-12. วันที่ 31 ธันวาคม พ.ศ. 2526
"ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลศาลายา กิ่งอำเภอพุทธมณฑล อำเภอนครชัยศรี จังหวัดนครปฐม" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 109 (53 ง): (ฉบับพิเศษ) 52-54. วันที่ 22 เมษายน พ.ศ. 2535
(PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 113 (62 ก): 5–8. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2009-05-21. สืบค้นเมื่อ 2011-10-29. วันที่ 20 พฤศจิกายน พ.ศ. 2539
(PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 116 (9 ก): 1–4. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2008-04-09. สืบค้นเมื่อ 2022-02-28. วันที่ 24 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2542
"ระบบสารสนเทศเพื่อการบริหาร". stat.bora.dopa.go.th.

บทความเขตการปกครองของประเทศไทยนี้ยังเป็น คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล

[:2-1] (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 85 (98 ก): 774–777. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-05-16. สืบค้นเมื่อ 2022-02-28. วันที่ 29 ตุลาคม พ.ศ. 2511

[:0-2] (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 108 (15 ง): (ฉบับพิเศษ) 1067. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-02-24. สืบค้นเมื่อ 2013-08-19. วันที่ 31 มกราคม พ.ศ. 2534

[3] (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 64 (26 ง): 1114–1433. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2011-11-09. สืบค้นเมื่อ 2022-02-28. วันที่ 10 มิถุนายน พ.ศ. 2490

[4] "พระราชกฤษฎีกาเปลี่ยนแปลงเขตอำเภอสามพราน กับอำเภอนครชัยศรี จังหวัดนครปฐม พ.ศ. ๒๕๒๖" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 100 (206 ก): (ฉบับพิเศษ) 10-12. วันที่ 31 ธันวาคม พ.ศ. 2526

[5] "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลศาลายา กิ่งอำเภอพุทธมณฑล อำเภอนครชัยศรี จังหวัดนครปฐม" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 109 (53 ง): (ฉบับพิเศษ) 52-54. วันที่ 22 เมษายน พ.ศ. 2535

[6] (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 113 (62 ก): 5–8. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2009-05-21. สืบค้นเมื่อ 2011-10-29. วันที่ 20 พฤศจิกายน พ.ศ. 2539

[7] (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 116 (9 ก): 1–4. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2008-04-09. สืบค้นเมื่อ 2022-02-28. วันที่ 24 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2542

[8] "ระบบสารสนเทศเพื่อการบริหาร". stat.bora.dopa.go.th.